به نقل از «تقریب»

زیربنای ایجاد وحدت اسلامی، مدیریت درست اختلافات می باشد/ تعدد مذاهب امری بسیار طبیعی و مولود پیامدهای تمدنی است

تاریخ انتشار: ۳۰ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۴۶۵۰۰۵

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری تقریب، دکتر رشا روابح استاد دانشگاه الجزایر در چهاردهمین وبینار از سی و پنجمین کنفرانس وحدت اسلامی، پیرامون «موانع شکل گیری وحدت اسلامی و راهکارهای ایجاد آن» گفت: وحدت به معنای حمله به دیگران و اجبار وی به کنار گذاشتن اعتقادتش و پذیرفتن اعتقادات دیگری نیست، بلکه اقدامی برای برگرداندن شرایط اجتماعی و عقیدتی و دینی به حالت عادی است که قرآن کریم بنا نهاده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی ادامه داد: دعوت به وحدت، به هیچ روی به معنای سرک کشیدن در امور دیگران نیست و هر گونه اقدامی در این راستا، حتما به شکست خواهد انجامید و این موضوعی است که تاریخ به اثبات رسانده است؛ اقدامات سیاسی عدیده ای برای تحمیل یک مذهب اسلامی با به کارگیری ابزار نظامی و دولتی و چه بسا ابزار سرکوب انجام شد؛ شاید مشهورترین آن، تلاش برخی از معتزله برای تحمیل مذهب و دیدگاه های اجتهادی خود در عصر عباسی بود که فرجامی جز اضافه شدن کینه و نفرت، در برنداشت.

استاد دانشگاه الجزایر گفت:در واقع، وحدت به معنای صیانت از عنوان بهترین امت و در عین حال، حفظ اختلافاتی که با هم داریم و نمی توانیم آن را رفع کنیم؛ وحدت، همان فرآیند همزیستی میان مذاهب از راه پذیرش شخص غیر هم دین و گفتگوی با او به منظور فهم همدیگر و شناخت پیوندهای مشترک می باشد تا با استفاده از آن، به صورت مسالمت آمیز زندگی کرده و جامعه ای واحد بسازند.

وی ادامه داد: این امر ممکن است نیازمند چشم پوشی از برخی منافع ناچیز و مقطعی در جهت رسیدن به هدف والاتر و ارزشمندتر باشد؛ زیربنای ایجاد وحدت اسلامی، مدیریت درست اختلافات می باشد که خاستگاه آن، پذیرش این باور است که می توان در عین اختلاف با هم بنشینیم و در عین حفظ حریم خصوصی هر کس در اعتقاد و دین و تاریخ، نقاط مشترک را ارزشمند بشماریم.

رشا روابح تصریح کرد: در مورد دلیل اختلاف میان مسلمانان باید گفت که دلیل اصلی آن، نحوه رفتار و برخورد ایشان با متون دینی است، که امکان حذف آن وجود ندارد؛ اختلاف مذهبی در واقع، مدرکی و نشانه ای معتبر از پیشرفت و تکامل عقلانیت در اسلام در زمینه وحی از یک سو و افزایش نیازها از سوی دیگر است؛از این رو، تعدد مذاهب امری بسیار طبیعی و مولود پیامدهای تمدنی است که خود یک سرمایه ارزشمند برای تمدن اسلامی به شمار می رود.

وی در مورد دلایل رد ایده وحدت اسلامی از سوی برخی از مسلمانان گفت: دلیل نخست، عشق به هویت مذهبی است؛ برخی از مسلمانان به ویژه کسانی که یک اقلیت مذهبی داخل محیطی بوده که مذهبی مخالف با مذهب وی دارند، بر این باورند که هویت و ماهیت وجودی ایشان در معرض خطر است و از این رو به دور خود حصاری تنیده و با اتخاذ موضعی دفاعی تا حد گوشه گیری از دیگران پیش می روند؛ زیرا به گمان اشتباه خود هر گونه اقدامی در جهت معاشرت با دیگران و ارتباط با دیگران را گامی به سوی جذب شدن در آنها می دانند.  

