مدعیان گفتگو با دنیا،منتقدان تعامل ما با شرق!/«برجام»زمین بازی شد
تاریخ انتشار: ۳۰ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۱۸۳۸۴۲
خبرگزاری مهر، گروه سیاست- زینب رجایی: رئیس دولت سیزدهم روز چهارشنبه (۲۸ دی ماه) تهران را به مقصد مسکو به منظور سفری دو روزه ترک کرد؛ هفتم دی ماه بود که سفر «سید ابراهیم رئیسی» به مسکو به صورت رسمی توسط سخنگوی دولت اعلام شد. «علی بهادری جهرمی» به خبرنگاران گفت: این سفر به درخواست رئیس‌جمهور روسیه اتفاق خواهد افتاد و قرار است همکاری‌های دو جانبه در دستورکار دو رئیس دولت قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مخالفان گسترش روابط با روسیه چه کسانی هستند؟
در این مدت ۲۱ روزه یعنی از هفتم دی ماه -اعلام رسمی این سفر- تا همین لحظه، موجی از انتقادات علیه گسترش روابط ایران و روسیه توسط فعالان سیاسی و رسانه‌های اصلاح‌طلب به راه افتاد. حامیان و ناصحان ارتباط گسترده با دنیا، همکاری با کشور روسیه را نهی و نقد می‌کردند و ابراز نگرانی آنها هم هرروز شدت می‌گرفت.
«روزنامه شرق»، فردای همان روز [۸ دی ماه] که بهادری جهرمی، دیدار «رئیسی» و «پوتین» را رسانه‌ای کرد، خیلی زود برای احیای موج انتقادات علیه روابط ایران و روسیه دست به کار شد و گفتگویی منتشر کرد که در آن تلاش داشت آینده همکاری دو کشور را غیرقابل اعتماد تلقی کند!
«شرق» برای این گفتگو آن هم زمانی که به تازگی ایران پیشنهادات خود را به ۱+۴ ارائه کرده بود، تیتر می‌زند: «مذاکرات برجام برای روسیه دو سر برد است» و با این عنوان، مسکو را در مذاکرات، بی‌طرف جلوه می‌دهد.
محمود شوری، در این گفتگو برگ دیگری از دستاوردهای برجام را شکوفا می‌کند و درباره اهمیت احیای برجام در توسعه روابط با شرق می‌گوید: «تحریم‌ها تا امروز تأثیر منفی بر گسترش روابط اقتصادی و همکاری‌های تجاری ایران و روسیه داشته است. به همین دلیل اگر روند تحریم ادامه پیدا کند، این اثر منفی نیز ادامه خواهد داشت».
زیگزاگ اطلاح‌طلبان مقابل آمریکا!
چند روز بعد روزنامه شرق در تیتر دیگری نوشت: «میدان‌داری مشکوک روسیه در مذاکرات وین». غلامرضا نظربلند تحلیلگر سیاسی اصلاح‌طلب در این یادداشت، هرگونه نیاز برای وصف و شرح دلدادگی خود و جریان متبوعش به آمریکا را از بین برد و نوشت: «نمی‌توان با کشوری که در قد و قواره بزرگترین است، قهر کرد یا از در خصومت با آن درآمد. وقتی چنین کشوری را از سبد کشورهایی که با آنها مراوده داریم خارج می‌کنیم، گویی سر کوپن را سوزانده‌ایم و ناچاریم با کوپن‌های باقی‌مانده که هیچکدام در تراز آن نیستند، حوائج خود را رفع کنیم.»
او از خروج یک طرفه آمریکا از برجام شکایتی ندارد، بلکه کشور مزبور را کوپن رفع احوائج ایران می‌داند! و از طرف دیگر ۱+۴، به ویژه روسیه را نسبت به خروج آمریکا از توافق صورت گرفته مسئول می‌داند و گلایه می‌کند: «چرا وقتی ترامپ آن تصمیم عهدشکنانه را گرفت، کشورهای امضاکننده توافق‌نامه و مشخصاً روسیه اقدامی در جهت سر پا نگه‌داشتن آن صورت ندادند و با این بی‌عملی به واقع از آن تصمیم تبعیت کردند!؟»
این تحلیل گر اطلاح‌طلب در این یادداشت، خود و همفکرانش را از غرب‌زدگی منزه می‌کند و تعامل با غرب را به دور از عزت نمی‌داند؛ اما معتقد است: «نه حکمت و نه مصلحت و نه عزت به ما اجازه نمی‌دهد روابط خارجی خود را سوی روسیه و چین سوق دهیم و خود را از برقراری روابط با بقیه جهان که حداقل از جهت توسعه‌یافتگی وزن بیشتری دارند، محروم کنیم!»
این سوال، ذهن را درگیر می‌کند که بر چه اساس این منتقدان، ۱+۴ را غیرقابل اعتماد می‌دانند، اما نه تنها به آمریکایی‌ها چنین نگاهی ندارند، بلکه اصرار هم می‌کنند ایران باز پای میز مذاکره با آنها بنشیند که با عهدشکنی خود خسارات بسیاری به ملت ایران زده‌اند؟!
اگرچه رسانه‌های اصلاح‌طلب و فعالان سیاسی بعد از قطعی شدن سفر رئیس جمهور کشورمان به مسکو، تلاش خود را برای دامن زدن به بی‌اعتماد کردن جامعه به روابط دو کشور مضاعف کردند؛ اما این تلاش ماه‌ها پیش و از زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم آغاز شده بود.
حسین مسعودنیا، تحلیلگر و پژوهشگر مسائل سیاسی در یادداشتی که هفتم مهر ماه با عنوان «ریشه‌های بی‌اعتمادی به سیاست شرق‌گرایی» منتشر شد، نوشت: «از نگاه منتقدان، روسیه از نظر تکنولوژیک و صنعتی در سطحی نیست که بتواند تقاضاهای ایران را تأمین کند و این کشور خود در این حوزه به غرب وابسته است»
وی در این یادداشت، ریشه‌های بی‌اعتمادی منتقدان به «نزدیکی به شرق» را در ۴ محور بررسی می‌کند و با اشاره به ۶ موضوع، ادعا می‌کند که روسیه به ایران نگاه ابزاری دارد و می‌گوید: «روسیه، جمهوری اسلامی ایران را رقیب خود در همه حوزه‌ها می‌بیند.»
سکوت منتقدان در گذشته!
به اعتقاد کارشناسان سیاسی، نگاه به تاریخ و دقت در آن می‌تواند مانع از تکرار اشتباهات گذشته شود؛ اما آیا این منتقدان زمان انعقاد برجام نیز چنین رویکرد و نگاه ریزبینانه‌ای داشتند؟ آیا در تاریخ مناسبات دو کشور کنکاش کردند تا مواردی را که آمریکایی‌ها با تکیه بر منافع خودشان، حقوق ایرانیان را زیر پای گذاشتند، بازگو کنند؟
پاسخ این سوال با ورق زدن جراید هشت سال گذشته حاصل می‌شود. رسانه‌های اصلاح‌طلب که به تبعیت از حسن روحانی پیش از انعقاد برجام، منتقدان این توافق را سرکوب می‌کردند؛ ذوق‌زده شدند، از برجام به عنوان «بزرگترین توافق قرن» یاد کردند. آنها از رفتن تحریم‌هایی خوشحال شدند که همانطور که منتقدان هشدار داده بودند هیچگاه برطرف نشد و همچنان مذاکرات برای لغو تحریم‌ها در وین ادامه دارد.
منتقدان گسترش روابط با شرق فاقد ارائه راهکار هستند
ابراهیم کارخانه‌ای نماینده ادوار مجلس درباره گروهی که در دولت گذشته حامی برجام بودند و امروز با گسترش روابط منطقه‌ای ایران مخالفت می‌کنند، گفت: «تیترهایی که این افراد در روزنامه‌ها منتشر می‌کردند هرگز از خاطر ملت ایران نمی‌رود؛ آنها همان کسانی هستند که تیتر زدند صبح بدون تحریم، دیوار تحریم فرو ریخت و از برجام که توافقی سراسر خسارت برای ایران بود به عنوان بزرگترین توافق قرن یاد کردند»
او تاکید کرد: «نادرست بودن سیاست‌های این گروه، برای همه ملت و اهالی رسانه شفاف و روشن است؛ این افراد امروز نمی‌توانند راهکار و راهبرد به سیاستمداران نشان بدهند و برای مثال عنوان کنند که نباید به بلوک شرق خوش‌بین باشیم.»
علیرغم همه فشارها، هجمه‌ها و انتقاداتی که مطرح شده و همچنان نیز ادامه دارد؛ دولت سیزدهم تاکید کرده است که این سفر نیز در چارچوب تقویت تعاملات بین‌المللی با کشورهای جهان و به ویژه کشورهای منطقه انجام می‌شود. شمار زیادی از کارشناسان و سیاستمداران نیز درباره نتایج این سفر اظهار امیدواری کرده‌اند و معتقدند توسعه صادرات به روسیه و همچنین تقویت ارتباطات تجاری و اقتصادی می‌تواند از دستاوردهای همکاری‌های آینده دو کشور باشد.
وابستگان به غرب تمایلی به ارتباط ایران با شرق ندارند
حجت الاسلام سید رضا تقوی با بیان اینکه غربگرایان داخلی با شعار علیه کشورهای شرق می‌خواهند دامن آلوده آمریکا را پاک کنند، می‌گوید: وابستگان به آمریکا و غرب نمی‌خواهند ایران با کشورهای شرق در ارتباط باشد، این در حالی است که آمریکا و بسیاری از کشورهای غربی هشت سال جنگ را بر ما تحمیل کردند، تحریم‌ها را به وجود آوردند و نه تنها به ایران دارو ندادند، بلکه بسیاری از اقلام ضروری صنعتی و معیشتی ما را هم تحریم کردند.
همچنین ابراهیم رضایی رئیس گروه دوستی پارلمانی ایران و روسیه، با بیان اینکه سفر رئیس جمهور به روسیه قطعاً تأمین کننده منافع ملی ما خواهد بود، به خبرنگار مهر، گفت: اما غربگرایان و شیفتگان آمریکا در داخل کشور با هرگونه تعامل با کشورهای شرق مخالف هستند چرا که این کشورها را در مقابل آمریکا تعریف می‌کنند.
حسین سبحانی نیا نماینده ادوار مجلس هم پیرامون تلاش برخی در داخل برای مخالفت با گسترش روابط ایران با روسیه و بلوک شرق، می‌گوید: «این عده جریانی هستند که از گذشته در کشور به ارتباط با غرب اصرار داشته‌اند. آنها فکر می‌کنند اگر با روسیه و شرق در ارتباط باشیم موجب تضعیف و تهدید روابط با غرب خواهد شد و از آنجا که خودشان به غرب امید دارند، موضوع همکاری و روابط با روسیه را زیر سوال می‌برند.»
رئیسی که از ابتدای روی کار آمدن خود نگاه ویژه‌ای به احیا و توسعه روابط منطقه‌ای داشت، پیش از آغاز سفر خود به مسکو با اشاره به عدم رضایت کافی از همکاری‌های موجود میان ایران و روسیه، بیان کرد: «این همکاری‌ها و میزان کار تجاری و اقتصادی تا کنون برای هیچکدام از دو کشور رضایت‌بخش نبوده است و حتماً می‌تواند به یک سطح بسیار بالاتری ارتقا پیدا کند.»
به هرحال، منتقدان گسترش روابط ایران با شرق می‌خواهند به نام «برجام» و به کام «مذاکره با آمریکا» اهداف و برنامه‌های سفر رئیس دولت سیزدهم به مسکو را نادیده و کم اهمیت تلقی کنند تا بدین وسیله پروژه اصلی خود که همان نزدیکی و گفتگو با آمریکا است دنبال و پیگری کنند تا به خیال آنها برگی جدیدی از «برجام» ورق بخورد!
آنچه مشخص است، دولت سیزدهم بر روند گسترش روابط با شرق به ویژه چین و روسیه تاکید دارد و به نظر می‌رسد در تلاش است از این طریق، فشار تحریم‌ها را از دوش ملت ایران بردارد تا از دیگر سوی، دست بالاتری در ادامه مذاکرات وین داشته باشد. مسیری که دولت قبل از ابتدای کار آن را نادیده گرفت و امروز راهی نرفته است که شواهد حاکی از امیدوارکننده بودن آن است.
کد خبر 5404205منبع: مهر
کلیدواژه: حسن روحانی روسیه حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی پوتین روزنامه شرق چین علی بهادری جهرمی مذاکرات برجام مذاکرات وین مسکو دولت سیزدهم ترامپ ایالات متحده امریکا برجام همسایه شمالی روسیه ایران محمد مخبر همسایه شمالی مذاکرات وین مجلس شورای اسلامی سیدابراهیم رئیسی حسین امیرعبداللهیان دولت سیزدهم حجت الاسلام سید ابراهیم رئیسی مسکو جمهوری اسلامی ایران مجلس رحیم زارع ایران و روسیه روابط ایران گسترش روابط دولت سیزدهم اصلاح طلب همکاری ها روابط ای تحریم ها دو کشور دی ماه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۱۸۳۸۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
درخواست آمریکا از چین برای مهار ایران/ پکن اهرم فشار علیه تهران دارد؟
به گزارش خبرآنلاین نشریه فارن پالیسی در مقاله ای با عنوان "چین واقعاً چقدر بر ایران اهرم دارد؟" نوشت: حتی قبل از اینکه ایران صدها هواپیما بدون سرنشین و موشک را به سمت اسرائیل پرتاب کند، مقامات آمریکایی از چین خواسته بودند تا از نفوذ خود برای متقاعد کردن تهران برای مهار اقدامات تحریک‌آمیز خود و گروه‌های مقاومت در سراسر خاورمیانه استفاده کند.
حمله انتقام جویانه ایران که اولین حمله مستقیم این کشور به خاک اسرائیل بود، ایالات متحده را به استفاده بیشتر از اهرم بالقوه پکن در خاورمیانه ترغیب کرده است. چین مدت‌هاست که بزرگترین شریک تجاری ایران است و مقامات ارشد ایالات متحده از جمله رئیس جمهور جو بایدن، به طور علنی از پکن خواسته‌اند تا به کنترل تهران کمک کند، به ویژه در حالی که ماه‌ها حملات گروه انصارالله در دریای سرخ که توسط ایران تشویق می‌شوند، حمل و نقل جهانی را مختل کرده است. جان آلترمن، مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی گفت: « حدود یک سوم از کل تجارت ایران با چین شکل می‌گیرد و این کشور به یک محافظ مهم برای منافع ایران در شورای امنیت تبدیل شده است. به نظر من چین تنها کشوری است که بیشترین توانایی را برای نفوذ بر ایران دارد، اگر بخواهد.»
با افزایش تنش بین اسرائیل و ایران، قانونگذاران آمریکا فشار را بیشتر می‌کنند. در تازه‌ترین اقدام، مجلس نمایندگان آمریکا با اکثریت قریب به اتفاق قانون تحریم‌های انرژی ایران و چین را تصویب کرد. این قانون برای هدف قرار دادن شرکت‌های چینی که نفت خام ایران را خریداری می‌کنند و در نتیجه پول را به اقتصاد ایران پمپاژ می‌کنند، طراحی شده است. این لایحه برای تصویب نهایی به سنا منتقل شده است.
جاش گوتهایمر، نماینده دموکرات کنگره گفت: «در حالی که ما اینجا هستیم، ایران از تجارت نفتی خود با چین برای آوردن درآمد ۱۵۰ میلیون دلاری در روز استفاده می‌کند. چین با واردات میلیون‌ها بشکه نفت در روز، ایران را در تجارت نگه می‌دارد و بودجه‌های مهمی را برای برنامه هایی چون توسعه موشکی و تسلیحات هسته‌ای فراهم می‌کند.
اگرچه ایالات متحده به طور فزاینده ای به دنبال چین برای تحت تأثیر قرار دادن ایران است، برخی کارشناسان هشدار می دهند که این موضوع به این سادگی ها نیست.
کمتر کشوری به اندازه چین با ایران روابط اقتصادی قابل توجهی دارد. چین برای بیش از یک دهه بزرگترین شریک تجاری ایران بوده است، یک رابطه طولانی مدت که عمدتا حول محور تجارت نفت بوده است. بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، شرکت‌های چینی واردات نفت ایران را بیش از سه برابر کردند و فروش را به بالاترین حد در ۱۰ سال اخیر رساندند.
اما روابط اقتصادی آنها به لحاظ نفوذ نابرابر است. به عنوان مثال، سال گذشته بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت خام ایران به چین بوده است. با این حال، چین تامین‌کنندگان بسیار دیگری فراتر از ایران دارد و عرضه تهران تنها ۱۰ درصد از کل واردات چین را تشکیل می‌دهد.
پاتریشیا کیم، یکی از همکاران موسسه بروکینگز، به فارین پالیسی گفت: پکن به‌عنوان بزرگترین شریک تجاری و حامی قدرت بزرگ ایران، از کانال‌های ارتباطی ممتاز با تهران برخوردار است و بدون شک نفوذ بیشتری بر این کشور نسبت به ایالات متحده یا متحدانش دارد.
او افزود: «اگر رهبران چین تصمیم بگیرند رویکرد مداخله جویانه تری اتخاذ کنند، سخت است بگوییم که پکن چقدر می تواند تهران را مهار کند.»
ویلیام فیگوروآ، کارشناس روابط چین و ایران در دانشگاه گرونینگن هلند، گفت: در حالی که چین از نظر فروش و تجارت نفت دارای اهرمی است، استفاده از این اهرم هم از نظر سیاسی و هم از نظر لجستیکی چالش برانگیز است.
به عنوان مثال، پالایشگاه های خصوصی چین که در بازار سیاه فعالیت می کنند، به طور غیرقانونی بیشتر نفت ایران را خریداری می کنند، نه پالایشگاه های دولتی. او گفت که این پالایشگاه‌های خصوصی «به‌شدت دشوار است که کنترل شوند» و کنترل مستقیم واردات نفت ایران از چین را برای پکن چالش‌برانگیز می‌کند.
مقیاس سرمایه گذاری چینی ها در ایران که عمدتاً توسط شرکت های خصوصی هدایت می شود، همچنان یک موضوع آزاردهنده در روابط بین دو کشور است. فیگوئروا گفت که چین به طور مزمن در ایران سرمایه گذاری ناکافی کرده است، که شکایت هایی را از سوی تهران برانگیخته و بر تمایل آنها برای تن دادن به فشار چین تأثیر می گذارد.
*ترجمه: ابوالفضل خدائی
311311
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902679
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت