به نقل از «ایران آنلاین»

رؤیای در دسترس درآمد 8 میلیارد دلاری از ترانزیت

تاریخ انتشار: ۵ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۴۵۴۳۸

بر اساس آمار‌ها افت 160 درصدی ترانزیت در کشور در سال 99 در مقایسه با سال 93 یعنی فرصت‌های زیادی در طول این سال‌ها از دست داده‌ایم و با وجود تحرک رقبای منطقه‌ای در ایجاد راه‌ها و کمربند‌های جاده‌ای و دریایی باید به فکر سیاست‌ها و قراردادهای جدید باشیم.

روزنامه ایران: ایران با 15کشور مرز‌های آبی و خاکی دارد و از طرفی، در سوق الجیشی ترین نقطه منطقه می‌تواند شرق و غرب دنیا را به هم متصل کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

براساس آخرین آمار‌ها در 10 ماهه سال 1400 در حدود 9 میلیون تن (7 و نیم میلیون تن جاده‌ای و یک و نیم میلیون تن ریلی) ترانزیت داشته‌ایم که می‌توان از درآمدزایی یک میلیارد دلاری در همین مدت صحبت کرد. این در حالی است که در صورت احیا و ایجاد کریدورهای داخلی و پیوستن به جاده نوین ابریشم «یک کمربند و یک راه» چین، می‌توان برای ظرفیت 80 میلیون تنی و درآمدی 8 میلیارد دلاری چرتکه انداخت. بر اساس آمار‌ها افت 160 درصدی ترانزیت در کشور در سال 99 در مقایسه با سال 93 یعنی فرصت‌های زیادی در طول این سال‌ها از دست داده‌ایم و با وجود تحرک رقبای منطقه‌ای در ایجاد راه‌ها و کمربند‌های جاده‌ای و دریایی باید به فکر سیاست‌ها و قراردادهای جدید باشیم.

رتبه 155 ایران در خطوط جاده‌ای و 79 در ریلی

روزنامه نگار و توریست آلمانی بعد از سفر به ایران در سال گذشته در صفحه شخصی خود در مورد سفرش چنین می‌نویسد: «در ایران سه روش اصلی حمل و نقل؛ جاده‌ای، ریلی و هوایی وجود دارد و از حمل‌ونقل دریایی خبری نیست. حمل‌ونقل ریلی که گستردگی چندانی ندارد و از آن طرف خطوط هوایی نیز بسیار گران است و فقط حمل‌ونقل جاده‌ای می ماند. حمل‌ونقل جاده‌ای که از طریق اتوبوس و تاکسی‌ها در ایران انجام می‌شود نیز با وجود زیبایی‌های که در مسیر‌ها وجود دارد، به‌دلیل کیفیت پایین زیر ساخت‌های جاده‌ای و... از امنیت جالبی برخوردار نیست. نکته قابل تأمل اینکه شما برای رزرو بلیت های حمل و نقل در ایران با سایت‌های فارسی رو‌به‌رو هستید و چاره‌ای ندارید که از کسی برای این کار کمک بگیرید.» روی صحبت این گزارش نه صنعت توریسم است و نه ناوگان عمومی کشور بلکه آنچه که مقصود ماست، صنعت مغفول مانده «ترانزیت کالا» و درآمد مهجور مانده آن است. این یادداشت توریست آلمانی بخوبی نشان می دهد که حتی یک توریست معمولی هم متوجه عدم توسعه زیر ساخت‌های حمل‌ونقل چه در رشته باری و چه انسانی شده و حتی در مورد انگلیسی نبودن سایت‌های رزرو بلیت هم هشدار می‌دهد. شما همین وضعیت در حمل‌ونقل انسان را به کالا در کشور تعمیم دهید که با وجود همه توسعه‌ها در «ترانزیت کالا»، همچنان در این ورطه عقب‌تر از آنچه که باید باشیم، هستیم. ایران از نظر طول شبکه ریلی با 1/0 متر به ازای هر نفردر رتبه 79 جهان قرار دارد. در مجموع طول شبکه ریلی 12525 کیلومتر برآورد می‌شود. شبکه راه‌ها و بزرگراه‌ها (جاده ای) نیز در مجموع 224 هزار کیلومتر بوده که سرانه آن به ازای هر نفر چیزی در حدود 7/2 متر می‌شود. این امر ایران را در رتبه 155 جهان قرار داده است. بنابراین مشخص است که برای ترانزیت کالا در ایران شبکه خطوط ریلی و جاده‌ای که مهم‌ترین شبکه‌های حمل‌ونقل کشور هستند از مسیر‌های نامناسب و طولانی برخوردارند.