استاد دانشگاه الجزایر ادامه داد: دلیل دوم، کنار گذاشتن اختلافات مذهبی است؛ برخی از دانشمندان فرهیخته معاصر بر این باورند که مهمترین اقدام جهت ایجاد وحدت اسلامی، کنارگذاشتن موضوعات مذهبی و پرهیز از درگیری مذهبی است؛ زیرا به باور ایشان، نقض فرقه گرایی خود عملی فرقه گرایانه است. اما این چشم پوشی و بی توجهی موجب تحریک مردم شده و این احساس را به ایشان منتقل می کند که میراث و یقینیات ایشان در معرض انحراف و خطر است؛ از این رو، چشم پوشی از این مسائل که از اعتقادات بی و چون چرا در نزد ایشان بوده است، اما دیگران، آن را موضوعات دست و پاگیر می دانند را نمی پذیرند، بنابراین مسئله وحدت را رد می کنند.

وی افزود: دلیل سوم انکار وحدت، بی توجهی رسانه هاست؛ اگر مقایسه ای گذرا میان رسانه های تفرقه افکن و فتنه گر با رسانه های تقریبی و خواهان وحدت انجام دهیم، رسانه های تقریبی تقریبا در مقابل رسانه های فتنه گر  کم فروغ هستند؛ حال آنکه رسانه های فتنه گر تنها به دامن زدن به موضوعان تفرقه انگیز میان مسلمانان و تحریک آرای عمومی با لحنی شفاف و گستاخانه بسنده نمی کنند.

رشا روابح تصریح کرد: دلیل دیگر رد وحدت اسلامی وعدم پذیرش پروژهای مربوط به وحدت، گنجاندن مسئله مذهب و موضوعات مربوط به وحدت و تقریب به کانال سیاست است؛ زیرا گنجاندن نگرش سیاسی به عنوان تنها توجیه کنار گذاشتن فرقه گرایی، موجب به خواب رفتن طرف های درگیر شده و رویارویی های ایشان را به صورت مقطعی به حالت تعلیق درآورده است؛ سیاست، مسئله ای متغیر و ناپایدار است و اساس پروژه تقریب در این حالت سست و لرزان می باشد.

به گفته وی هر گونه تغییری در صحنه سیاست می تواند نزدیکی مسلمانان را از میان برده و روابط مثبت میان ایشان، تنها برای یک دوره زمانی سیاسی گذرا باشد؛ اما چنان چه اساس پروژه بر پایه اصول دینی و انسانی شکل بگیرد، به خاطر پایداری اصول دینی و ارزش های انسانی، تداوم بیشتری خواهد داشت.

استاد دانشگاه الجزایر اظهار کرد: طبیعی است که راهکارهای ایجاد وحدت اسلامی به تناسب اختلاف زمان و مکان و افراد مختلف و متنوع گردد؛ اما ضرورت ایجاد یک نگرش وسیع اسلامی که اختلاف را تنوع و تجلی قدرت بیکران خداوند می داند، ضروری است؛ اختلاف دیدگاه ها لزوما مسئله ای غیر عادی نیست بلکه بر عکس و به عبارت دقیقتر، منطق اشیاست و خداوند نیز چنین ایشان را آفریده است.

وی بیان کرد: راهکار بعدی ایجاد وحدت، باز گذاشتن باب اجتهاد و پرهیز از محدود کردن آن است؛ اجتهاد فراگیری که بدان نیاز داریم و به تقریب کمک می کند، اجتهادی است که علامه محمد رضا حکیمی رحمه الله علیه، آن را اجتهاد تحقیقی نامگذاری می کند که به همه علوم اسلامی، فقه، اصول، حدیث، جرح و تعدیل، علوم قرآنی حتی عقاید و علم کلام نیز وارد می شود؛ تا زمانی که از همدیگر استدلال نخواهیم، وحدتی در کار نخواهد بود؛ چنانچه به محدودیت توانایی انسان و احتمال بروز اشتباه، باور داشته باشیم، پس چگونه می توانیم از کسی  که در فقه دچار اشتباه شده است، استدلال بخواهیم.

رشا روابح افزود: راهکار بعدی آموزش وحدت و همزیستی مسالمت آمیز مذاهب با یکدیگر به دانش آموزان است؛ بخش عظیمی از این مسئولیت بر عهده وزارت آموزش و پرورش است. به گونه ای که دانش آموز می تواند با استفاده از کتاب درسی خود با دیگران آشنا شود؛ هیچ فرقه ای نباید  از تاریخ حذف شود، دلیل این امر آن است که کودک پس از رسیدن به دوره بلوغ و پس از آن، برای نخستین بار با مذهبی دیگر برخورد کرده که شاید این مذهب، بخشی از میراث ملی و تاریخ دور و دراز او باشد.

