خشونت و خودکشی در ردیف ۳ تهدید اول دانش آموزان
تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۶۰۷۲۳۳
وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد نتایج ارزیابیهای مبتنی بر دادههای سامانه پایش و آسیبهای اجتماعی دانش آموزان در ۶ سال گذشته نشاندهنده رشد حدود ۱۰ برابری میزان خطرپذیری دانشآموزان با رشد سالانه حدود ۱/۵ درصد است و طی ۳ سال گذشته، خشونت رتبه اول را بین خطرپذیری دانشآموزان داشته است.
به گزارش ایسنا، وزارت آموزش و پرورش چندی پیش شیوهنامه اجرایی مدیریت فوریتهای روانی - اجتماعی دانش آموزان را ابلاغ کرد که در مقدمه آن آمده است: مداخله در فوریتهای روانی - اجتماعیِ دانش آموزانی که دارای وضعیت روان شناختی و هیجانی نامناسب و بحران شدهاند، بسیار ضروری است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بنابراین تیم مداخله در فوریتهای روانی - اجتماعی با ورود به موقع و موثر در موقعیت بحرانی و با بهکارگیری دانش و مهارتهای کسب شده، ضمن بررسی و تحلیل شرایط، اقدامات مقتضی متناسب با محیط و فرد (برابر نوع آسیب) را به عمل خواهند آورد.
فوریتهای روانی - اجتماعی به معنای خدمات تخصصی به موقع و در دسترس است که به صورت شبانهروزی و رایگان در سطوح زیر ارائه میشود:
۱- مداخله در بحرانهای فردی، خانوادگی و اجتماعی
۲- پاسخگویی تلفنی فوریتهای روانی - اجتماعی (خط هات لاین ۱۵۷۰)
۳- خدمات سیار فوریتهای روانی - اجتماعی
۴- خدمات ارائهشده در میز مداخله در فوریتهای روانی - اجتماعی منطقه / شهرستان / استان
بر اساس نتایج ارزیابیهای صورتگرفته مبتنی بر دادههای آزمون غربالگری سلامت روانی - رفتاری و گزارش هستهها و مراکز مشاوره و خدمات روانشناختی کشور، در حوزه سلامت روان با رویکرد مثبت و منفی (شامل خرده مقیاسهای خوشبینی، امید، نشاط و عزت نفس و افسردگی، اضطراب، خشم و رفتارهای پرخطر)، گروه قابل توجهی از دانش آموزان در معرض خطر و نیازمند انجام اقدامات فوری و تخصصی هستند.
که در صورت عدم توجه جدی به آنان، افزایش بروز و تشدید اختلالات روانشناختی منفی (اضطراب، افسردگی و خشم) و در نتیجه ازدیاد آسیبهای روانی - اجتماعی در حوزه رفتارهای پرخطر مانند خودکشی، فرار، سوءاستفاده اخلاقی، بیسرپناهی، بدسرپرستی، مصرف مواد مخدر و ... را شاهد خواهیم بود.
نتایج ارزیابیهای صورتگرفته مبتنی بر دادههای سامانه پایش و آسیبهای اجتماعی دانش آموزان نیز در ۶ سال گذشته نشان دهنده رشد حدود ۱۰ برابری میزان خطرپذیری دانش آموزان (با رشد سالانه حدود ۱/۵ درصد) است و متاسفانه در ۳ سال گذشته، خشونت رتبه اول را در بین خطرپذیری دانش آموزان داشته و خودکشی نیز همواره یکی از سه خطر اول تهدید کننده دانش آموزان در زمینه رفتارهای پرخطر بوده است.
بنابراین عدم توجه به شرایط دانش آموزان در این دوران حساس، توسط والدین، مربیان و ... و پاسخگویی به موقع به نیازهای اساسی، آنان را بیش از هر زمان دیگری آماده گرایش به رفتارهای انحرافی میکند؛ لذا نیاز به مداخله سریع در فوریتها و بحرانهای روانی - اجتماعی یک ضرورت مهم و اساسی است.
ظرفیت سازی برای مداخلات روانی به موقع و موثر در فوریتهای روانی اجتماعی، رفتارهای پرخطر (خودکشی، فقر، بی سرپناهی، تجاوز اخلاقی، جنسی، فرار، بدسرپرستی)؛ شناسایی به موقع، و توانمندسازی دانش آموزان در معرض خطر؛ ورود سریع، کنترل و کاهش عوامل مخاطره آمیز دانش آموزان؛ افزایش آمادگی مدارس و مناطق آموزش و پرورش کشور برای واکنش سریع در فوریتهای روانی اجتماعی؛ کنترل و کاستن از میزان بحران فردی، خانوادگی و اجتماعی؛ ارائه خدمات تخصصی و به موقع به دانش آموزان در معرض آسیب و آسیب دیده؛ فراهم کردن زمینه همکاریهای درون سازمانی و برون سازمانی در ارائه خدمات تخصصی مرتبط با موضوع و رصد مستمر وضعیت فوریتهای روانی اجتماعی از جمله اهداف طرح مذکور است.
