چالههای ۱۳۰متری زیر پای پایتخت
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۱۹۹۰۳
در ادامه گزارش ۲۲ آذر روزنامه همشهری آمده است: در جنوبغرب پایتخت حفرههای بزرگی وجود دارد که اگر کسی از بالا به آنها نگاه کند، تصور میکند درههای عمیق طبیعی هستند، اما این حفرهها در نتیجه ۵۰سال برداشت شن و ماسه ارزان از خاک تهران بهوجود آمدهاند؛ حفرههایی با بیش از ۱۰۰متر عمق و آنقدر وسیع که تنها لغزش خاک به درون یکی از آنها، جنوبغرب شهر را به لرزه میاندازد؛ حفرههایی با ظرفیت هزاران مترمکعب آب که اگر مسیر رودخانه کن در نزدیکی آنها اندکی جابهجا شود، تبدیل به دریاچههایی ناخواسته میشوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
۵سال برداشت ماسه
تاریخچه برداشت شن و ماسه از زمینهای اطراف تهران مخصوصا در جنوب غرب شاید به نیم قرن قبل برسد. اکنون نیز معادن شن و ماسه زیادی در محدوده شهر قدس، شهریار و ملارد قرار دارد. اما برداشت رسمی و قانونی از شنچالههایی که اکنون در منطقه ۱۸شهرداری تهران قرار گرفتهاند با عنوان «معدن» از سال ۱۳۴۷شروع شد. برداشت با ماشینآلات خاکبرداری هر سال سطح زمین را بیشتر پایین برد؛ تا جایی که از همه معیارهای قانونی و مهندسی عبور کرد. در دهه ۸۰ماهانه نزدیک ۱۰میلیون تن شن و ماسه ساختمانی در تهران تولید میشد که بخش اصلی آنرا از معادن حاشیه شهر استخراج میکردند، اما چند سالی میشود که با تجهیزات جدید میتوان بخشی از این شن و ماسهها را از طریق بازیافت نخالههای ساختمانی تامین کرد. ماشینآلات صنعتی حتی با فناوریهای ساده هم میتوانند نخالههای ساختمانی را در ابعاد مختلف خرد و به بازار عرضه کنند، اما تا وقتی که برداشت از خاک بسیار ارزان و بدون محدودیت محیطزیستی باشد، ماسه به دستآمده از نخالهها مشتری زیادی ندارد.
مشکل دیگری که به واسطه فعالیت عمیق معادن شن و ماسه یا بستر خشکشان بهوجود میآید، ایجاد گردوغبار است. با این حساب در پی جریان غالب باد غرب به شرق توسعه شهری، گردوغبار معادن حتی تا میانههای شهر هم میرسد و بر آلودگی ناشی از سوختهای فسیلی میافزاید؛ بنابراین سطح اراضی که این معادن در آنها قرار دارد و به بیش از ۴۰۰هکتار میرسد، میتواند مخزنی برای تولید گردوغبار باشد. به همین خاطردر سال ۹۴کمیسیون ماده ۵رأی به تغییر کاربری این معادن داد تا شهرداری این زمینها را تملک کند و تغییر کاربری دهد؛ چراکه افزایش ریزگردها باعث جلب توجه به موضوع شنچالهها شده بود.
بر این اساس، شرکتی با نام تاکا (توسعه اراضی کن ایرانیان) طرحی را برای استفادههای جدید از این شنچالهها مطرح کرد، اما معادن همچنان بهکار خود ادامه میدادند و بعدها پس از توقف فعالیت معادن، شرکت نیز منحل شد تا کار ساماندهی و اجرای طرح تفرجگاهی در اراضیشان، بدون تکلیف بماند. به هر ترتیب ۵سال قبل و پس از پیگیریهای فراوان رسانهها، فعالیت معادن شن و ماسه در منطقه ۱۸با دستور قضایی ممنوع شد و تنها برخی اقدامات محدود مانند خارجکردن شن و ماسههایی که قبلا برداشت شده بودند، انجام میگرفت که آن نیز پایان یافته است. کمیسیون ماده ۵برای این نقطه، طرح منطقهای تصویب کرده است.
این محدوده براساس طرح تفصیلی پهنه M (مختلف) محسوب میشود که شامل کاربریهای GRS یعنی مسکونی، تجاری و فضای سبز است؛ بهعبارت دیگر تقریبا تمام کاربریهای ۷گانه شهری را میتوان در آن اجرا کرد.
تغییر کاربری چالهها
با همه اینها سؤال اینجاست که با چالههای عمق ۱۳۰متری معادن چه کاری میتوان انجام داد؟ درختکاری؟ ایجاد شهربازی؟ ساخت بیمارستان؟ از طرف دیگر اگر آب رودخانه کن وارد این حفرهها شود، احتمال ریزش دیوارههای آن زیاد است. باتوجه به اینکه شنچالهها در میان بزرگراه و مناطق مسکونی قرار گرفتهاند و مساحت زیادی دارند، ابعاد حادثه احتمالی نامشخص است. اگرچه اواخر سال ۹۵و ابتدای سال ۹۶، پایدارسازی دیوارههای این معادن صورت گرفت، ولی نکته مهم این است که پایدارسازی هم تاریخ انقضا دارد. مهدی چمران، رئیس شورای شهر تهران نیز دیروز به همین مسئله اشاره کرد و گفت: «چند سال قبل که بارندگیها شدت پیدا کرد، من چندبار از این نقطه بازدید کردم. احتمال ریزش شنچالهها زیاد است و امیدواریم با تفاهم میان نهادهای مختلف این مشکل حل شود.»
مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیطزیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران نیز عنوان کرد: «منطقهای در موقعیت مابین رودخانه کن، جنوب بزرگراه فتح، غرب بزرگراه شهید بروجردی و شمال بزرگراه آزادگان بهدلیل فعالیت استحصال معادن شن و ماسه تبدیل به شن چالهای به عمق متغیر بین ٥٠ تا ۱۳۰متری شده است. خطرات ناشی از وجود این شنچاله در ۳حوزه قابل دستهبندی است؛ خطرات ناشی از تجاوز گود به حریم و بستر رودخانه کن و احتمال وقوع رانش گسترده در محدودهای به شعاع حداقل ١٠٠متر درصورت وقوع سیلابهایی با دوره بازگشت ١٠٠ساله و بالاتر در محدوده موردنظر که خطر بالقوهای برای محدوده بزرگراه فتح و راهآهن تهران جنوب است.»
او تأکید کرد: «محدوده مسکونی غرب گود موردنظر حدود ١٥ متر با آن فاصله دارد. خطرات ناشی از گودبرداری عمیق پایدارسازی نشده در اینجا برای باند کندروی بزرگراه شهید بروجردی و پلهای تقاطعی بزرگراه با رودخانه کن،مشهود است.»
به جای ۳۰متر ۱۳۰متر برداشت کردهاند
خبر خوب آنکه طرح توسعه شهری شنچالههای جنوبغرب تهران بازنگری میشود؛ این خبر را حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران اعلام کرده است. معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران گفت: «برداشت قانونی از شن چالهها، صرفاً تا عمق ۳۰متر مجاز است، اما مالکان بخش اعظمی از این شنچالهها اقدام به برداشت بعضاً تا عمق ۱۳۰متر کردهاند و این اقدام موجب تشدید خطر فرونشست و وقوع سیلابهای فصلی شده است.»
صارمی با اشاره به بازدیدی که همراه شهردار منطقه ۱۸و تعدادی از مدیران حوزه شهرسازی و معماری از محل شنچالههای منطقه ۱۸انجام داده است، افزود: «براساس بند ۲۰ماده ۵۵قانون شهرداریها، تمامی صنایع مزاحمی که در محدوده شهر تهران قرار دارند، باید تعطیل و به خارج از شهر منتقل شوند.» صارمی گفت: «در بازدیدی که داشتیم، مقرر شد سازمان نوسازی شهر تهران با همکاری اداره کل شهرسازی و طرحهای شهری، طرح مصوب سال ۹۲را با رویکرد توجه به مسکن ارزانقیمت و ایجاد فرصتهای سرمایهگذاری برای مالکین، مورد بازنگری قرار دهد.»
او در ادامه با تأکید بر ضرورت پایدارسازی دیواره شنچالهها، خاطرنشان کرد: هزینه پایدارسازی دیوارهها بر عهده مالکان و بهرهبرداران قرار دارد. همچنین اگر مالکان اراضی که مطابق با قانون به توسعه شهر پیوستهاند، خواستار بارگذاری باشند، باید در چارچوب قانونی شهرداری اقدام کنند. پایدارسازی شنچالهها با تجمیع رویکردهای سازمان محیطزیست، سازمان صنایع ملی و تمامی ذینفعان و نهادهای مرتبط و با مدیریت و راهبری شهرداری منطقه ۱۸عملیاتی شود.»
منبع: روزنامه همشهری برچسبها سازمان حفاظت محیط زیست شهرداری تهران گرد و غبار مصالح ساختمانیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: سازمان حفاظت محیط زیست شهرداری تهران گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست شهرداری تهران گرد و غبار مصالح ساختمانی شهرسازی و معماری معادن شن و ماسه شن چاله رودخانه کن شن چاله ها شهر تهران توسعه شهر جنوب غرب حفره ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۱۹۹۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ساخت مسکنهای «استطاعت پذیر» در پایتخت به کجا رسید؟
بیش از دو سال از ایجاد قرارگاه مسکن در تهران میگذرد، قرارگاهی که قرار بود موجب جهش تولید در امر مسکن سازی بویژه ساخت مسکنهای «استطاعت پذیر» در پایتخت شود و حالا بعد از دو سال بررسی عملکرد این قرارگاه، معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران از خروجی اقدامات قرارگاه در تهران میگوید.
به گزارش ایسنا، بهمن ماه سال ۱۴۰۰، علیرضا زاکانی شهردار تهران از تشکیل قرارگاه جهادی مسکن در شهرداری تهران خبر داد و اعلام کرد که شهرداری نمیتواند نسبت به مسکن مردم بیتفاوت باشد و در بخشنامهای خطاب به همه مدیران ستادی و شهرداران مناطق، دستور تشکیل قرارگاه جهادی مسکن در شهرداری تهران صادر کرد.
زاکانی در حکم خود نوشت که از همه مدیران مربوطه شهرداری مطالبه دارم که «راهاندازی قرارگاه جهادی تأمین مسکن در شهرداری تهران برای مدیریت هماهنگ و همکارانه و مانعزدایی از همه فرآیندها، به حداقل رساندن زمان و حذف فرآیندهای موازی و زائد برای صدور مجوزهای لازم برای تولید مسکن در شهر تهران، در اولویت قرار دادن و بکارگیری همه ابزارهای مورد نیاز برای سرعت بخشی به نوسازی بافتهای فرسوده و ناکارآمد، شناسایی همه ظرفیتهای تولید مسکن در شهر تهران و تلاش برای فعالسازی آنها، به میدان آوردن همه امکانات شهرداری تهران (شامل زمین، مجوزها و جز آن) برای تأمین مسکن و به ویژه مسکن استطاعتپذیر، فعال کردن اجرای بند ۲۱ ماده ۵۵ قانون شهرداری مبنی بر اتخاذ تدابیر لازم جهت تأمین مسکن برای افراد و گروههای بیبضاعت و کماستطاعت» را در دستور کار قرار دهند.
سیدمهدی هدایت مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران نیز درباره هدف شهرداری تهران از ساخت مسکن «استطاعت پذیر» تأکید کرده بود: هدف ما از ساخت مسکن استطاعت پذیر در شهر تهران این است که در محل و محدوده هایی مسکن تولید کنیم که استطاعت مردم برای خرید آن جواب دهد. مسکنهایی که بیشتر روی آن کار میکنیم و برای آن پروژه تعریف کردهایم، اغلب در پهنه جنوب و مناطق ۱۵،۱۸،۱۶،۱۹،۲۰،۲۱و۲۲ قرار دارد.