3 مزیت ایران در ترانزیت کالا

ضعف در خطوط ریلی و جاده‌ای در حالی است که کشور ما مناسب‌ترین راه برای ارتباط کشور‌های حوزه اقیانوس هند با آسیای میانه و اروپا بوده و می‌تواند به‌عنوان پلی ترانزیت و واسط تجاری کشور‌های مذکور باشد. در جنوب ایران، خلیج فارس وجود دارد که کشورهای عمده تولیدکننده نفت جهان در این منطقه‌اند و گلوگاه انرژی جهان محسوب می‌شود. از آن طرف دریای خزر نیز به‌عنوان پلی با روسیه، قزاقستان، ترکمنستان وجمهوری آذربایجان عمل می‌کند و می‌تواند نقش بسزایی در تجارت بین این کشورها داشته باشد. ایران همچنین از غرب و شرق با کشورهای عراق، ترکیه، پاکستان و افغانستان همسایه است و در مجموع می‌توان گفت از طریق مرزهای دریایی و زمینی به 15 کشور متصل هستیم و به نوبه خود می‌توانیم به‌عنوان رابط بین این کشورها (در خود و با سایر مناطق جهان) برای ترانزیت کالا عمل کنیم. عبور کالا‌های ترانزیتی از داخل کشور، نه تنها از لحاظ اقتصادی درآمدزایی به‌دنبال خواهد داشت، بلکه اشتغال را توسعه داده (بر اساس مطالعات پژوهشی ترانزیت کالا از کشور ظرفیت ایجاد یک میلیون شغل مستقیم و غیرمستقیم دارد) و اعتبار سیاسی کشور را افزون‌تر خواهد کرد. به طور کلی مزیت‌های ترانزیت از خاک ایران در این 3 مورد است؛ 1. ایران در مسیر کریدور شمال به جنوب است و در نتیجه بین روسیه، کشورهای اروپای شرقی، مرکزی و شمالی، آسیای میانه و قفقاز از یک طرف و کشورهای جنوب، جنوب شرق و شرق آسیا و کشورهای اقیانوس آرام و خلیج فارس از سوی دیگر ارتباط ایجاد می‌کند. بنادر شهید رجایی، امیرآباد و بندر انزلی در کریدور ترانزیتی شمال به جنوب جایگاه ویژه‌ای دارند، 2. ارتباط ترانزیتی بین افغانستان و آسیای میانه از طریق مسیر ترانزیتی شرق کشور (کریدور چابهار - میلک) مسیر جذابی است که می‌تواند چابهار را به قطب ترانزیتی تبدیل کند. در حال حاضر این مسیر ممکن است قافیه را به سرمایه‌گذاری چینی‌ها در بند گوادر و احداث کریدور چین - پاکستان ببازد و 3. ایران در مرکز جغرافیایی کشورهای عضو اکو (سازمان همکاری‌های اقتصادی اکو) قرار دارد و این فرصت خوبی است که هم در برقراری روابط تجاری و اقتصادی بین کشورهای عضو اکو و هم در تجارت کالاهای صادراتی و وارداتی کشورهای عضو، نقش فعالی داشته باشد.

کاهش 160 درصدی ترانزیت در 8 سال

ایران با اینکه با 15 کشور همسایه بوده و پس از روسیه و چین بیشترین همسایه را دارد، اما با این موقعیت سوق‌الجیشی، منافعی که باید از ترانزیت نصیبمان شود بسیار اندک است. بیش از 20 هزار کیلومتر راه ترانزیتی در کشور داریم که به اذعان تحقیقات و گفته‌های مختلف مسئولان توانایی ترانزیت 25 میلیون تن کالا را دارند اما در سال 99 تنها 25 درصد (در حدود 3/5 میلیون تن) از این ظرفیت استفاده شده است. این در حالی است که وزیر اسبق راه بر اساس مطالعات وزارت راه و شهرسازی، ظرفیت ترانزیت کشور را در صورت ایجاد کریدور‌های جدید بیش از 50 میلیون تن اعلام کرده است. با همه اینها اما بررسی عملکرد ترانزیت کشور نشان می‌دهد که ترانزیت کالا از مسیر‌های جاده‌ای و ریلی در اواخر دهه هشتاد جهش مناسبی داشته و این جهش تا سال 94 نیز حفظ شده اما پس از آن با کاهش مستمر ترانزیت کالا تا پایان سال 99 رو به رو بوده ایم. عملکرد ترانزیتی کشور در بخش‌های ریلی و جادهای طی9 سال (1400-1392) در بهترین حالت، تنها یک‌بار و آن هم در سال 93 به مرز 13 میلیون تن رسیده است که با ظرفیت‌‌های بالقوه کشور فاصله‌‌ای چشمگیر دارد. تقریباً عمده این میزان بار نیز سهم بخش جاده‌‌ای کشور بوده (حدود 90 درصد) و بخش ریلی تقریباً سهم چندانی در عملکرد ترانزیتی نداشته است (به طور تقریبی 10 درصد). بد‌ترین عملکرد نیز در سال 99 رقم خورده است که در مجموع خطوط ریلی و جاده‌ای تنها 5 میلیون و300 هزار تن کالا ترانزیت شده که حاکی از افت 40 درصدی در قیاس با سال 98 و کاهش 160 درصدی در مقایسه با سال 93 است.هر چند آمار اعلام شده از عملکرد ترانزیت کشور در 10 ماهه ابتدایی 1400 امیدوارکننده است و نشان می‌دهد در این 10 ماه در مقایسه با 12 ماه سال 99 بیش از 80 درصد رشد داشته و به رقم 9 میلیون تن کالا (5/7 میلیون تن ترانزیت جاده‌ای و 5/1 میلیون تن ترانزیت ریلی) رسیده اما همچنان دو چالش اساسی وجود دارد که باید به حال آنها فکری شود. 1. سهم ترانزیت ریلی در کشور پایین است و با وجود در دست بودن طرح‌های سرخس و... این رقم باید افزایش پیدا کند و 2. طرح‌های رقبا خوب پیش می‌رود باید مراقب باشیم جا نمانیم. کریدور ترکیه و افغانستان و... رقبایی برای دور زدن خاک ایران‌اند که ممکن است موهبت ترانزیت را از کشور قطع کند.

درآمد 8 میلیارد دلاری

تاکنون مطالعه‌‌ای کلان‌‌نگر حتی در اسناد مطالعات آمایش سرزمین در این‌خصوص انجام نشده است که در آن برآورد ظرفیت ترانزیتی ایران براساس مزیت رقابتی کریدورهای داخلی به ازای برخی سناریوهای محتمل در آینده منطقه محاسبه شده باشد. اما به طور کلی سه چالش، ترانزیت کشور را تهدید می کند.1. عمر بالای ناوگان، 2. کمبود خطوط ریلی در کشور و 3. فعالیت رقبای ایران مانند ترکیه، عراق، جمهوری آذربایجان و افغانستان در احداث راه‌ها و کریدور‌های جدید. بر اساس آخرین اطلاعات در همین روز‌های اخیر امارات از احداث کریدور با عراق خبر داده و افغانستان، ارمنستان و پاکستان قرارداد خط ریلی مزار - کابل - پشاور را امضا کرده‌اند، ترکیه هم از این قافله‌ها عقب نمانده است. در مورد این سه چالش به‌صورت همزمان باید فعال باشیم و به طور اهم‌تر به فکر ایجاد و توسعه کریدور شمال به جنوب، کریدور شرق به غرب و... باشیم. اگر رؤیای ساخت این کریدور‌ها محقق شود می‌توان به درآمد 8 میلیارد دلاری (80 میلیون تن ترانزیت) دست پیدا کرد.

انتهای پیام/

 

 

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: عملکرد ترانزیت میلیارد دلاری ترانزیت کشور جاده ای ترانزیت کالا ریلی و جاده خطوط ریلی میلیون تن حمل ونقل راه ها بر اساس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۴۵۴۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

(ویدئو) سوال میلیون دلاری در اسرائیل: روسیه به ایران چه داده؟!

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی