توافق هسته‌ای؛ خیلی دور، خیلی نزدیک!
تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۶۲۲۷۵۶
آفتاب‌‌نیوز :
یک تنفس کوتاه، اما اجباری برای آنچه معاون اقدام خارجی اتحادیه اروپا درباره‌اش نوشته بود «توقف، به دلیل عوامل خارجی» صورت گرفته، اما تهران معتقد بود «طرح زیاده خواهی جدید آمریکا» علت آن بوده است، برخی موضع‌گیری‌های مسکو در حالی دستیابی به توافق را دو هفته به تعویق انداخته که پیش از این، اتفاق نظر بر سر نتیجه روشن‌ترین پیام تمام طرف‌ها پشت میز مذاکرات هتل کوبورگ بود؛ توافقی که حالا هیئت اروپایی می‌گوید تا ۴۸ ساعت دیگر قریب‌الوقوع است، اما منابع نزدیک به شورای عالی امنیت ملی تعیین ساعت برای توافق احتمالی را دقیق نمی‌دانند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هیئت‌های گفت‌وگو پس از درخواست مسکو مبنی بر پاسخ صریح و کتبی کاخ سفید برای تداوم آنچه آنها حق تجارت، اقتصاد آزاد و همکاری نظامی با ایران می‌دانستند به پایتخت‌های خود بازگشتند، موضوعی که به گفته برخی تحلیل‌گران، تداعی‌گر کارشکنی روس‌ها در مذاکرات ۲۰۱۵ بود، ولی وزیر خارجه روسیه در دیدار با همتای ایرانی خود پنج روز پیش به طور واضح گفت کشورش بر عکس آمریکا دنبال منافع خودخواهانه نیست و هرگز به دوستان خود خیانت نمی‌کند.
اما این پیام مسکو تا چه حد پذیرفتنی است وقتی بر اساس نظریه واقع‌گرایی تنها ملاکِ تعیین سیاست خارجی دولت‌ها منافع ملی آنها است؟
سیده صدیقه حسینی، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه شیخ مفید در این باره می‌گوید: در طول دو دهه تحریم ایران توسط غرب، روسیه هیچ درخواستی برای آزادی مراودات تجاری با ایران نداشت، اما حالا و در هنگام توافق که منفعت خود را در استفاده از بازارهای انرژی ایران می‌بیند چنین درخواستی را مطرح کرده است و این یعنی روسیه به فکر منافع ملی ایران نیست.
کشورها محض رضای خدا دیپلماسی را انتخاب نمی‌کنند و روسیه طرف اصلی مذاکره نیست. علی امیدی، استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه اصفهان معتقد است: "روسیه به خوبی می‌داند که وزارت خارجه آمریکا از نظر قانونی قادر به ارائه تضمین قطعی به مسکو نیست" و اضافه می‌کند روسیه چوب لای چرخ مذاکرات نمی‌گذارد، اگر ایران و آمریکا مستقیم یا غیر مستقیم به نتیجه‌ای برسند، هیچ کشوری نمی‌تواند مانع‌تراشی کند.
همه چیز منوط به رسیدن ایران و آمریکا به یک نتیجه قطعی به دور از تمام واسطه‌های فی مابین است، چون واقعیت آن است که واسطه‌ها هم می‌توانند در جای خود خطرآفرین باشند، برقراری توافق میان ایران با ۱+۴ اگر چه روی کاغذ اراده همه طرف‌های مذاکره کننده است، اما در حقیقت نه به نفع چین و روسیه است و نه حتی شرکای اروپایی. استاد روابط بین‌الملل دانشگاه شیخ مفید، می‌گوید "ایران منبع درآمد خوبی هم برای روسیه و هم برای چین است، ضمن اینکه اروپا نیز از توافق برجام آسیب‌های خود را خواهد دید".
موضوعی که سیامک قاسمی، اقتصاددان و استراتژیست اقتصادی هم در اینستاگرام خود درباره‌اش نوشت: وقتی رو در رو گفت‌وگو و توافق نمی‌کنید، واسطه‌ها جریان مذاکره و توافق را به منافع خود گره می‌زنند.
در همین حال سفر هفته گذشته امیر عبداللهیان به مسکو امیدهای بر باد رفته برای رسیدن به توافق را دوباره زنده کرد؛ رایزنی‌های تهران نتیجه داد و لاورف اعلام کرد که آمریکا در مورد همکاری روسیه و ایران در چارچوب برجام تضمین داده و در مقابل کاخ سفید هم بلافاصله اعلام کرد که آمریکا هیچ معافیت تحریمی خارج از برنامه جامع اقدام مشترک به روسیه نخواهد داد.
اما ارزش حداکثر دو میلیارد دلاری مراودات تجاری روسیه با ایران هم آن قدر چشم‌گیر نیست که روسیه را دلواپس گرفتن یک سند تضمینی از آمریکا کند. روسیه احتمالا از امکان برجام به دنبال یافتن یک میان‌بر برای خلاص شدن از تحریم‌های جهانی و رسیدن دوباره به شاهرگ‌های تجاری عظیم‌تری در دنیا است، آن هم وقتی که نیاز برخی کشورها در قاره محروم آفریقا به محصول استراتژیکی مانند گندم روسیه صد درصدی است و مبارزه با فقر به اندازه تقلا برای انرژی در دنیای امروز ارزشمند است.
با این حال امیدی می‌گوید: روسیه به دیپلماسی و میز مذاکره پایبند است او معتقد است: اظهارات اخیر روس‌ها نه مانع تراشی و نه حتی تعیین شرط، بلکه تنها یک ابراز وجود است.
ابراز وجودی که البته می‌تواند برای سرنوشت اقتصادی ایران گران تمام شود، آن هم وقتی که دست روسیه به دلیل تبعات سنگین جنگ با اوکراین بیش از هر زمان دیگری در حنا مانده و تجربه ثابت کرده، پوتین از هر اقدامی برای بالا نگه داشتن قیمت نفت و گاز و گندم و کالاهای اساسی در جهان استفاده می‌کند تا هزینه تحریم روسیه را برای غرب سنگین‌تر کند.
به خصوص حالا که روسیه به ترتیب بالاتر از ایران، سوریه و کره شمالی، جایگاه نخست بیشترین تعداد تحریم‌های جهانی را با رکوردی بی سابقه به خود اختصاص داده، اما هنوز هم ناظران جهانی معتقدند که این تحریم‌ها بیشتر کمّی و پر سر و صدا است تا کیفی یا فلج کننده.
ایران و غرب اما این طرف ماجرا منتظر چه می‌شودهای طرف روسی نمانده‌اند، این دو هفته ترافیک عملکردن کاتالیزورهای متعدد برای تسهیل روند آتی مذاکرات بود.
و بلومبرگ و رویترز نیز به نقل از آژانس بین‌المللی انرژِی اتمی از کاهش ۶۰ درصدی ذخایر غنی شده اورانیوم در ایران خبر داده و نوشته‌اند که ایران روند تبدیل بخشی از ذخایر ۶۰ درصدی را آغاز کرده و آنها را به موادی تبدیل می‌کند که در ایزوتوپ‌های پزشکی کاربرد خواهند داشت.
این‌ها همه در حالی است که لابی اسرائیل در آیپک هنوز به شدت تلاش می‌کند تا مانع هرگونه توافق احتمالی میان طرفین شود و روسیه نیز اگر چه بالاخره کارت سبز خود را برای توافق بالا گرفته است، اما گفته آمریکا احتمالا برای تنبیه روسیه هم که شده می‌خواهد فشار بر تهران و کاراکاس را کم کند تا نفت آنها به بازارهای جهانی برگردد.
حالا در آمریکا نه فقط دموکرات‌ها بر این باورند که ترک میز گفت‌وگو و وضع تحریم‌های فلج کننده علیه ایران بی فایده بوده، بلکه برخی جمهوری‌خواهان سنای آمریکا مانند راند پال نیز بر این عقیده است که محکوم کردن توافقی که هنوز نهایی نشده به منزله محکومیت اصل دموکراسی است. حالا فرانسه، آلمان و انگلیس هم حتی از پایان بازی مذاکرات و نزدیکی به توافق می‌گویند.
اینجا ایستگاه آخر مذاکرات است، همان جایی که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا آن را مقطع سرنوشت‌ساز می‌داند. ناظران بین‌المللی احیای برجام را در حال وقوع می‌بینند و از نگاه کمیسیون امنیت ملی مجلس توافق خوب نزدیک است، اما به قول باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران تا وقتی درباره همه‌چیز توافق نشده باشد، درباره هیچ چیز توافق نشده است.
منبع: خبرگزاری ایسنامنبع: آفتاب
کلیدواژه: توافق هسته ای مذاکرات وین برجام تحریم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۲۲۷۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رییس سیا: شراکت ایران و روسیه در مسیر بسیاز خطرناکی پیش می‌رود
رییس آژانس مرکزی اطلاعات(سیا) آمریکا در گفت‌وگویی به تکرار ادعاهایی درباره روابط دفاعی ایران و روسیه پرداخته و درباره سطح فعالیت‌های هسته‌ای ایران اظهارنظر کرد.
به گزارش ایسنا، "ویلیام برنز" رییس سیا با مطرح کردن ادعاهایی درباره همکاری دفاعی ایران و روسیه، گفت که شراکت روسیه و ایران در حال پیشروی "در مسیر بسیار خطرناکی" است.
پایگاه خبری بیزینس اینسایدر گزارش داد که برنز در گفت‌وگویی با شبکه سی‌بی‌اس مدعی شد، روسیه در ازای دریافت کمک‌های نظامی برای جنگ در اوکراین در حال ارائه ،کمک‌هایش به ایران در زمینه برنامه موشکی آن است.
روسیه از سوی اوکراین و متحدان غربی آن به استفاده از پهپادهای ایرانی در جنگ اوکراین متهم شده است.
ایران این ادعا را رد کرده و گفته است که همکاری‌های نظامی آن با روسیه در چارچوب روابط دفاعی دوجانبه بوده و ارتباطی به جنگ اوکراین ندارد.
مقامات ایران همنین تاکید کرده‌اند، برخلاف متحدان غربی اوکراین که آشکارا به مداخله نظامی در این جنگ می‌پردازد، از هیچ یک از طرفین این جنگ حمایت نمی‌کند و آماده میانجیگری برای رسیدن به راهکاری برای حل‌وفصل سیاسی این مناقشه است.
با این حال، برنز مدعی است که ایران تسلیحاتی به روسیه داده که در جنگ اوکراین، از جمله علیه زیرساخت‌های غیرنظامی استفاده شده‌اند.
رییس سیا همچنین در ادامه مدعی شد که روسیه در حال بررسی عرضه هواپیماهای جنگنده به ایران نیز هست.
برنز در بخش دیگری از اظهاراتش درباره ایران گفت که برنامه هسته‌ای ایران بیش از پیش پیشرفته است.
او مدعی شد که برنامه هسته‌ای ایران "تا حدی پیشرفته است که اگر بخواهند پافراتر بگذارند، غنی‌سازی ۹۰ درصدی تنها چند هفته طول می‌کشد."
برنز با ادعای این که ایران پیشتر، در برنامه هسته‌ای خود اهداف نظامی را دنبال می‌کرد که در سال ۲۰۰۳ متوقف شد، گفت که فکر نمی‌کند ایران تلاش‌ها برای ساختن تسلیحات هسته‌ای را ازسرگرفته باشد.
ادعای برنز درباره فعالیت‌های هسته‌ای ایران در حالی مطرح می‌شود که مقامات ایران تاکید کرده‌اند تولید و بکارگیری تسلیحات اتمی جایی در برنامه دفاعی ایران ندارد و برنامه هسته‌ای ایران تنها ماهیتی صلح‌آمیز را دنبال می‌کند.
انتهای پیام
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت