به نقل از «خبرآنلاین»

طناب خوب برای خفگی ملت

تاریخ انتشار: ۲۴ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۱۲۸۳۸۶

دوستی چند سال قبل می‌گفت فروشنده‌ای در یکی از بازارهای محلی شمال ایران برای فروش طناب‌هایی که در بساطش داشت این گونه جار می‌زد: «طناب دارم، طناب خوب برای خودکشی». این جمله کوتاه دستفروش بازار روز شمالی سال‌هاست هم‌چون تمثیلی از وضع سیاست عمومی و بالاخص بودجه باقی مانده است. توضیح می‌دهم. 

دهه‌هاست در این کشور برای ساخت پروژه‌ها و انجام اقداماتی بودجه تخصیص می‌دهند که تاریخ برنامه‌ریزی توسعه نشان داده است چند ویژگی مشترک دارند:

یک.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مطالعات ارزیابی اقتصادی، محیط‌زیستی و اجتماعی آن‌ها انجام نشده و با فشار سیاسی یا لابی پیمانکارها در ردیف‌های بودجه قرار داده می‌شوند. 

دو. به شدت مخرب محیط‌زیست هستند و شماری انبوه از آن‌ها در این چند دهه سبب نابودی منابع آب، خاک، جنگل، تنوع زیستی و هوا شده‌اند. 

سه. مقادیر بودجه‌های‌شان عظیم است و به‌واسطه تخصیص منابع به این پروژه‌ها، منابع مالی برای پروژه‌های کوچک‌مقیاس اما مؤثر باقی نمی‌ماند؛ و به این ترتیب کشور از مزایای آن طرح‌های درست محروم می‌شود. 

چهار. هیچ تأثیر معناداری بر ظرفیت حکومت برای اداره بهتر کشور ندارند و جز تأمین منافع ذینفعان محدود، فایده‌ای در آن‌ها نیست. 

پنج. به دلیل فقدان ارزیابی اقتصادی و ارزیابی تأمین مالی، سال‌ها و دهه‌ها در بودجه باقی مانده و به طرح‌های نیمه‌تمام تبدیل می‌شوند و صدها و هزاران نفر را به بودجه دولتی وابسته و آویزان می‌کنند. 

شش. به علت اثرات مخربی که بر محیط‌زیست باقی می‌گذارند، منابع آب و خاک و جنگل و هوا را نابود کرده و در سالیان بعد باید بودجه‌هایی برای جبران خسارات ناشی از آن‌ها در بودجه پیش‌بینی شود. 

هفت. به اهداف اشتغال و درآمدزایی که با جهل یا کذب، به قصد چپاندن آن‌ها در بودجه ردیف می‌شوند، هرگز نمی‌رسند و ضمن برآورده نکردن مطالبات مردم، تصور فساد را در جامعه تشدید می‌کنند. 

هشت. تأمین مالی ریالی این پروژه‌ها سبب کسر بودجه، و در عمده موارد تأمین ارز لازم برای واردات کالاهای سرمایه‌ای مورد نیاز این پروژه‌ها، سبب کاهش ارز در دسترس و مؤثر بر کسری تراز پرداخت‌ها شده و آثار مخرب بر تورم و سایر متغیرهای اقتصاد کلان باقی می‌گذارد. 

نه. منابع مالی عظیم لازم برای ساخت این پروژه‌ها، بودجه را هر چه بیشتر به نفت وابسته کرده و چرخه وابستگی به نفت را تشدید می‌کند. 

ده. اثر روانی آن‌ها برای حاکمان این است که تصور می‌کنند با ساخته شدن این پروژه‌های گُنده (واژه‌های عظیم یا بزرگ برای این گونه طرح‌ها بیش از اندازه محترمانه است)، توسعه محقق می‌شود و ارضای روانی می‌شوند و از ملزومات حکمرانی پایدار غافل می‌شوند. 

این گونه پروژه‌ها که دهه‌هاست صدها مورد از آن‌ها ساخته شده و بقیه نیمه‌کاره در جداول بودجه باقی مانده‌اند و هر نماینده مجلس، پیمانکار یا گروه ذینفع دیگری پیگیر تصویب و بودجه گرفتن برای آن‌هاست، دقیقاً همان طناب داری هستند که دستفروش شمالی خریدش را به خریداران پیشنهاد می‌کرد. 

سیاست‌گذاران و بودجه‌ریزان دهه‌هاست طناب‌های داری با ده ویژگی فوق را با پول نفت، منابع طبیعی، مالیات و سایر دارایی‌های این کشور می‌خرند و حریصانه و با لذت و افتخار آن‌ها را به دور گردن مردم، طبیعت ایران و این تمدن محکم گره می‌زنند. 

هر طرحی که ده ویژگی فوق را دارد، طناب دار خوبی است که سیاست‌گذار، نماینده مجلس، وزیر، معاون وزیر، پیمانکار و مشاور و بوروکرات‌های فاسد یا بزدل که جرأت مخالفت با آن‌ها را ندارند، به مردم امروز و آینده این سرزمین هدیه می‌کنند تا اندک اندک خود را دار بزنند. 

این داستان از آغازین روزهای برنامه‌ریزی توسعه در ایران، از اوایل دهه ۱۳۳۰ تا به امروز، تکرار شده است. اگر احساس خفگی می‌کنید، اثر طناب‌هایی است که در این ۷۰ سال حاکمان، سیاست‌مداران، بوروکرات‌ها، پیمانکاران و مشاوران دور گردن‌مان محکم بسته‌اند. طناب‌هایی که در بودجه سالیانه دولت‌ها تأمین مالی می‌شوند. 

کد خبر 1592561

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: محمد فاضلی اقتصاد ایران آسیب اجتماعی پروژه ها دهه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۱۲۸۳۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایجاد نشاط اجتماعی در جوامع محلی با برگزاری مسابقات ورزشی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای زنجان؛ بهرامی گفت: جشنواره فرهنگی و ورزشی نشاط اجتماعی در راستای ترویج ورزش همگانی بین خانواده‌ها با محوریت پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی ویژه ساکنان محلات کم برخوردار در حال اجراست.

وی افزود: این جشنواره از روز گذشته در محله کوی وحدت از جمله مناطق کم برخوردار زنجان آغاز شده است و در ۲ منطقه دیگر شهر زنجان نیز اجرا خواهد شد.

نایب رئیس هیئت ورزش روستایی، عشایری و بازی‌های بومی و محلی زنجان ادامه داد: طبق برنامه ریزی‌ها جشنواره نشاط اجتماعی آخر این هفته در  ارمغانخانه و هفته آینده نیز در شهرستان‌های خدابنده، ابهر و سلطانیه برگزار خواهد شد.

بهرامی با بیان اینکه با برگزاری اولین جشنواره در یکی از مناطق شهر زنجان، استقبال گروه‌های هدف را شاهد بودیم، گفت: جشنواره در قالب اجرای بازی‌های بومی و محلی در سه رشته دوزپا، طناب کشی، طناب زنی، چوب کشی و هفت سنگ برگزار می‌شود.

نایب رئیس هیئت ورزش روستایی، عشایری و بازی‌های بومی و محلی زنجان افزود: برگزاری و اتمام جشنواره و آسیب شناسی آن می‌تواند در برگزاری بهتر رویداد‌های مشابه در طول سال کمک کند.