به نقل از «خبرآنلاین»

باقیمانده سموم شیمیایی در محصولات کشاورزی

تاریخ انتشار: ۶ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۰۰۳۲۰۰

آفت کش چیست؟

ترکیبات ساخته شده یا طبیعی‌اند که در کشاورزی برای کنترل آفات، علف های هرز و بیماری های گیاهی به کار می‌روند که علاوه بر آلودگی زیست محیطی و کاهش تنوع زیستی (از بین بردن حشرات مفید مانند زنبور عسل و ...)، در محصولات کشاورزی باقی مانده و چنانچه میزان آن بالاتر از حد مجاز باشد خطرات زیانباری برای سلامت انسان در پی خواهند داشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 
سازمان بهداشت جهانی (WHO) تخمین می زند، آفت کش ها به تنهایی باعث مرگ 150000 نفر می شوند.  طبق گزارش شبکه فعال در زمینه آفتکش ها  (PAN)سالانه 385 میلیون نفر در سراسر دنیا دچار مسمومیت شدید با سموم شیمیایی می شوند که این میزان در سال حدود 1990، 25 میلیون بوده است. 

 
دوره کارنس چیست

به طور کلی اغلب محصولات کشاورزی که در معرض آفت کش ها قرار گرفته و مدت زمان کوتاهی بعد از سمپاشی به بازار مصرف ارائه می شوند و اصطلاحاً دوره کارنس در آن ها لحاظ نمی شوند، حاوی مقادیری بالایی از باقیمانده سموم هستند به خصوص در محصولات گلخانه ای.
دوره کارنس، حداقل زمان بین آخرین سمپاشی تا برداشت محصول است که باید رعایت شود تا بقایای سم در محصول تجزیه شده و مقدار آن در سطح محصولات میوه و سبزیجات کاهش یابد. رعایت این زمان به خصوص برای محصولات کشاورزی که به طور تازه مصرف می شوند، اهمیت بالایی دارد. متأسفانه اغلب اوقات این محصولات قبل از اینکه دوره کارنس سم به پایان برسد وارد بازار می شوند. 
البته لازم به ذکر است که چنانچه میزان سم مصرفی بالاتر از میزان توصیه شده شرکت تولید کننده سم باشد حتی با رعایت کردن دوره کارنس، باقی مانده سموم بالاتر از حد مجاز خواهد بود و نکته دیگر، پاشش صحیح سم مطابق با دستورالعمل های تولید کنندگان است که اگر سمپاش کالیبره نشود، مقدار سم مطابق با دستورالعمل ها پاشیده نخواهد شد و ممکن است حتی بعد از گذراندن دروه کارنس مقادیر بالایی از سم در محصولات کشاورزی باقی بماند و یا بالعکس دارای عملکرد مناسب نباشد. 
علاوه براین در کنار تمام موارد، برخی از سموم توسط برخی از کشورها و سازمان ها ممنوع اعلام شده است که متأسفانه هنوز در ایران مصرف می شود. به طور مثال سم کلرپیریفوس که هم توسط اتحادیه اروپا تأیید نشده و هم در ایران (طبق لیست سموم حذف شده سازمان حفظ نباتات) ممنوع شده و یا با وجود ممنوعیت سم دیازینون توسط اتحادیه اروپا و ایران(طبق لیست سموم حذف شده سازمان حفظ نباتات) همچنان در ایران استفاده می شود. 

 

طبقه بندی آفت کش ها:

طبقه بندی سموم بر اساس نحوه حرکت در گیاه:
آفت کش ها بر اساس شیوه عمل به دو دسته غیر سیستمیک و سیستمیک دسته بندی می شوند. سموم غیر سیستمیک چربی دوست هستند و در لایه مومی گیاهان جذب شده و فقط در قسمتهای بیرونی گیاه باقی می مانند، بر خلاف آفت کش های سیستمیک که در تمام بخش های گیاه پخش می شوند. به همین دلیل این سموم نسبت به سموم سیستمیک، راحت تر از روی محصولات کشاورزی حذف می شوند. 

طبقه بندی بر اساس نحوه نفوذ:

  سموم گوارشی: ترکیباتی هستند که از طریق دستگاه گوارش وارد بدن آفات شده و با ایجاد اختلال در بافت و اندام ها باعث مرگ می شوند.    سموم تماسی: ترکیباتی هستند که از طریق پوست وارد بدن آفت شده و باعث مسمومیت و مرگ حشره می شوند. سموم تدخینی: ترکیباتی هستند که در شرایط عادی به شکل گاز در آمده و از طریق روزنه های تنفسی وارد سیستم تنفسی آفت شده و با جایگزین شدن به جای اکسیژن باعث خفگی آفات می شود.

طبقه بندی آفت کش ها براساس ساختار و  نوع ترکیب شیمیایی: 

علاوه بر این، سموم بر اساس ساختار شیمیایی به دو دسته معدنی (فاقد کربن) و آلی (حاوی کربن) تقسیم بندی می شوند که سموم معدنی شامل دو دسته طبیعی (مانند گوگرد) و ساخته شده (مانند سموم آرسنیکی) هستند. سموم آلی نیز شامل دو دسته طبیعی (مانند آزادیراختین ) و ساخته شده (مانند ترکیبات فسفره، کلره، کاربامات، تریازین، فنوکسی، پیرتروئید، نئونیکوتینوئید) تقسیم بندی می شوند. 

  سموم فسفره: مانند مالاتیون، دیازینون و دی متوآت و ... که اثرات مخربی روی انسان از جمله آسیب به DNA، کاهش تولید انسولین، کاهش زمان بارداری و اختلالات رشدی نوزادان دارند.    سموم کلره: ددت (DDT) یک نوع رایج از آفت کش های این دسته است که تقریباً در سراسر جهان ممنوع شده اما هنوز در بسیاری از کشورها، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، به طور غیرقانونی استفاده می شود. اندوسولفان، متوکسی کلراید و دیکوفول ها از دیگر آفت کش های کلره هستند. از عوارض آن ها می توان به ناهنجاری‌های غدد درون ریز، تأثیر بر رشد جنین، متابولیسم چربی ها، ... اشاره کرد.    سموم کاربامات مانند کربوفوران و آلدیکارب هستند که می توانند با ایجاد اختلال در غدد درون ریز، بیماری های عصبی-رفتاری و افزایش احتمال زوال عقل، بر سلامتی انسان ها تأثیرگذار باشند.    آفت کش های تریازین مانند آترازین که این آفت کش ها می توانند در بروز سرطان سینه دخیل باشند.   آفت کش های فنوکسی می توانند منجر به سرطان و نقایص مادرزادی در کودکان شوند.   آفت کش پیرتروئید از پیرتروم ها (عصاره گیاهی از گل داوودی) به دست می آید. سایپرمترین و دلتامترین در این دسته قرار دارند. این سموم می توانند بر سیستم عصبی، قلبی-عروقی و ژنتیکی موجودات زنده اثر داشته و باعث سرطان زایی نیز شود.    آفت کش های نئونیکوتینوئید مانند استامی پراید، ایمیداکلوپراید، تیامتوکسام که اثرات منفی روی سیستم عصبی می گذارند. 

طبقه بندی سموم بر اساس نسل ها:
با توجه به خطرات سموم شیمیایی برای کاهش اثرات منفی آن روی انسان و محیط زیست نسل هایی مختلف سموم ظهور یافتند.

  نسل اول حشره کش ها شامل ترکیبات معدنی مانند آرسنیک هستند.    در نسل دوم ترکیبات کلره، فسفره، کاربامات ها و پیرتروئیدهای ساخته شده گسترش پیدا کردند. در این نسل آفت کش DDT ظهور پیدا کرد.    نسل سوم آفت‌کش‌ها به زیست پایه (Biorational) یا دارای منشأ زیستی موسوم بوده که در واقع مواد بیولوژیکی هستند که برای کنترل آفت خاصی به‌کار می‌روند و روی موجودات زنده غیرهدف تأثیری ندارند که شامل هورمون‌ها، تنظیم‌ کننده‌های رشد حشرات (IGR)، ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و نماتدهای بیماری‌زای حشرات هستند.     معرفی نسل چهارم آفتکش ها موسوم به آفتکش های بیولوژیک بر پایه دانش زیست فناوری، شاید از زمانی آغاز شد که طراحی و ساخت گیاهان مقاوم به آفات با استفاده از انتقال ژن و بحث تراریختگی مطرح گردید. در سال های اخیر نسل چهارم که فن آوری انتقال ژن می باشد توسعه یافته است و ژن های تولید کننده سم (توکسین) از باکتری باسیلوس تورنجینسیس (Bt) به گیاهان منتقل شده در نتیجه گیاه توانایی تولید این نوع پروتئین را برای از بین بردن حشرات پیدا می کند ولی از آن جایی که تعداد زیادی از حشرات توانستند در مقابل این باکتری مقاومت کنند، دانشمندان در کنار این ترکیب روی سایر ترکیبات نیز سرمایه گذاری علمی کردند.

بحث کنترل باقیمانده سموم در محصولات غذایی علاوه بر اثرات مخرب روی انسان، خسارت های اقتصادی هنگفتی به خصوص به صادر کنندگان می‌زند و باعث بازگشت محموله‌های صادراتی می‌شود و علاوه بر این باعث خدشه‌دار شدن نام کشور در بحث صادرات می‌شود. بنابراین مقدار حد مجاز باقیمانده سموم (MRL) که به طور معمول برحسب میلی گرم بر کیلوگرم (ppm) است به عنوان استانداردی برای تجارت بین المللی و سلامت مواد غذایی شناخته شده است.
علاوه بر این لازم است صادر کنندگان قبل از ارسال محموله صادراتی، قوانین و الزامات کشور مقصد را در نظر گرفته و برای اطمینان از حد مجاز و اندازه گیری باقیمانده سموم، آنها را در آزمایشگاه اندازه گیری باقیمانده سموم با حد تشخیص بالا در حد استانداردهای اروپا بررسی کرده و سپس صادر کنند تا در کشور مقصد دچار مشکل نشوند. برای اطلاع از مقدار حد مجاز باقیمانده سموم به وب‌سایت آزمایشگاه مرجعان خاتم مراجعه کنید.

 

آزمایشگاه مرجعان خاتم 

آزمایشگاه مرجعان خاتم شرکت خصوصی دانش ‌بنیانی است که بیش از ۲۰ سال از شروع فعالیت آن در حوزه سلامت مواد غذایی می‌گذرد. تمرکز خدمات مرجعان خاتم بر روی آموزش و تحقیقات مرتبط با خوراک انسان و دام است و رسالت اصلی خود را مشارکت مؤثر در حفظ سلامت و بهداشت جامعه می‌داند.
در حال حاضر خدمات آزمایشگاهی مرجعان خاتم در سه شعبه آزمایشگاه تهران، آزمایشگاه خرمشهر و آزمایشگاه بندر امام خمینی ارائه می‌شود. در این آزمایشگاه‌ها که تأییدیه سازمان ملی استاندارد، سازمان دامپزشکی کل کشور و سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت را هم در اختیار دارد، از طریق کارشناسان حرفه‌ای و دستگاه‌های پیشرفته آزمایشگاهی، خدمات گسترده‌ای ارائه می‌شود. بنابراین مرجعان خاتم شناخته شده ترین آزمایشگاه همکار غذا و دارو، آزمایشگاه همکار دامپزشکی و آزمایشگاه همکار استاندارد می‌باشد که به واسطه حضور کارشناسان مجرب و در اختیار داشتن دستگاه‌های پیشرفته آزمایشگاهی و نیز تجربیات ارزنده، خدمات آزمایشگاهی را با دقت و صحت بالا و در کمترین زمان ممکن به متقاضیان و محققان ارائه می‌کند.
 

کد خبر 1586787

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: محصولات کشاورزی باقیمانده سموم دوره کارنس آفت کش طبقه بندی ساخته شده آفت کش ها بر اساس دو دسته حد مجاز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۰۰۳۲۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بالغ‌بر ۵۰ درصد چاه‌های عمیق جوین متقاضی مجهز شدن به پنل‌های خورشیدی هستند

ایسنا/خراسان رضوی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان جوین گفت: بالغ‌بر ۵۰ درصد چاه‌های عمیق جوین متقاضی مجهز شدن به پنل‌های خورشیدی هستند.

 قاسمعلی نیک‌پسند در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: محققین توانسته‌اند با جایگزین کردن منابع و تولید برق از انرژی خورشید به نفع خود و برای تولید برق استفاده کنند.

وی در همین خصوص خاطرنشان کرد: شهرستان جوین دارای ۳۶۰ حلقه چاه عمیق می‌باشد که از این میزان در اولین کمیته فنی بالغ‌بر ۱۷۰ حلقه از آن متقاضی مجهز شدن به پنل خورشیدی شدند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان جوین با اشاره به اینکه شهرستان جوین دارای تعداد ۳۶۰ حلقه چاه است، اذعان کرد: در چرخه تولید محصولات کشاورزی نیز مکانیزه کردن روند تولید از کاشت، داشت و برداشت با آمدن برق سر چاه توسط پنل‌های خورشیدی، بهره‌وری سیستم‌های آبیاری نوین را فراهم افزایش می‌دهد.

وی با بیان اینکه بدون شک کشاورزی را باید به سمت و سوی نوین‌سازی و کاهش هزینه‌های تولید پیش ببریم، افزود: طرح تجهیز چاه‌های عمیق به پنل‌های خورشیدی با هدف جلوگیری از خسارت قطعی برق در تابستان با توجه به افت عملکرد محصولات و سوختگی پمپ‌ها و ریزش میل چاه‌ها در حال ترویج است که با استقبال خوبی مواجه شده است.

نیک‌پسند اذعان کرد: در چرخه تولید محصولات کشاورزی نیز مکانیزه کردن روند تولید از کاشت، داشت و برداشت با آمدن برق سر چاه توسط پنل‌های خورشیدی، بهره‌وری سیستم‌های آبیاری نوین را فراهم افزایش می‌دهد.

وی در ادامه با اعلام اینکه شهرستان جوین به عنوان قطب تولید محصولات کشاورزی، نقش عمده‌ای در تأمین امنیت غذایی منطقه دارد، گفت: وسعت زمین‌های باغی و زراعی جوین ۳۵ هزار هکتار و محصولات عمده آن گندم، جو، چغندر قند، پیاز، انگور و پسته است.

جوین ۱۲ هزار بهره‌بردار در بخش‌های کشاورزی، باغداری، دام‌پروری و طیور دارد و کارخانه قند و مجتمع کشت و صنعت جوین از صنایع مهم مرتبط با بخش کشاورزی در این شهرستان هستند.

انتهای پیام