به نقل از «جماران»

کرونا ریشه موسیقی مقامی خراسان رضوی را خشکاند

تاریخ انتشار: ۱۲ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۷۶۷۷۱

به گزارش جماران، ایرنا نوشت: در روزگار کرونا حال و روز موسیقی خطه خراسان که نوع نواحی یا مقامی آن مایه مباهات هنرمندان این دیار بود، خوش نیست چرا که نبود تماشاگران خوش ذوق برای تماشای هنر یا آموختن آن دیگر انگیزه ای برای هنرمندان نمی گذارد.

کرونا چون خوره به جان هنر به ویژه موسیقی افتاد، آن هم ساز و نوایی که فقط در جمع می درخشید و به خود غره می شد که روح شنوندگان و تماشاگران را در اختیار گرفته و حیاتی دوباره به آنان بخشیده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شیوع کرونا و توفانی که این اپیدمی جهانی به پا کرده، دنیای نوازنده و تماشاچی را به هم ریخت و ارتباط خیال انگیز و فطری بین آن دو از بین رفت و دیگر نوای هیچ سازی از هیچ محفلی به گوش نرسید.

در دوران کرونا برخی از بزرگان موسیقی نواحی و مقامی خراسان رضوی که سالها یا شاید قرنها طول می کشد که هنرمندی چون ایشان به جامعه پابگذارند، چهره در نقاب خاک کشیدند و جامعه هنری را بیش از پیش داغدار کردند.

استادانی چون غلامرضا آستی کردیانی، براتعلی ابراهیمی، علی غلامرضایی، برات مقیمی و دلدار رسول زاده از اساتید بنام موسیقی مقامی و نواحی شمال و شرق خراسان رضوی بودند که بر اثر کرونا یا بیماریهای دیگر در این دوران جان به جان آفرین تسلیم کردند.

جدا از داغ درگذشت این هنرمندان بنام ملی موسیقی مقامی، آموزشگاه های بسیاری در حوزه موسیقی غیرفعال شدند، دیگر آموزشها به روال قبل در آموزشگاه ها ادامه نیافت البته گاه محافل آموزشی در خانه ها شکل گرفت که اصلا مورد تایید مسوولان نبود.

رییس انجمن موسیقی خراسان رضوی در مورد تاثیرات اپیدمی کرونا بر فعالیت بخشهای موسیقی استان به خبرنگار ما گفت: با این که حدود ۲ سال از شیوع کرونا می گذرد و تقریبا این بیماری به شدت گذشته نیست اما باز هم خانواده ها جرات فرستادن فرزندان خود به آموزشگاه های آزاد هنری را ندارند و این در حالی است که آموزشگاه های موسیقی همه پروتکلهای بهداشتی را به صورت دقیق رعایت می کنند.

مجتبی قیطاقی افزود: آموزشگاه های موسیقی در خراسان رضوی شرایط خوبی ندارند و دخل و خرجشان از همخوانی برخوردار نیست، بیش از ۵۰ آموزشگاه موسیقی در استان مجوز دارند اما مشخص نیست که چند مورد از این آموزشگاه ها در شرایط کنونی فعال است.

وی اضافه کرد: در ایام کرونا صاحبان برخی از آموزشگاه ها به دلیل هزینه های بالا و نداشتن درآمد کافی فعالیت خود را تعطیل کردند و برخی هم که هنوز مانده اند فقط چراغ آموزشگاه را روشن نگه داشته و درآمدی ندارند.

رییس انجمن موسیقی خراسان رضوی گفت:موارد متعددی در ایام کرونا گزارش شده که برخی نسبت به تشکیل کلاسهای آموزش موسیقی در منازل اقدام کرده اند که اتفاق خوبی نیست زیرا هم کیفیت آموزش کاهش پیدا می کند و هم هنرآموز قادر به ارزیابی و تشخیص سواد موسیقی مربی خود نیست که بزرگترین مشکل تدریس های خانگی موسیقی همین است.

قیطاقی با اشاره به درگذشت پنج نفر از اساتید و پیشکسوتان موسیقی مقامی استان طی یک سال گذشته افزود: فرزندان برخی از این اساتید تحت نظر آنان آموزش دیده بودند و قادر به ادامه راه پدران خود هستند و برخی نیز راه پدران را ادامه نداده اند و دلیل آن هم مشخص نیست.

