ترجمههایی که اصالت اسم را تباه کردهاند
تاریخ انتشار: ۶ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۳۳۱۷۴
ایسنا/ایلام نویسنده ایلامی گفت: ترجمهی تحتاللفظی اسامی و به کار بردن نادرست «ظاهر سارایی» گفت: قاعدهی ابدال و فرآیندهای واجی در ایلام موجب تباه شدن اصالت بسیاری از اسمها شده که این رویهی نادرست باید متوقف و هرجا که امکان اصلاح هست، اصلاح شود تا بیش از این این اسامی اصیل و بالتبع بخشی از فرهنگ مردم این دیار بیش از این خدشهدار نشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
«ظاهر سارایی» در گفتوگو با ایسنا، اظهار کرد: زمانی که بعد از قرنهای متوالی، منطقهی نسبتاً خودمختار پشتکوه یا همین ایلام فعلی، به تصرف و تحت تصدی دولت مرکزی درمیآید، سیاستهای حکومت شدیداً تمرکزگرای رضاخانی، تمام قواعد و دستورات و سیاستها و باید و نبایدهای خود را به این منطقه و دیگر مناطقی اینچنینی تحمیل میکند؛ از نحوهی پوشش یکسان گرفته تا تن دادن به قواعد اداری و شیوهی معیشت و زیست آمرانه و ... . حاکمان جدید گویی هیچ نقشی و اهمیتی برای زبان، فرهنگ، نحوهی پوشش، باورها و مخصوصا زبان مردم این مناطق قائل نبودند و بهگونهای با آنان برخورد میکردند که انگار اقوامی بدوی و بیگانه را تحت فرمان درآوردهاند.
وی گفت: در زیر سیطرهی این حاکمیت جدید، لازم مینمود که اسامی روستاها و مناطق جغرافیایی ثبت و ضبط شوند و کسانی که مامور این کار بودند، متاثر از روحیهی حکومت شدیداً تمرکزگرای تازه به دوران رسیده، کوشیدند تا آنجا که میتوانند همه چیز را فارسی کنند و هرجا که امکانش نبود میکوشیدند تا «مفرّس» کنند،ضمن اینکه این ماموران جدید از دانش و سواد و آگاهی زیادی برخوردار نبودند.
سارایی تصریح کرد: یکی از این ماموران که به رحمت حق پیوسته، برای ما میگفت زمانی که میرفتیم نام خانوادگی برای خانوادهها انتخاب کنیم، گاهی به شیوههای عجیب و خندهدار اسمگذاری میکردیم؛ چنانکه میتوانم نمونههایی از این شیرینکاریها را بیان کنم اما ممکن است خاطرات ناخوشی در ذهن کسانی باقی بگذارد که سالها با آن عناوین خانوادگی زندگی کردهاند.
وی ادامه داد: آنها این شیوه را در نامگذاری روستاها و کوهها و مناطق مختلف بهکار میگرفتند و بعضاً از قاعدهی ابدال و فرآیندهای واجی استفاده میکردند مثلاً جایی که «ماروره» و «سراوله» و ... بوده به عنوان ماربره و سرابله ثبت کردهاند و گویی میپنداشتهاند اگر «و» را به «ب» قلب کنند شاهکار کردهاند. خلاصه میشود آمار بلندبالایی ازاین قاعده ارائه داد.
این نویسندهی ایلامی تصریح کرد: نمونهای دیگر از این ابدالهای نادرست، تبدیل «گ» به «غ» هست، مثلاً در تبدیل چگا به چغا. متاسفانه در زمان نزدیک به ما هم این قاعدهی غلط به کار میرود و مثلا چگاسبز شده است چغاسبز. در مواردی هم که تلفظ و نوشتن کلمهی کردی برایشان سخت بوده، آن حرف را به نزدیکترین واج تبدیل کردهاند، که نمونهآن تبدیل «ۊ» به «ی، و» بوده است.
سارایی ادامه داد: نمونههای دیگری از این ابدال و کارکرد فرایندهای واجی در این موضوع هست که من احصا نکردهام و بداهتاً بیان کردم.
وی گفت: شیوهی دیگر در تحریف اسامی، ترجمهی تحتاللفظی اسامی است، مثلا «چگاکهریوه» را برگرداندهاند به «تپه خرگوشان»، یا «چوار ملیه» را تغییر دادهاند به چهارمله، و بعضی جاها بخشی از اسم را تغییر دادهاند مثلا «میهخاس» شده میشخاص، که در این مورد، بخشی از کلمه را ترجمهِی تحتاللفظی کردهاند و املای بخش دیگر را تغییر دادهاند.
سارایی ادامه داد: در بعضی موارد، گویا اسم قبالهای منطقه را ترجیح دادهاند که نمونهاش تبدیل بانهجو به بانگنجاب است. در بعضی موارد که خواستهاند ترجمهی لفظبهلفظ کنند اصالت اسم بهطورکلی تباه شده، مثلا کلمهی «دیوالا» را تبدیل کردهاند به دهبالا که این اسمگذاری تنها شباهتی ظاهری است و این کلمهای کهن است و از دیرباز نام عمومی شهرستان ایلام امروزی و یکی از ایلات کهن این دیار بوده است.
وی با تاکید بر اینکه این موارد را بداهتاً عرض میکنم و بهنظرم میتواند موضوع پژوهش مستقلی باشد، تصریح کرد: معتقدم، این رویهی نادرست باید متوقف و هرجا که امکان اصلاح هست، اصلاح شود تا بیش از این این اسامی اصیل و بالتبع بخشی از فرهنگ مردم این دیار بیش از این خدشهدار نشود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری منطقه ایلام داده اند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۳۳۱۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مصحف شریف « قرآن مبارک » چه ویژگیهایی دارد؟
مهدی فیض، موسس اندیشکده قرآنی تدبر در برنامه «سلام خبرنگار» شبکه خبر درمورد ویژگیهای مصحف شریف قرآن گفت: مصحف جدیدی از قرآن کریم برای علاقهمندان به ساحت قدسی قرآن تحت عنوان قرآن مبارک عرضه شده است که برای اولین بار، با حفظ توالی سورهها و حفظ پیوستگی آیات به صورت موضوعی صفحهبندی شده است. یعنی هر صفحه با موضوع واحدی آغاز میشود و با همان موضوع نیز، تمام میشود؛ به طوریکه وقتی تلاوتکننده یک صفحه را تلاوت میکند با موضوع یگانه خوانده میشود.
موسس اندیشکده قرآنی تدبر عنوان کرد: مثلاً وقتی صفحهای با موضوع مربوط به احکام روزه آغاز شده است با همان موضوع تمام میشود و صفحه بعد، موضوع دیگری است. چون خود سورههای قرآن موضوعات متعددی را مطرح کردهاند و معمولاً وقتی افراد یک صفحه را میخوانند احساس میکنند آن صفحه از یک موضوع به موضوع دیگر پریده است. برای اینکه چنین حس نادرستی به وجود نیاید ما در هر صفحه، موضوع واحدی را قرار دادهایم و طبیعتاً حجم صفحهها با هم مساوی نیستند و به همین خاطر، با یک ساز و کاری همه صفحات را به گونهای نمایش دادهایم که این تساوی نبودن حجمها خیلی دیده نشوند.
فیض ادامه داد: ویژگی دیگری که دارد این است که عبارتهای کوتاه کوتاه به صورت ترجمه در مقابل قرار گرفتهاند. یعنی وقتی یک آیه به چهار عبارت کوتاه منتهی به فعل تبدیل شده است ترجمه فارسی این عبارتهای کوتاه در مقابلشان قرار میگیرند و در یک صفحه، هم عربی و هم فارسی را در جوار یکدیگر داریم و در نتیجه، ترجمه بسیار خوانا خواهد بود.
موسس اندیشکده قرآنی تدبر تصریح کرد: صفحهبندی رایج، صفحهبندی است که معمولاً خطاط بر اساس حجم صفحهای که بتواند خطاطی کند تنظیم میکند که از کدام آیه شروع شده و به کدام آیه تمام شود. اما ما محدودیت خطاطی و قرآنهای رایج عثمان طاها را کنار گذاشتهایم و صفحهبندی ما تابع صفحهبندی رایج مخصوصاً عثمان طاها نیست. هرچند صفحهبندی عثمان طاها را در کنارش درج کردهایم تا با این صفحات ارتباط برقرار شود. اما از آنجایی که ابتدای سوره بقره، سه گروه معرفی شدهاند: مومنان، کافران و منافقان. این ۲۱ آیه، دو صفحه قرآن ما شدهاند و صفحه بعد، موضوع عوض میشود و در صفحه بعد، شاهد موضوع کاملاً جدیدی هستیم و در نهایت، این قرآن دارای ۶۲۴ صفحه است و در مقایسه با قرآنهای دیگر، ۲۰ صفحه بیشتر است و در پایان، فهرست موضوعی آمده است که اگر کسی خواست مشاهده کند چه موضوعی در کدام صفحه قرار دارد، میتواند به آن فهرست مراجعه کند و درواقع، این فهرست به پیدا کردن موضوع کمک میکند.
فیض افزود: ۲ هزار و پانصد نسخه از این قرآن چاپ شد و برای اولین بار در نمایشگاه بین المللی قرآن عرضه شد و الحمدلله، استقبال خوبی از آن صورت گرفت و به دلیل ایام نوروز و این که در چنین ایامی، مراسم رونماییهای رسمی کار سختی است این رونمایی را به بعد از عید موکول کردیم.
خبرنگار: فاطیما میرزایی
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری قرآن و عترت