حالا بعد از گذشت حدودا دو سال، فرصتی برای محک قرارگاه مسکن پیش آمده است و حمیدرضا صارمی معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران در گفت وگو با ایسنا، درباره اثرات و ثمرات قرارگاه مسکن در شهر تهران به ایسنا میگوید: زمانی که شهردار تهران قرارگاه مسکن را تشکیل داد شاهد عقبماندگی هشت ساله در ساخت مسکن بودیم. یعنی تعداد واحدهای مسکونی که سالانه باید از تخریب و نوسازی احداث میشد بیش از ۲۰۰ هزار واحد در برخی سالها بود که به حدود ساخت ۴۰ هزار واحد رسیده بود و فشار تقاضا نیز در تهران شکل گرفته بود، چراکه عرضه مسکن کم شده بود و به دلیل عدم تعادل بین عرضه و تقاضا قیمت مسکن در تهران به شدت رو به افزایش داشت.
وی با بیان اینکه مشکل کمبود مسکن در تهران را نمیشد با کارهای عادی پاسخ داد، ادامه میدهد: بخش خصوصی نیز به دلیل گران شدن زمین و بارگذاری کم براساس طرح تفصیلی، رغبتی برای ساخت و ساز در تهران نداشت و در بافت فرسوده نیز مشوقهای لازم برای تشویق مردم به ساخت و ساز وجود نداشت.
صارمی با بیان اینکه شهردار تهران در ایجاد قرارگاه مسکن دو هدف داشت، می افزاید: شهردار تهران میخواست با ایجاد قرارگاه مسکن، رکود هشت ساله مسکن را متوقف کند و رشد تولید مسکن را به حداقل نیاز یعنی ساخت ۱۵۰ هزار واحد در سال برساند.
وی با بیان اینکه حدود دو سال از عمر ایجاد قرارگاه مسکن میگذرد، تاکید میکند: با ایجاد قرارگاه مسکن اتفاقات خوبی رخ داده است چراکه رکودی که در سال ۱۴۰۱ وجود داشت و آمارها نشان میداد که تعداد واحدهای مسکونی به حدود ۴۰ هزار رسیده بود، حالا به نزدیک ساخت ۷۰ هزار واحد رسیده که دستاورد خوبی است و حدود ۱۶ هزار واحد نیز در بافت فرسوده بوده است.
زمانی که شهردار تهران قرارگاه مسکن را تشکیل داد شاهد عقبماندگی هشت ساله در ساخت مسکن بودیم. یعنی تعداد واحدهای مسکونی که سالانه باید از تخریب و نوسازی احداث میشد بیش از ۲۰۰ هزار واحد در برخی سالها بود که به حدود ساخت ۴۰ هزار واحد رسیده بود و فشار تقاضا نیز در تهران شکل گرفته بود
صارمی با بیان اینکه به دلیل مشوقهای بافت فرسوده مردم مجددا به سمت سرمایهگذاری در بافت فرسوده رغبت پیدا کردهاند، می گوید: بخش خصوصی مجددا وارد بازار تولید مسکن شده است و همچنین نهادها و موسساتی که ظرفیت ساخت ساختمان داشتند به این سمت سوق پیدا کردهاند. بهگونهای که بیش از ۶۰۰ هزار واحد تفاهمنامه با نهادها و سازمانهای مختلف امضاء شده که حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار واحد در مراحل ساخت است و حدود ۱۰۰ هزار واحد نیز به سمت مقدمات اولیه برای صدور پروانه رسیده است.
وی با بیان اینکه وضعیت مسکن در تهران پیش از ایجاد قرارگاه مسکن بهگونهای بود که دیگر با کارهای عادی نمیشد مشکل مسکن را حل و فصل کرد، ادامه می دهد: باید قرارگاهی ایجاد میشد که به صورت همهجانبه به موضوع مسکن وارد شود و به همین دلیل قرارگاه مسکن شکل گرفت.
معاون شهردار تهران در پاسخ به این سوال که در سال سوم فعالیت قرارگاه مسکن چه برنامههایی دارید، می افزاید: سیاست دکتر زاکانی این است که در سال سوم به اقدامات شدت ببخشد و بیشتر تمرکز نیز بر روی مسکن قابل استطاعت باشد و همچنین تلاش برای ایجاد تثبیت در قیمت مسکن در دستور کار قرار دارد تا بتوانیم با اقداماتی که انجام داده و خواهیم داد در سال جدید یک آرامشی را به بازار مسکن بدهیم تا عملا بازار مسکن را به تعادل نسبی برسانیم.
انتهای پیام