به نقل از «ایرنا»

۲۰۲۱؛ کاهش سایه سنگین کرونا بر جهان با واکسیناسیون

تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۰۳۴۵۵۳

جهان دومین سال پاندمی کرونا را نیز سپری کرد. ویروسی که دسامبر ۲۰۱۹ برای اولین بار در ووهان چین شناسایی شد و به همین علت نام کووید۱۹ را برای بیماری آن انتخاب کردند. بیماری که سه ماه بعد در ۱۱ مارس ۲۰۲۰ از سوی سازمان بهداشت جهانی برای آن اعلام پاندمی (همه گیری جهانی) شد. گر چه هنوز در مورد منشا پیدایش این ویروس حرف و حدیث است و یک اتفاق نظر و اجماع جهانی درباره آن وجود ندارد اما هر چه هست، این ویروس تاجدار از خانواده کرونا بیش از دو سال است که در همه کشورهای دنیا ترس و نگرانی را حاکم کرده و تاثیر خود را در تمام ابعاد زندگی فردی، اجتماعی، مناسبات سیاسی، فعالیت‌های اقتصادی، ورزشی و مراودات انسانی گذاشته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اکنون با گذشت دو سال از شیوع کرونا در دنیا حدود ۲۸۰ میلیون نفر در دنیا به طور قطعی به این بیماری مبتلا شده و پنج میلیون و ۴۱۳ میلیون نفر بر اثر آن جان باخته‌اند. این البته آمار رسمی کشورهاست و بسیاری از کارشناسان میزان واقعی آن را بیشتر می‌دانند به خصوص در مورد تعداد مبتلایان با توجه به اینکه اکثریت آنان به نوع خفیف این بیماری مبتلا می‌شوند و بدون مراجعه به بیمارستان و مراکز رسمی با استراحت و درمان خانگی بهبود پیدا می‌کنند، تعداد واقعی مبتلایان به این بیماری بسیار بیشتر از آمار رسمی برآورد می‌شود.

آمارهای کرونایی

با این وجود بر اساس آمار رسمی کشورها، بیشترین میزان مبتلایان به ویروس کرونا، در آمریکا با حدود ۵۳ میلیون نفر گزارش شده است. بعد از آن هندستان با ۳۴ میلیون نفر مبتلا در رتبه دوم، برزیل با بیش از ۲۲ میلیون مبتلا در رتبه سوم و انگلیس با حدود ۱۱ میلیون و ۹۰۰ هزار نفر در رتبه چهارم قرار دارند. بعد از آن نیز به ترتیب کشورهای روسیه (حدود ۱۰ میلیون مبتلا)، ترکیه (۹ میلیون)، فرانسه (۹ میلیون)، آلمان (هفت میلیون)، ایران ( ۶ میلیون و ۱۸۰ هزار) و اسپانیا (با پنج میلیون و ۷۰۰ هزار مبتلا) در رده‌های بعدی قرار دارند.

در مورد تعداد موارد مرگ کرونا نیز آمریکا با ۸۳۷ هزار نفر فوتی، بیشترین مرگ ناشی از بیماری کووید ۱۹ را داشته است و بعد از آن برزیل با ثبت ۶۱۸ هزار مرگ، هندوستان با ۴۸۰ هزار فوتی، روسیه با ثبت ۳۰۳ هزار مرگ، مکزیک با اعلام ۲۹۸ هزار فوتی، پرو ۲۰۲ هزار، انگلیس با ۱۴۷ هزار، اندونزی با ۱۴۴ هزار مرگ، ایتالیا با حدود ۱۳۶ هزار مرگ و ایران با ۱۳۱ هزار مرگ کرونایی در رده‌های دوم تا دهم جهان قرار دارند.

مساله بسیار مهم در مورد پاندمی کووید۱۹ در دنیا، جهش مکرر ویروس کرونا و تغییر شکل و بیماری‌زایی این ویروس است،این ویروس تاکنون هزاران بار جهش داشته اما، چهار جهش آن موجب پیک‌های بزرگ ابتلا و مرگ در کشورها شده است. در ابتدا نوع ویروس‌ها با نام کشوری که اولین بار ویروس جهش یافته در آن شناسایی می‌شد، گزارش می‌کردند و به کرونای چینی، هندی، انگلیسی و ... معروف می‌شد اما بعد از مدتی سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که جهش ویروس‌ها به کشورها ربطی ندارد و به این ترتیب سویه ویروس‌ها را براساس حروف لاتین نامگذاری و معرفی شدند.

انواع ویروس کرونا

از بین انواع ویروس کرونا، ۴۰ نوع آن در انسان نیز بیماری ایجاد می‌کند، بسیاری از این ویروس‌ها بعد از مدتی ناپدید می‌شوند اما برخی آنها عامل همه‌گیری با مرگ‌های بالا دارند. قبل از پاندمی کووید۱۹، دو ویروس دیگر از خانواده کرونا نیز بودند که نگرانی ایجاد کردند، اولین آن ویروس سارس بود که در سال ۲۰۰۲ میلادی در چین شناسایی شد و گفته شد، منشا آن خفاش بوده است. این بیماری با مرگ حدود ۸۰۰ نفر به مرور از بین رفت. بعد از آن گونه مرس (سندروم نارسایی تنفسی خاورمیانه) از خانواده کرونا این بار در عربستان مشاهده شد که عامل مرگ ۸۵۳ نفر در خاورمیانه بود.در مورد تعداد موارد مرگ کرونا آمریکا با ۸۳۷ هزار نفر فوتی، بیشترین کشته را داشته است و بعد از آن برزیل با ثبت ۶۱۸ هزار مرگ، هندوستان با ۴۸۰ هزار فوتی، روسیه با ثبت ۳۰۳ هزار مرگ، مکزیک با اعلام ۲۹۸ هزار فوتی، پرو ۲۰۲ هزار، انگلیس با ۱۴۷ هزار، اندونزی با ۱۴۴ هزار مرگ، ایتالیا با حدود ۱۳۶ هزار مرگ و ایران با ۱۳۱ هزار مرگ کرونایی در رده‌های دوم تا دهم جهان قرار دارند

با شناسایی نوع جدید ویروس کرونا در ووهان چین، تاکنون چهار سویه این ویروس در دنیا نگرانی جدی ایجاد کرده و عامل اوج‌گیری و پیک‌های مهم کرونا در دنیا بوده است. بعد از ویروس کرونا در ووهان، سویه آلفا در انگلیس، بتا در آفریقای جنوبی، گاما در برزیل و دلتا در هند شناسایی شدند. سویه‌های دیگری مثل اپسیلون، زتا، ایتا، تتا، آیوتا، کاپا و لاندا نیز بودند که توجه کمتری را جلب کردند و گستردگی کمتری داشتند اما از بین این سویه‌ها، واریانت دلتا و بعد از آن دلتا پلاس، پیک بسیار شدیدی را ایجاد کرد، واریانتی که میزان مرگ آوری بالایی داشت و موج بزرگی از مرگ و میر کرونا را در اکثر کشورها رقم زد.

بر اساس اعلام کارشناسان، ویروس دلتا حدود ۶۰ درصد از واریانت آلفا مسری‌تر و خطرناکتر است، در حالی که سویه آلفا نیز حدود ۵۰ درصد از سوی اولیه ووهان مسری‌تر است. یکی از علائم مهم ویروس کرونا در ووهان نابویایی و از دست دادن حسن بویایی و چشایی بود که در سویه‌های بعدی کمتر دیده شد. در عوض سویه دلتا علایم تنفسی شدیدتری ایجاد می‌کند و تعداد بیشتری از مبتلایان را به بیمارستان و بخش‌های مراقبت ویژه می‌کشاند و به همین علت مرگ‌آورتر هم بوده است. سردرد، گلو درد، آبریزش بینی و درگیری ریه از جمله مهمترین علایم اولیه واریانت دلتای کروناست.

از زمان معرفی و شناسایی پاندمی کرونا، مراکز تحقیقاتی، علمی و شرکت‌های داروسازی برای تولید دارو و واکسن برای مهار این بیماری وارد عمل شدند. تاکنون دارویی برای درمان قطعی این بیماری از سوی مراجع معتبر مانند سازمان بهداشت جهانی تایید نشده اما تلاش‌ها برای تولید داروی موثر ادامه دارد و نتایج امیدبخشی نیز به دست آمده است. مهمترین دستاورد بشری برای مهار کرونا در دو سال گذشته، تولید واکسن کرونا بود که در یک وضعیت استثنایی و تاریخی، در کمتر از یکسال بعد از پاندمی کرونا برای اولین بار از سوی یک شرکت آلمانی- آمریکایی تولید و به دنیا معرفی شد.

معمولا فرآیند تولید و تایید واکسن‌ها یک دوره طولانی ۱۰ تا ۱۵ ساله را طی می‌کند اما موفقیت و اثربخشی نسبی واکسن فایزر- بایو ان تک باعث شد، سازمان بهداشت جهانی به این واکسن مجوز موقت مصرف اضطراری بدهد تا در این شرایط حاد جهانی، امکان بررسی و آزمون این واکسن برای مهار کرونا فراهم شود، اقدامی که نتیجه بخش بود و بعد از یکسال به صدور مجوز دائمی برای این واکسن منجر شد. بعد از آن چند واکسن دیگر کرونا نیز از سوی شرکت‌ها و کشورهای دیگر به دنیا معرفی شد، واکسن‌هایی مانند مدرنا در آمریکا، اسپوتنیک در روسیه، آکسفورد- آسترازنکا از سوی انگلیس و سوئد، سینوفارم و سینوواک از چین و جانسون از آمریکا.

سازمان بهداشت جهانی به برخی از این واکسن‌ها را مجوز مصرف اضطراری داد و به سرعت کشورهای مصرف‌کننده در صف خرید این واکسن ها قرار گرفتند. تجویز آنها در کشورها نشان داد که این تجربه موفق بوده و در کشورهایی که آمار بالای ۸۰ درصدی افراد واکسن زده داشتند، میزان مرگ و میر کرونا به میزان بسیار زیادی کاهش یافت. 

اکثر واکسن‌های کرونا دو دز دارند و دو هفته بعد از تزریق  دًز دوم میزانی از ایمنی را به فرد واکسینه شدند می‌دهند، البته مدت اثربخشی این واکسن‌ها محدود و حدود ۶ ماه برآورد می‌شود و لازم است بعد از مدتی دًز یادآور یا تقویتی نیز تزریق‌ شود اما نتایج واکسیناسیون به وضوح نشان داد که گر چه به طور قطعی از ابتلا به بیماری کووید۱۹ پیشگیری نمی‌کند اما تا حد بسیار زیادی جلوی مرگ را می‌گیرد. میزان مرگ ناشی از این ویروس را کم می‌کند و اغلب مبتلایان نیز در صورت واکسیناسیون به نوع خفیف بیماری مبتلا می‌شوند.

توزیع ناعادلانه واکسن کرونا

تولید و توزیع سریع واکسن کرونا در دنیا گر چه تا حد زیادی ناعادلانه بود و کشورهای فقیر کمتر برخوردار شدند اما یک تجربه بزرگ علمی برای بشر است، زیرا بر خلاف پاندمی آنفلوانزای اسپانیایی که درست یکسال بعد از جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۹، حدود ۵۰۰ میلیون نفر را در دنیا مبتلا و بیش از ۱۰۰ میلیون کشته برجای گذاشت، بیماری کووید۱۹ و ویروس کرونا طی دو سال، حدود پنج میلیون و ۴۰۰ هزار مرگ بر جا گذاشت که با توجه به قدرت بیماری زایی و مرگ آوری آن و جمعیت حدود هفت میلیارد و ۹۰۰میلیون نفری دنیا، یک پیشرفت بزرگ برای بشر محسوب می‌شود.تولید و توزیع سریع واکسن کرونا در دنیا گر چه تا حد زیادی ناعادلانه بود و کشورهای فقیر کمتر برخوردار شدند اما یک تجربه بزرگ علمی برای بشر است زیرا بر خلاف پاندمی آنفلوانزای اسپانیایی که درست یکسال بعد از جنگ جهانی اول در سال ۱۹۱۹، حدود ۵۰۰ میلیون نفر را در دنیا مبتلا و بیش از ۱۰۰ میلیون کشته بر جا گذاشت، بیماری کووید۱۹ و ویروس کرونا طی دو سال، حدود پنج میلیون و ۴۰۰ هزار مرگ بر جا گذاشت

پاندمی کرونا با وجود اخبار و دستاوردهای بزرگ علمی، پزشکی و دارویی در دنیا، در همه عرصه‌های زندگی بشر تاثیرگذار بود و تقریبا همه حوادث مهم دو سال گذشته به نوعی متاثر این بیماری بوده است، ردپا و تاثیر آن در بسیار از حوادث مهم دو سال گذشته از جمله انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و بازی‌های المپیک توکیو کاملا مشهود بود. بسیاری از کشورها در این مدت ورود اتباع کشورهای دیگر را ممنوع یا محدود و سختگیری‌های زیادی را برای تردد شهروندان خود و خارجی‌ها اعمال کردند، در بسیاری از کشورها مراکز آموزشی، مدارس و دانشگاهها یا تعطیل شدند یا به شکل نیمه تعطیل یا آنلاین فعالیت کردند، مساله‌ای که عوارض خود را به صورت افت تحصیلی، افسردگی و عوارض روانی برای دانش آموزان و خانواده‌های آنها به همراه داشته است.

کاهش مراودات اقتصادی، تعطیلی بسیاری از اماکن تفریحی، رستوران‌ها، هتل‌ها و ممنوعیت ورود گردشگران، موج بیکاری و مشکلات اقتصادی را نه تنها برای مردم بلکه برای بسیاری از دولت‌ها رقم زد. البته هنوز رقم دقیق خسارت‌های اقتصادی کرونا در کشورهای مختلف اعلام نشده اما برآورد کارشناسان حاکی از خسارت میلیاردها دلار است که در ابعاد مختلف گردشگری و تفریحی، آموزشی، صنایع غذایی و... تاثیر داشته است.

چهره‌های مختلف کرونا در ایران

در ایران نیز تاکنون پنج پیک کرونا سپری شده است. اولین آن از ابتدای اسفند ۱۳۹۸با اعلام اولین موارد ابتلا و مرگ در قم شروع شد که تا اردیبهشت ۱۳۹۹ نیز ادامه داشت. پیک دوم کرونا بلافاصله بعد از آن و از خرداد ۹۹ با بازگشایی زودهنگام اماکن عمومی شروع شد و تا شهریور همان سال ادامه داشت. پیک سوم کرونا نیز بلافاصله از اواخر شهریور ۹۹ شروع شد و تا دی ۹۹ ادامه داشت. پیک چهارم کرونا نیز از فروردین ۱۴۰۰ شروع شد و تا نیمه‌های خرداد ادامه داشت و بلافاصله پس از کاهش موارد ابتلا در پیک چهارم در اواسط خرداد، دوباره روند افزایشی کرونا در کشور این بار با سویه خطرناک دلتا مشاهده شد که پیک پنجم را رقم زد، دوره‌ای که سخت‌ترین پیک کرونایی را به وجود آورد و آمار رسمی مرگ روزانه مبتلایان از مرز ۷۰۰ نفر هم گذشت و مدام رکورد می‌زد.

کارشناسان مهمترین عامل تشدید و تکرار پیک‌های کرونا را که هر کدام شدیدتر و بلندتر از پیک‌های قبلی بودند، کندی و تعداد اندک واکسیناسیون می‌دانند و البته کم‌توجهی در مورد اجرای پروتکل‌های بهداشتی مانند ماسک زدن و رعایت فاصله‌های اجتماعی که به علت بازبودن مشاغل و  افزایش تردد مردم در اماکن عمومی نیز در تشدید این بحران نقش داشت.

با روی کار آمدن دولت سیزدهم، سیاست تامین واکسن تغییر کرد، واردات واکسن سرعت گرفت،خیلی سریع دهها میلیون دز واکسن وارد کشور شد و با توزیع آن در مراکز واکسیناسیون  که تعداد آنها و ساعت کارشان آشکارا  بیشتر شده بود، اکثریت مردم به واکسن دسترسی پیدا کردند. به این ترتیب در کمتر از ۱۰۰ روز، میزان واکسیناسیون کرونا از کمتر از ۲۰ درصد به بالای ۷۰درصد جمعیت بالای ۱۲سال رسید و میزان مرگ نیز با فروکش کردن پیک پنجم از ۷۰۰ مرگ روزانه به کمتر از ۵۰ نفر کاهش یافت. البته کارشناسان می‌گویند مقاومت حدود ۹ میلیون نفر برای واکسن زدن خطری است که سلامت همه مردم را تهدید می‌کند و می‌تواند به کم اثر شدن موفقیت واکسیناسیون و جهش‌های جدید ویروس منجر شود. دولت باید هر چه سریعتر با اقداماتی از جمله اقناع آنان و اقدامات تشویقی و تنبیهی این گروه را به مراکز واکسیناسیون هدایت کند.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، سیاست تامین واکسن تغییر کرد، واردات واکسن سرعت گرفت،خیلی سریع دهها میلیون دز واکسن وارد کشور شد و با توزیع آن در مراکز واکسیناسیون  که تعداد آنها و ساعت کارشان آشکارا  بیشتر شده بود، اکثریت مردم به واکسن دسترسی پیدا کردند.

اکنون با گذشت بیش از ۲۲ ماه از اعلام رسمی شیوع کرونا در ایران، سویه جدید امیکرون از خانواده کرونا وارد ایران شده است، نوعی از ویروس کرونا که بسیار مسری است و در اروپا و بسیاری از کشورهای دنیا دوباره روند افزایشی کرونا را باعث شده است و در برخی از آنها قرنطینه، تعطیلی مراکز تجمعی و محدودیت‌های مسافرت و تردد را بازگردانده است.

در کشور ما نیز مردم نگران این سویه جدید هستند؛ مراجعات آنها برای تزریق دًز سوم در مراکز واکسیناسیون افزایش یافته و دوباره این مراکز شلوغ شده است. البته هنوز برخی مراکز واکسیناسیون فقط به صورت روزانه فعالیت می‌کنند و شبانه روزی نیستند.مساله که باید به سرعت مدیریت شود. در عین حال هنوز برای محدودیت تردد و فعالیت مشاغل تصمیم گیری نشده، تصمیمی که اگر در آستانه سال نو میلادی و زمستان سرد دیر اتخاد شود، می‌تواند دستاوردها در زمینه مقابله با کرونا را تحت تاثیر قرار دهد.

برچسب‌ها ویروس کرونا واکسن کرونا سال ۲۰۲۱

منبع: ایرنا

کلیدواژه: ویروس کرونا واکسن کرونا سال ۲۰۲۱ ویروس کرونا واکسن کرونا سال ۲۰۲۱ سازمان بهداشت جهانی مراکز واکسیناسیون خانواده کرونا کرونا در دنیا پاندمی کرونا پنج میلیون ویروس کرونا واکسن کرونا میلیون نفر قرار دارند هزار فوتی آمار رسمی میزان مرگ کرونا نیز مرگ کرونا بعد از آن ویروس ها واکسن ها هزار مرگ شروع شد دو سال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۰۳۴۵۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واکسن کرونای آسترازنکا چقدر تهدیدتان می‌کند؟ | اشتباهاتی که مردم را به تزریق این واکسن ترغیب کرد

همشهری آنلاین - مریم سرخوش: بروز عوارض نادر با تزریق واکسن آسترازنکا شامگاه دوشنبه (10 اردیبهشت 1403) مورد تایید شرکت سازنده آن هم قرار گرفت. عوارضی که پیشتر از سوی کشورهای مصرف‌کننده به ویژه‌ اروپایی‌ها مطرح و حتی در کوران واکسیناسیون جهانی علیه پاندمی کرونا، تزریق آن را متوقف هم کرده بودند. حالا شرکت آسترازنکا گفته که این واکسن می‌تواند باعث بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی (TTS) شود. آنها گفته‌اند که خطر مرگ ناشی از TTS با ترزیق واکسن آسترازنکا یک در یک میلیون نفر است.

این در حالی است که تقریبا 12درصد واکسن‌های وارداتی به ایران هم آسترازنکا بود، چیزی حدود 25 میلیون دوز، به همین دلیل یک نگرانی جدید از تزریق این واکسن در اذهان عمومی شکل گرفته. نگرانی‌ای که البته به گفته متخصصان تنها در صورت بروز عوارض در همان روزها و هفته‌های ابتدایی تزریق واکسن جدی است اما با گذشت دو سال از زمان تزریق و نبود علائم، دیگر خطری وجود ندارد.

به جز این نگرانی، پیگیری همشهری آنلاین از چند متخصص حوزه واکسن‌ها عیان‌کننده یک وضعیت عجیب دیگر هم هست، این‌که انتشار این خبر باعث شده که بسیاری از دریافت‌کنندگان آسترازنکا، اکنون سایر مشکلات جسمانی‌شان را هم با این واکسن مرتبط بدانند، اما کارشناسان حوزه سلامت می‌گویند که چنین چیزی مورد تایید نیست و در حال حاضر یک عارضه درباره این واکسن مورد تایید قرار گرفته؛ لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی. هر چند که فواید تزریق واکسن‌ها نسبت به عوارض آن آنقدر بالاست که در بحران پاندمی‌ها نادیده گرفته می‌شوند. صبج امروز هم بهرام عین‌اللهی، وزیر بهداشت در پاسخ به خبرنگاران درباره عوارض واکسن‌های کرونا گفته «واکسن‌ها از روش‌های مختلف تامین شد و از عمده‌ترین واکسن‌ها سینوفارم چینی بود که نزدیک به 155 میلیون دوز در کشور تزریق شد و کم‌عارضه‌ترین هم بود. کمیته واکسن هم عوارض را رصد می‌کند و حداقل ضایعات را در کشور داشتیم.»‌

اولین مرگ‌های آسترازنکایی

موج توقف تزریق واکسن‌های آسترازنکا در اروپا از اسفند 99 آغاز شد، ابتلا نروژ، ایسلند، بلغارستان، اتریش، هلند،‌ دانمارک و ایرلند و پس از آنها، فرانسه، آلمان و بریتانیا، استونیا، لیتوانی، لوکزامبورگ، رومانی و لاتویا دستور توقف واکسیناسیون با این واکسن را دادند.

همان زمان اتریشی‌ها از مرگ یک پرستار به دلیل اختلال انعقاد خون بعد از تزریق آسترازنکا خبر دادند، پس از آن هم مصرف‌کننده دیگری در این کشور دچار آمبولی ریه شد. همزمان در دانمارک هم یک مرگ و بروز خونریزی مغزی در بیمار دیگر ناشی از تزریق واکسن ثبت شد. مرگ‌هایی که به صورت موردی در دیگر کشورها هم گزارش می‌شد و توقف واکسیناسیون با آسترازنکا.

آکادمی علمی استرازنکا البته از همان زمان که بحث عوارض قلبی و مرگ‌های ناشی از ترزیق واکسن آسترازنکا مطرح شد، اعلام کرد خطر مرگ ناشی از TTS (ایجاد لخته خون و کاهش تعداد پلاکت‌های خون) یک در یک میلیون نفر است و خطر ریسک ابتلا به TTS هم در کل جهان کمتر از 30 در یک میلیون نفر.

این در حالی است که تا پاییز 1402 و بر اساس آمارهای جهانی ۱۳ میلیارد و ۲۷۰ میلیون و ۱۷۰ هزار و ۳۳۲ واکسن کرونا در کشورهای مختلف تزریق شده که بخش زیادی از آنها را سینوفارم چین و رتبه دوم هم به آسترازنکا تعلق دارد. البته آسترازنکا رتبه‌دار توزیع واکسن در کشورهای مختلف (185 کشور) است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون‌جانسون و سینوفارم قرار دارند.

هشدار تزریق واکسن در ایران

در ایران هم در ماه‌های نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابی‌های اولیه توصیه‌هایی به عدم تزریق واکسن آسترازنکا برای گروه‌های سنی خاص -افراد زیر 40 تا 50 سال به ویژه زنان مطرح شد. البته که با توجه به واردات قابل توجه واکسن چینی (سینوفارم) و بدقولی سازمان جهانی بهداشت در اعطای واکسن‌های سبد کووکس (عمده آنها واکسن‌ آسترازنکا بود) به ایران باعث شد که نزدیک به 70 درصد مردم ایران واکسن‌ چینی را تزریق کنند و آسترازنکا در رتبه دوم قرار بگیرد.

کیانوش جهانپور، سخنگوی سابق وزارت بهداشت در این باره به همشهری توضیح بیشتری می‌دهد و می‌گوید: شرکت آسترازنکا به بروز عوارض نادر جانبی از جمله لختگی خون یا کاهش پلاکت‌های خونی با تزریق این واکسن اشاره کرده که مساله جدیدی هم نیست. این موضوع در ماه‌های نخست شروع واکسیناسیون و ارزیابی‌های اولیه در برخی افراد به ویژه در گروه‌های سنی و جنسیتی خاص مطرح شد.

او ادامه می‌دهد: اساسا مجوز تلقیح این واکسن و سایر واکسن‌های کرونا در بدو امر تا ماه‌ها چه در بریتانیا چه اروپا و آمریکا، حتی سایر کشورها مجوز مصرف اضطراری بود که شرایط خود را دارد. همان زمان هم کمیته ملی وقت واکسیناسیون علیه کووید19 در ایران هشدارهایی به ویژه برای افراد زیر 40 سال را مطرح کرد. چون واکسن آسترازنکا به دلیل همین عوارض ولو نادر در همان ماه‌های نخست در کشورهای اروپایی نیز با فراز و نشیب‌هایی روبرو شد و در بسباری از کشورها برای گروه‌های سنی زیر 40 بعضا 50 سال هشدار داده شده بود.

آثار یک سیاست‌ اشتباه

جهانپور در این باره به یک سیاست‌گذاری اشتباه هم اشاره می‌کند و می‌گوید: فضای غبارآلود رسانه‌ای و تلاش برخی افراد برای وارونه‌نمایی موضوع، برخی سوء‌برداشت‌ها را در پی داشت. چنان که حتی برخی افراد را به سمت تزریق این واکسن در کشورهای همجوار با صرف هزینه بالا کشاند. از سوی دیگر برخی افراد برای این‌که آسترازنکا تقریبا در فهرست مورد تایید اغلب کشورها برای مسافرت قرار داشت، حتی در گروه‌های سنی زیر 50 یا 40 سال داوطلبانه و مصرانه مبادرت به تهیه این واکسن و تلقیح آن کردند.

او درباره میزان تزریق این واکسن در کشور هم بیان می‌کند: حدود 10درصد واکسن‌های تزریق شده در کشور به آسترازنکا تعلق داشت. مبدا این واکسن شرکت آسترازنکا در بریتانیا بود و به نوعی ابتدا تحت عنوان آکسفورد-آسترازنکا مشهور بود. در کشورهای مختلف بیش از یک میلیارد دوز از این واکسن تولید و ترزیق شده. کشورهای اروپای شرقی و جنوبی حتی جنوب شرقی آسیا هم این واکسن تولید کرده‌اند. سهمیه ایران از کووکس هم عمدتا آسترازنکا بود که محموله‌های آن از ایتالیا و مجارستان و ژاپن و کره‌جنوبی وارد ایران شد.

فواید واکسن‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت

این پزشک تاکید می‌کند: نباید از نظر دور داشت که هر واکسنی می‌تواند، عوارضی جانبی داشته باشد اما در عین حال باید بپذیریم، همین واکسن‌ها بسیاری از اپیدمی‌های مزمن را نابود کرده‌اند، این عوارض نه چندان شایع، خاص این واکسن نبوده چنانکه در مورد واکسن آمریکایی جانسون و جانسون هم بروز عوارض بیشتری مطرح شد و این واکسن عملا در خود ایالات متحده محدود و متوقف شد. تبعا مجوز مصرف اضطراری در شرایط خاص و اضطراری پاندمی و همه‌گیری کرونا صادر شده و این قابل قیاس با وضعیت عادی یا مطالعات پسینی در مورد یک واکسن نیست.

جهانپور با بیان این که مقایسه میزان حفاظت ایجاد شده از این واکسن‌ها با عوارض احتمالی آن همچنان برای استفاده از این واکسن‌ها ولو مشروط، گریزناپذیر است و باید آن را با اطلاعات و یافته‌های آن زمان باید سنجید، ادامه می‌دهد: اما همین اطلاعات هم حکایت از آن داشت و دارد که اولا واکسن آسترازنکا و جانسون و جانسون به ویژه برای گروه‌های سنی زیر 40 سال پرعارضه‌تر از واکسن‌های ایرانی ارزیابی می‌شدند، چنانکه شواهد و یافته‌های بعدی واکسیناسیون با این واکسن و واکسن‌های ایرانی مانند کووایران برکت، پاستوکووک، فخرا، اسپایکوژن و... که با فناوری‌های متفاوتی تهیه شده بودند نشان از آن داشت و دارد که واکسن‌های ایرانی به مراتب کم عارضه‌تر و چه بسا با قبلیت مصون‌سازی بالاتری بودند.

او البته تاکید می‌کند که هنوز هم واکسن آسترازنکا به رغم عوارض جانبی نادر آن یکی از موثرترین واکسن‌ها در محافظت از جان میلیون‌ها نفر به‌شمار می‌رود و با توجه به گستره تولید و توزیع انبوه آن در 5قاره نقش موثری در مهار همه‌گیری کرونا در بسیاری از کشورها داشته است.

آسترازنکا رتبه‌دار توزیع واکسن در 185 کشور جهان است و پس از آن فایزر، مدرنا، جانسون و جانسون و سینوفارم قرار دارند نگران باشیم؟

جهانپور به یک نکته دیگر درباره بروز نگرانی در تزریق‌کنندگان این واکسن‌ها هم اشاره می‌کند و می‌گوید:‌ عمده عوارض نادر آسترازنکا محدود به ساعات، روزها و هفته‌های نزدیک به تلقیح بروز کرده و تقریبا برای عموم افرادی که دچار عوارض احتمالی نشده‌اند بعد از ماه‌ها و نزدیک دو سال از زمان تزریق جای نگرانی وجود ندارد. اگر کسی این واکسن را ترزیق کرده و طی ماه‌های گذشته عوارضی نداشته، انتظار بروز عوارض خاص نمی‌رود. معدود موارد عوارض که در ایران به ویژه در جوانان مشاهده شده هم مانع از آن نیست که کماکان این واکسن را واکسنی موفق در پیشگیری از کرونا و مقابله با کوید19 ندانیم.

البته به گفته این پزشک در حال حاضر واکسن‌های مؤثر، بروزرسانی شده و با عوارض کمتری مثل برکت پلاس در ایران داریم که می‌تواند رافع ایمن‌تر و مؤثرتری برای مشکلات بعدی و احتمالی ناشی از سویه‌های جدید کرونا داشته باشد. در عین اینکه باید این روند بروزرسانی و حمایت از استمرار توسعه و تحقیق واکسن‌های ایرانی کرونا حمایت شود و ادامه داشته باشد.

او درباره این که گفته می‌شود، برخی کشورها این واکسن را برای مردم خودشان استفاده نکردند و به ایران هدیه دادند هم می‌گوید: به هیچ عنوان درست نیست، آسترازنکا بعد از سینوفارم چین، دومین واکسنی بود که در بسیاری از کشورها تولید و مصرف شد. سایت‌های متعدد تولید این واکسن در کشورهای مختلف وجود داشت، از جمله ژاپن، کره جنوبی و حتی هند. در اروپا هم علاوه بر بریتانیا در کشورهایی از جمله ایتالیا، مجارستان و آلمان هم تولید این واکسن صورت گرفت. در آمریکای شمالی و لاتین هم به شدت مورد استفاده بود و آمار تزریق آن در هند هم بالا بود.

بیشتر بخوانید

حالا وقت پاسخ به ابهامات کروناست سکته‌های مغزی و قلبی این روزها به واکسن‌های کرونا ربط دارد؟ حذف ۲ واکسن کرونا در ایران خداحافظی با آسترازنکا در ایران

کد خبر 848793 منبع: همشهری آنلاین برچسب‌ها واکسن آسترازنکا خبر مهم كرونا در ايران سازمان جهانی بهداشت واکسن کرونا