به نقل از «جماران»

خطر فرونشست در کمین دشت های اطراف دریاچه ارومیه

تاریخ انتشار: ۴ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۳۶۳۷۲

یک استاد دانشگاه گفت: فرونشست دشت‌های اطراف دریاچه ارومیه می‌تواند خسارت‌ قابل توجهی به تأسیسات زیربنایی، شریان‌های حیاتی، سازه‌های شهری و روستایی،‌ راه‌ها و خطوط انتقال نیرو وارد کند.

به گزارش جماران، قدرت برزگری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص دلایل فرونشست‌هایی که اخیراً در دشت‌های اطراف دریاچه ارومیه اتفاق افتاده است، اظهار کرد: نشست یا حرکت رو به پایین سطح زمین در یک منطقه وسیع اصطلاحاً فرونشست گفته می‌شود که عوامل مختلفی باعث فرونشست زمین می‌شود؛ از جمله می‌توان به استخراج مواد و یا سیالات زیرزمینی به عبارتی برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمینی، تراکم رسوبات و یا انحلال مواد و مصالح زمین‌شناسی اشاره کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

وی ادامه داد: با برداشت بیش از حد آب‌های زیرزمینی و یا کاهش تغذیه سفره‌های آب زیرزمینی در اثر خشکسالی، تنش مؤثر لایه‌های فوقانی افزایش می‌یابد و سبب تراکم رسوبات و فرونشست می‌شود که نرخ این فرونشست‌ها به بافت زمین‌شناسی منطقه بستگی دارد و در لایه‌های ریزدانه مقدار فرونشست در زمان طولانی‌تری اثرات خود را نمایان می‌کند.

وی افزود: عدم مدیریت صحیح منابع آب و استفاده بیش از حد از منابع آبخوان‌ها در اقلیم‌های خشک و نیمه خشک، دلیل اصلی فرونشست زمین است.

برزگری با بیان اینکه آبخوان‌های مربوط به دشت‌های اطراف دریاچه ارومیه عمدتاً ماهیت آبرفتی دارند و منابع آب زیرزمینی وسیعی در خود جای داده‌اند، یادآور شد: توسعه‌ی شهرنشینی و نیاز به تأمین آب شرب با مهار آب‌های سطحی از طریق احداث سد از یک طرف و توسعه‌ی اراضی کشاورزی و باغداری و در نتیجه نیاز به حفر چاه‌های عمیق و برداشت آب‌های زیرزمینی از طرف دیگر و همچنین وقوع خشکسالی‌های اخیر، کاهش تغذیه آب دریاچه ارومیه و آبخوان اطراف آن طی دو دهه اخیر را در پی داشته است.

وی اضافه کرد: افت سطح ایستابی این آبخوان‌ها با افزایش تراکم و فرونشست همراه بوده و با توجه به ماهیت رسوبات و بافت زمین‌شناسی منطقه، احتمال وقوع فروچاله و یا نشست‌های نامتقارن در مقیاس بزرگ و گسترش ترک‌های کششی و انحلالی وسیع در این دشتها دور از انتظار نیست. 

وی در رابطه با پیامدهای زیانبار این فرونشست‌ها گفت: پایین رفتن سطح آب زیرزمینی و تخلیه‌ی سفره‌ی آب زیر زمینی با گذر زمان منجر به خشک شدن چاه‌های نیمه‌ عمیق و قنوات شده و کاهش کیفیت آبها و شور شدن آب چاه‌ها را در پی خواهد داشت. 

این استاد زمین شناسی دانشگاه تبریز با اشاره به امکان گسترش این پدیده متذکر شد: فرونشست یک پدیده‌ی مزمن است که با شرایط کنونی اگر متغیرهای مسبب این پدیده‌ی خطرناک تغییری نکنند، طبیعتاً فرونشست گسترش پیدا کرده و محدوده‌ی وسیع‌تری را درگیر خواهد کرد.

وی در تشریح راهکارهایی برای جلوگیری از فرونشست‌ها بیان کرد: برای پیشگیری از وقوع اثرات بعدی فرونشست نیاز به برنامه‌ریزی، انجام مطالعات راهبردی و مدیریت صحیح منابع آب حوضه دریاچه است، کاهش مقادیر پمپاژ، تغذیه‌ی مصنوعی منابع آب‌های زیرزمینی و استفاده بهینه از سیلاب‌های منطقه می‌تواند نرخ رو به رشد اثرات فرونشست را کاهش دهد و تا حدودی وضعیت را پایدارتر کند.

وی همچنین در خصوص وضعیت فعلی دریاچه ارومیه نیز گفت: وضعیت فعلی دریاچه ارومیه چندان تعریفی ندارد اما می‌توان گفت خوشبختانه هنوز نفس می‌کشد.

برزگری در بخش دیگر این گفت‌وگو با اشاره به بارش‌های اخیر اظهار کرد: بارش‌های اخیر برای دریاچه ارومیه صرفاً نقش یک مسکن و یا سرم برای یک بیمار را ایفا می‌کند و طبیعتاً در طولانی مدت نمی‌تواند در بهبود وضعیت دریاچه و یا به عبارتی احیای آن چندان مؤثر باشد؛ مگر اینکه این بارش‌ها برای طولانی مدت و سالیان سال تداوم یابد که بعید به نظر می‌رسد.

وی در پایان تاکید کرد: با گذشت زمان، راه نجاتی برای دریاچه ارومیه باقی نمی‌ماند؛ انجام مطالعات جامع و راهبردی برای مدیریت منابع آب سطحی و زیرزمینی حوضه‌ی دریاچه، تسریع پروژه‌های انتقال آب و احیای دریاچه و همچنین تغذیه مصنوعی آبخوان‌ها، کاهش برداشت آبهای زیرزمینی و استفاده‌ی بهینه از آبهای سطحی و سیلاب‌ها فعلاً تنها راه پیش روی ما است.

منبع: جماران

کلیدواژه: افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا دریاچه ارومیه فرونشست زمین مدیریت آب دریاچه ارومیه اب دریاچه ارومیه افغانستان سهام عدالت لیگ برتر لیگ قهرمانان مقدماتی جام جهانی واردات خودرو ویروس کرونا آب های زیرزمینی زمین شناسی فرونشست ها آبخوان ها منابع آب ی دریاچه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۳۶۳۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بحرانی بودن کسری مخازن آبهای زیرزمینی تربت‌حیدریه

 

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، مدیر امور آب تربت حیدریه روز چهارشنبه گفت: بحرانی ترین کسری مخزن آبهای زیرزمینی این منطقه مربوط به دشت رخ تربت حیدریه بوده، به طوریکه میزان برداشت آب از این دشت ۵۲ میلیون متر مکعب بیشتر از تغذیه آن است.

مهدی طلعتی افزود: بحرانی ترین کسری مخزن آبهای زیرزمینی این منطقه مربوط به دشت «رخ» تربت حیدریه بوده، به طوریکه میزان برداشت آب از این دشت ۵۲ میلیون متر مکعب بیشتر از تغذیه آن است.

وی گفت: در شرایط کنونی کسری مخزن دشت «زاوه» تربت حیدریه ۴۷ میلیون متر مکعب و دشت «رشتخوار» ۳۰ میلیون متر مکعب است.

مدیر امور آب تربت حیدریه افزود: هرچه برداشت بیشتر باشد، حجم آبخوان کوچکتر می شود و به عبارتی این وضعیت موجب بحرانی شدن مخازن آبهای زیرزمینی شده است.

طلعتی با تایید اینکه اگر این روند ادامه یابد و نتوان مدیریت کرد شرایط برای زندگی انسان و حیات وحش سخت خواهد شد گفت: مدیریت آب صرفا به یک اداره مربوط نمی شود و موضوعی فرابخشی است، باید سایر نهادها مانند جهادکشاورزی، منابع طبیعی و آبخیزداری و نهادهای اجتماعی و غیره کمک کنند.

او افزود: نمی‌توان گفت از فردا برداشت آبی از دشت رخ صورت نگیرد؛ چون معیشت و زندگی مردم به کشاورزی و آب وابسته است.

تربت حیدریه با جمعیت حدود ۲۲۵ هزار نفر، در جنوب خراسان رضوی و در فاصله ۱۵۰ کیلومتری از مشهد واقع شده است.