کم و زیاد شدن ظرفیت پزشکی بدون حل مسائل نظام سلامت بیفایده است
تاریخ انتشار: ۲۰ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۰۰۳۱۴
به گزارش خبرنگار مهر، دکتر کامران باقری لنکرانی استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی شیراز و عضو پیوسته فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی در نامه ای به موضوع افزایش ظرفیت پزشکی طرح شده در شورای عالی انقلاب فرهنگی پرداخت.
در این نامه آمده است: «این روزها نقل بسیاری از محافل افزایش ظرفیت رشته پزشکی شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مثل همه جا وقتی احساسات بر عقل غلبه مییابد امکان خطا زیاد می شود و م یشود که تصمیمی گرفته شود که به نتایجی بر خلاف نیت تصمیم گیرنده منجر شود. برای پرهیز از چنین خطایی باید اندیشید، مشورت گرفت و از تجربه سایرین درس آموخت.
حافظ علیه الرحمه می فرماید: هر چند کازمودم از وی نبود سودم / من جرب المجرب حلت به الندامه
تجربه چین در افزایش تعداد پزشکان و شکست راهبرد نظام سلامت در برابر بیماری سارس
چین یکی ازکشورهایی است که برای اصلاح نظام سلامت خود و دسترسی مردم به خدمات یایه سلامت تلاش بسیاری کرده است. در حدود ربع قرن پیش تر، دور جدیدی از اصلاحات نظام سلامت چین، بر پایه افزایش تعداد پزشکان و جایگزینی نیروهای چندکاره بهداشتی درمانی به ویژه در روستاها با آنها شکل گرفت.
هفت سال بعد در زمان همه گیری سارس، ضرر این اقدام به وضوح معلوم شد. این آسیب پذیری فقط در برابر همه گیری سارس نبود، بلکه به فاصله کوتاهی مشخص شد که دستاوردهای مهم نظام سلامت چین، نظیر کاهش مرگ و میر مادران به ویژه در مناطق محروم نیز از دست رفته اند.
دولت چین ۱۰ سال بعد از آغاز این اصلاحات، با اعلام شکست این راهبرد، راهبرد جامعی را برگزید که در آن به مطالب اساسی چون مراقبت اولیه بهداشتی، پوشش بیمه ای واقعی و تجمیع منابع در کنار توزیع عادلانه خدمات و نسبت مناسب بین پزشک و پرستار که با اقدامات قبلی وارونه شده بود و تعداد پزشکان از پرستاران پیشی گرفته بود، مبنا قرار گرفته بودند.
اکنون تاثیر این راهبرد در بهبود شاخصهای سلامت در چین نمایان شده است و نه تنها شاخص های مهم سلامت چون امید به زندگی و مرگ مادران و کودکان بهبود یافته بلکه تاب آوری و سرعت عمل نظام سلامت چین در برابر همه گیری کووید ۱۹ به عنوان یک الگو مطرح شده است.»
ایجاد موجها و گردابهای تنش آفرین با عدم پایبندی به اسناد بالاد ستی در تصمیم گیریها
لنکرانی در بخش دیگری از این نامه خاطرنشان کرده است: «واقعیت این است در مطالعات جهانی تعداد پزشکان و سرانه پزشک به جمعیت با سلامت جامعه ارتباط مستقیمی ندارد. کشورهایی هستند که در آنها این نسبت بالاست ولی شاخص های بهداشتی خوبی ندارند و برعکس. آنچه مهم است رویکرد منظومه ای به سلامت و اصلاحات آن است.
سلامت در کشور ما با وضع مطلوب فاصله دارد. این فاصله با افزایش پزشکان حل نمی شود. برای بهبود شاخص های سلامت در ایران باید نظام ارایه خدمات اصلاح شود تا پایداری خدمات در همه جای کشور صرف نظر از بعد جغرافیایی فراهم شود. این اصلاح باید بر مسایل اساسی نه احساسی تمرکز یابد.
به همین دلیل در نقشه جامع علمی کشور مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی اولویت اول علم و فناوری در حوزه سلامت، سیاستگذاری و اقتصاد سلامت - دانش پیشگیری و ارتقای سلامت با تأکید بر بیماری های دارای بار بالا و معضلات بومی- الگوهای شیوه زند گی سالم منطبق با آموزه های اسلامی- استفاده از الگوهای تغذیه بومی اعلام شده است.
