تیرماه سیزدهشهمیرزادی‌ها آیینی به درازای تاریخ
تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۶۰۷۷۳۳
ایسنا/سمنان در منطقه‌ای چون استان سمنان که از شمال به دامنه‌های البرز و جنگل‌های سر سبز شمال و مناطق باران‌خیز می‌رسد و از جنوب پنجه در سینه کویر مرکزی ایران دارد، وجود آب و هوایی کوهستانی و فرح‌بخش همچون رؤیایی روح‌نواز است. این تنوع آب و هوایی یعنی داشتن تابستانی معتدل و خنک و زمستانی سرد، معرف شهمیرزاد در فاصله 25 کیلومتری از سمنان است که آب و هوایی بسیار متفاوت از سمنان دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اکثر اهالی شهمیرزاد 7 تا 9 ماه سال را در استان‌های مجاور و اکثراً مازندران یا تهران سپری کرده و بقیه ایام سال را دل به نسیم روح‌افزای آن و بهره‌مندی از مواهب بی‌دریغ آن می‌سپارند.
با توجه به قرار گرفتن شهمیرزاد در مرز بین استان سمنان و مازندران در طول تاریخ بارها جزو مازندران و فرمانداری مرکزی آن اداره می‌شده است اما پس از تقسیمات کشوری در دهه 40 شمسی از استان مازندران جدا و در محدوده استان سمنان قلمداد می‌شود. این هم‌جواری و فرم زندگی کوچ‌نشینی فصلی اهالی و ارتباطات فرهنگی با همسایگان شمالی، تأثیرات فراوانی در حوزه‌های مختلفی چون سنت و باورها، گویش، آداب و رسوم، معماری خانه و حتی پوشش مردم برجای گذاشته است.
یکی از مراسمی که تحت تأثیر فرهنگ طبرستان در شهمیرزاد حفظ شده و برگزار می‌شود، آئین تیرماه سیزده است. تیرماه سیزده همان جشن تیرگان است که در تاریخ طبری مطابق با 13 آبان است. این شب در شهمیرزاد تیرماه سیزده نام دارد و یادگاری از نیاکان و اجدادمان است.
در این شب همچون شب یلدا خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند و مراسمی تحت عنوان لال چو یا لال شو برگزار می‌شود. بدین‌صورت که جوانی بدون اینکه با کسی صحبت کند وارد خانه اهالی شده و با چوب نازکش همه اهل خانه، درخت‌ها و حیوانات را به نیت سلامتی، دفع درد و بلا و بیماری به آرامی می‌زند و با گرفتن هدیه و بدون گفتن حتی کلمه‌ای خانه را ترک می‌کند. برای شب غذای مخصوصی که همان ته‌چین گوشت شهمیرزادی است طبخ می‌شود با این تفاوت که حتماً باید حداقل سیزده ماده غذایی در تهیه آن به کار رود. مواد غذایی شامل هویج، عدس، سبزی پلویی شامل تره،گشنیز، جعفری، شوید و شنبلیله، سیب‌زمینی، بادمجان، آلو، چغندر، به، گوشت، برگ کلم، اسفناج، کشمش و برنج است.
از جمله دیگر مراسم تیرماه سیزده در شهمیرزاد که توسط جوانان برگزار می‌شود، «پلادارک» است که همان آئین قاشق زنی است که در بسیاری از نقاط ایران در شب چهارشنبه‌سوری برگزار می‌شود. در این شب دختران و پسران لباس مبدل پوشیده و صورت خود را می‌پوشانند و جلوی در منازل رفته و شروع به خواندن شعر می‌کنند و صاحب‌خانه می‌پرسد: «کیه»و آن‌ها جواب می‌دهند: «پلادارکمه». صاحب‌خانه هم خوراکی‌هایی مانند شیرینی، پشت‌دونه شامل شاهدانه و گندم بریان، گردو، پشت‌زیک شامل سوهان، شاهدانه و کنجد به جوانان می‌دهند و شبی شاد و خاطره‌انگیز در کنار خانواده‌ها رقم می‌خورد. در انتهای شب نیز پلادارکی‌ها، خوراکی‌ها را بین خود تقسیم می‌کنند. از این دست آئین‌ها و مراسم که ریشه در باورها و اعتقادات کهن مردم ایران‌زمین داشته همواره بهانه‌ای بوده برای هم‌نشینی، دور هم جمع شدن و پاسداشت شادی و معرفی و انتقال آن به نسل جوان آینده.
