رجبی دوانی: هر زمان شیعه به قدرت رسید تمدنساز شد
تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۳۲۴۲۷
رجبی دوانی میگوید زمانی که اروپا در عمق پستی و رذالت است، آل بویه حکومت میکند. لذا هر زمان شیعه به قدرت رسیده است، تمدنساز شده است - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، محمد حسین رجبی دوانی دبیر علمی همایش ملی "انقلاب اسلامی و افق تمدنی آینده" که در اختتامیه این همایش که در سالن همایشهای حوزه هنری در حال برگزاری است، گفت: تمدن اگرچه از منظر دانشمندان غربی یا مطالعات تمدنی نوین، معمولاً با نگاهی مادی نگریسته میشود، چرا که دستاورد ذوق و شعور و توان بشر است، اما اگر دقت کنیم، پیامبران تمدنسازان اصلی بودند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی با اشاره به اینکه تمدن، رابطه مستقیم با قدرت و حاکمیت دارد، گفت: انبیایی که قدرت و حکومت داشتند، در عرصهی تمدنی موفقتتر بودند. حضرت موسی قدرت و حاکمیت داشت، لذا تمدن ساخت؛ البته تمدنسازی وظیفه انبیای الهی نبوده بلکه هدایت بشر به سوی کمال هدف اصلی بود.
اسلام در شرایط غیر تمدنی تحکیم یافت
دوانی افزود: پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله در جامعه عربی در شرایطی که جامعه از فرهنگ و تمدن دور بود، داخل شبه جزیرهای خشک و بیآب و علف تمدن نوینی را ندا داد و برپا کرد. جالب است که در تعاریف تمدنی، تمدنها زمینههایی را برای شکلگیری لازم دارند که از اولین گزارههای آن امنیت است؛ یعنی مردم در شرایطی باشند که مورد تعرض دشمنان نباشند و یا اینکه از لحاظ بلایای طبیعی مصون باشند. معمولاً تمدنهایی که شرایط مناسب آب و هوایی داشتند، ماندگارتر شدند؛ مثل تمدن بزرگ مصر در کنار رود نیل و تمدن بزرگ ایران در کنار کرخه و کارون. جالب است که اسلام در منطقهای ظهور کرد که عاری از این گزارههای تمدنی از جمله امنیت و شرایط آب و هوای مناسب بود. حتی در مکه، زمزم کفاف شرب مردم مکه را نمیداد؛ مضاف بر اینکه زائران از اطراف و اکناف در مکه حضور مییافتند.
مؤلفههای تمدن نوین در مقابل گزارههای تمدن اسلام است
این استاد حوزه تاریخ ادامه داد: در تمام مؤلفههایی که دانشمندان تمدنی برای ساخت یک تمدن مطرح میکنند، میبینیم اسلام حرفی برای گفتن دارد. چه بسا مؤلفههای اسلامی با مؤلفههای تمدنی نوپدید متفاوت است. دین اسلام برای ساختارهای افتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی اندیشه نوینی را ارائه داد. وجود علم و ادب جزو اساسیترین مؤلفههای تمدنی از نگاه اسلام است. اسلام نه تنها در عرصههای مختلف اجتماعی حرف برای گفتن داشته و دارد، بلکه تحولی در اندیشه اسلامی در قالب نظام ولایی تعریف کرد. در عرصه اقتصادی، اقتصاد منهای ربا را با هدف ریشهکنی فقر و تقوا را برای نزول برکات و نیز برادری، اخوت، ایثار و سایر ارزشها را در عرصه اجتماعی معرفی کرد. همه اینها نوید دهنده تمدن اصیلِ جدید بود و کاملاً متغایر با گزارههای تمدنی ایران، مصر و روم و تمدنهای دوران بود.
وی افزود: متأسفانه در پی رحلت وجود مقدس رسول خدا صلی الله علیه و آله انحرافی که پدید آمد و خیانتی که در پی سقیفه ایجاد شد، ضربههای جبرانناپذیری هم به اسلام و هم به تمدن نوپای اسلامی وارد شد، اما حرکت هیچ گاه متوقف نشد و با تدابیر ائمه علیهمالسلام تداوم یافت؛ هرچند پایههای آن در زمان پیامبر طرحریزی شد؛ مثلاً در عرصه سیاسی، مسئله ولایت مطرح شد. وقتی به این مقوله لطمه وارد شد، طبیعتاً اختلافات زیادی به وجود آمد. با وجود آنکه قدرت دست نا اهلان افتاد، اما چون بنمایههای تمدنی را پیامبر ریخته بود، در اعصار بعد یعنی در قرن دوم و به خصوص در قرن سوم و چهارم که اوجش همین قرن چهارم است، تمدن خیرهکنندهای به وجود میآورند. هرچند رو به افول میرود، اما تا قبل از رنسانس، حرف اول را اسلام میزد. این تمدن با قدرت رابطه مستقیمی دارد.
تمدن قرن دوم حاصل امتزاج با تمدنهای دیگر بود
دوانی گفت: در هر صورت آنچه در قرن دوم به وجود آمد، تمدن مسلمانان بود نه اسلام. وقتی قید اسلام را میآوریم باید پشتوانه قرآنی داشته باشد. در زمان مأمون که بیتالحکمه ایجاد میشود، عصر تمدنی شناخته میشود، در حالی که این تمدن در ضدیت با مبانی قرآن و سنت است؛ مثلاً آداب زمین بوسیدن در برابر خلیفه جزو تمدن تعریف شد. در حالی که شرک محسوب میشود. لذا به نظرم نباید آنچه پدید آمد، تمدن اسلام بدانیم. بنمایه آن اسلامی بود، اما آنچه ظهور کرد، تمدن مسلمانان است که برخی از آنان حاصل اختلاط و امتزاج با تمدنهای دیگر است.
هر زمان شیعه به قدرت رسید تمدنساز شد
وی افزود: آنجا که گفتیم قدرت و تمدنسازی حتی در اسلام اساس است، شما آن را در دولت آلبویه میبینید، آنجا که دولت مقتدر آل بویه در ایران و عراق حاکمیت دارند. دولت فاطمیه در مصر و شام و حجاز قدرت را در اختیار داشت. اینها شیعیانی بودند که از تعالیم اسلام بهره برده بودند. در زمانی که اروپا در عمق رذالت و پستی است، آل بویه حکومت میکند. لذا هر زمان شیعه به قدرت رسیده است، تمدنساز شده است. در عالم تسنن این نوع نگاه نیست بلکه نگاه قشری حاکم است. بارها ضدیت با عقلگرایی و علوم عقلی میبینیم. اگر در عرصهای مثل آندلس میبینید تمدن جالبی پدید میآید، روی رقابت با شرق است. از فاطمیان مصر اقتباس میکنند، اما پشتوانه آن امویان هستند.
غرب میداند اگر ایران را رها کند تمدن خیرهکنندهای میسازد
دوانی ادامه داد: پس از رنسانس به خصوص پس از انقلاب صنعتی و استثمار غرب، اسلام قدرت خود را از دست داد و تمدن مسمانان رو به افول رفت تا اینکه انقلاب اسلامی به پیروزی رسید. با انقلاب اسلامی، اسلام تجدید حیات یافت و به قدرت رسید. چرا که در ممالک اسلامی دیگر اندیشه حاکمیت اسلام موضوعیت نداشت. انقلاب ما هم اسلام را تجدید کرد و هم آن را به قدرت رساند. از آنجا که با رهبری ولایت فقیه به قدرت رسید، خواه ناخواه تمدنساز میشود. وقتی انقلاب اسلامی پیروز شد، امام با تدبیر خویش نهادهای انقلابی ایجاد کرد؛ مثل جهاد سازندگی، سپاه، نهضت سواد آموزی و... اینها در شرایطی ایجاد شد که به واسطه جنگ، امنیت نداشتیم و از سویی دیگر تحریمها وجود داشت. غربیها میدانند و روی تمدن ایران کار کردند که اگر انقلاب را رها کنند و مزاحمت نداشته باشند، تمدن خیرهکنندهای خواهد ساخت. در زمان آلبویه با وجود آنکه برداشت ناقصی که از دین داشتند، تمدن خیرهکنندهای ساخت.