وی ادامه داد: آموزشگاه رسمی با مجوز آموزش موسیقی مقامی در شهرهای قوچان، مشهد و تربت جام دایر است که باید آموزش سازهای موسیقی مقامی را در اولویت قرار دهند اما شاید در عمل این گونه نباشد و نوع موسیقی دیگری را آموزش دهند.

رییس انجمن موسیقی خراسان رضوی به نقش برگزاری جشنواره ها در استعدادیابی و ایجاد انگیزه برای ارتقای سطح علمی هنرمندان موسیقی اشاره و بیان کرد: مهمترین جشنواره های ملی که در طول سال برای شناسایی استعدادهای موسیقی در سنین و رشته های مختلف یا شناسایی آثار مطلوب هنرمندان موسیقی برگزار می شود شامل "جشنواره موسیقی جوان"، "جشنواره موسیقی نواحی ایران" و "جشنواره موسیقی فجر" است.

قیطاقی افزود: برگزاری این جشنواره ها به هنرمند می آموزد که برای دیده شدن در صحنه و اجرای موسیقی برای تماشاگران تلاش کند اما متاسفانه طی ۲ سال اخیر سرنوشت جشنواره ها به کرونا یا پشتیبانی مالی و بودجه ای گره زده شد لذا برای این بخش باید تدبیر کرد و از سرمایه گذاران  برای حفظ سرمایه فرهنگی کشور و ایجاد ابزارهای انگیزه بخش برای هنرمندان بهره گرفت.

درخت ریشه دار موسیقی مقامی در برابر توفان کرونا

سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ما می گوید: هنرمندان موسیقی مقامی در روزگار کرونا و آسیبهای گسترده آن تافته جدا بافته ای نبودند، آنان هم مشکلاتی زیادی داشتند و برخی از آنان مانند استاد مرحوم غلامرضایی با داشتن نشان درجه یک هنری به علت کرونا از دنیا رفتند.

جواد روشندل افزود: رحلت و فراق همه انسانها جامعه را دلگیر می کند اما درد از دست دادن انسانهای تاثیرگذار در جامعه مانند هنرمندان بنام موسیقی مقامی سخت تر و جانسوزتر است.

وی ادامه داد: همان طور که برخی از پوشش های گذشته در شرایط کنونی جامعه مرسوم نیست و در موزه ها و نمایشگاه ها از آن یاد می شود موسیقی نیز همین گونه است و خصلت تنوع طلبی انسانها باعث می شود که همواره نوآوری در همه بخشهای اجتماعی حاکم باشد اما باید از داشته های هنری و میراث فرهنگی گذشتگان صیانت کرد تا فراموش نشود و موسیقی مقامی این گونه است.

سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: آن بخشی از فرهنگ و هنر که مربوط به گنجینه فرهنگی این دیار می شود باید در هر برهه ای از زمان صیانت شود و راه صیانت از آن هم این است که با سلایق مخاطب نسل جدید و نسل آینده اثرگذاری و جذابیت آن حفظ شود چون هر عنصری که جامعه هدف به آن توجه نکند نمی تواند آن را جزء  عنصر فرهنگ عمومی به حساب آورد و ممکن است در زمره خرده فرهنگها قرار گیرد.

روشندل افزود: در روزگار کرونا، بسیاری از جشنواره ها طی سال گذشته از فضای حقیقی به فضای مجازی کوچ کرد اما باز هم خراسان رضوی جزء رتبه داران در این عرصه بود همان طور که هنرمندان این استان ۲۳ رتبه از جشنواره موسیقی جوان را از آن خود کردند و نام آوران آن هنرمندان موسیقی مقامی بودند، یا در جشنواره موسیقی فجر حایز رتبه در بخشهای مختلف موسیقی شدند.

وی ادامه داد: در صیانت از موسیقی مقامی، ۲ هفته قبل از استاد "غلام حیدر قدسی" در تربت جام برای صیانت از میراث معنوی و موسیقی مقامی آن خطه طی مراسمی تجلیل شد.

سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی تولید آلبومی از آثار "استاد حیدر علی عاشق" و استاد "علمدار" و پیگیری ۴۰ درخواست فعالان حوزه موسیقی خراسان رضوی از صندوق هنر را از دیگر فعالیتهای اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در حمایت از موسیقی مقامی این استان برشمرد.

روشندل افزود: این اقدامات برای فرهنگ سازی است تا دیگران تشویق به حمایت از هنرمندان موسیقی شوند زیرا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تنهایی نمی تواند بار مسوولیت فرهنگ و هنر با آن همه فراوانی و تنوع سلیقه را به دوش بکشد.

حمایتها و کمکهای وزارت فرهنگ درمان کننده دردهای هنرمندان موسیقی نبود

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حمایتها و کمکهای مطلوبی برای هنرمندان از جمله هنرمندان موسیقی در نظر گرفت اما شاید آسیب ناشی از این بیماری کووید ۱۹ بر بدنه هنر موسیقی آن قدر عمیق بود که زخمها را درمان نکرد.

سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با پذیرش آسیبهای ناشی از کرونا بر بدنه موسیقی مقامی و سنتی این خطه گفت: وقتی از یک پدیده اجتماعی به عنوان اپیدمی یاد می شود یعنی در شرایط بحرانی قرار گرفته است و طبیعی است که در شرایط بحرانی تمام عناصر مرتبط با زندگی اجتماعی مردم دچار آسیب شود.

روشندل افزود: یکی از عناصر زندگی یا پدیده های اجتماعی، فرهنگ و هنر است که در دوران کرونا همان طور که بسیاری از مشاغل آسیب خوردند مراکز و صنوف فرهنگی لطمه شدیدتری را متحمل شدند.

وی اضافه کرد: شکنندگی مراکز فرهنگی و هنری در برابر کرونا از آن جهت شدیدتر بوده که اقتصاد حوزه فرهنگ و هنر کم توان است و تاب آوری شرایط اپیدمی کرونا یا هر شرایط غیرطبیعی دیگر را کمتر دارد و دیگر این که رویکرد اقتصاد محور بر مراکز و صنوف فرهنگی و هنری حاکم نیست تا بتوانند متناسب با مشاغل اقتصادی رشد کنند.

سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: رکن اصلی و لازمه برگزاری رویدادهای حوزه فرهنگ و هنر مانند موسیقی، اجتماع محور یا مخاطب محور بودن است و این همان چیزی بود که در ایام کرونا از این حوزه دریغ شد لذا اگر این رکن مخاطب محوری و برگزاری اجتماعات از بین برود برنامه های حوزه فرهنگ و هنر آسیب جدی متحمل می شود.

روشندل افزود: در ایام کرونا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ۲ طریق مراکز و صنوف فرهنگی و هنری آسیب دیده از کرونا را حمایت کرد؛ نخستین حمایت مربوط به مصوبات مجلس شورای اسلامی و دولت مبنی بر پرداخت تسهیلات به مشاغل از طریق سامانه کارا و سامانه تحفه بود که صاحبان مراکز فرهنگی و هنری که استطاعت بازپرداخت تسهیلات را داشتند از این حمایت بهره مند شدند.

وی ادامه داد: دومین حمایت از مراکز و صنوف فرهنگی و هنری آسیب دیده از کرونا مربوط به اعطای کمکهای نقدی از طریق صندوق اعتباری هنر بود بدین شکل که مدیران، مربیان و فعالان هنری که عضو این صندوق و دارای کارت هنر بودند از ۲ مرحله کمک ۱۵ میلیونی ریالی صندوق بهره مند شدند.همچنین هنرمندان شاخص در هر رشته هنری نیز تا سقف ۵۰ میلیون ریال طی ۲ مرحله از کمکهای بلاعوض صندوق اعتباری هنر بهره گرفتند.

سرپرست معاونت هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: نوع دیگری از حمایت از مراکز فرهنگی و هنری، مشارکت یا خرید خدمت توسط کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر مشهد بود که در سال گذشته به تصویب شورا رسید و از این طریق هر آموزشگاه هنری با انعقاد قرارداد با شهرداری می توانستند از کمک ۱۲۵ میلیون ریالی در ازای ارایه خدمت به هنرجویان بهره مند شود که این امر تا پایان سال گذشته در مشهد اجرایی شد. 

روشندل افزود: باید پذیرفت که مشکل آسیب دیدگی صنوف و مراکز فرهنگی و هنری از شیوع کرونا به دلیل عمق و شدت این بیماری و طولانی بودن آن و وسعتش در جامعه، آن قدر زیاد بود و هست که کمکها و حمایتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی چندان نتوانست دردی از درد هنرمندان بکاهد.

موسیقی مقامی یا نواحی در خراسان رضوی وامدار کسانی است که در گذشته های دور به فراخور وقایع و آداب و سنت هایشان، سازی ساخته، آهنگی نواخته و شعری خوانده اند، آن نغمه ها و آوازه ها نسل به نسل ادامه یافته تا امروز که آوای خوش آن در گوشه و کنار این دیار شنیده می شود.

موسیقی نواحی یا مقامی، گونه ‌ای از موسیقی است که به نغمه‌ ها و سازها و نواهای مناطق و نواحی ایران مربوط می شود و پژوهشگران نام های مختلف از جمله فولکلور بر آن گذاشته اند. آوازه هنر سرپنجه های نوازندگان و آوای خوانندگان موسیقی ریشه دار و کهن این سرزمین به خارج از مرزها رفته و جهانی شده است به طوری که استادانی چون غلامعلی پورعطایی، عثمان محمدپرست و قربان سلیمانی سفیران موسیقی مقامی خراسان در جهان شدند.

منبع: جماران

کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا موسیقی محلی موسیقی خراسان تأثیر کرونا بر موسیقی کرونا و موسیقی موسیقی مقامی موسیقی محلی خراسان افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مراکز فرهنگی و هنری مراکز و صنوف فرهنگی موسیقی خراسان رضوی هنرمندان موسیقی خراسان رضوی گفت جشنواره موسیقی ایام کرونا موسیقی مقامی آموزشگاه ها فرهنگ و هنر جشنواره ها سال گذشته

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۷۶۷۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«از خارجی‌ها همه جا» تا «بنی آدم اعضای یک پیکرند» در دوسالانه هنر ونیز

امسال، با همکاری رایزنی فرهنگی کشور در ایتالیا و مسئولان هنری و هنر‌های تجسمی کشور، ایران توانسته است در مهم‌ترین رویداد تجسمی دنیا؛ شصتمین دوره دوسالانه هنر ونیز حضور برجسته‌ای داشته باشد که در جریان آن، شعار غرفه هنر کشور «بنی آدم اعضای یک پیکرند» است. 

درواقع، دوسالانه ونیز شامل نمایشگاهی از آثار هنری معاصر است و همان‌طور که از نامش مشخص است هر دو سال یکبار در شهر ونیز ایتالیا آغاز به کار می‌کند و تأسیس این رویداد فرهنگی مهم مربوط به سال ۱۸۹۵ است که هدف آن، حمایت از هنر‌های تجسمی در یکی از مهد‌های هنری دنیا؛ ایتالیاست. 

از ۲۱ آوریل بود که شصتمین دوره بینال ونیز با شعاری تحت عنوان «خارجی‌ها همه‌جا» کار خود را آغاز کرده است و در جریان آن ۹۵ کشور حضور داشته‌اند و این مهم، جزء بی سابقه‌ترین‌ها بعد از شیوع کووید ۱۹ بوده است و یکی از نکات حائز اهمیت در خصوص شصتمین دوره دوسالانه هنر ونیز این است که کشورمان حضور پُررنگی داشته و توانسته است حرفی برای گفتن داشته باشد تا جایی که از زمان راه اندازی دو سالانه، ایران برای نهمین سال توانسته است حضور متفاوتی در این رویداد داشته باشد.

حضور آثار برجسته هنرمندان تراز اول تجسمی ایران در دو سالانه هنر ونیز 

امسال، غرفه ایران میزبان آثار فاخری از برجسته‌ترین هنرمندان معاصر کشور از جمله کاظم چلیپا، غلامعلی طاهری، عبدالحمید قدیریان، مرتضی اسدی و مصطفی گودرزی است که در شعار آن؛ یعنی مصرع شعر معروفی از سعدی شیرازی با عنوان «بنی آدم اعضای یک پیکرند» کلید واژه‌هایی مثل اتحاد و کمک به هم نوع در ذهن افراد متبادر می‌شوند.

در دو سالانه هنر‌های تجسمی ونیز، امیر عبدالحسینی، به عنوان کیوریتور ارشد غرفه پاویون رسمی جمهوری اسلامی ایران، شعیب حسینی مقدم، کیوریتور و جعفر واحدی، مدیر برنامه‌ریزی و امور اجرایی حضور دارند و مهم‌ترین نکته‌ای که در این رویداد مهم هنری جهان به چشم می‌خورد روشنگری جنایات رژیم صهیونیستی برای مردم ایتالیاست.

صبوری، سفیر کشورمان با اشاره به حضور معنادار ایران در دوسالانه ونیز گفت: توجه به تحولات خاورمیانه، عنوان نمایشگاه بسیار سنجیده و هوشمندانه انتخاب شده است و بازدید کنندگان به این مهم پی خواهند برد و این نشان دهنده سیاست راهبردی ما در منطقه است.

با توجه به شرایطی که در منطقه وجود دارد، انتخاب و برگزاری این نمایشگاه می‌تواند تسکین دهنده آلام مردم فلسطین باشد.

سفیر کشور اشاره کرد: روشنگری جنایات رژیم صهیونیستی برای مردم ایتالیا و گردشگران خارجی فرصت خوبی برای تبیین این جنایات است.

همچنین، محمدتقی امینی، رایزن فرهنگی ایران در جریان برگزاری این رویداد مهم گفت: حضور جمهوری اسلامی ایران در شصتمین دوره جشنواره بینال هنری ونیز موجب سرافرازی و افتخار است. 

هنرمندان به همراه آثار بسیار فاخرشان در این نمایشگاه با توجه به شرایط بین‌المللی بسیار مهم ارزیابی می‌شوند و این مهم موجب شده است که هنرمندان فرهیخته کشورمان حمایت از مردم ستمدیده غزه و فلسطین را در دستور کار خود قرار دهند.

غرفه ایران در شصتمین بینال هنر ونیز در حمایت از کودکان غزه

محمد خراسانی‌زاده، مدیرکل هنر‌های تجسمی، سرپرست موزه هنر‌های معاصر و مسئول پاویون ایران در شصتمین دوسالانه هنر ونیز ۲۰۲۴ نیز، با بیان این‌که حرف اصلی دنیا را مردم فلسطین دانست، بیان کرد: از دانشگاه‌های آمریکا تا شهر‌های مختلف اروپا و اتفاقات مهم هنری که در دنیا در حال رقم خوردن است، پرچم اصلی، پرچم نگرانی‌های انسانی است که بلند شده است و در جای جای دنیا، فراتر از اقوام و ملیت‌ها و مرام و مسلک‌ها، مسئله همه حمایت از مظلومان فلسطین و ایستادگی در مقابل دژخیمان کودک کُش و نسل کش اسرائیلی است. در نتیجه، در مهم‌ترین رویداد تجسمی دنیا موضوع و رویکرد کلان غرفه رسمی ایران، مسئله کودکان غزه است.

مدیرکل هنر‌های تجسمی افزود: بازتابش آثار در داخل آینه‌کاری ایرانی و در قالب فناوری واقعیت مجازی، موشن گرافی، چیدمان و اتفاقات دیگری که یک روایت یکپارچه و منسجم از ماجرای فلسطین را برای همه هنرمندان، هنرگردانان و علاقمندان به عرصه هنر به نمایش گذاشته است؛ پرچمی از فرهنگ همیشه طرفدار مظلوم ایرانیان را بلند کرده است.

گفتنی است از آن‌جایی که دو سالانه‌ی هنر ونیز هر دوسال یکبار به مدت شش ماه، میزبان کشور‌های جهان با هنرمندان منتخب در عرصه‌های گوناگون هنر‌های تجسمی بوده است و هر کشوری تلاش می‌کند با برپایی پاویون‌‎های خود، کانون توجهات قرار بگیرد. در نتیجه، ایران هم از این قاعده مستثنی نبوده و حضور ایران در دوسالانه هنر ونیز به همت همکاری رایزنی فرهنگی و سفارت جمهوری اسلامی ایران در ایتالیا با اداره کل هنر‌های تجسمی و موزه هنر‌های معاصر و کارشناسان موزه صورت گرفته است؛ به‌طوری که آثار هنرمندان ایرانی به نمایش رنج و آلام کودکان فلسطینی در جریان حمله رژیم اشغالگر صهیونیستی به نوار غزه اهتمام ویژه‌ای داشته و این موضوع مهم در جدیدترین آثار هنرمندان تراز اول هنرهای تجسمی کشور در این رویداد به نمایش درآمده است.

نکته حائز اهمیت این است که غرفه ایران در شصتمین بینال هنر ونیز از ظهر روز ۸ اردیبهشت ماه با حضور محمدرضا صبوری سفیر ایران در ایتالیا از غرفه ایران رسماً آغاز به کار کرد. در این دوره از بینال هنر ونیز، ۵ هنرمند ایرانی نقاش با موضوع «کودکان غزه» اثر دارند. از اینرو، در بیانیه جمهوری اسلامی ایران در شصتمین بینال هنر ونیز با عنوان «هنر بدون مرز» و به قلم محمد خراسانی زاده، رئیس پاویون ایران این‌طور نوشته شده است:

«ما انسان‌ها فرزندان آدم و حوا همه از یک ریشه و یک خانواده‌ایم و برادران و خواهران یکدیگر محسوب می‌شویم. شادی‌ها و غم‌هایمان مشترک است، اندوه و درد و ستم دیدن هر ملتی برایمان تلخ است و موفقیت و شادکامی هر ملتی بدون تضییع حقوق دیگران برای همه شادی آفرین خواهد بود پس در چنین شرایطی چگونه می‌توانستیم بی تفاوت بمانیم و سکوت پیشه کنیم؟ پس اگر بنی آدم اعضای یک پیکرند باید زبان رسای هنر را به عنوان فریادی غضب آلود در اعتراض به این ظلم بی سابقه به کار می‌گرفتیم و با دست هنرمندان چیره دست و صاحب نام ایران اسلامی گوشه‌هایی از ستمی که بر هم‌نوعان مان می‌رود، نمایان می‌ساختیم. چنان که شاعر ایرانی سعدی شیرازی چنین سروده است:

بنی آدم اعضای یک پیکرند که در آفرینش ز یک گوهرند

چو عضوی به درد آورد روزگار دگر عضو‌ها را نماند قرار

شعار «خارجی‌ها همه جا» در شصتمین دوسالانه هنر ونیز زمینه مناسبی را فراهم کرد که جمهوری اسلامی ایران عنوان بنی آدم اعضای یک پیکرند را برای نمایشگاه رسمی خود برگزیند تا یادآوری کند که به دور از هیاهو‌های رسانه‌ای، هنری دارای ارزش والاتری است که شأن انسان‌ها را محترم بشمارد و عدالت و شرافت و انصاف را به روشنی ترسیم کند.

در غرفه ایران کوشیده‌ایم تا مرز‌های قراردادی بین کشور‌ها را برداریم و از دریچه انسانیت بخشی از لحظه‌های اندوهناک تاریخ این روز‌های بشریت را به تماشا بنشینیم، گاه با آثار تجسمی که نوآورانه و خلاقانه حرف‌هایی تازه برای گفتن دارند، گاه با چیدمانی که مخاطب را در موقعیتی متفاوت قرار می‌دهد، گاه با فناوری واقعیت مجازی که پدیده‌های فیزیکی را به چالش می‌کشد و گاه با تلألو تصویر در هنر آینه کاری ایرانی که همچون درخشش ستارگان در میانه کهکشان‌ها نور امید را برای روزگاری بهتر بر تاریکی‌های امروز دنیا می‌تاباند. البته همه اینها نمونه‌های کوچکی از هنر هنرمندان ایرانی است که مرز‌ها را شکسته‌اند و پیامی است از وارثان تمدن هشت هزار ساله ایران که بر دیوار‌های بنایی در شهر کهن ونیز برنشسته‌اند. آن روز فرا خواهد رسید که رنج‌ها و ظلم‌ها به پایان می‌رسد؛ مرز‌های غیر واقعی فرو خواهد ریخت و همه انسان‌ها یک امت واحد خواهند شد.

این روز‌ها کام همه جهانیان از آن چه بر مردم مظلوم و مقتدر فلسطین می‌گذرد، تلخ شده است. در این نقطه از دنیا جنایاتی شگرف در حال وقوع است که بهتر است نام آن را نسل کشی و جنایت علیه بشریت بگذاریم. کودکان بی پناه فلسطینی تنها به جرم این که در سرزمین مادری شأن به دنیا آمده اند و فقط به این علت که فلسطینی هستند. روزهایشان را با بمب، موشک، کشتار، گرسنگی و آوارگی به شب می‌رسانند و شب‌هایشان را با ترس و واهمه می‌گذرانند.»

بدنبال آن، در متن امیر عبدالحسینی، مدیر هنری، پژوهشگر و کیوریتور ارشد غرفه ایران در شصتمین بینال هنر ونیز متنی با عنوان «والایی؛ در سرزمینی که برای صلح آفریده شد» این‌طور آمده است:

«هنرمند به جای همه آنان سخن می‌گوید که قادر به سخن گفتن نیستند. این کلام آندره تارکوفسکی سینماگر نامدار روس است که هنرمند را به مثابه یک پیامبر می‌دانست؛ چرا که هنرمند «زیبایی» را همراه با آیینه‌ای اخلاقی می‌آفریند، اما آن‌جا که هنرمند قادر به سخن گفتن نیست تکلیف چه خواهد بود؟ آنجا که موضوع بزرگ‌تر از توان و داشته‌های هنرمند است، چه باید کرد؟ فرض کنید نویسنده‌ای، نقاشی یا فیلمسازی بخواهد عظمت و اندوه و ایثار مردم غزه را بیان کند. چنین چیزی شدنی است؟ هنرمند و نویسنده هر چه بکوشد نمی‌تواند اقیانوس این واقعه را آن‌گونه که رقم خورده در ظرف هنر و کلام بریزد. با این همه آموزه‌های ما تعریفی جامع‌تر از هنر ارائه می‌دهد و افعال بلند مرتبه‌ای را برابر با هنر می‌داند. در آرمان شهر فلاسفه غرب و شرق و نگاه فیلسوفان اسلامی هنری ارزشمند است که فضائل والا به همراه داشته باشد و این فضائل همان است که در شهادت این نظر کرده‌های بهشت خداوند به زیباترین شکل نمایان شده است. آیا در شهادت هزاران کودک معصوم غزه چیزی جز دیدن موقعیت است. این نظریه توصیف تجربه‌های نامتناهی مانند ایمان، امید، شکوه، شگفتی ستایش، هراس مرگ و … را شامل می‌شود و به امور فراموش ناشدنی تاب نیاوردنی و از همه مهمتر تفکر برانگیز اشاره دارد. از نظر لیوتار امر والا در نمایش امور نمایش ناپذیر معنا می‌یابد و به تصویرگری نوعی از احساس می‌پردازد که تخیل انسان قادر به درک عظمت و قدرت آن نیست.

از این منظر است که هنر نقاشان صاحب نامی، چون مرتضی اسدی، کاظم چلیپا، غلامعلی طاهری، عبدالحمید قدیریان و مصطفی گودرزی اهمیت مضاعفی دارد و تجربه نابی از زیباشناختی «هنر والا» را به نمایش می‌گذارد. بازنمایی عنصر ناب هنری یکی از سه موضوعی است که کاندینسکی لازمه شکل گیری هر اثر هنری می‌داند. این نقاش و نظریه پرداز هنر، شرط دیگر را چنین می‌داند که هنرمند فرزند زمانه خودش باشد و اثر او بازتاب کاملی از تجربه‌هایش را منعکس کند. دارا بودن بیان و سبک فردی سومین خصوصیت اثر هنری از دیدگاه کاندینسکی است. سه ویژگی مهمی که در آثار این هنرمندان نقاش نمایان است تا تصویری از «والایی» را به کودکان غزه و به آیندگان تقدیم کنند. این همان تفاوت «امر جمیل» و «امر جلیل» و به تعبیری هنر زیبا و هنر والا است که در اندیشه فلاسفه‌ای، چون لیوتار مطرح شده است. از سخن این اندیشه گر قرن بیستم چنین بر می‌آید که وقایعی وجود دارد که احساس و ادراک می‌شود، اما قابل بیان نیست و وظیفه هنرمند بازنمایی آن است.»

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری موسیقی و هنرهای تجسمی