وی تأکید کرد: برای موفقیت گفتگوی تقریب باید راه شفافیت در پیش بگیریم و تا حدی از اتکای به تاریخ خارج شویم تا با پیروان یک فرقه به گناه پدران خود پیکار نشود و کدورت های گذشته در زمان حال تصفیه نگردد.

استاد دانشگاه الجزایر خاطر نشان ساخت:راهکار دیگر ایجاد وحدت، گسترش گفتمان دینی انسانی  و تلاش در جهت خشکاندن منابع گفتمان تفرقه افکنانه است که رویارویی های تاریخی را یادآوری می کند؛ کوشش کنیم تا گفتمان دینی اخلاقی و معنوی و روابط با خداوند و انسان را احیا کنیم؛ گفتمانی که دین را سرچشمه محبت و پیوند با خدا و دیگران و حضور الله تبارک و تعالی در همه امور زندگی معرفی می کند.

وی افزود: راهکار دیگر، عینیت بخشیدن به معنای وحدت می باشد. این بروز و ظهور عینی می تواند از دو جنبه اساسی نمود یابد؛ جنبه اجتماعی و جنبه شناختی؛ جنبه اجتماعی در پیوندهای اجتماعی خودجوش که همه مسلمانان را در امور روزمره به هم وصل می کند، نمود می یابد. برای نمونه، بازنگری در نظریه ازدواج پیروان مذاهب دیگر و قانونی بودن روابط اقتصادی با ایشان می باشد؛  بررسی جواز اقامه نماز پشت سر مسلمان غیر هم مذهب و دفاع از وی نیز از جمله این موضوعات می باشد. این ها مسائلی است که می بایست به صورت صریح و واقعی مورد بازخوانی قرار گیرد؛ در خصوص جنبه شناختی نیز باید گفت که نمود آن در بازسازی علوم اسلامی به صورت کاملا اسلامی و نه  مذهبی  خلاصه شده است.

رشا روابح ادامه داد: راهکاری بعدی بهره برداری از سرمایه جوانی و تشویق اقدامات تقریبی با استفاده از تجمعات جوانان است،همانند اردوهای تابستانی و انجمن های تابستانی و سایر موارد برای درک تجربه تقریب میان گروه های جوانان مذاهب گوناگون، با نظارت و هدایت اندیشمندان متخصص.

 وی در پایان گفت:تأمین مخارج پروژه های واقعی تبلیغ وحدت از دیگر راهکارهاست؛ زیرا تعدد پروژه های تفرقه افکنانه میان مسلمانان و پول های هنگفتی که صرف ساختمان ها، ادارات، کتاب ها، هزینه های رفت و آمد و مخارج مبلغان می شود بر کسی پوشیده نیست.

انتهای پیام/

منبع: تقریب

کلیدواژه: کنفرانس1400 استاد دانشگاه الجزایر ایجاد وحدت اسلامی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۴۶۵۰۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شهریاری: ظرفیت جهان اسلام را برای کمک به غزه استفاده بگیریم

حجت‌الاسلام شهریاری در مراسم انعقاد تفاهم‌نامه همکاری میان کمیته امداد و مجمع تقریب مذاهب گفت: ما می‌توانیم تدابیری بیاندیشیم و شبکه‌ای را که در جهان اسلام در اختیار داریم برای کمک به مردم غزه به هم پیوند بزنیم. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، تفاهم‌نامه همکاری میان کمیته امداد و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با هدف توسعه فرهنگ خیر و احسان و استفاده از ظرفیت‌های برون‌مرزی در حوزه نیکوکاری، در مراسمی با حضور سیدمرتضی بختیاری، رئیس کمیته امداد و حجت الاسلام حمید شهریاری، دبیرکل مجمع امضا شد.

شهریاری دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در این مراسم ضمن قدردانی از کسانی که زمینه همکاری مجمع جهانی تقریب و کمیته امداد امام خمینی (ره) را فراهم آوردند، گفت: اگر در کار خیر ابتکار عمل داشته باشیم، می‌توانیم به پیشرفت‌هایی برسیم.

وی افزود:ما باید بستری را طراحی و فراهم کنیم که برای اقشار جامعه قابل اعتماد باشد. مجمع جهانی تقریب اولین اقدامی را که در این راستا انجام داد،طراحی سامانه «آی محسن» بود. این سامانه جهت کمک به محرومین جهان اسلام است تا همگان بتوانند به واسطه آن کمک‌رسانی کنند. در این سامانه پویش هایی برگزار می‌شود و سقف نیازها بررسی می‌گردد و ما بسترهای مناسب را برای کمک رسانی فراهم می‌کنیم.

شهریاری ادامه داد: ما ظرفیت‌های بسیاری در جهان اسلام برای کمک رسانی به محرومین جامعه داریم و بخشی از این ظرفیت‌ها در کشور ما وجود دارد.

تداوم همبستگی با غزه در داخل و خارج از دانشگاه‌های آمریکا

دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی افزود: مردمان کشورهای دیگر می‌دانند که سردمدارانشان ممکن است طرفدار آمریکا باشند و کمک‌هایشان به دست مردم غزه نرسد، اما از طرفی می‌خواهند که به مردم غزه کمک کنند. ما می‌توانیم تدابیری بیاندیشیم و شبکه‌ای را که در جهان اسلام در اختیار داریم به هم پیوند بزنیم.

ر شهریاری تصریح کرد: باید فرهنگ سازی کنیم که محروم، محروم است و فرقی نمی‌کند ایرانی و یا از هر کشور دیگری باشد. افراد زیادی هستند که به برخی از پویش‌ها علاقه بسیاری دارند و می‌توانند در این مسیر به ما کمک کنند.

سیدمرتضی بختیاری، رئیس کمیته امداد در این مراسم با اشاره به سابقه همکاری‌ دو نهاد در حوزه ترویج فرهنگ احسان و انفاق، گفت: کمیته امداد به عنوان یادگار حضرت امام (ره) و یکی از بزرگترین‌ نهادهای خیریه در سطح جهان، توجه ویژه‌ای به استفاده از ظرفیت‌های برون‌مرزی به ویژه ایرانیان خارج از کشور داشته است.

وی با تأکید بر تجربیات موفق کمیته امداد در حوزه بین‌المللی، گفت: یکی از موضوعات اصلی در این حوزه، توجه به ظرفیت‌های عظیم امت بزرگ اسلامی در زمینه خیر و احسان است.

بختیاری خاطرنشان کرد: کمیته امداد در برخی کشورهای منطقه که در چارچوب تفاهم‌نامه دولت‌ها عمل کرده است، در خصوص تبادل تجربیات به ویژه در توانمندسازی و حرفه‌آموزی، عملکرد موفقی داشته و زمینه اشتغال بسیاری را فراهم کرده است.

رئیس کمیته امداد با اشاره به ظرفیت‌های عظیم مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برای ترویج فرهنگ احسان و انفاق در داخل و خارج از کشور، تصریح کرد: امکانات دو مجموعه کمیته امداد و مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی باید در عرصه فعالیت‌های انسان‌دوستانه، تجمیع شود.

وی با تأکید بر ضرورت استفاده از فرصت‌های مشترک در قالب همایش‌ها، سمینارهای علمی و پژوهشی و نمایشگاه‌های فرهنگی، اضافه کرد: کمیته امداد آمادگی دارد دوره‌های انتقال و تبادل تجربیات را برای مخاطبان و جامعه هدف مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برگزار کند.

بختیاری بر نقش نخبگان علمی، فرهنگی، احتماعی و خیران حقیقی و حقوقی برای راه‌اندازی مراکز رشد نوآوری و فناوری تأکید کرد و گفت: این موضوع در تفاهم‌نامه با مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی پیش‌بینی شده و امیدواریم هسته‌های خیر و احسان در داخل و خارج از کشور تشکیل شود.

رئیس کمیته امداد ادامه داد: شناسایی و ایجاد ارتباط میان خیریه‌ها، خیران و ایرانیان فعال، مرتبط و مقیم خارج از کشور در راستای حمایت از نیازمندان از دیگر مواردی است که در این تفاهم‌نامه مورد توجه قرار گرفته است.

وی تسهیل انجام فعالیت‌های خیریه‌ای در خارج از کشور را ضروری دانست و افزود: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ظرفیت‌های خوبی در زمینه شناسایی و معرفی خیریه‌های فعال به منظور تبادل تجربیات دارد که در این تفاهم‌نامه مورد توجه قرار گرفته است.

انتهای‌پیام/