به نقل از «اقتصاد آنلاین»

دالان تاریک اقتصاد، پیش روی تولیدکنندگان/ بیم و امیدها نسبت به آینده به اوج رسید

تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۸۶۶۵۴۳

اقتصاد آنلاین- محبوبه فکوری: اقتصاد ایران هنوز هم برای بسیاری از فعالان اقتصادی و تولیدکنندگانی که سالها تولید را با چنگ و دندان خود حفظ کرده‎‌اند، دالان تاریکی است و نقاط روشن آن به اندازه‌ای نیست که بتواند مسیر روشن و بدون تله‌ای را به تولیدکنندگان نشان دهد.

البته چند ماهی است که وقتی به عقب می‌نگرند، جاده طی شده برایشان هموارتر و چراغ‌هایی که پیش رویشان قرار گرفته بیشتر شده است؛ اما هنوز هم دست‌اندازها و چاله‌های بسیاری وجود دارد که هر خطایی می‌تواند آنها را در دامشان بیندازد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اکنون نظرسنجی از فعالان اقتصادی و به خصوص تولیدکنندگان حکایت از آن دارد که آنها روزهای روشنی را پیش روی خود می‌بینند؛ اما همچنان ترس از دورانی دارند که ابعادش با توجه به ماندگاری تحریم‌ها و عقلانیت سیاستگذاری مشخص نیست؛ به خصوص اینکه طی دو سال گذشته و در دولت حسن روحانی، اوضاع برایشان آنقدر بد شده بود که برخی توانایی ادامه مسیر و برنامه‌ریزی میان مدت را هم از دست داده بودند؛ هر چند گاهی سختی‌ها آنقدر به اوج می‌رسید که بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های متناقض و متضاد، ادامه حرکت را هم برایشان تقریبا ناممکن می‌ساخت.

حالا گزارش‌های اعلامی از سوی پارلمان بخش‌خصوصی حکایت از آن دارد که در آبان ماه امسال، اوضاع حتی از مهرماه هم وخیم تر شده و رشد تولید در آبان، با نرخ پایین‌تری نسبت به ماه قبل از آن، حرکت کرده است؛ به خصوص اینکه موجودی انبار تولیدکنندگان به لحاظ مواد اولیه نیز کمتر شده و این خود زنگ خطری را برای کاهش تولید در ماههای آینده به صدا درخواهد آورد.

بر اساس گزارش‌های رسمی، شاخص مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در آبان ماه به 51.07 رسیده و تمامی شاخص‌ها به جز شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان و موجودی مواد اولیه و لوازم خریداری شده، سایر مولفه‌های اصلی بالاتر از 50 ثبت شده است که دلیل اصلی آن هم به صنعت برمی‌گردد.

از سوی دیگر، شاخص میزان فعالیت‌های کسب ‌و کار در آبان‌ماه هم، با رقم 53.8 رشد کمتری نسبت به مهر داشته و در عین حال، میزان رشد این شاخص در بخش خدمات و بخش ساختمان بسیار کمتر از سایر بخش‌ها بوده است.

همچنین شاخص میزان سفارشات جدید مشتریان با رقم ۴۷.۳۸ در آبان ماه به کمترین مقدار طی سه ماه اخیر رسیده و در عین حال، در آبان بخش‌های خدمات و کشاورزی و ساختمان با کاهش شدید تقاضا روبه‌رو بوده‌اند که بررسی‌ها حکایت از آن دارد که افزایش قیمت‌ها و کمبود شدید نقدینگی، باعث کاهش تقاضای مشتریان شده است.

در این میان، البته شاخص‌های دیگری هم مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرد که یکی از آنها، شاخص موجودی مواد اولیه و یا تجهیزات و ماشین‌آلات خریداری شده از سوی تولیدکنندگان است. بر این اساس، گزارش شامخ حکایت از آن دارد که شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده  با رقم۴۴.۶۲ در آبان به کمترین مقدار ۷ ماه اخیر رسیده که البته باز هم همین مستندات نشان می‌دهند که این شاخص در همه بخش‌های اقتصادی با کاهش مواجه بوده است.

البته تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی برای این موضوع برخی دلایل را هم برمی‌شمرند اما مهمترین دلیلی که از سوی آنها مطرح می‌شود آن است که کاهش شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری شده، ناشی از افزایش قیمت‌ها، بالا رفتن نرخ ارز و کمبود شدید نقدینگی در دست صاحبان واحدهای تولیدی است.

نکته حائز اهمیت در این میان آن است که شاخص قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم خریداری شده با رقم ۸۳.۱۳ همچنان مانند ماه قبل با شدت زیاد در حال افزایش است.

بر این اساس تولیدکنندگان بر این باورند که افزایش دائمی قیمت مواد اولیه بر روی قیمت محصولات و هزینه‌های تولید تأثیرگذار بوده و شاخص قیمت محصولات تولیدشده یا خدمات ارائه شده، متأثر از افزایش هزینه‌های تولید همچنان در مقادیر بالای خود قرار دارد.

از سوی دیگر، شاخص صادرات کالا یا خدمات نیز که رقم ۴۸.۳۸ را نشان می‌دهد، همچنان در آبان ماه نیز کمتر از ۵۰ است هرچند که میزان آن از مهرماه بیشتر شده است.

 

 

در عین حال، علیرغم اینکه دولت طی هفته‌های گذشته تمرکز بالایی بر روی قیمت حامل‌های انرژی داشته و برخی زمزمه‌ها از بالا رفتن قیمت در ماههای آینده خبر می‌دهد؛ اما همین گزارش شامخ که برای آبان ماه منتشر شده، حکایت از آن دارد که شاخص مصرف حامل‌های انرژی که رقم۶۴.۲۶ را نشان می‌دهد، طی ۵ ماه اخیر به بیشترین مقدار خود رسیده است.

اما این همه ماجرا نیست؛ بلکه هم‌زمان با افزایش مصرف به دلیل تغییر فصل، بسیاری از فعالان اقتصادی با افزایش بالای قیمت سوخت روبه‌رو بوده‌اند.

به هر حال اکنون تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی در مسیر سختی گام نهاده‌اند که تداوم آن علیرغم تحریم‌های کنونی، سیاست‎‌های کنترلی توزیع ارز و کاهش درآمدهای ارزی کار بسیار سخت‌تری است؛ اما به هر حال برخی تولیدکنندگان خوشبینی‌هایی نسبت به برخی از اقدامات دولت دارند و معتقدند که اگر با به سرانجام رسیدن مذاکرات، بتوان فضای بهتری را به لحاظ نقل و انتقالات مالی، تکنولوژیکی و تسهیل تامین مواد اولیه با منابع ارزی فراخ‌تری که در اختیار دولت قرار می‌گیرد، برای تولید ایجاد کرد، حتما تولید و اقتصاد ایران از این فضای خفقان‌آور خلاص خواهد شد.

بر همین اساس است که شاخص انتظارات برای ماه آینده هم با رقم ۵۹.۷۴ ااگرچه، همچنان انتظارات مثبت نسبت به ادامه فعالیت‌ها را نشان می‌دهد اما میزان آن طی ۴ ماه اخیر به کمترین مقدار خود رسیده است و درصد کمتری از فعالان اقتصادی در مقایسه با ماه قبل انتظارات خوش‌بینانه برای آذر دارند، البته این کاهش بیشتر ناشی از رکود در بخش ساختمان است.

در نهایت می‌توان به این نکته اشاره کرد که بر اساس نظرسنجی انجام شده از فعالان اقتصادی در آبان 1400، در میان همه زیرشاخص‌های شامخ کل اقتصاد مؤلفه‌های میزان سفارشات جدید مشتریان، موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده، موجودی محصول نهایی در انبار یا کارهای معوق و میزان صادرات کالا یا خدمات روند کاهشی داشته‌اند.

آنگونه که فعالان اقتصادی می‌گویند، همچنان افزایش شدید در نرخ ارز و طیف وسیعی از قیمت‌های مواد اولیه و لوازم موردنیاز در این ماه چالشی بزرگ در انجام فعالیت اقتصادی کسب‌وکارها است؛ به خصوص اینکه علاوه بر موارد مذکور، کمبود نقدینگی باعث کاهش در تقاضای مشتریان شده است.

در عین حال، افزایش شدید بار هزینه‌ها هم در تولیدکنندگان و هم در ارائه‌دهندگان خدمات منجر به افزایش قیمت فروش شده زیرا شرکت‌ها ناچار به انتقال هزینه‌های خود به مشتریان بوده‌اند.

پربیننده ترین شامخ به مرز ۵۰واحد نزدیک شد / بنگاه‌های اقتصادی در آستانه رکود سیاست‌ های غلط همچنان قربانی می‌گیرد / امیدها به ارزآوری صنایع معدنی کم شد برنامه‌ های وزارت صمت برای افزایش تولید خودرو / پیش بینی رشد حدود ۵۰درصدی تولید در کشور گره کور در تولید و تنظیم بازار کاغذ/ بحران بازار کاغذ روزنامه چگونه فروکش می‌کند؟ قیمت نجومی سازهای موسیقی / پیانو از ۳۰ تا ۹۵۰میلیون!

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: محبوبه فکوری تولیدکنندگان دالان محبوبه فکوری فعالیت های کسب و کار حکایت از آن فعالان اقتصادی موجودی مواد اولیه آبان ماه عین حال ماه اخیر هزینه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۸۶۶۵۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کارگر؛ رضایت شغلی و توسعه اقتصادی

به گزارش خبرنگار مهر، امین دلیری، تحلیلگر مسائل اقتصادی و مدرس دانشگاه در یادداشتی اختصاصی برای مهر نوشت؛ رشد و توسعه اقتصادی هر کشوری به ۳ عامل مهم زمین (منابع طبیعی)، کار (نیروی انسانی) و سرمایه بستگی دارد که این عوامل مورد اتفاق تمام اقتصاددانان از هر مکتب اقتصادی است. عامل تکنولوژی (علم و فناوری) به عنوان عامل چهارم، به عنوان عامل تأثیرگذار در بهره‌وری و سرعت بخشیدن به روند رشد جایگاه خودش را به عنوان یکی از ارکان دیگر رشد، باز کرده است. از نیمه دوم قرن بیستم موضوعات مهم دیگری مانند مدیریت، آموزش، تحقیق و پژوهش به عنوان عوامل تأثیرگذار در رشد و چگونگی بکارگیری در ترکیب و چگونگی استفاده از ۴ عامل برشمرده فوق، مباحث علمی جدیدی را در رشد اقتصادی مطرح کرد.

در موضوع رشد، نیروی انسانی به عنوان مغز خلاق و تعیین کننده نسبت به سرعت دادن رشد اقتصادی و محور مباحث مدیریت، آموزش و تحقیق و پژوهش از نظر عاملیت حائز اهمیت است. در چنین فضایی، نیروی انسانی در مباحث جدید علمی رشد، به عنوان «سرمایه انسانی» تغییر نام داده که بسیار مهم‌تر از سرمایه‌های مادی است. در کتاب «مدارهای توسعه‌نیافتگی در اقتصاد ایران» تألیف مرحوم دکتر عظیمی، برای اینکه یادی از این اقتصاددان فقید در دهه‌های اول و دوم انقلاب اسلامی در مباحث توسعه و رشد اقتصادی دارای نظریه‌های قابل تأمل داشته، نظری داشته باشیم به موارد مهمی در خصوص نقش «عامل نیروی انسانی» در تولید به عنوان محور سوم توسعه علاوه بر محورهای «علم و فن» و «منابع طبیعی» اشاره دارد که دارای ۵ ویژگی است و صورت دارا بودن این ویژگی‌ها می‌تواند رسالت خود در رشد تولید را ایفا کند. این ویژگی‌ها عبارتند از انرژی، استقامت، انگیزه، دانش، مهارت. وی در صفحه ۲۲ همان منبع ادامه می‌دهد؛ «به عبارت دیگر قدرت تولیدی انسان در فرآیند تولید، به این نکته وابسته است که انسان تا چه حد دارای انرژی و استقامت است، چه میزان دانش و شناخت نسبت به کار دارد و چه مقدار مهارت برای کاربرد شناخت و دانش خود در صحنه تولید را دارا است». عظیمی دو ویژگی اخیر، یعنی دانش و مهارت را در محور علم و فن و بقیه ویژگی یعنی انرژی، استقامت و انگیزه را در نیروی انسانی می‌بیند.

همان طور که در بحث توسعه اقتصادی توسط اقتصاددانان این رشته مطرح است، گرچه داشتن منابع طبیعی غنی برای هر کشوری یک غنیمت خدادادی برای توسعه اقتصادی است، ولی استفاده و برداشت مطلوب از این منابع شرط لازم برای توسعه اقتصادی است.

استفاده مطلوب از منابع طبیعی جز با مدد نیروی انسانی ماهر و متخصص و استفاده از ابزار علم و فناوری (تکنولوژی) ممکن نمی‌شود. اگر به این مهم توجه نشود در واقع اتلاف منابع خواهد بود.

مجموعه نیروی انسانی کشور از دو دهه گذشته تا کنون در بخش دولتی و خصوصی اعم از کارگران، کارکنان آسیب‌های زیادی دیده و نیازهای مادی و غیر مادی آنان مورد غفلت کارفرمایان و تا اندازه‌ای از دایره توجه ویژه قوای مجریه و تقنینی خارج شده است.

موضوع تصویب ارائه طرح قانون عدم بکارگیری بازنشستگان اعم از مقامات، مدیران و کارشناسان خبره و متخصصان بازنشسته بدون هر گونه استثنا و ملاحظاتی از سوی برخی از نمایندگان زن مجلس شورای اسلامی به منظور ایجاد اشتغال برای جوانان، بزرگنمایی پرداخت حقوق‌های نجومی و خروج برخی از متخصصان از دستگاه‌های دولتی و جذب آنان به بخش خصوصی و بازارهای کار خارجی، صدمات زیادی به دستگاه‌های اداری کشور وارد کرد.

در واقع با طرح کاذب ایجاد اشتغال برای جوانان، بسیاری از مدیران لایق و پاک دست با این قانون از گردونه نظام اداری کشور خارج شدند. بایگانی دو نسل مدیریتی بالغ بر ۴ دهه در شرایط سخت کشور اعم از اداره جنگ تحمیلی و گذر از بحران‌های تحریم دارای تجارب ارزنده‌ای بودند، کاملاً از ذهن اداره کشور پاک شد؛ هیچ کشوری در دنیا سراغ نداریم به این راحتی سرمایه نیروی انسانی را به حاشیه رانده باشد.

بحث دیگر عدم توجه کافی به تخصص‌ها و مهارت‌های فردی کارکنان و کارگران و نادیده گرفتن مهارت آموزی، آموزش‌های دوره‌ای باز آموزی، بازپروری و انتقال مهارت‌های نوین مبتنی بر علم و فناوری است که از دیرزمان به بوته فراموشی سپرده شده و در محاق قرار گرفته است. جنبه‌های انگیزشی، ایجاد علاقه، حس حمیت سازمانی و محیط آرام برای کار، دیگر اهمیت چندانی ندارد و جز اولویت‌ها نیست؛ چون در شرایط تورمی و پر التهاب بازار و در یک فضای غیر رقابتی، میزان فروش کالا و سودهای آنی بیشتر مورد نظر اغلب تولید کنندگان است. علاوه بر آن تمام این مصیبت‌ها در فضای تغییر مدیریت‌ها و عدم کارآمدی مدیران و بی تجربگی مدیران تازه وارد دولتی در صحنه‌های کار و تلاش و مشغول شدن در حواشی و عدم توجه به نیازهای مادی و معنوی نیروی انسانی و آینده‌نگری و بکارگیری نقدینگی شرکت‌ها و واحدهای تولیدی در بازارهای موازی غیر تولیدی است که بسیاری از واحدهای تولیدی دچار آن شده‌اند موجب بی توجهی به ارکان تولید شده است.

بنا بر این شرایط و فضای فعلی اقتصادی کشور با فعالیت‌های سالم تولیدی خیلی سازگار نیست. اگر با رفتار و عدم رسیدگی به نیازهای مادی و غیر مادی کارگران دچار خست و تنگ نظری شویم، آینده بدتر و سیاه‌تری برای تولید رقم خواهد خورد.

رضایت شغلی و توسعه اقتصادی

امروز ۱۱ اردیبهشت روز کارگر است و فردا ۱۲ اردیبهشت روز معلم و روز استاد مرتضی مطهری. مسؤولان ذیربط نهادهای کارگری، فرهنگی آموزشی و دانشگاهی چه دستاوردی برای کارگران، فرهنگیان، دانشگاهیان داشته‌اند. مسوؤلیتهای بخشی و ملی بر این اقشار پر تلاش و زحمتکش در تولید، تربیت نیروی انسانی و متخصص (کار) آفرینی بر کسی پنهان نیست، ولی چه اقدامی در جهت ارتقا رفاه و رضایت شغلی آنان برداشته شده است؟ از نظر علمی و شواهد تجربی در دنیا نشان می‌دهد، رضایت شغلی ارتباط مستقیمی بین توسعه اقتصادی و رضایت شغلی کارگران و کارکنان به طور اعم وجود دارد. نیروی انسانی در مهارت آموزی، آموزش، تحصیلات دانشگاهی و تحقیق در افزایش بهره‌وری و رشد اقتصادی نقش زیادی دارد.

تاکید رهبری بر توجه به امور کارگران

رهبر فرزانه انقلاب اسلامی در دیدار ۵ اردیبهشت ماه جاری با جمعی از کارگران کشور به مناسبت هفته کارگر، مطالب پر اهمیتی را اشاره کردند. نگاه ایشان به کارگر به عنوان عامل پر توان در تحقق شعار سال «جهش تولید» و محور قدرت اقتصادی، مطلب بسیار مهمی را یاد آور شدند «خوب شدن حال کارگر، یعنی خوب شدن حال کشور». ایشان با توجه به ۱۱ میلیون نفر شاغل بخش کارگری و یک جمعیت بیش ۴۰ میلیون نفری با در نظر گرفتن بعد خانوار، حدود نیمی از جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند اضافه کردند «حال جامعه کارگری خوب شود، حداقل نیمی از مردم حالشان خوب است». لذا توجه به این قشر عظیم در واقع توجه به جامعه بزرگ ایران اسلامی است.

رهبر معظم انقلاب در بخش دیگر از سخنان خود خطاب به مسؤولان کشور تاکید کردند «تأمین امنیت شغلی کارگران، از وظایف مسؤولان است».

بنابراین اهمیت این قشر تأثیرگذار در رشد و توسعه اقتصادی بر همگان آشکار است. باید مسؤولان ارشد نظام به صدای این قشر زحمتکش به طور ویژه توجه کنند. غفلت از این قشر در بلندمدت به نفع کارفرمایان و به نفع دولتمردان و نیز اقتصاد کشور نیست.

کارگران و مزیت پیشرفت با سرعت بالا

با توجه به پیشرفت‌های چشمگیر شاخص توسعه انسانی با التفات به رشد و گسترش دانشگاه‌ها و در پی آن ازدیاد جمعیت دانش آموختگان دانشگاهی، به طور بالقوه کشور را در مزیت پیشرفت با سرعت بالایی قرار داده است. طبق آخرین گزارش سازمان ملل، شاخص توسعه نیروی انسانی ایران با افزایش شاخص توسعه انسانی به ۰.۷۸، جمهوری اسلامی را در گروه «بالا» ی شاخص توسعه قرار داده است. با این شاخص رتبه ایران از ۱۱۵ کشور بیشتر است و در صورت صعود این شاخص در ۹ پله دیگر، ایران از نظر شاخص توسعه انسانی در گروه اول یعنی «خیلی بالا» قرار خواهد گرفت.

شاخص توسعه انسانی ایران، از متوسط این شاخص که ۰.۷۳۹ است در رده بالاتری قرار دارد. شاخص توسعه انسانی ایران در حال حاضر از کشورهای برزیل، هند و مصر بالاتر است.

یکی از عوامل رشد در کشورهای توسعه یافته صنعتی که فرآیند رشد را در دوران توسعه یافتگی طی کردند، رشد سریع زاد و ولد و رشد جمعیت این کشورها بود. همزمان رشد بهره نیروی کار سبب رشد بالای اقتصادی در این کشورها شد. اختراعات، ابداع، نوآوری و توسعه فناوری سبب شد تا صادرات کالاهای این کشورها رقابتی، به صرفه و سودآور باشد. تولید و مصرف انبوه به کمک نیروی انسانی ماهر و بهره‌ور ممکن گردید.

با توجه به تجربه این کشورها در تجارب مدارهای توسعه یافتگی و نقش پر رنگ نیروی انسانی در فرآیند رشد و توسعه باید نقش نیروی انسانی کشورمان را در پیشرفت کشور ارج نهاد. حوائج و نیازهای مادی و غیرمادی آنها را بدون فوت وقت در اسرع زمان ممکن، برطرف کرد و برنامه‌های حمایتی این قشر زحمتکش را جز برنامه‌های اولویت دار قرار داد.

دولت و مجلس شورای اسلامی باید برنامه‌های حمایتی این قشر را که ایجاد انگیزش، رفاه نماید و در پی آن قدرت تولید را افزایش دهد، با دقت و همت و اراده کامل برای نیروی انسانی به انجام رساند.

کد خبر 6089846 فاطمه امیر احمدی