در بند سیزدهم سیاست های کلی سلامت بر توسعه کیفی و کمی نظام آموزش علوم پزشکی به صورت هدفمند، سلامت محور، مبتنی بر نیازهای جامعه، پاسخگو و عادلانه و با تربیت نیروی انسانی کارآمد، متعهد به اخلاق اسلامی حرفهای و دارای مهارت و شایستگیهای متناسب با نیازهای مناطق مختلف کشور تاکید شده است.
اگر در تربیت نیروی انسانی چنین شاخص هایی ملاک قرار گیرند، امکانات کشور در مسیر درست به کار گرفته خواهند شد.
پایبندی به اسناد بالاد ستی یکی از مهمترین راهکارها در استحکام سیاستگذاریهاست. متاسفانه این سند مهم و همچنین سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری ادام الله ظله در سلامت آن چنان که باید محور تصمیمات نیستند و همین باعث می شود که در تصمیم گیریها شاهد فراز و نشیب و موجها و گردابهای تنش آفرین باشیم.»
افزایش ظرفیت ها به کشور کمکی نخواهد کرد
وزیر بهداشت دولت نهم با اشاره به موضوع طرح، اشتغال نامناسب پزشکان و مهاجرت این گروه یادآور شده است: «آمارهای تلخی از تجمیع پزشکان و متخصصان در پنج شهر بزرگ کشور یعنی تهران، شیراز، اصفهان، تبریز و مشهد وجود دارد. این در حالی است که در رشتههای علوم پزشکی برخلاف همه مقاطع دیگر تحصیلی ما طرح اجباری داریم و پزشکان باید سالیانی از عمر خود را در مناطق محروم خدمت کنند.
طبق اعلام سازمان نظام پزشکی، حدود ۳۰ هزار نفر از پزشکان عمومی کشور یا به شغل دیگری مشغولند و یا در مراکز زیبایی و اعتیاد شاغل هستند و در چرخه نظام سلامت حاضر نیستند. تعداد مهاجرین پزشک روبه فزونی گذارده و کشورهای همسایه و دورتر با حقوق های نجومی در مقیاس دریافتیها در داخل کشور، در حال جذب آنها هستند.
چرایی از دست دادن این نیروها و عدم ماندگاری نیروهای سلامت در مناطق مورد نیاز اگر پاسخی در خور نیابند، افزایش ظرفیت ها به کشور کمکی نخواهد کرد بلکه شرایط را پیچیده تر خواهد کرد.»
لنکرانی در این نامه تاکید کرده است: «اگر از من بپرسند ظرفیت های پزشکی باید زیاد شوند یا کم، خواهم گفت اول مسایل اساسی نظام سلامت را باید حل کرد و از میانه ماجرا به مشکلات نگاه نکرد. اگر نظام ارایه خدمات بر اساس آنچه که در قانون اساسی و سیاستهای کلی سلامت آمده با هماهنگی همه بخشها اصلاح نشود، تغییر ظرفیت چه کم شدن یا زیاد شدن ، فقط کار را دشوار می کند.
امیدوارم در تصمیم گیریها مصداق این حدیث شریف باشیم که فرمود: رحِمَ اللَّهُ اِمرَأً عَمِلَ عَمَلاً فَاَتقَنَه.
ما برای مردم عزیزمان ارتقای سلامت می خواهیم و راه آن تدبیر امور مهم است نه پرداختن به امور جزیی که به خودی خود تاثیری ندارد، عدالت واقعی اینجاست نه در اقدامات احساسی و بی استناد.»
کد خبر 5372567منبع: مهر
کلیدواژه: مقام معظم رهبری فرهنگستان علوم پزشکی کامران باقری لنکرانی ظرفیت پذیرش کمبود پزشک آموزش پزشکی روز دانشجو سازمان سنجش دانشجویان وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون کارشناسی ارشد دانشگاه تهران وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی محمد مقیمی نخبگان شورای عالی انقلاب فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاه های علوم پزشکی پذیرش بر اساس سوابق تحصیلی تعداد پزشکان افزایش ظرفیت نظام سلامت علوم پزشکی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۰۰۳۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چاقوی هوش مصنوعی چگونه نظام سلامت را جراحی میکند
به گزارش خبرنگار مهر؛ در سالهای اخیر، ظهور فناوری هوش مصنوعی مولد و ادغام این فناوری انقلابی در صنایع مختلف، فرآیندها و نتایج را در همه ابعاد زیست و فعالیت بشر متحول کرده است. یکی از مهمترین حوزههایی که هوش مصنوعی در آن تأثیر عمیقی داشته و بسیاری از فرایندهای جاری آن را دستخوش تغییر شدید کرده، سلامت دیجیتال و پزشکی است.
به عقیده بسیاری از کارشناسان، در مقطع کنونی و به واسطه ظهور فناوری هوش مصنوعی، انقلاب علمی و فنی دیگری در صنعت مراقبتهای سلامت و پزشکی درحال وقوع است. به گواه بسیاری از اعضای جامعه سلامت و کاربران، این فناوری در حال تغییر حوزه بهداشت و بهبود کیفیت خدمات و نتایج درمانهای پزشکی است. از همین روی، استفاده از دستگاهها و سیستمهای مبتنی بر این فناوری برای تشخیص بیماریها به شدت در حال افزایش بوده و فرایندهای هوشمندسازی بخش سلامت در بسیاری از کشورهای جهان روند صعودی گرفته است.
در این نوشتار کوتاه به بررسی کاربرد هوش مصنوعی در تغییر چشم انداز مراقبتهای بهداشتی میپردازیم.
در تعریف کلی، هوش مصنوعی به شبیه سازی فرآیندهای هوش انسانی توسط ماشینها از طریق سیستمهای کامپیوتری اشاره دارد. بر همین مبنا، الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند دادهها را تجزیه و تحلیل کنند، از آنها بیاموزند و بر اساس اطلاعات جمعآوریشده تصمیمگیری و پیشبینی کنند. از سوی دیگر، سلامت دیجیتال شامل استفاده از فناوری برای بهبود ارائه مراقبتهای بهداشتی، تشخیص، نظارت و درمان است. در عصر حاضر و با پیشرفت شگرف فناوری، بسیاری از حوزهها از سوابق الکترونیکی سلامت گرفته تا دستگاههای پوشیدنی، کارآمدی نظام سلامت را افزایش داده و راهحلهای سلامت دیجیتال به شیوههای مدرن مراقبتهای بهداشتی تبدیل شدهاند.
با عنایت به این قابلیت هوش مصنوعی، فناوری مذکور در مراقبتهای بهداشتی این پتانسیل را دارد که کارآمدی تصمیمات بالینی را افزایش دهد، نتایج درمان بیمار را بهبود بخشد و به صورت کلی عملیات را ساده کند. از همین روی میتوان نتیجه گرفت که ادغام هوش مصنوعی با حوزه سلامت، قابلیتهای سیستمهای سلامت دیجیتال را بیشتر میکند و ارائه مراقبتهای کارآمدتر و مؤثرتر را ممکن میسازد.
فناوری هوش مصنوعی میتواند در راستای غلبه بر بسیاری از چالشهای حوزه مراقبتهای بهداشتی، امکاناتی همچون دسترسی سریع به پزشکی و تشخیص از راه دور و برنامههای درمانی شخصی را به کاربران ارائه دهد. فناوری مذکور همچنین به شناسایی گسترش و پیشبینی شیوع بیماریها کمک میکند. استفاده از هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی مزایای متعددی را به کاربران و پزشکان ارائه میدهد. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تشخیص بهبود یافته بیماریها با یادگیری ماشینی
الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند تصاویر پزشکی، نتایج آزمایشها و دادههای بیمار را تجزیه و تحلیل کنند و با نتیجهگیری مبتنی بر دادهها به ارائه دهندگان مراقبتهای پزشکی در تشخیص دقیق کمک کنند.
شخصیسازی درمان با ابزار هوشمند
ابزارهای متعدد مبتنی بر هوش مصنوعی میتوانند به تنظیم برنامههای درمانی شخصیسازی شده و بهینه برای بیماران بر اساس ویژگیهای منحصر به فرد و سابقه پزشکی آنها کمک کنند. بیماران با این ابزار میتوانند به تناسب شرایط خود، از امکانات و مراقبتهای مختص به خود برخوردار شوند.
امور اداری برای کادر درمان آسان می شود
سیستمهای مجهز به هوش مصنوعی میتوانند وظایف اداری را به طور خودکار انجام دهند. از همین روی، استفاده از چنین ابزاری زمان بندی را برای کادر درمان بهینه میسازد، گردش کار را ساده میکند و در مجموع به ارائه دهندگان خدمات بهداشتی اجازه میدهند که بر مراقبت از بیمار تمرکز بیشتری داشته باشند.
