به نقل از «فارس»

ضرورت سرمایه گذاری در توسعه آب‌شیرین‌کن‌ها برای رفع نگرانی آب شرب

تاریخ انتشار: ۵ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۳۰۲۱۶

به گزارش خبرگزاری فارس از تهران، سید محمد ساداتی، فعال حوزه آب، انرژی و محیط زیست در یادداشتی نوشت، افزایش تقاضای آب و کاهش ذخایر در سال های اخیر، منجر به گسترش تنش آبی در سطح جهان شده است. در حال حاضر، روش های سنتی تامین آب مورد نیاز از منابعی نظیر باران یا رواناب ها چندان پاسخگوی نیازها نیست. از این رو انتظار می رود، استفاده از منابع آب غیر متعارف نظیر نمکزدایی آب شور، نقش کلیدی در کاهش شکاف عرضه و تقاضا داشته باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در حال حاضر حدود ۲۰ هزار واحد نمکزدایی از آب شور در سطح جهان وجود دارد که حدود ۱۰۰ میلیون متر مکعب قابل شرب برای انسان ها تولید می کند. البته ۴۸ درصد از آب تولید شده به روش نمک زدایی در خاورمیانه و شمال آفریقا تولید می گردد. به هر حال، این تکنولوژی در ایران چندان مورد توجه قرار نگرفته است که جهت جلوگیری از مشکلات آتی در زمینه ی تامین آب شرب، شناخت و گسترش این روش کاملا ضروریست.

آب شیرین کن ها به سرعت در حال گسترش در جهان هستند

در سال ۲۰۰۰ حدود ۵ هزار واحد آب شیرین کن با ظرفیت تولید روزانه ۲۰ میلیون متر مکعب آب شرب در سرتاسر جهان وجود داشته است که این تعداد در سال ۲۰۲۰ به حدود ۱۶هزار واحد آب شیرین کن با ظرفیت تولید روزانه نزدیک به ۱۰۰ میلیون متر مکعب رسیده است. همانطور که داده ها نشان می دهند، در سال های اخیر، تعداد آبشیرین کن ها به بیش از ۳ برابر افزایش یافته است. این در حالی است که  ظرفیت تولید آب شیرین به حدود ۵ برابر افزایش یافته است. این موضوع نشان می دهد که در سال های اخیر، سرمایه گذاری بر روی آبشیرین کن ها گسترش بسیار بیشتری داشته است و سرمایه گذاری های کلانی در این زمینه در حال انجام است.

خاورمیانه اصلی ترین مشتری سیستم های آب شیرین کن بحساب می آید

بر اساس داده های منتشر شده در سال ۲۰۲۰، حدود ۵/۴۷ درصد از کل ظرفیت آب شیرین کن های جهان در منطقه خاورمیانه قرار گرفته است که در این منطقه حدود ۵هزار واحد آب شیرین کن، روزانه ۳۲/۴۵ میلیون متر مکعب آب شیرین از آب دریا تولید می کنند. منطقه شرق آسیا و آسیا پاسفیک نیز ۴/۱۸ درصد از ظرفیت آب شیرین کن ها را به خود اختصاص داده اند. پس از آن نیز آمریکای شمالی از ۹/۱۱ درصد از ظرفیت آب شیرین کن های موجود در جهان استفاده می کند. ۲/۹ درصد از آب شیرین کن های جهان نیز در اروپای غربی مشغول به کار هستند. دیگر کشورهای جهان نیز ۱۳ درصد از ظرفیت تولید آب شیرین کن های جهان را به خود اختصاص داده اند.

کشورهای با سرانه درآمد بالا بیشترین ظرفیت آبشیرین کن های جهان را استفاده می کنند

استفاده از آبشیرین کن ها در کشورهای با سرانه درآمد بالا(که معمولا در تقسیم بندی های مختلف، کمتر از ۲۰ درصد جمعیت جهان در این گروه قرار می گیرند) گسترش بسیار بیشتری داشته است به طوری که بیش از ۶۷ درصد از واحدهای آبشیرین کن در این کشورها ساخته شده اند که روزانه حدود ۷۱ درصد از آب شیرین تولید شده از آبشیرین کن ها را تولید می کنند. این در حالی است که سهم کشورهای با سرانه درآمدی کم در تولید آب شیرین با استفاده از آبشیرین کن ها در جهان تقریبا قابل چشم پوشی و کمتر از یک دهم درصد است. کشورهای با سرانه درآمد بالاتر از متوسط نیز بیش از ۲۰ درصد از ظرفیت آبشیرین کن ها را ایجاد کرده اند و سهم کشورهای باسرانه درآمد پایین تر از متوسط نیز کمتر از ۱۰ درصد است.

شرب اصلی ترین مصرف کننده ی آب های تولید شده از آبشیرین کن هاست

محیط های شهری در حال حاضر بیش از ۶۲ درصد از آب شیرین تولید شده از آب شیرین کن ها را مصرف می کنند. صنایع مختلف نیز یکی از مصرف کننده های عمده آب های شیرین تولید شده از آب شیرین کن ها می باشد که امروزه بیش از ۳۰ درصد از آب شیرین تولید شده را مصرف می کنند. نیروگاه ها، آبیاری و صنایع نظامی دیگر مصرف کننده های عمده آب شیرین آبشیرین کن ها هستند که به ترتیب حدود ۵، کمتر از ۲ و نیم درصد از آن را استفاده می کنند. کاربردهای دیگری نیز برای آبشیرین کن ها وجود دارد که جمعا حدود نیم درصد از آب شیرین تولیدی آبشیرین کن ها را استفاده می کنند.

اسمز معکوس، بالغ ترین و اقتصادی ترین روش حال حاضر برای تولید آب شرب است

با توجه به داده های موجود در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱۳ هزار واحد نمکزدایی در دنیا در حال کار بوده اند که این مقدار تولید کننده ۶۹ درصد کل آب شیرین تولید شده از فرآیند های نمک زدایی را تولید می کرده اند. این در حالی است که روش های حرارتی (فلش چند مرحله ای) بعنوان دومین روش پر اقبال، تنها ۱۸ درصد از بار تولید آب شیرین در فرآیند های نمکزدایی را به خود اختصاص داده است. روش هایی نظیر تقطیر چند حالته، نانوفیلتراسیون و الکترودیالیز نیز جمعا کمتر از ۱۳ درصد در تولید آب شرب از آب شور مشارکت دارند.

تقریبا هر آب آلوده ای را می توان با تکنولوژی اسمز معکوس به آب شیرین تبدیل کرد

در حال حاضر، تقریبا تمام منابع آب نامتعارف موجود را می توان با استفاده از روش های برپایه اسمز معکوس تصفیه کرد. در حال حاضر، حدود ۶۱ درصد از آب های ورودی به واحد های اسمز، آب شور دریاها هستند. آب های لبشور که معمولا به آب های شور زیرزمینی اطلاق می شود، ۲۱ درصد از خوراک ورودی واحد های اسمز معکوس موجود در جهان را تامین می کنند. ۸ درصد از واحد های اسمز معکوس در دنیا برای تصفیه آب رودخانه ها طراحی و ساخته شدند و ۶ درصد نیز توانایی تصفیه فاضلاب ها را دارند.

تمام پارامترهای اقتصادی و عملیاتی، برتری روش های برپایه اسمز معکوس را نشان می دهند

یکی از پارامترهای اساسی برای انتخاب روش مناسب برای تصفیه آب، هزینه نهایی آب تولید شده است. در حال حاضر، هزینه تولید هر متر مکعب آب در کشور امارات متحده عربی در سطح جهان، کم ترین مقدار است که به ازای هر متر مکعب تا حدود نیم دلار کاهش یافته است. فن آوری های نمک زدایی در طول سال های اخیر پیشرفت های بسیاری را به خود دیده است. در سال های حدود ۱۹۶۰، فلش چند مرحله ای به عنوان بالغ ترین روش تولید آب شرب از آب دریا شناخته می شد که تا ۱۰ دلار به ازای هر متر مکعب آب هزینه داشت. در ادامه با پیشرفت تکنولوژی این قیمت به حدود یک دلار در سال ۲۰۱۰ کاهش یافت و در سال های اخیر نیز حدود ۲۰ درصد با توجه به پیشرفت ها، کاهش داشته است. با شناخت روش اسمز معکوس و گسترش آن، در حال حاضر هزینه ی تولید آب شرب از آب های لب شور به حدود ۲۲/۰ تا ۶۶/۰ دلاذ به ازی هر مترمکعب کاهش یافته است. تولید آب شرب با استفاده از آب دریا نیز به روش اسمز معکوس کمترین قیمت را در سال های اخیر ثبت کرده است. در حال حاضر سیستم های اسمز معکوس آب دریا، آب شربی را با قیمت ۷۹/۰ تا ۳۸/۲ دلار به ازای هر مترمکعب تولید می کنند.

یکی دیگر از پارامترهای مهم، میزان بازیابی آب است. باید ببینیم هر کدام از روش های تصفیه آب، چند درصد از آب ورودی را می توانند تصفیه کنند و چه مقدار آن دور ریز خواهد شد. همانطور که اشاره شد، روش های اسمز معکوس، فلش چند مرحله ای و تقطیر چند حالته روش های اصلی تصفیه آب دریا هستند. روش اسمز معکوس در حال حاضر حدود ۴۲ درصد آب ورودی به واحد آبشیرین کن را تصفیه می کند این در حالی است که فلش چند مرجله ای حدود ۲۲ درصد و تقطیر چند حالته نیز ۲۵ درصد از آب ورودی را قادر به تصفیه است. موارد بسیار دیگری نیز وجود دارد که نشان دهنده ی برتری روش اسمز معکوس نسبت به دیگر روش هاست.

عربستان، بندرگاه آبشیرین کن های غول پیکر در جهان

در حال حاضر، نزدیک به ۱۶ درصد از ظرفیت تولید آب شیرین با آبشیرن کن ها در عربستان قرار گرفته است. البته باید توجه داشت که ساخت و بهره برداری از این واحد ها در عربستان کاملا وابسته به کشورهای غربیست. هرچند این موضوع به عنوان یک نقص برای عربستان در نظر گرفته نمی شود. هسته ی اصلی واحدهای آبشیرین کن غشایی، غشاهای اسمز معکوس هستند که در حال حاضر تنها چهار کشور را می توان تولید کننده اصلی این محصول دانست؛ آمریکا، ژاپن، آلمان و کره جنوبی. البته هند هم فعالیت هایی در این زمینه انجام داده است که در این بین کیفیت و کارآیی غشاهای تولیدی کشور آمریکا قابل مقایسه با دیگر کشورها نیست. به هر حال برنامه های گسترش تولید آب شرب با استفاده از آبشیرین کن ها در عربستان به سمت تولید روزانه یک و نیم میلیون مترمکعب در روز هدفگذاری شده است. باید توجه داشت که کل مصرف آب صنایع و معادن ایران حدود یک و نیم میلیارد متر مکعب در سال است که روزانه حدود سه و نیم میلیون متر مکعب در این بخش مصرف می شود. با توجه به مقادیر آب شیرین تولیدی در واحد های نمکزدایی، به نظر می رسد که یک سرمایه ی عظیم در دریاهای اطراف خفته است که می تواند مشکلات آبی ایران را حل کند.

ضرورت ورود سریع، پرقدرت و علمی به مبحث آبشیرین کن ها

سیستم های اسمز معکوس سال های بسیاری است که در کشورهای مختلف جهان مورد توجه قرار گرفته است. با وجود این که تولید غشاهای اسمز معکوس تنها در انحصار چند کشور دنیاست اما علاوه بر این غشاها، گلوگاه های دیگری نیز برای این سیستم ها وجود دارد. با توجه به حساسیت این غشاها به شرایط فرآیندی متفاوت، طراحی، ساخت و بهره برداری واحد های نمکزدایی بسیار پیچیده و فنی است. به عبارت دیگر، آماده سازی آب برای رسیدن به غشاهای اسمز معکوس نیازمند طیف وسیعی از فعالیت های آماده سازی است که با توجه به شرایط مختلف آب ورودی، متفاوت خواهد بود. از این رو، طراحی این سیستم ها و اجرای پیچیده ای دارد که نیازمند عزم حاکمیتی در جهت سازماندهی علمی و فنی این حوزه است.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: خبرگزاری فارس خبر فارس نیوز آبشیرین کن کشورهای با سرانه درآمد درصد از آب شیرین تولید شیرین تولید شده آب شیرین تولید شده شیرین کن های جهان آبشیرین کن ها میلیون متر مکعب تولید شده از آب آب شیرین کن سال های اخیر روش اسمز معکوس اسمز معکوس تولید آب شیرین شیرین کن ها آب شیرین کن ها درصد از ظرفیت استفاده از آب تولید آب شرب ظرفیت تولید حال حاضر متر مکعب آب سیستم ها تصفیه آب آب ورودی ظرفیت آب فلش چند ی تولید واحد ها واحد آب آب دریا آب شور حدود ۵

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۳۰۲۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مردمی سازی اقتصاد در استان بوشهر عملیاتی شده است

به گزارش خبرنگار مهر، احمد محمدی‌زاده صبح پنجشنبه در نشست برنامه‌ریزی و توسعه استان بوشهر اظهار کرد: توسعه سرمایه‌گذاری در استان حمایت می‌شود و امروز برخی از طرح‌ها مورد بررسی قرار گرفت.

وی با بیان اینکه بخشی از این طرح‌ها در حوزه پرورش آبزیان و تکثیر لارو و تولید بچه ماهی مطرح شد گفت: طرح‌های پرورش آبزیان جز سیاست‌های اصلی استان بوشهر است و در این راستا از سرمایه‌گذاران در طرح‌های پرورش ماهی در قفس، به‌ویژه تولید بچه ماهی در استان حمایت می‌شود.

استاندار بوشهر بخشی دیگر طرح‌ها را در حوزه مجتمع خدمات رفاهی بین راهی در جاده‌های استان دانست و تصریح کرد: توسعه مجتمع‌های خدماتی بین راهی مورد نظر ما است چراکه هرچه تعداد این مجتمع‌ها افزایش یابد امکان خدمات به حوزه حمل و نقل جاده‌ای و ایمنی راه‌ها و مسافران بیشتر فراهم می‌شود.

محمدی‌زاده از تصویب ساخت کارخانه سیمان سفید در شهرستان دیر خبر داد و بیان کرد: ساخت کارخانه سیمان سفید در آبدان دیر که فرایند آن طی شده بود در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان بوشهر تصویب شد.

وی با بیان اینکه در مجموع ۲ طرح مطرح شده در این شورا رأی مثبت لازم کسب نکرد گفت: مابقی طرح‌های مطرح شده در این جلسه برای اجرا رأی آورد و ان‌شاءالله طرح‌ها و موضوعات جدید سرمایه‌گذاری در جلسات بعد و هفته آینده مطرح می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرد.

استاندار بوشهر افزایش مشارکت مردم در طرح‌های سرمایه‌گذاری را یکی از اولویت‌های استان دانست و تأکید کرد: آنچه تدبیر مقام معظم رهبری در راستای جهش تولید با مشارکت مردم و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی است در استان بوشهر مورد توجه قرار گرفته و عملیاتی شده است.

محمدی‌زاده بیان کرد: سرمایه‌گذاری مردم راهکار اساسی برای حل اشتغال، تولید و پیشرفت جامعه و استان بوشهر است و ما از بخش خصوصی، سرمایه‌گذاران و کارآفرینان به جد حمایت می‌کنیم و کارها در این حوزه تسریع می‌شود.

طرح‌های مختلفی از سوی مردم و بخش خصوصی در این جلسه توسط اعضا و مدیران دستگاه‌های اجرایی مرتبط که فرایند آن در کارگروه تخصصی طی شده است برای تصویب در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان بوشهر مورد بررسی قرار گرفت.

کد خبر 6088482