به نقل از «مهر»

امنیت اوکراین از میز مذاکره تا میدان جنگ/ بررسی سناریوهای محتمل

تاریخ انتشار: ۲۳ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۳۵۴۹۸۹

خبرگزاری مهر، گروه بین المل- مریم خرمائی: جهان کمی بلاتکلیف است به ویژه آنکه با توجه به پس و پیش شدن اعاهای آمریکا مبنی بر قریب الوقوع بودن حمله روسیه به اوکراین، تعیین اینکه نهایتاً چه پیش می آید، دشوار است.

چهارشنبه دو هفته پیش بود که «جان کربی» سخنگوی پنتاگون به روال معمول مدعی شد روسیه هر لحظه ممکن است به اوکراین حمله کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما فردای همان روز، در چرخشی ناگهانی، «جن ساکی» سخنگوی کاخ سفید گفت این حمله دیگر قریب الوقوع نیست اما نمی دانیم تصمیم نهایی مسکو چه خواهد بود.

منظور از بلاتکلیفی دقیقاً همین تناقض گویی هایی است که از حلقه نزدیکان جو بایدن رئیس جمهور آمریکا می شنویم- مردی که طی گفتگو با «ولودیمیر زلنسکی» همتای اوکراینی، به او گفته بود «در یخبندان فوریه» منتظر حمله باش.

اگر دوره دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا بود، تردید نمی کردیم که این تناقض گویی از عدم هماهنگی و تنش های داخلی کاخ سفید ناشی می شود و قطعاً با عزل و نصب های جدید همراه خواهد بود اما به نظر نمی آید که در تیم بایدن دموکرات اختلاف نظری درباره اوکراین وجود داشته باشد و همین مسئله موجب می شود که تناقض گویی های دولت فعلی واشنگتن را عامدانه تلقی کنیم.

مثلاً یکشنبه هفته گذشته، «جیک سالیوان» مشاور امنیتی کاخ سفید از موضع اعلام شده از سوی «جن ساکی» فاصله گرفت و گفت: هر لحظه ممکن است روسیه به اوکراین حمله کند. او همچنین تهدید کرد که واشنگتن بر سر اصول امنیت خود ازجمله عضویت کشورها در ناتو مصالحه نخواهد کرد حال آنکه آمریکا برای هرگونه سناریویی درباره اوکراین آماده است.

از دیروز جمعه هم، خبرها حاکی از آن است که «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا، تاریخ ۱۶ فوریه (۲۷ بهمن) را برای حمله ادعایی روسیه به اوکراین پیش بینی کرده است حال آنکه اروپایی ها درباره قطعیت این موضوع تردید دارند.

به نظر می آید که واشنگتن با این تناقض گویی به دنبال بلاتکلیف گذاشتن روسیه میان دو گزینه جنگ ناخواسته و مذاکره است. مثال واضح در درستی این فرضیه هم جمله «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا است که مدعی است: مسکو میان تقابل و مذاکره یک گزینه را انتخاب کند.

آن سناریوهایی که سالیوان از آنها حرف می زند هم از این دو گزینه فراتر نمی رود: جنگ یا مذاکره.

میز مذاکره

در اصل، ایده چیدن میز مذاکره از جانب روسیه و زمانی مطرح شد که در ۱۷ دسامبر ۲۰۲۱، مطالبات امنیتی خود را در قالب دو پیش نویس به دولت واشنگتن و ناتو ارائه داد. از جمله مهمترین این مطالبات، عدم گسترش ناتو به شرق و ممانعت از عضویت اوکراین و گرجستان در پیمان آتلانتیک شمالی بود.

بیش از یک هفته طول کشید تا واشنگتن و ناتو پاسخ کتبی خودشان را که البته دلسردی مسکو را در پی داشت، تحویل دهند. پوتین در مواجهه با این پاسخ که بخش های اصلی آن همچنان محرمانه است گفت: به اصلی ترین دغدغه هایمان توجه نکرده اند.

در اصل ایده چیدن میز مذاکره از سوی روسیه مطرح شد

لاوروف هم گفت که از اعضای سازمان امنیت و همکاری اروپا می خواهد که بگویند به چه دلیل اصل «تفکیک ناپذیری امنیت» را که مانع از برتری دادن منافع خودمان به دیگری می شود، نادیده می گیرند.

اکنون، با توجه به تلاش های دیپلماتیکی که آغاز شده از جمله سفر رئیس جمهور ترکیه به کی یف، سفر رئیس جمهور فرانسه به روسیه و اوکراین و برنامه بایدن برای برقراری تماس تلفنی با پوتین، سوال این است که چرا واشنگتن با وجود آنکه شایعه جنگ را سر زبان ها انداخته، دنبال بازگشت به میز مذاکره است؟

یک جواب قانع کننده این است که بایدن دموکرات می خواهد پای مسکو را در دام جنگی ناخواسته گرفتار کند تا در میز مذاکره با همتای روس، او را به عقب نشینی از مطالبات امنیتی وادار کند. به این ترتیب، امنیت اوکراین و اروپا ابزار چانه زنی برای گرفتن امتیاز از رقیب است. اما آمریکا می خواهد روسیه را به کوتاه آمدن از چه مواضعی راضی کند؟

روسیه از شمار نیروها و ادوات جنگی ناتو در محیط پیرامونی خود ناراضی است و عضویت اوکراین در این پیمان را که به استقرار هرچه بیشتر نیروها و تجهیزات دشمن در مرزهایش منجر می شود، برنمی تابد.

آمریکا می خواهد مطمئن شود که اگر مجبور شد میز مذاکره را دست خالی ترک کند، حداقل با تحمیل جنگ به روسیه، طرف مقابل را هم متضرر کرده استواشنگتن گفته که می تواند درباره امکان محدود کردن رزمایش های مشترک و همچنین استقرار موشک ها در منطقه مذاکره کند اما درباره محدودیت‌های استقرار نیروهای آمریکایی یا وضعیت توزیع آنها در منطقه مذاکره ای انجام نمی شود. علاوه بر این، در تصمیم اوکراین برای ارائه درخواست عضویت در ناتو هم مداخله ای نمی کند چرا که هرکشوری حق دارد درباره چارچوب امنیتی خود تصمیم بگیرد.

اینکه پای میز مذاکره، آمریکا تا چه حد مجال چانه زنی برای رسیدن به خواسته هایش را داشته باشد، معلوم نیست اما می خواهد مطمئن شود که اگر مجبور شد این میز را دست خالی ترک کند، حداقل با تحمیل جنگ به روسیه، طرف مقابل را هم متضرر کرده است.

در تائید این فرضیه به جمله ای از «جیک سالیوان» اشاره می کنیم که گفته بود: اگر جنگ آغاز شود، هزینه انسانی سنگینی برای اوکراین در پی خواهد داشت. اما به علت آمادگی و واکنشی که ما نشان می دهیم، روسیه نیز هزینه های راهبردی متحمل خواهد شد.

گزینه جنگ

در برابر این همه تناقض گویی واشنگتن، مسکو به دور از هرگونه زیاده گویی، بر یک موضع پافشاری می کند: در تدارک جنگ نیستیم.

«سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه زمانی گفته بود: اگر به ما باشد، جنگی در کار نخواهد بود اما اجازه نمی دهیم که امنیت مان هم نادیده گرفته شود.

با توجه به اینکه مسکو هم از ابتدا خواهان مذاکره بود، بعید نیست اکنون که تلاش های دیپلماتیک برای فرونشاندن غائله اوکراین آغاز شده، روسیه-آمریکا سر میز مذاکره بنشینند. اما جمله ای که از لاوروف نقل شد، هشداری است مبنی بر اینکه اگر این مذاکره برد-برد نباشد، مسکو ابایی از این جنگ ناخواسته نخواهد داشت.

اینکه بعد از روشن شدن جرقه جنگ چه پیش بیاید، معلوم نیست اما بعید است آمریکا در دفاع از اوکراین که فقط نقش طعمه را برایش دارد، وارد درگیری نظامی با روسیه شود. از اینجا به بعد، هزینه ها فقط به دولت کی یف تحمیل خواهد شد.

تا این لحظه هم ادعایی از سوی غرب مبنی بر تدارک حمله نظامی به روسیه نشنیده ایم. آنها فقط می گویند اوکراین را به تسلیحات دفاعی مجهز می کنیم اما خودمان از دور به تماشای ماجرا می نشینیم.

سناریوی جنگ پیچیده، ممتد، فرسایشی اما محتمل است و شاید به همین خاطر است که بازیگران دخیل در آن، از عملی کردنش واهمه دارنداین جنگ که به نوعی با توطئه آمریکا به مسکو و کی یف تحمیل می شود، احتمالاً به اعلام استقلال منطقه دونباس در شرق اوکراین منجر خواهد شد. از اینجا به بعد کار غرب مجدداً آغاز می شود تا به زعم خود با اعمال تحریم های فلج کننده، کمر اقتصاد روسیه را بشکند. مسکو هم در مقابل صادرات گاز به اروپا را مختل می کند.

در این میان چین، شاید موضعی بی طرف را در قبال دونباس اتخاذ کند اما کمک های اقتصادی خود را از روسیه که با تهدید حذف از شبکه مالی سوئیفت هم مواجه است، دریغ نخواهد کرد.

علاوه بر این «جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هشدار داده که استقامت روسیه در برابر تحریم زیاد است- اعترافی ضمنی به اینکه انتخاب گزینه جنگ برای غرب به ویژه اروپا مقرون به صرفه نیست.

وی در توضیح این مطلب می گوید: در سال های اخیر، روسیه از راه افزایش ذخایر ارزهای خارجی، استقامت خود را در برابر تحریم های اقتصادی بالا برده و این در مقام مقایسه، بیشتر از آن تدابیری است که اروپا برای ارتقای توانایی خود در مواجهه با قطع احتمالی گاز روسیه اتخاذ کرده است.

این جنگ ناخواسته فقط به استقلال دونباس، قطع گاز اروپا و تحریم روسیه ختم نخواهد شد. در چشم اندازی تیره تر، شاهد استقرار تسلیحات هسته ای آمریکا در اروپا و آسیا-اقیانوسیه خواهیم بود و متقابلاً، روسیه با استقرار موشک های خود در کوبا، می تواند آرامش خیال را از واشنگتن بگیرد.

سناریوی جنگ پیچیده، ممتد، فرسایشی اما محتمل است و شاید به همین خاطر است که بازیگران دخیل در آن، از عملی کردنش واهمه دارند. اینکه با فروکش کردن هیجان ناشی از کوبیدن بر طبل جنگ، صدای پای دیپلماسی رفته رفته بلند تر می شود هم از همین جا ناشی می شود.

کد خبر 5419414 مریم خرمایی

منبع: مهر

کلیدواژه: روسیه ایالات متحده امریکا اوکراین جو بایدن ولادیمیر پوتین ایالات متحده امریکا اوکراین روسیه عراق ایران مسکو رژیم صهیونیستی ناتو سوریه مذاکرات وین عربستان سعودی فلسطین واشنگتن جو بایدن رئیس جمهور میز مذاکره تناقض گویی خواهد شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۳۵۴۹۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

60 میلیارد دلاری آمریکا، جنگ اوکراین را به کدام سو می برد؟

پس از گذشت بیش از دو سال از جنگ روسیه و اوکراین و تداوم کمک های نظامی و مالی غربی ها با همکاری همپیمانان غیر آمریکایی و اروپایی مثل ژاپن، کره جنوبی و استرالیا و ... ، همچنان وضعیت جبهه های جنگ به نفع روسیه می باشد. وضعیتی که کشور های غربی از جمله ایالات متحده را بر آن داشت تا کمک های تسلیحاتی و مالی میلیون و میلیارد دلاری را روانه کی‌‎یف پایتخت اوکراین کند.

اخیرا کنگره آمریکا پس از بحث و جدل های چند ماهه ، بسته کمک 61 میلیارد دلاری برای تقویت ارتش اوکراین را تصویب کرد. هچنین کشور های دیگری همچون انگلیس و ژاپن قصد دارند تا کمک ‌های نظامی به اوکراین را نیز افزایش دهند. اما رسانه‌ های غربی گفته اند که بعید است این کمک ‌های میلیارد دلاری، بتواند روند جنگ اوکراین را به نفع کی‌یف تغییر بدهد.

ضمن اینکه گزارش های مختلفی مبنی بر شکست های میدانی متعدد و قطاری ارتش اوکراین در جبهه های خارکیف وجود دارد. علت این موضوع هم وضعیت وخیم ارتش این کشور می‎‌باشد که باعث شده کشورهای غربی برای کمک های تسلیحاتی یا کمک های مالی مستقیم از سوی اوکراین تحت فشار قرار گرفته اند. به اعتقاد آگاهان سیاسی ، اوکراین هم اکنون به نوعی با تنفس مصنوعی غرب زنده است ؛ اگر روسیه بر پیشروی در خارکیف متمرکز شود و بتواند "راه آهن پولتاوا" را قطع کند عملا کار اوکراین را در جبه های جنگ تمام کرده است. هرچند که هدف اصلی روس ها دسترسی به پایتخت و تصرف کی‌یف می ‌باشد ؛ این موضوع به چند دلیل اهمیت دارد:

1- شهر خارکیف شاه کلید جنوب و شرق اوکراین است، و راه آهن جنوب شرق اوکراین از شهر خارکیف عبور می کند ؛ همچنین، شاهرگ ارتش اوکراین نیز شهر خارکیف می‎ باشد، که با محاصره این شهر از محور شمالی عملا کار ارتش اوکراین در جنوب تمام می شود.

2-شهر خارکیف قلب صنعتی اوکراین است و بخشی از صنایعی که می توانند برای ساخت و تولید تسلیحات مورد نیاز ارتش استفاده شوند در این شهر به تولید می رسند.

3-محاصره شهر خارکیف نیازمند شروع نبرد شهر "چرنیهوف" و تهدید کردن شهر کیف به عنوان پایتخت است ؛ روسیه با بردن یک لشکر به حومه شهر کیف می تواند کاری کند که 10 لشکر ارتش اوکراین از جنوب به شمال بروند. ضمن اینکه با محاصره خارکیف می تواند باعث تسلیم مسئولان و مردم این شهر شوند که به روس ها برای روند تصرف شهر های دیگر اوکراین کمک کند.  

ناگفته نماند که، یک منبع رسانه ای تلگرامی اوکراینی به نام "دیپ استیت" گزارش کرد نیروهای نظامی روسیه پیشروی های زیادی را در نقاط مختلف داشته اند ؛ اوچرتینو، نووباخموتوفکا، نووکالینوو، بردیچی، سیمیونفکا و جورجیفکا از جمله مناطقی هستند که ارتش روسیه پیشروی های زیادی داشته است.

آیا ضد حمله مجدد اوکراین امکان پذیر است؟

عده ای معتقدند کمک های مالی و تسلیحاتی غربی ها به ویژه ایالات متحده آمریکا تغییراتی ، ولو حداقلی در میدان نبرد ایجاد خواهد کرد ؛ تغییراتی که با ارسال تسلیحات اعضای اروپایی ناتو همچون "اف 16" های مولتی رول لهستانی یا ارسال احتمالی جنگنده های "یوروفایتر تایفون" انگلیسی به ارتش اوکراین می تواند تا حدودی وضعیت جبهه های جنگ را به نفع اوکراین عوض کند.

هرچند که سایر تسلیحات زمینی-زرهی، انفرادی و یا پهپادی سایر کشور های اروپایی و نقاط دیگر جهان توانست به ارتش اوکراین، برای آسیب زدن به تاسیسات انرژی مثل پالایشگاه ها، انبارها و پایانه های نفتی و یا زیرساخت های اقتصادی دیگری مانند اسکله های بنادر روسیه و یا حتی حمله با اهداف نظامی همچون انهدام سامانه های پدافندی کمک کند ، اما هیچ تغییر مهم و اثر گذاری که بتواند اوکراین را از این وضعیت بسیار بد جنگی بیرون بیاورد و یا ارتش روسیه را به عقب تر ( از مناطق تحت تصرفش ) براند ایجاد نکرد.

حتی تغییر فرماندهان نظامی ارشد ارتش اوکراین مثل عزل زالوژنی و انتصاب سیرسکی به عنوان فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین نیز تاثیر بسیار کمی بر وضعیت میدانی جنگ گذاشت و تاکنون نتوانسته انتظارات مورد نظر شخص رئیس جمهور اوکراین را برآورده کند. پیش تر از این هم زلنسکی بارها از ضد حمله ارتش اوکراین علیه ارتش روسیه صحبت کرده بود ؛ ضد حمله هایی که با کمک های مالی ایالات متحده قرار بود انجام شود ولی یا انجام نشد و یا قبل از شروع عملیات شکست های زیادی را متحمل شدند. با این وضعیت تحلیگران سیاسی معتقدند یا تلاش های اوکراین برای عملیات ها علیه روسیه همانند حملات قبلی خواهد بود و نه چیزی بیشتر از تحولاتی که در حال حاضر رخ می دهد.

هشدار جوبایدن به زلنسکی برای حملات به روسیه

اخیرا نیز روزنامه واشنگتن پست در گزارشی از هشدار جوبایدن رئیس جمهور ایالات متحده به زلنسکی رئیس جمهور اوکراین خبر داده که بایدن گفته است، با حمله با تاسیسات نفتی روسیه احتمال افزایش بهای جهانی نفت بیشتر می‎ شود و به نوعی دستور توقف عملیات ها علیه صنعت نفت و گاز روسیه را صادر کرده است. سابقا ایالات متحده با کمک های چند صد میلیون دلاری سعی کرده بود وضعیت جبهه های جنگ را تا حدودی تغییر دهد.

به طور مثال تصویب بسته کمکی 300 میلیون دلاری سه ماه گذشته مجلس سنای آمریکا به اوکراین برای تغییر روند جنگ در مناطقی نظیر بنادر اودسا، خرسون و همچنین مناطق شمالی اوکراین بود اما تاثیر این کمک آنقدر ناچیز بود که کارشناسان سیاسی برای تشریح این موضوع، صرفا به تجزیه تحلیل حملات پهپادی اوکراین به تاسیسات نظامی و غیر نظامی روسیه بسنده کردند.

چرا که معتقدند اوکراین توانایی لازم برای ضربات راهبردی به روسیه را ندارد و اروپا هم توانایی لازم برای ارسال کمک های مالی و تسلیحاتی به اوکراین را ندارد ؛ هر حمله ای هم از سوی اوکراین بدون پشتوانه فنی و عملیاتی نیروهای نظامی غربی عملا شکست خورده است. به همین دلیل اوکراین قبل تر تصمیم گرفته بود که از کمک های اطلاعاتی-فنی نیروهای نظامی فرانسوی استفاده کند.

لازم به ذکر است، به گفته خبرگزاری های مختلف آمریکایی، اروپایی و منطقه ای،کشور روسیه هم برای بازسازی ارتش خود و همچنین تغییر در جبهه های نبرد تا کنون کمک هایی را از کشور های ایران چین وکره شمالی دریافت کرده است ؛ کمک هایی که طبق اعلام گزارش های عمدتا شامل پهپاد های انتحاری و شناسایی-رزمی، موشک های بالستیک و کروز، توپخانه و همچنین شناور های بدون سرنشین و ... بوده است. هرچند که روسیه هم مثل اوکراین آسیب های مادی-معنوی زیادی را در این جنگ متحمل شده، اما به زعم ناظران و کارشناسان مسائل بین الملل، تا الان طرف پیروز نبرد چه در میدان و چه در اقتصاد و سیاست، کشور روسیه می‎ باشد.

خبرنگار: حمید اسدی