این استاد دانشگاه امام حسین علیهالسلام با اشاره به اینکه ما در این سالها گفتمان ایجاد تمدن نوین اسلامی را از سوی رهبر انقلاب میبینیم. مطرح کردن آن، بیان حقیقتی است که شروع شده است. در عرصه تمدنسازی، نخبگان علمی نقش اصلی را ایفا و تولید فکر و علم میکنند. اگر به اصل «الإسلامُ یَعلُو ولا یُعلى علَیهِ» عمل کنیم، خداوند وعده یاری داده است؛ بنابراین رسیدن به تمدن نوین اسلامی نه تنها دور از دسترس نیست بلکه میتواند با حرکتی جهشی محقق شود.
حکیم در کنفرانس وحدت اسلامی مطرح کرد: قدردانی از امام خامنهای به خاطر عنایت دائمی به وحدت و تمدن اسلامیانتهایپیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: پیامبر ص تمدن اسلامی پیامبر ص تمدن اسلامی انقلاب اسلامی تمدن ساز شد تمدن نوین آل بویه تمدن ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۳۲۴۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عملیات وعده صادق ظهور قدرت اراده ملت ایران بود
به گزارش حوزه سیاست و اقتصاد خبرگزاری تقریب، سرلشکر «حسین سلامی» فرمانده کل سپاه در همایش گرامیداشت مقام استاد و مربی که در ستاد فرماندهی کل سپاه برگزار شد، با اشاره به کلام رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر اینکه عملیات وعده صادق ظهور قدرت اراده ملت ایران بود، اظهار داشت: همگی شکوه و اقتدار جدیدی را در پی این عملیات تجربه کردیم.
سرلشکر سلامی با بیان اینکه اراده ملت ایران در اراده رهبر این ملت متجلی و متراکم است، گفت: رهبری تجلیگاه اراده خداوند و اراده مردم است که در طول اراده خداوند است.
فرمانده کل سپاه عملیات «طوفانالاقصی» را عامل شکست اطلاعاتی رژیم صهیونیستی دانست و افزود: عملیات وعده صادق نیز موجب شکست بازدارندگی این رژیم اشغالگر شد.
وی عنوان کرد: به فضل الهی در ایامی به سر میبریم که خداوند متعال نصرت آشکار و فتح مبین خود را بر جبهه اسلام جاری کرد و به ما این ظرفیت و استعداد را بخشید که ظرف نزول نصرتهای الهی در این شرایط خطیر، حساس و سرنوشتساز انقلاب اسلامی باشیم.
سرلشکر سلامی ادامه داد: همه میدانند که ما یک جهاد بیوقفه و جنگی توقفناپذیر و پیوسته را ظرف دهههای اخیر با نظام استکباری و با خلفا و شرکای او در ائتلافهای متنوع داشتهایم. دشمن ذخایری از راهبردهای متنوع را علیه ما در اختیار داشت و از این انبار استراتژیها در اشکال مختلف و در سالها و دهههای گذشته علیه انقلاب شکوهمند و نظام مقدس ما استفاده کرد.
فرمانده کل سپاه بیان کرد: دشمن همه جهات نبرد را گشود و همه راههای غلبه بر نظام اسلامی را آزمایش کرد. تمامی این نبردها مقیاس و وسعتی کامل در حداکثر اعمال ممکن قدرت بودند و دشمن در هیچ جایی از دشمنی خود کوتاهی نکرد؛ نه در افق زمان، نه در وسعت مکان و نه در شدت عمل. دشمن با همه ابزارها از جمله جنگ خارجی، پدیده سرسختانه تحریم اقتصادی، ترور، نبردهای تکفیری، جنگهای اطلاعاتی، فتنههای امنیتی، تهاجمات فرهنگی و جنگهای رسانهای به میدان آمد و همه راهها را آزمود و انقلاب را در مقاطع مختلف با مخاطرات جدی مواجه کرد.
وی اظهار داشت: تاریخ سراغ ندارد که کشوری چهار و نیم دهه در معرض جنگهای سنتی و مدرن با دشمنی به وسعت نیمی از قدرت اقتصادی، فرهنگی، نظامی و سیاسی جهان درگیر شده باشد، اما بعد از این مدت در مقتدرترین، مسلطترین و قویترین حالت خود قرار داشته باشد.
سردار سلامی افزود: هیچ چیزی جز جاری شدن سنتهای الهی «وَلَنْ یَجْعَلَ اللَّهُ لِلْکَافِرِینَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ سَبِیلًا» نمیتواند توجیهگر این واقعیت شگفتانگیز باشد، همه کشورهای دنیا با جنگ ضعیف میشوند، اما جمهوری اسلامی ایران با جنگ قویتر شد، همه کشورهای دنیا با «تحریم» تخریب میشوند، اما جمهوری اسلامی ایران با تحریم ساخته شد، همه کشورهای دنیا با فشار سیاسی منزوی میشوند، اما جمهوری اسلامی ایران با فشار سیاسی میدان نفوذ پیدا میکند، همه کشورهای جهان با اغتشاشات داخلی از هم فرومیپاشند، اما نظام ما با اغتشاشات ثبات داخلی خود را مستحکمتر کرده است و هر آنچه که دشمن عمل کرد، بر خلاف آن ثابت شد.
فرمانده کل سپاه با بیان اینکه کشور و به خصوص سپاه در میدان جهاد رشد میکند، عنوان کرد: مادامی که دشمن در لانه باشد و ما در خانه، نه او شکست میخورد و نه ما پیروز میشویم؛ تا وقتی که یکدیگر را ملاقات نکنیم، نمیتوانیم دشمن را فرسوده، خسته، افسرده و ناتوان کنیم.
وی با تأکید بر اینکه ما در یک جنگ تمامعیار به سر میبریم، گفت: عقربههای این جنگ همچون عقربههای ساعت در هر مقطع در یک مسئله ما را با دشمن درگیر میکند؛ یک روز جنگ اقتصادی محور شرارتهای دشمن میشود، یک روز نبردهای تکفیری اوج میگیرد، یک روز فتنه داخلی مشتعل میشود که همه اینها ظهور اجزا و ارکان متنوع ذخایر راهبردهایی است که دشمن اندوخته است؛ اما بر حسب تجربه و بر اساس قدرت و دانش، ما هم در مقابل چنین دشمنی با تجربه، با دانش و با ابزار و تعریف روشها در میدان حاضر میشویم.
سرلشکر سلامی خاطرنشان کرد: راز موفقیتهای سپاه در گسترش قدرت، ابتکارات راهبردی در نوآوریها و خلاقیتهای میدانی همین است که در سه سطح جنگ، درگیر است؛ در سطوح راهبرد، عملیات و تاکتیک.