کدام دسته از دانشآموزان در شمول این طرح قرار میگیرند؟دانش آموزان مشمول، دانش آموزانی که قصد خودکشی دارند یا اقدام به خودکشی کردهاند، دانش آموزان آزار دیده جنسی با سوء استفاده شده، دانش آموزان فراری از منزل یا مدرسه، هرگونه وضعیت زیان بار ناشی از فقر شدید، آوارگی، بی خانمانی، دانش آموزانی که سرپرستان آنان دچار سهل انگاری، ناتوانی در سرپرستی، بدسرپرستی و غفلت یا ترک سرپرست و بزهکاری هستند.
فرآیند ارائه خدمات فوریتهای روانی - اجتماعیدانش آموزان نیازمند مداخله در طرح فوریتهای روانی اجتماعی، به شیوههای زیر شناسایی میشوند:
الف) گزارش (از طرف مشاور، معلم، کارکنان مدرسه، دانش آموزان، والدین و سایر اعضای خانواده، خود اظهاری) به تیم مداخله / مدیر مدرسه / خط ۱۵۷۰؛
ب): مشاهدات و موارد ثبتی (موارد نشانگان محور و مکاتبات دانش آموزان اولیاء و کارکنان در سامانه نماد)
ج):غربالگریهای آزمون سلامت روان، پایه، سریع که در سامانه همگام صورت میپذیرد.
تبصره: بعد از شروع به کار خط ۱۵۷۰ مدیر مدرسه فقط با تماس این خط امکان دریافت خدمات را خواهد داشت.
لازم است مدیر مدرسه نسبت به انجام موارد زیر اقدام کند:
- تماس با اورژانس ۱۱۵
- تماس با خط ۱۵۷۰
- تماس با حراست
- تماس با مسئول تیم تخصصی فوریتهای روانی اجتماعی منطقه
همچنین ضرورت دارد مدیر مدرسه به طور ویژه در خصوص موارد خودکشی به شرح زیر اقدام کند:اطلاع رسانی به خانواده دانش آموز حادثه دیده، جلوگیری از ورود سایر افراد غیر مرتبط به مدرسه، جلوگیری از خروج دانش آموزان از مدرسه و به کار گیری تمام معلمان جهت حضور در کلاسهای درس برای بازگرداندن جو روانشناختی مطلوب و آرامش به دانش آموزان تا لحظه حضور تیم مداخله در فوریتهای روانی - اجتماعی تخصصی منطقه، جلو گیری از تصویربرداری توسط دانش آموزان، همکاران و افراد غیر مسئول.
مراقبت و پیگیریهمزمان و پس از دریافت خدمات درمان و مددکاری، مراقبتهای لازم برای بهبودی و نیز پایداری وضعیت سلامت دانش آموز، انجام میشود. مراقبت و پیگیری، باید قادر باشد به سوالات زیر پاسخ دهد:
- آیا عوامل مخاطره آمیز زمینهای دانش آموز، بهبود یافته، برطرف شده، باقی مانده است، کاهش یافته و یا تشدید شده است؟.
- آیا وضعیت وضعیت خطر پذیری دانش آموز، از نظر روانی و اجتماعی، بهبود یافته، دچار عود شده یا این که تشدید شده است؟.
در پاسخ به این سوالات، مدیریت مدرسه و نیز کار گروه فوریتهای روانی اجتماعی منطقه با رصد مستمر وضعیت دانش آموز که حداقل شش ماه است، ممکن است در قالب گزینههای ذیل، جمع بندی کند:
۱- دانش آموز، بهبود یافته است.
۲- دانش آموز، بار دیگر در موقعیت خطر قرار گرفته است.
٣- دانش آموز بهبود یافته است، اما در محیط زندگی مخاطره آمیز قرار دارد.
در صورتی که یکی از نتایج ۲ و ۳ به دست آید، در آن صورت، عملیات مداخله، بار دیگر برای دانش آموز، به اجرا در میآید و در صورتی که وضعیت دانش آموز در چارچوب گزینه ۱ باشد، در آن صورت، خاتمه پیگیری اعلام میشود.
اورژانس اجتماعی دانشآموزانهمچنین خط ملی «نماد» با شماره ۱۵۷۰ تحت عنوان اورژانس اجتماعی دانشآموزان مردادماه و در سی و پنجمین اجلاس مدیران و روسای آموزش و پرورش سراسر کشور افتتاح شد
گفته میشود از جمله زیرساختهای مهم نظام مراقبت اجتماعی دانشآموزان است و قرار است در کنار سایر ابزارهای حوزه سامانه نماد به وزارت آموزش و پرورش کمک کند تا مدلهای مختلف فوریتهای روانی و اجتماعی دانشآموزان را در سراسر کشور در قالب یک سیستم یکپارچه طراحی و عملیاتی شود.
دسترسی آسان به مراکز مشاوره، یکپارچه سازی خدمات مشاوره، به روزآوری روشهای جدید و واکنش سریع در فوریتهای روانی اجتماعی دانشآموزان از اهداف این طرح است.
۲۹ شهریور ۱۴۰۰، مدیر کل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی وزارت آموزش و پرورش نیز با تأکید بر این که با ارائه خدمات راهنمایی و مشاوره، بستر لازم برای ایجاد شادی و نشاط در فرایند یاددهی-یادگیری فراهم خواهیم کرد، بیان کرد: خط چهار رقمی ۱۵۷۰، از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب، آماده ارائه خدمات به دانش آموزان، فرهنگیان و اولیا دانش آموزان است.
منبع: فرارو
کلیدواژه: خشونت دانش آموزان مداخله در فوریت های روانی فوریت های روانی اجتماعی خطرپذیری دانش آموزان اجتماعی دانش آموزان وزارت آموزش و پرورش رفتار های پرخطر دانش آموزان ارائه خدمات بهبود یافته مدیر مدرسه سال گذشته حدود ۱
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۶۰۷۲۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش آسیبهای اجتماعی در دانشآموزان / چرا طرح نماد ناقص اجرا شد؟
به گزارش خبرنگار اجتماعی ایسکانیوز، طرح «نماد» مخفف عبارت «سند ائتلاف نظام مراقبت اجتماعی دانشآموزان» است و اولین بار در سال ۹۴ به منظور کنترل و کاهش آسیبهای اجتماعی دانشآموزان تصویب شد.
طبق این سند، آموزش و پرورش به همراه ۱۴ نهاد دیگر مکلف به اجرای نظام مراقبت از دانشآموزان در برابر آسیبهای اجتماعی است. وزارت آموزش و پرورش، ریاست جمهوری، سازمان برنامه و بودجه کشور، قوه قضائیه، وزارت کشور، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بسیج مستضعفین، سازمان بهزیستی، دانشگاه توانبخشی و سلامت اجتماعی، کمیته امداد حضرت امام خمینی (ره)، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره)، نیروی انتظامی، ستاد مبارزه با مواد مخدر و صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران تشکیل و شورای عالی رفاه و تأمین اجتماعی نهادهایی هستند که موظف به اجرای طرح شدهاند.
بیشتر بخوانید طرح «بوم»؛ شکوفایی خلاقیتها یا باری روی دوش معلم؟اجرای این نظام پنچ مرحله اعم از غربالگری، تشخیص، آموزش، توانمندسازی و مداخله و درمان دارد و پنج هدف ایمان، نشاط، امید، هویت و خردورزی به عنوان محورها و هدفهای اصلی دنبال میکند.
ابعاد مختلف طرحامیر تجلینیا، مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی وزارت آموزش و پرورش درباره این طرح گفت: مدیر مدرسه با شناسایی دانشآموزان در معرض خطر یا آسیبدیده ضمن ایجاد بستر برای ارائه خدمات آموزشی، مشاوره فردی و خانوادگی و انجام مداخلات مختصر ضروری توسط افراد متخصص، در صورت نیاز به ارائه خدمات حمایتی و تخصصی یا مداخله قضائی، حسب مورد موضوع را فوراً به سازمان بهزیستی یا دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان دادگستری اعلام میکند.