تشخیص زودهنگام تا مداخله پیشگیرانه
هوش مصنوعی میتواند مجموعه کلان دادهها را برای شناسایی الگوها و روندها تجزیه و تحلیل کند و امکان تشخیص زودهنگام بیماری و عارضههای جسمی و مداخلات پیشگیرانه برای درمان را فراهم کند.
هوش مصنوعی و شخصیسازی پزشکی
هدف پزشکی شخصی سازی شده درمان متناسب با ویژگیهای فردی مانند ژنتیک، سبک زندگی و محیط است. هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل مقادیر زیادی از دادههای بیمار برای شناسایی استراتژیهای درمانی بهینه برای افراد خاص، نقش مهمی در این حوزه ایفا میکند. با در نظر گرفتن تغییرات ژنتیکی، نشانگرهای زیستی و سایر عوامل، هوش مصنوعی میتواند به ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی کمک کند تا درمانهای هدفمندتر و مؤثرتری به بیماران خود ارائه دهند.
تسریع کشف دارو
فرآیند کشف دارو برای شرکتهای داروسازی و متخصصان زمان بر و پرهزینه است و بسیاری از نامزدهای دارویی بالقوه در رسیدن به محصول نهایی و عرضه به بازار ناکام هستند. در چنین شرایطی هوش مصنوعی با تسریع در شناسایی نامزدهای دارویی امیدوارکننده، پیشبینی تداخلات دارویی و بهینهسازی آزمایشهای بالینی، فرآیند کشف دارو را متحول میسازد. با تجزیه و تحلیل ساختارهای مولکولی، مسیرهای بیولوژیکی و دادههای بالینی، هوش مصنوعی میتواند توسعه داروها و درمانهای جدید را تسریع کند.
پزشکی از راه دور نزدیک میشود
پزشکی از راه دور به بیماران این امکان را میدهد که مراقبتهای پزشکی را از راه دور دریافت کنند و نیاز به مراجعه حضوری به مراکز درمانی را از بین میبرد. هوش مصنوعی خدمات پزشکی از راه دور را با فعال کردن مشاوره مجازی، نظارت از راه دور بر علائم حیاتی بیماران و تجزیه و تحلیل پیشبینیکننده برای مداخله زودهنگام افزایش میدهد. با استفاده از چت رباتها و دستیاران مجازی مبتنی بر هوش مصنوعی، ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی میتوانند مراقبتهای شخصی را در هر زمان و هر مکان به بیماران ارائه دهند.
هوش مصنوعی در پایش سلامت
دستگاههای پوشیدنی و حسگرهای مجهز به فناوری هوش مصنوعی، نظارت مستمر سلامت و تجزیه و تحلیل دادهها را در زمانی اندک امکانپذیر میکنند. این دستگاهها میتوانند علائم حیاتی، سطح فعالیت و الگوهای خواب را رصد کنند و بینشهای ارزشمندی را در مورد وضعیت سلامتی بیماران به پزشکان ارائه دهند. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند انحرافات از الگوهای عادی را تشخیص دهند و به ارائهدهندگان مراقبتهای بهداشتی در مورد مسائل بالقوه سلامتی هشدار دهند و امکان مداخلات به موقع و مراقبتهای پیشگیرانه را فراهم کنند.
بهبود مراقبت های روانی
هوش مصنوعی همچنین در زمینه سلامت روان برای بهبود تشخیص و درمان اختلالات سلامت روان مورد استفاده قرار میگیرد. ابزارهای مجهز به هوش مصنوعی میتوانند الگوهای گفتار، حالات چهره و سایر نشانههای رفتاری را برای ارزیابی وضعیت سلامت روانی بیماران تجزیه و تحلیل کنند. با ارائه توصیههای درمانی شخصی و نظارت بر پیشرفت بیماران در طول زمان، هوش مصنوعی میتواند ارائه مراقبتهای بهداشت روانی و نتایج را بهبود بخشد.
چالشهای ادغام هوش مصنوعی در بهداشت و درمان
همان طور که پیشتر ذکر شد، بی شک هوش مصنوعی تحولی بدیع در حوزه مراقبتهای بهداشتی ایجاد کرده است؛ اما علیرغم مزایای بالقوه ادغام هوش مصنوعی در این بخش، پیاده سازی و استفاده از آن در حوزه مذکور بدون چالش نیست. در ادامه به برخی از چالشهای کلیدی این حوزه میپردازیم.
