حلقه مفقوده دانشگاههای ایران/مهارت نگهداری نخبگانمان را نداریم
تاریخ انتشار: ۴ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۹۸۰۰۰۱
به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، معصومه اسمعیلنژاد پژوهشگر، مدرس دانشگاه و تهیهکننده رادیوست. وی در گفتوگویی با خبرنگاران خبرگزاری فارس از حلقه مفقوده نظام آموزش عالی کشور گفت و تاکید کرد که نگاه فنی مهندسی به تمام مباحث آموزشی معضل نظام آموزشی کشور شده است.
وی در این گفتوگو به انتشار مقالات رشتههای علوم انسانی در مجلات آی اس آی اشاره و از بی توجهی مسئولان به این رشتهها گله کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اسمعیلنژاد تاکید داشت که مدیران نظام آموزش عالی ما غافل از این هستند که نباید رخت چرکها را وسط پذیرایی شست و نباید اجازه داد مقالات دانشجویان رشتههای علوم انسانی که به چالشهای داخل کشور پرداختهاند در مجلات خارج از کشور منتشر شود.
* نگاه فنی مهندسی که معضل نظام آموزشی کشور شده است
فارس: مصاحبه را با یک سوال کلی آغاز میکنیم، به نظر شما نظام آموزش عالی کشور را چه مواردی تهدید میکند؟
اسمعیلنزاد: ما معضل بزرگی در بسیاری از سطوح مدیریتی کشور داریم و آن اینکه به تمام مسائل نگاه فنی مهندسی میشود. من در زمان دبیرستان در رشته ریاضی خیلی خوب بودم، همیشه به تعداد واحدهای درس ریاضی در کارنامهام نمره ۲۰ داشتم و اصلا نمیخواستم وارد رشته علوم انسانی شوم؛ ولی وقتی که وارد رشته علوم انسانی شدم آن نگاه منطقی موجود در ریاضی خیلی کمکم کرد.
الان خیلی خوشحالم وارد رشته علوم انسانی شدم به خاطر اینکه حتی در کشورهای مختلف دنیا هم میگویند که مثلا با اشتباه یک مهندس ساختمانی زیر خاک آوار می شود یا با اشتباه یک پزشک یک نفر فوت میکند ولی اشتباه کسی که در حوزه علوم انسانی فعالیت میکند، جامعه را نابود میکند. به همین دلیل در کشورهای مختلف باهوشترین بچههایشان را میفرستند که علوم انسانی بخوانند و نیز به همین علت است که هیچوقت به هیچکدام از بچههای ما در رشتههای علوم انسانی بورسیه نمیدهند و مقالههای آنها را در نشریاتشان کمتر چاپ میکنند.
کمتر کسی توجه میکند چرا مثلا به دانشجوهای دانشگاه شریف ما بورسیه میدهند، اما مثلا به من در حوزه رسانه بورسیه نمیدهند؟ چرا مثلا به رشته حقوق یا رشته روانشناسی یا رشتههای علوم اجتماعی ما بورسیه نمیدهند؟ چون رشتههای علوم انسانی آنها مختص خودشان است.
* مهارت نگهداری نخبگانمان را نداریم
دوستان من در کشورهای مختلف در حوزههای فنی مهندسی درس میخوانند و میگویند که ما اینجا برده علمی دانشگاههای خارجی شدیم، این یعنی چه؟ یعنی ما میلیاردها تومان خرج نخبگانمان میکنیم، سپس به کشورهای غربی تقدیمشان میکنیم، چرا؟ چون مهارت نگهداری آنها را نداریم.
ببینید، آنها مهندس میخواهند برای اینکه داخل آزمایشگاه برایشان کار کند یا در حوزه ماهواره یا در ناسا کار کند اما هیچ وقت مسائل جامعه شان در علوم انسانی را در اختیار ما نمیگذارند و به ما بورسیه نمیدهند. چرا؟ چون اگر قرار باشد ما در علوم انسانی بورسیه شویم و اگر بخواهند روی ما سرمایه گذاری کنند بعد از آن قرار است از ما چه استفاده ای ببرند؟ بعدا قرار است من بروم مسائل جامعه آنها را حل کنم؟ آنها قبول نمیکنند و میگویند، این بخش برای نخبگان خودمان است، اما ما حتی نخبگان علوم انسانی را هم به سمت نوشتن مقالات آی اس آی هدایت میکنیم، با همان معیاری که نخبگان رشتههای دیگر را میسنجیم، میخواهیم نخبه علوم انسانی را هم بسنجیم و این اشتباه است.
آنها هیچ وقت رسانهها و مسائل جامعه شناسی خودشان را در اختیار ما نمیگذارند. در حوزه ارتباطات این ریسک را نمیکنند به خاطر اینکه اینها خیلی مهمتر از مسائل فنی مهندسی هستند و ارزش دارند. مثلا یکی از دانشجویان فنی مهندسی اگر در حوزه اینترنت، موشک یا ماهواره اشتباه کند چه اتفاقی میافتد؟هیچ اتفاقی نمیافتد چون ۱۰ نفر دیگر رصدش میکنند.
دانشجوهای مقطع دکترای ما دانشجویان نخبه کشور هستند، ما برای سنجش دانشجویان رشتههای علوم انسانی همان روش انتشار مقالهای را داریم که برای دانشجویان علوم پایه و فنی مهندسی درنظر گرفتهایم. غافل از اینکه مقالات این دانشجویان رویکرد بومی دارد.
سالها پیش مقام معظم رهبری فرمودند که مترتان در حوزه علوم انسانی نباید همان متری باشد که در رشتههای فنی مهندسی هست، برای اینکه دانشجوهای رشتههای فنی مهندسی راحتتر میتوانند مقالاتشان را در مجلات آی اس آی چاپ کنند اما دانشجوهای رشتههای علوم انسانی امکانش را ندارند و اصلا اساسا نباید بخواهیم که چنین کاری کنند، این دانشجوها باید به مشکلات جامعه خودمان توجه داشته باشند و مشکلات داخلی را برطرف کنند.
* مدیران نظام آموزش عالی ما غافل از این هستند که نباید رخت چرکها را وسط پذیرایی شست
مدیران نظام آموزش عالی ما غافل از این هستند که نباید رخت چرکها را وسط پذیرایی شست. مسائلی که در رشتههای علوم انسانی مطرح میشود، مسائل اصلی جامعه ماست و نباید این مشکلات را در کشورهای دیگر فریاد زد.نباید مقالههای دانشجوهای رشتههای علوم انسانی ما در نشریات خارجی منتشر شود.
فارس: شاید یکی از دلایل کلیشهای شدن پایاننامههای ما هم همین موضوع باشد.
اسمعیلنژاد: قطعا همین است. یکی از پارامترهای انتخاب و توجه کردن و نخبه شمردن یک نفر در ایران همین مقالات آی اس آی و مقالات علمی پژوهشی هست حالا من میخواهم بپرسم که ما با چه معیاری به غیر از این متر و وزن میتوانیم بسنجیم؟
مسئولان نظام آموزش عالی ما توجهی به پژوهشهای کیفی ندارند و آن را انشای بزرگ مینامند، در حالی که اینطور نیست و این نگاه یکی از دردهای جامعه ماست. توجه اصلی آنها به پژوهشهای کمی است، حتی پژوهشهای کمی شانس بیشتری برای چاپ در نشریات علمی پژوهشی کشور دارند.
در بحث گزینش اساتید هم مشکل داریم. خیلی از فارغالتحصیلان نخبه، با استعداد و خوش فکر و ایده ما نمیتوانند شغل مناسب پیدا کنند، چون حمایت لازم از آنها صورت نمیگیرد.
الان اگر قرار باشد فردی که سالها در رادیو کار کرده عضو هیئت علمی شود و رادیو درس بدهد، باید در هر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا رادیو خوانده باشد، در حالی که ما اصلا در مقاطع کارشناسی و دکترا رشته رادیو نداریم.
یا اصلا توجهی به نوع مهارت فردی که قرار است در کلاس تدریس کند، نداریم، اصلا مهم نیست برایمان کسی که دارد رسانه درس میدهد آیا کار رسانهای کرده است یا نه، مهم این است که این فرد چند مقاله علمی در نشریات علمی پژوهشی دارد و میزان محفوظاتش چقدر است.
آیا استادی که در یک رشته مرتبط با رسانه درس خوانده باشد، میتواند رادیو درس دهد؟ کسی که تا حالا یک دقیقه از عمرش را برنامه رادیویی نساخته چگونه میتواند مثلا ساخت برنامه رادیویی را تدریس کند؟ کسی که تا حالا در فضای رادیو نفس نکشیده چگونه میتواند در مورد رسانه توضیح دهد؟
فارس: در این گفتوگو به دو نکته اشاره کردید. یک بحث این است که اصلا در نظام آموزش عالی ما رشتههای مرتبط با علومانسانی دیده نمیشود و دستاوردهای آن ارزشمند نیست و بحث دوم مجددا برمیگردد به این موضوع که شما حتی در جذب نیروی انسانی برای هیئت علمی هم توجه ندارید به اینکه این شخص چقدر مهارت دارد و چه مهارتهایی به دست آورده است.
اسمعیلنژاد: ببینید، یکی از چیزهای جالبی که در مورد قانون انگلستان مطرح می شود، عرف است. یعنی میگوید هیچ چیز متقنی وجود ندارد. یعنی من باید شرایط را بسنجم چون هر موقعیتی میتواند منحصر به فرد باشد. ما اینجا یک متر گذاشتیم اگر در این چارچوب نگنجد کنار میرود. هم بهتر بود کنار میرود هم بدتر بود کنار میرود. یعنی یک عقل تصمیمگیر نداریم که بتواند افرادی از همان جامعه با همان مهارتها را تشخیص درست دهد.
* حلقه مفقوده دانشگاههای ایران
فارس: به نظرتان دانشگاهها برای جذب نخبهها خصوصا نخبگان علوم انسانی باید چکار کنند؟
اسمعیلنژاد: یک زمانی وقتی من تازه وارد سازمان صدا و سیما شدم، میگفتند امتیاز ویژهای برای نخبگانی که معدل بالای مقاطع تحصیلی را دارند درنظر گرفته شده، آزمونی هم در سال ۹۰ یا ۹۲ فکر کنم برگزار کردند، با این مضمون که نخبگان کشور دستیاران روسای سازمانها شوند و همینطور برای اینکه از این افراد در سالهای آینده در سطوح مدیریتی استفاده شود.
من گاهی با این افراد در ارتباطم. هیچگاه هیچ کدامشان جذب نشدند و بسیاری از آن افراد الان اصلا ایران نیستند؛ اینها رتبههای برتر کنکور و نخبگان ایران بودند و کسی این اشخاص را جذب نکرد و نه تنها این اشخاص را جذب نکردند بلکه آنها را معلق و بلاتکلیف نگه داشته بودند و نمیدانستند که آیا قرار است در این سازمان جذب شوند یا نشوند و اجازه اینکه جای دیگری برای جذب بروند را هم نداشتند.
در دانشگاههای مطرح دنیا، بخشی به کشف و جایگزینی استعداد دانشجوها اختصاص دارد، دانشجوها رصد و به جاهای مختلف برای فعالیت معرفی میشوند و این حلقه مفقوده دانشگاههای ماست.
قوانین دست و پا گیر است و اجازه نمیدهد آنطور که باید و شاید نخبگان ما فعالیت کنند و وقتی احساس رضایت نداشته باشند، در مسیر دیگری قرار میگیرند.
انتهای پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: محقق نخبه پژوهشگر رشته های علوم انسانی نظام آموزش عالی ما حلقه مفقوده اسمعیل نژاد دانشگاه ها فنی مهندسی آی اس آی رشته ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۹۸۰۰۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رشته دندانپزشکی کودکان در قم راهاندازی میشود
دکتر مصری ،رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم در جشن روز دندانپزشک که به همت انجمن دندانپزشکی استان قم برگزار شد،گفت: با کمک انجمن دندانپزشکی استان، کمیته بهینه سازی خدمات دندانپزشکی استان دایر شده و شاهد خدمات گسترده آن هستیم.
وی افزود: در راستای توسعه مباحث دندانپزشکی، رشته دستیاری دندانپزشکی و دندانپزشکی کودکان را مد نظر داریم که به زودی در دانشگاه علوم پزشکی قم، دایر خواهد شد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم گفت: کیفیت خدمات دندانپزشکی در استان قم به عنوان یک نقطه قوت برای استان است که باید همواره در این زمینه کوشیده و این جایگاه را حفظ کنیم.
در پایان این مراسم از دندانپزشکان نمونه استان تجلیل شد.
باشگاه خبرنگاران جوان قم قم