مدیرکل امور تربیتی، مشاوره و مراقبت در برابر آسیبهای اجتماعی ادامه داد: چارچوب «نماد»، با تاکید بر سه محور شناسایی، آموزش و مداخله طراحی شده است، البته فعالیتهای ترویجی و مکمل هم مورد نظر ائتلاف است، اما هر یک از این سه محور شامل فعالیتهای «شناسایی و غربالگری در مدارس از طریق شواهد میدانی و آزمونهای استاندارد روانی، آزمونهای خطرپذیری، شواهد کلینیکی و چک لیستها»، «آموزشهای رشد مدار اعم از آموزش و توانمندسازی معلمان و والدین، تولید برنامه درسی پیشگیری مربوط به هر دوره تحصیلی و منابع کمک آموزشی آن، برگزاری و اجرای دورههای آموزشی رشد مدار پیشگیری، اجرای فعالیتهای مکمل و ترویجی» و «مداخلات وضعی و روانی اجتماعی اعم از اقدامات مداخلهای برای کاهش عوامل مخاطرهآمیز از جمله اقدامات انتظامی و مناسب سازی فضاها، برگزاری جلسات و دورههای آموزشی برای خانوادهها به ویژه در موارد مهم، خدمات و حمایتهای روانی اجتماعی، معاضدتهای حقوقی و مالی مورد نیاز، مشاورههای خانوادگی و فردی، معاضدتهای تحصیلی و درمان و بازتوانی» میشود.
وی فرایند کامل و جامع نماد را تشریح کرد و گفت: این فرایند شامل فعالیتهای ارتقایی اعم از آموزشی و ترویجی میشود. «نماد» به منظور ارتقای توانمندیهای روانی اجتماعی دانشآموزان بخش فعالیتهای ارتقایی را طراحی و راهاندازی کرده است که شامل دو بخش آموزشهای ارتقایی و فعالیتهای ترویجی میشود. در بخش آموزشهای ارتقایی، با طراحی کتابچههای مختلف این امکان فراهم شده است که دانشآموزان، والدین و کارکنان بتوانند به منابع آموزشی مورد نیاز خود دسترسی داشته باشند. در بخش فعالیتهای ترویجی نیز امکان شرکت در فعالیتهای مکمل و فوق برنامه از قبیل رویدادهای فرهنگی، هنری و ورزشی وجود دارد.
تجلینیا تصریح کرد: بخش فعالیتهای ارتقایی، یکی از پنج بخش اصلی برنامه ملی «نماد» است که هم به صورت مستقل و هم به صورت درهم تنیده با چهار بخش دیگر، طراحی شده است به طوری که دانشآموزان، والدین و مدارس، هم به صورت مستقل میتوانند محتواهایهای مورد علاقه خود در سامانه «نماد» را دریافت و استفاده کنند و هم بر اساس نتایج غربالگریها، برای بهبود و یا تقویت یک یا چند مهارت خود از این کتابچهها و نیز فعالیتهای ارتقایی، به صورت موردی استفاده کنند.
وی درباره اقداماتی که در طرح نماد در راستای غربالگری، شناسایی و تشخیص انجام میشود، توضیح داد: «نماد» پرسشنامههایی را طراحی و در دسترس قرار داده است تا با کمک آن، دانشآموزان وضعیت خود را اظهار و گزارش کنند. دانشآموزان دوره تحصیلی متوسطه اول و دوم با مشارکت در تکمیل این پرسشنامهها، میتوانند در تحلیل وضعیت خود مشارکت داشته باشند و از توصیههای مشاوران، کارشناسان و متخصصان برای بهبود یا ارتقای سلامت روانی اجتماعی، استفاده کنند. البته همین کار را والدین و معلمان نیز میتوانند انجام دهند. چراکه در غربالگری «نماد»، پرسشنامههایی نیز برای والدین و معلمان، طراحی شده است که با کمک آنها میتوانند درباره دانشآموزان و فرزندان خود، نظر بدهند و از این طریق به محافظت از ایشان، کمک کنند.
پوشش ناقص طرح در مدارسمرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی به بررسی روند اجرای این طرح پرداخت. یافتههای این گزارش نشان میدهد که در سال ۱۴۰۰-۱۴۰۱ حدود ۵۱ درصد از دانشآموزان به صورت اولیه شناسایی و ۸/۱۲ درصد از آنها درمان شدهاند. از طرفی در این گزارش آمده که شواهد نشانمیدهد، آسیبهای اجتماعی دانشآموزان رو به افزایش بوده است؛ بنابراین باید دید که نواقص اجرای طرح چیست.
براساس این گزارش یکی از نواقص اجرای طرح پوشش ناقص آن است. براساس برنامهریزیها باید «نماد» در در سال تحصیلی ۱۳۹۹- ۱۴۰۰ در همه مدارس کشور استقرار و تثبیت شده باشد اما تا این سال نسخه کامل نماد در ۲۱ هزار مدرسه یا ۱۷.۴۵ از مدارس اجرا شده البته نسخه کوتاه آن در همه مدارس اجرا شده است.