حریم خصوصی و امنیت دادهها
دادههای مستخرج از فعالیت بخش مراقبتهای بهداشتی، از جمله اطلاعات بیماران و وضعیت سلامتی شهروندان بسیار حساس هستند. همین امر، اطمینان از حفظ حریم خصوصی و امنیت دادهها در هنگام استفاده از سیستمهای هوش مصنوعی در این حوزه را بسیار مهم و حیاتی میکند.
هوش مصنوعی و چالش تطابق با مقررات
مقررات و استانداردهای مراقبتهای بهداشتی نیز مانند همه حوزههای دیگر باید هنگام توسعه و استقرار ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در محیطهای بالینی مورد بازنگری قرار گرفته و پس از به روز رسانی به صورت دقیق اجرا شوند. عدم توجه به این مسئله، میتواند منجر به عدول از استانداردها و بروز برخی مشکلات در این بخش حساس شود.
ادغام ابزارهای مبتنی بر فناوری هوش مصنوعی با سیستمها و انطباق آنها با فرایندهای کاری سنتی، بدون در نظر گرفتن ملاحظات و الزامات پیشنیاز، میتواند بسیار پیچیده و زمانبر باشد و چالشهایی برای نظام سلامت ایجاد کند.
نگرانیهای اخلاقی
در نهایت میتوان گفت که استفاده از هوش مصنوعی در بخش مراقبتهای بهداشتی، مسائل اخلاقی بغرنجی مربوط به رضایت بیمار، سوگیری در الگوریتمها و پاسخگویی در قبال تصمیمات اتخاذ شده توسط سیستمهای هوش مصنوعی را در پی دارند. بی شک رسیدگی به این مسئله حساس، مستلزم مطالعات دقیق و اتخاذ تدابیر لازم جهت کاهش ملاحظات مذکور است.
نقش ناظران انسانی در تشخیص کمرنگ می شود
هوش مصنوعی در بهبود دقت و کارایی تشخیصی نویدبخش پیشرفت بسیار بزرگی است. الگوریتمهای هوش مصنوعی میتوانند تصاویر پزشکی اشعه ایکس، ام آر آی و سی تی اسکن را برای تشخیص ناهنجاریها تجزیه و تحلیل کنند و به رادیولوژیستها در تشخیص یاری دهد. با استفاده از تکنیکهای یادگیری ماشینی و یادگیری عمیق، هوش مصنوعی میتواند به شناسایی الگوها و ناهنجاریهایی که ممکن است توسط ناظران انسانی و پزشکان نادیده گرفته شود، کمک کند.
آینده ادغام هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی
به عقیده کارشناسان، آینده هوش مصنوعی در بخش مراقبتهای بهداشتی دارای پتانسیل بسیار زیادی برای تغییر روش ارائه و تجربه کاربران است. پیشرفتهای حاصل شده در فناوری هوش مصنوعی، مانند پردازش زبان طبیعی، تجزیه و تحلیل پیشبینیکننده و اتوماسیون رباتیک فرآیندها به نوآوری در مراقبتهای بهداشتی ادامه خواهند داد. از برنامههای درمانی شخصی گرفته تا جراحی با کمک هوش مصنوعی، امکانات این فناوری در مراقبتهای بهداشتی نامحدود یا حداقل بسیار پرشمار به نظر میرسد.
از همین روی میتوان نتیجه گرفت که کاربرد هوش مصنوعی در سلامت دیجیتال و پزشکی در حال تغییر شکل صنعت مراقبتهای بهداشتی و بهبود نتایج بیماران است. هوش مصنوعی روش ارائه مراقبتهای بهداشتی را متحول کرده و آن را کارآمدتر، مؤثرتر و بیمار محورتر میکند. در حالی که چالشهایی در پیادهسازی هوش مصنوعی در مراقبتهای بهداشتی وجود دارد، مزایای آن بسیار بیشتر از خطرات آن است و راه را برای آیندهای هموار میکند که در آن هوش مصنوعی نقشی محوری در پیشرفت شیوههای مراقبتهای بهداشتی و بهبود کیفیت مراقبت برای همه ایفا میکند.
کد خبر 6075146