ایده دانشمند ایرانی که جایزه انجمن پژوهشهای علمی هلند به آن تعلق گرفت
تاریخ انتشار: ۴ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۱۳۷۹۹
علیرضا مشاقی طبری، پزشک و دانشمند ایرانی و مؤسس مرکز پژوهشهای ژنومی دانشگاه لایدن هلند برنده جایزه پنجاه هزار یورویی انجمن پژوهشهای علمی هلند (NWO) شد. این جایزه به خاطر ایده ساخت دارو برای سرطان پروستات پیشرفته و مقاوم به درمان به وی تعلق گرفت.
پروفسور علیرضا مشاقی طبری، استاد دانشگاه لایدن هلند در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: تولید دارو برای پروتئینهای نامنظم و عامل بیماریهای مقاوم به درمان، شاید یک ماموریت و مسئله غیرممکن به نظر برسد، اما تیم پژوهشی ما رهیافت نوینی را جهت حل این مسئله اتخاذ کرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی توضیح داد: فرآیندهای بیولوژی در بدن انسان ازجمله رشد و متابولیسم، حرکت اندامها و پاسخ ایمنی در برابر عوامل بیماریزا عموما توسط پروتئینها انجام میشود. یک پروتئین برای انجام وظیفه، معمولا باید به شکل خاصی تا شود تا ساختار هندسی مشخصی داشته باشد. داروسازان از این اصل برای طراحی داروها استفاده میکنند. داروها طوری طراحی میشوند تا با شکل مشخصی از پروتئین مطابقت داشته باشند و به آن متصل شوند. تنها یک مشکل در این رویکرد وجود دارد؛ اگر پروتئین ساختاری نداشته باشد و نامنظم باشد، چه؟:
دکتر مشاقی تصریح کرد: نزدیک به یک سوم پروتئینهای ما نامنظم و یا دارای ناحیهای نامنظم هستند. آنها ظاهرا هیچ ساختاری ندارند و بسیار پویا هستند. برای این پروتئینها، ما به یک رویکرد اساسی جدید نیاز داریم. بیشتر داروهای ما برای نواحی منظم طراحی شدهاند و برای آن دسته از داروهای کمیاب که ناحیه بی نظم را هدف قرار میدهند، ما هیچ ایدهای از نحوه عملکرد دارو نداریم.
مدیرگروه بیوفیزیک پزشکی و مهندسی زیستی در مرکز پژوهشهای دارویی لایدن، ادامه داد: هیچ دارویی برای سرکوب پروتئینهای نامنظم وجود ندارد. ناحیه بی نظم پروتئین اغلب برهمکنش پیچیدهای با سایر پروتئینهای سلولی ایجاد میکند که بسیار مهم است. به همین دلیل، آنها میتوانند در انواع مختلف بیماریها مانند دیستروفی عضلانی و انواع مختلف سرطان نقش داشته باشند. از جمله مهمترین این سرطانها میتوان به سرطان پروستات اشاره کرد که رشد آن وابسته به گیرنده هورمون آندروژن است.
دکتر مشاقی افزود: گیرنده هورمون آندروژن پروتئینی است که بیش از نیمی از این پروتئین نامنظم و بدون ساختار است. در مراحل اولیه سرطان پروستات، هورمون تستوسترون به قسمت منظم پروتئین متصل میشود و در آنجا رشد سرطان را تحریک میکند. بنابراین داروهای فعلی این قسمت منظم را هدف قرار میدهند و به آن متصل میشوند، جایی که رشد را مسدود میکنند. با این حال، در سرطان پیشرفته پروستات، سلولهای سرطانی پروتئینهای گیرندهای تولید میکنند که فاقد بخش منظم هستند. این به این معنی است که داروها دیگر نمیتوانند به پروتئین متصل شوند و گیرنده آندروژن رشد سرطان را بدون مزاحمت هدایت میکند؛ در حالی که داروها قادر به سرکوب آن نیستند.
این استاد و پژوهشگر وابسته به دانشگاه هاروارد آمریکا، خاطرنشان کرد: رویکردهای فعلی ناکافی است. رویکردهای تجربی و محاسباتی مورد استفاده در حال حاضر برای مطالعه پروتئینهای نامنظم مناسب نیستند. حتی پیشرفتهای اخیر در فناوریهای محاسباتی مانند رویکرد هوش مصنوعی گوگل (alpha-fold) نیز قادر به حل مساله ساختار پروتئینهای بینظم نیست. به همین دلیل، تیم تحقیقاتی ما با یک راه حل میان رشتهای برای این مساله، کار تحقیقاتی انجام داده است که ترکیبی از فناوریهای محاسباتی و آزمایشگاهی جدید است. با کمک این روشها میتوان ابتدا پویایی این زنجیرهها را درک کرد و سپس راهی پیدا کرد تا دینامیک نامطلوب را به پویایی مطلوب تبدیل کرد. به عبارت دیگر این رویکرد جدید به دنبال یافتن نظم در هرج و مرج است.