فرمانده کل سپاه بیان کرد: ما محکوم به این هستیم که آگاهانه با بینش عمیق، دانش قوی، ابزار پیشرفته، روشهای نو و دانشهای جدید از انقلاب اسلامی حراست کنیم. حراست از انقلاب اسلامی همه ابعاد زندگی ما را در بر میگیرد؛ چرا که دشمن تمامی ابعاد زندگی ما را به جنگ تبدیل کرده است. عرصههای دانش، اقتصاد، فرهنگ، سیاست، امنیت و معیشت از سوی دشمن به میدان جنگ تبدیل شده است؛ بنابراین آموزشها در سپاه باید با این تنوع گسترده موضوعات رشد کند. سپاه باید در بُعد ساختن کشور زیرساختها را با مدرنترین ابزارها و پیچیدهترین فنون و تکنیکها و با نوینترین دانشها بسازد.
وی با بیان اینکه ما دائم در حال مقایسه شدن هستیم، افزود: ما را همیشه مقایسه میکنند که آیا پیشرفت کردهایم یا عقب ماندهایم؟ افتخار امروز انقلاب این است که به برکت هنرنمایی نایب امام زمان (ع) حضرت امام خامنهای (مدظله العالی) ما هم به دشمنانمان حمله کردیم و دستهای ما به اندازه لازم باز بوده است. ولیِ امر ما هم دستهای دشمن را بسته، هم کشور را ساخته است و هم قدرت دفاع از انقلاب و کشور را نوسازی کرده است. او با این همه بحران پیچیده و درهم تنیده در وسط یک میدان سخت ایستاده است و با حکمت و منطق وحی، آگاهی عمیق از سنتهای الهی، نهراسیدن از شکوه ظاهری دشمن، نفوذ بر قلب مؤمنان، هدایت صحیح در لحظههای سخت و آرامشبخشی در میان امواج التهاب، یک جامعه سرافراز، سربلند و پرآوازه به نام ایران اسلامی ساخته است.
سردار سلامی ادامه داد: اینکه خداوند در چند دهه در تمام میدانهای کثیر سخاوتمندانه نصرت خویش را بر قلب مؤمنان و ولی امر ما جاری کرده و به قلوب استحکام بخشیده است. در ماجرای وعده صادق کاملاً دیدید که هیچیک از ایرانیان از اینکه دشمن چه واکنشی نشان دهد، نهراسید. هیچکس از دشمن نترسید با اینکه همه فکر میکردند، این دشمن عکسالعمل نشان میدهد.
فرمانده کل سپاه با تأکید بر اینکه هر ملتی پژواک و بازتاب شخصیت رهبر خود است، عنوان کرد: خصوصیات رهبری و امامت این است که شخصیت، هویت و خصوصیات او درپیکره جامعه تکثیر و جاری میشود که این فرصت الهی است. در این ماجرا این استثناییترین تصمیم یک نظام بود.
وی اظهار داشت: ممکن نیست هیچ رهبری و نظامی در نقطهای از عالم چنین تصمیمی را بگیرد؛ تصمیمی که از یک طرف بر یک شجاعت عظیم و از سوی دیگر بر یک حکمت عمیق تکیه دارد. وسعت این تصمیم و شجاعت آن شگفتیساز این ماجرا و بخش مهم قدرت ما، تجلی این اراده بود.
سرلشکر سلامی افزود: ما که اجراکننده هستیم، کار سختی انجام نمیدهیم؛ آنکه تصمیم میگیرد و مسئولیت این عمل را میپذیرد و در میان فشردهترین صفآرایی جهانی در قلب این صفآرایی وارد میشود و دشمن را از میان میگسلد، او منبع اصلی قدرت ما است.
فرمانده کل سپاه اضافه کرد: این عملیات از این طرف روی یک نقطه انجام شد با همان تدبیر، همان هندسه نقطه روی صفحه کاغذ، اما از آن طرف یک جهان پاسخ داد. جغرافیای آن طرف شامل یونان، مدیترانه، دریای سرخ، حجاز، عراق، اردن، فلسطین و ترکیه جغرافیای جنگی بود که دشمن به کار برد. این طرف یک عمل محدود و کسر فوقالعاده از یک قدرت عظیم و کسر بسیار کوچکی از یک قدرت بزرگ بود، اما آن طرف همه ظرفیتهای یک جنگ بزرگ، همزمان بدون غافلگیری بکار گرفته شد.
وی گفت: تقریباً ۹۰ درصد غافلگیری ما گرفته شده بود و دشمن شاید لحظه دقیق و هدف دقیق را نمیداند. اما این جغرافیای صهیون آنقدر کوچک است که همه نقاط به هم مرتبط هستند، اما فرانسه، اردن، انگلیس، آمریکا، اسرائیل و دیگران در شعاعی وسیعتر همگی با تمامی قدرت حاضر بودند و همه عمل کردند و در مقابلِ یک عمل کوچک، یک جنگ بزرگ را انجام دادند که البته فقط یکبار میتوانستند این عمل را انجام دهند. اگر موج دوم حملات سر میگرفت، کارایی این سیستم یکپارچه دفاعی حداقل ۵۰ درصد کاهش مییافت و در موج سوم ۵۰ درصدِ موج دوم و به همین نسبت مابقی حملات موجب کاهش مداوم توان پدافندی دشمن میشد.
سردار سلامی ادامه داد: اینکه این تصمیم گرفته شود که با وجود اعلام بزرگترین قدرت تاریخ بشر که ما در کنار اسرائیل با اراده آهنین ایستادهایم. در این نقطه کوچک پرتراکم پدافندی همه آمدند و همه میگویند واکنش نشان میدهیم با این فرض با چنین دشمنی مستقیم و رسمی با پذیرش مسئولیت صدها فروند موشک و پهپاد پرواز میکنند، نشان میدهد که چه اتفاقی رخ داده است. جنگ به سرزمین صهیونیستها کشیده شده است و وقتی موشکها با هم تلاقی میکنند در آسمان روی سر صهیونیستهاست؛ موضوعی که همه آن را میبینند و برای اولین بار پس از دههها یک قدرت، جنگ را به سرزمین و فضای صهیونیستها کشیده است. هشت ساعت دلهره، آشفتگی، ترس و اضطراب ناشی از اراده شلیک موشکها و پهپادها و قدرت بینظیری است که همه میدانند قابل تکرار است و از این پس، این معادله ما است.
فرمانده کل سپاه تصریح کرد: این عملیات همه جهان را آرام کرد؛ حتی دشمنان ما آرام شدند. کسانی هم که در شمال و غرب و مناطق دیگر ژست اقتدار میگرفتند، همگی خاموش شدند.
وی گفت: رژیم صهیونیستی اصلاً جنگ را در سرزمین خود نمیپذیرد. در دکترین دفاعی اسرائیل، جنگ در خارج از مرزهاست. برای صهیونیستها بازدارندگی به مفهوم عدم وجود اراده شلیک است؛ نه اصابت. هیچکس نباید اراده شلیک داشته باشد که همه اینها شکسته و جنگ پیشدستانه باطل شد. ما رسماً اعلام کردیم که میزنیم و همه هم میدانستند. این عظمت است که رسماً اعلام میکند میزنیم. سیلی میزنیم. میزند و نمیترسد و به خدا توکل میکند. آخرین عبارتی که رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) به ما فرمودند، این بود که بر خداوند توکل کنید. توکل توأم با تدبیر و حکمت و اراده و قدرت.
سرلشکر سلامی خاطرنشان کرد: باید سپاه را در حد و اندازههای این عملیاتها دید؛ البته این عملیات کوچک بود. سپاه را باید قوی کنید که البته قوی هست؛ اما قدرت مانند موجود زنده دائماً باید در حال رشد و کمال و نوسازی باشد. اگر در رشد قدرت متوقف شویم از دشمن عقب میمانیم. در دیداری هم که با رهبر معظم انقلاب داشتیم، معظمله فرمودند که سپاه در بحث آموزش همه جانبه مجاهدت کند.
انتهای پیام/