بر این اساس میتوان گفت چتر این نظام هنوز فراگیر نیست و همه مدارس و دانش آموزان را در بر نمیگیرد و به دلیل یکپارچهسازی بخشهایی از آن در برهههایی از زمان از دسترس خارج شد یا هنوز از دسترس خارج و هنوز سامانه برخط مقبول ارائه نشده است. از طرفی پرداخت اعتبارات این سامانه نیز با نوسان مواجه بوده و میزان پرداخت به ازای هر دانش آموز اندک است.
«نماد» همه آسیبهای اجتماعی شناسایی شده را تحت پوشش نداردیکی دیگر از نواقص مطرح شده از سوی مرکز پژوهشها این است که «نماد» همه آسیبهای اجتماعی شناسایی شده را تحت پوشش ندارد. در مجموع درباره برنامههای پیشگیری باید گفت، اینکه تنها سراغ دانشآموزان (با تاکید بر دانش آموزان در معرض آسیب و آسیب دیده) رفتن به منظور پیشگیری از آسیبهای اجتماعی دانشآموزی و کنترل و کاهش آنها کافی نیست.
اجرای ناقص طرحغلام عباس ترکی معاون حقوق عامه و پیشگیری از وقوع جرم دادستانی کل کشور هم از جمله کسانی است که نسبت به اجرای ناقص طرح انتقاداتی را مطرح کرده و گفت: متاسفانه در وزارت آموزش و پرورش طرح نماد به صورت کامل اجرا نشده است در صورتی که ۱۵ میلیون نفر جامعه دانش آموزی داریم که باید تحت پوشش این طرح قرار بگیرند. بررسیهای ما از این حکایت دارد که کمتر از دو میلیون نفر تحت پوشش این طرح قرار گرفتند و این طرح هم ناقص اجرا شده است. بسیاری از مشکلات اجتماعی که داریم به حوزه کودک و نوجوان مربوط میشود و منشاء بسیاری از آسیبهای دیگر هم در مدرسه، دبیرستان و مراکز تحصیل به وجود میآید.
معلمان آموزش ندیدهاندیکی از معلمان در گفتوگو با ایسکانیوز درخصوص نواقص اجرای طرح گفت: معلمها آموزشی برای اجرای طرح «نماد» ندیدهاند و ابعاد مختلف آن را نمیدانند؛ تنها فرمهای مربوطه را در سایت نماد پر میکنیم. سوالات درباره مشکلات رفتاری است و شناسایی برخی از آنها نیاز به تخصص دارد و از عهده معلم خارج است.
وی افزود: آموزش تنها یک بخش ماجرا است و مهمترین مانع سر راه اجرای طرح، جمعیت زیاد دانشآموزان و حجم بالای کتابها است. تعداد دانشآموزان بسیار زیاد و حجم کتابها هم بالاست و معلم زمانی برای تمرکز بر تک تک دانشآموزان ندارد.
معلم عنوان کرد: از طرفی پاسخ به برخی سوالات نیازمند تعامل بیشتر با دانشآموز و آشنا شدن با روحیات او است اما این امکان برای معلمی که درگیر کار است، وجود ندارد. من فرصتی برای حتی یک دقیقه گفتوگو با دانشآموز ندارم و تنها برنامهریزی میکنم که در زمان مشخص شده همه مباحث کتاب را تدریس کنم.
وی ادامه داد: معلمها در مدرسه ما معمولا همه فرمها را بدون گزارش مشکل ارسال میکنند چراکه میگویند یا برای تشخیص علائم یک مشکل آموزش کافی ندیدهاند یا فرصت تعامل با دانشآموز را ندارند. برای مثال من چطور میتوانم تشخیص بدهم که دانشآموز افکار خودکشی دارد یا مبتلا به خودآزاری است. این طرح تقریبا پنج سال است که در مدرسه ما اجرا میشود اما تغییری درخصوص سلامت روانی دانشآموزان ایجاد نشده است.
به گزارش ایسکانیوز، ۹ سال از آغاز اجرای این طرح گذشته اما زمانی که مشکلات زیرساختی مانند کمبود معلم، حجم بالای کتابهای درسی و کمبود مدرسه در کشور وجود دارد، نمیتوان از معلم انتظار داشت که زمان خود را صرف ارتقای سلامت روان دانشآموز کند.
انتهای پیام /
پرستو خلعتبری کد خبر: 1228765 برچسبها وزارت آموزش و پرورش