مؤسس مرکز پژوهشهای ژنومی دانشگاه لایدن هلند، خاطرنشان کرد: برای حل این مشکل از ماشینهای زیستی پیچیده به نام "چاپرون مولکولی" الهام گرفته شده است که این مولکولها در سلولهای ما با گرفتن یک زنجیره پروتئینی تاشو با زائدههایشان یا محصور کردن آن، دینامیک کل زنجیره را تنظیم میکنند. با الهام از طبیعت و تقلید آن ما میتوانیم پس از یافتن نظم در این پروتئینهای بینظم، "چاپرونهای مولکولی" مصنوعی بسازیم که بتوانند توپولوژی پروتئین را کنترل کنند. این چاپرونهای مصنوعی میتوانند بهعنوان نوع جدیدی از داروها عمل کنند که توپولوژی بد را سرکوب و یک نوع خوب را ترویج میکنند. در صورت موفقیت، میتوانیم رویکرد خود را در مورد بسیاری از پروتئینهای بینظم دیگر که در انواع بیماریها دخیل هستند، اعمال کنیم.
به گزارش ایسنا، پروفسور علیرضا مشاقی، استاد دانشگاه لایدن هلند و مدیر گروه مهندسی زیستی در موسسه پژوهشهای دارویی لایدن در زمینه بیماریهای ناشی از بدتاخوردگی پروتئینها از جمله سرطان و بیماریهای عصبی عضلانی و نیز ساخت اندام تراشه برای مطالعه بیماریهای ویروسی و ایمنی پژوهش میکند.
مشاقی پس از گذراندن دوره دبیرستان وارد دانشکده پزشکی دانشگاه تهران شد و به عنوان اولین دانشجوی تحصیلات همزمان کشور مدرک دکترای پزشکی و لیسانس و فوق لیسانس خود را در همین دانشگاه و در رشته شیمی و بیوفیزیک گرفت. سپس در دانشگاه صنعتی شریف در دوره کارشناسی ارشد فیزیک تحصیل کرد.
وی در سال ۲۰۰۸ میلادی دوره پست مستر را در دانشگاه فدرال زوریخ (ETH) در رشته مهندسی مواد به پایان رساند و موفق به اخذ مدرک دکتری با درجه ممتاز در رشته علوم نانو و فیزیک از دانشگاه صنعتی دلفت شد. وی همچنین در دانشکده پزشکی هاروارد دوره فلوشیپ چشم پزشکی را به پایان برد.
مشاقی در دانشگاههای مختلفی از جمله دانشگاه هاروارد، دانشگاه ام ای تی، دانشگاه استنفورد و دانشگاه تهران تدریس و پژوهش کرده است. وی بهویژه در جهت رشد پژوهش و آموزش میان رشتهای در ایران بسیار فعال بوده و قانون تحصیلات همزمان آموزش عالی ایران به همت وی تدوین و تصویب شده است.
پروفسور مشاقی به عنوان محقق و دانشمندی برجسته برنده جایزه یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلاری سازمان پژوهشهای ملی هلند برای پژوهشهای تکسلولی بر روی سرطان و نیز جایزه ۳۰۰ هزار دلاری مرکز دیستروفی عضلانی آمریکا شده است. وی در سال ۲۰۱۸، به خاطر پژوهشهای بینرشتهای و تکمولکولی به عنوان کاشف سال انتخاب شد. یک تیم پژوهشی بینالمللی به سرپرستی این دانشمند ایرانی موفق به حل مساله توپولوژی پروتئینها پس از حدود نیم قرن شد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: هلند سرطان پروستات دانشمند ايراني دانشگاه لایدن هلند پروتئین ها بیماری ها بی نظم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۱۳۷۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جایزه بهترین مستند جشنواره فیلم مسکو برای فیلمساز ایرانی
به گزارش قدس آنلاین، چهل و ششمین جشنواره بینالمللی فیلم در مسکو با اهدای جایزه سنت جرج طلایی به فیلم «شرم» محصول مکزیک و قطر به کار خود پایان داد. جایزه سنت جرج نقرهای بهترین کارگردانی به همراه دو جایزه جنبی جایزه نت پک [شبکه ارتقای سینمای آسیا] و جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران به فیلم «آه سرد» ساخته ناهید عزیزی صدیق از ایران اهدا شد.
چهل و ششمین جشنواره بینالمللی فیلم مسکو (MIFF) کار خود را به پایان رساند.
نیکیتا میخالکف رئیس جشنواره با اشاره به این که «هشت روز جشنواره، با نمایش ۲۴۰ فیلم از ۵۶ کشور، ۳۸۰ نمایش در ۹ سینما، ۳۹ هزار تماشاگر و بیش از ۷٫۵ هزار مهمان و حضور بیش از ۱۶۰۰ نماینده رسانه برگزار شده است، برپایی این دوره جشنواره را حاصل یک عملکرد خوب ارزیابی کرد.
برنده جایزه بزرگ سنت جرج طلایی این دوره جشنواره، میگل سالگادو کارگردان مکزیکی با فیلم «شرم» محصول مکزیک و قطر بود. این درام داستان دو نوجوان است که توسط یک باند خلافکار اسیر میشوند. یکی از آنها میمیرد، دومی موفق به فرار میشود، اما او با خود مبارزه می کند و نمیتواند به بستگان دوستش در مورد مرگ خود بگوید. کارگردان فیلم پس از دریافت جایزه گفت: «ما این فیلم را درباره معضل بسیار جدی حضور و مشارکت جوانان در باندهای خلافکار و جنایتکار ساختیم که در مکزیک با آن مبارزه کردهایم و هنوز هم میجنگیم.
جایزه سنت جرج نقرهای بهترین کارگردانی به همراه دو جایزه جنبی جایزه نت پک [شبکه ارتقای سینمای آسیا] و جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران به فیلم «آه سرد» ساخته ناهید عزیزی صدیق از ایران اهدا شد.
او هنگام دریافت جایزه گفت: حضور در این سالن برای من افتخار بزرگی است. از هیئت داوران جشنواره بسیار سپاسگزارم.
جایزه بهترین بازیگر مرد به خوان رامون لوپز برای «شرم» اهدا شد. و ماریکه بیکیرش بازیگر فیلم آلمانی «شلیمازل» جایزه بهترین زن را دریافت کرد.
همچنین جایزه نقرهای سنت جرج به فیلم «دروغگو» ساخته یولیا تروفیمووا در مسابقه «پرومیز روسیه» رسید.
سرگئی اورسولیاک کارگردان روسی به دلیل کمک به پیشرفت سینما جایزه ویژه سنت جرج دریافت کرد.
هیئت داوران فیلم «شریکها» ساخته خوزه ماریا فلورس کارگردان اسپانیایی را به عنوان بهترین فیلم کوتاه معرفی کردند. جایزه بهترین فیلم مستند «رخ» ساخته سام کلانتری از ایران اهدا شد.
همچنین جایزه ویژه هیئت داوران به فیلم «نیروانا» به کارگردانی آصف اسلام از بنگلادش رسید. این فیلم صامت سیاه و سفید شبیه یک آلبوم عکس، داستان سفر درونی سه شخصیت را روایت میکند.
در مراسم اختتامیه شخصیتهای مشهور سینما و فرهنگ روسیه از جمله بازیگران سرگئی گرماش و ماکسیم استویانوف، بازیگران زن اکاترینا ولکووا و اولسیا سودزیلوسکایا، کارگردانان الکسی اوچیتل و سرگئی اورسولیاک، نویسنده الکساندر تسیپکین حضور داشتند. سازندگان و بازیگران فیلم سینمایی «تندر اصلی: بازی» که فیلم اختتامیه جشنواره شد نیز معرفی شدند.
این جشنواره در سال ۱۹۳۵ تأسیس شد که آن را به دومین جشنواره قدیمی فیلم جهان پس از رویداد ونیز تبدیل کرد. در سال ۱۹۹۵ اعلام شد که جشنواره فیلم سالانه میشود، اگرچه در سالهای ۱۹۹۶ و ۱۹۹۸ برگزار نشد اما از سال ۱۹۹۹، MIFF هر سال برگزار میشود.
چهل و ششمین جشنواره بین المللی فیلم مسکو (MIFF) از ۱۹ تا ۲۶ آوریل ۲۰۲۴ (۳۱ فروردین تا ۷ اردیبهشت ۱۴۰۳) در پایتخت روسیه برگزار شد.