*هدی طالبیان - کارشناس گردشگری شهرستان مهدی‌شهر
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری میراث فرهنگی سمنان شهمیرزاد برگزار می شود تیرماه سیزده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۶۰۷۷۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حرمت‌گزاری به مقام والای استاد، باید بیش و پیش از هر آیینی مدنظر باشد
به گزارش گروه دانشگاه ایسکانیوز، بیژن رنجبر قائم مقام رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در امور استان تهران، با صدور پیامی یاد و خاطره استاد مطهری را گرامی داشته و روز بزرگداشت معلم را به استادان و معلمان خانواده بزرگ دانشگاه آزاد اسلامی تبریک گفت.
بیشتر بخوانید: پرداخت هدیه نقدی به اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامیدر متن پیام وی آمده است: بسم الله الرحمن الرحیم امام علی علیه السلام: أَکْرِمْ ضَیْفَکَ وَ إِنْ کَانَ حَقِیراً وَ قُمْ عَنْ مَجْلِسِکَ لِأَبِیکَ وَ مُعَلِّمِکَ وَ إِنْ کُنْتَ أَمِیراً میهمانت را گرامی دار هرچند حقیر و کوچک باشد، و از جای خود به احترام پدر و استاد خود برخیز، هرچند فرمانروا و امیر باشی. (غرر الحکم و درر الکلم، ح.۲۳۴۱)
روز معلم که پاسداشت متفکر فیلسوف و اخلاق‌مدار استاد شهید مرتضی مطهری است، نمادی است برای تداعی جامعه در ارج‌گذاری به مقام والا و بلامنازع استاد. بی تردید ادامه حیات هر جامعه بشری در دانش اندوزی، علم آموزی و اخلاق‌مداری است.
این پیام می‌افزاید: از اوان تشکیل جوامع، حضور و نقش استادان برای ارشاد و آموزش، امری اجتناب ناپذیر بوده اما در جامعه کنونی که زیر سلطه تکنولوژی و حجم انبوهی از تبادل اطلاعات قرار داریم، ایفای این نقش بسیار حساس‌تر و حیاتی تر می نماید تا کشتی علم و دانش آموزی به ساحل امن برسد. در روزگاری که اخلاقیات در چنبره علوم جدید و فناوری های شگرف، مجال ظهور ندارد، این مسئولیت خطیر بر دوش استادان است تا متعهدانه و دلسوزانه در بزنگاه ها، اخلاق را دوشادوش علم پیش برند و در جامعه نهادینه سازند و از خسران جبران ناپذیری که اغلب جوامع اکنون مبتلا گشته اند، مصون دارند. تکلیف بسیار مهم دیگر استادان گرامی در دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی، حرکت به سوی مرزهای علم و دانش است. فراموش نکنیم که روزگاری مرجعیت علمی از آن ایران عزیزمان بوده است لذا، با عنایت به ظرفیت های بی بدیل کشورمان و جوانان مستعد، حمیت و همتی مضاعف می طلبد تا از دوران رخوت و سکوت، نقبی به شکوفایی علم و دانش و فرهیختگی بزنیم و جایگاه از دست رفته و اقتدار علمی را بازیابیم.
در ادامه این پیام آمده است: بنابراین با توجه به الزام نهادینه سازی علم، اخلاق، دانش، خرد و مهارت در جامعه، پاسداشت و حرمت‌گزاری به مقام والای استاد، باید بیش و پیش از هر رسم و آیینی مدنظر باشد. روز استاد را محضر استادان محترم دانشگاه آزاد اسلامی به خصوص خانواده بزرگ استان تهران، تبریک عرض می کنم و از خداوند متعال توفیقات مستمر شما فرهیختگان گرامی را در رشد و تعالی اهداف علمی و آموزشی مسئلت می نمایم.
انتهای پیام/
کد خبر: 1229108 برچسب‌ها دانشگاه آزاد اسلامی
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود