به نقل از «خبرگزاری میزان»

کاهش ۲۲۷ هزار میلیارد‌ی کسری بودجه با افزایش صادرات نفت

تاریخ انتشار: ۱۶ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۷۱۶۸۶۴

افزایش صادرات نفت در دولت سیزدهم با پوشش خلا بیش از ۲۲۷ هزار میلیارد تومانی کسری بودجه، نقش موثری در جلوگیری از تشدید مضاعف تورم در سال ۱۴۰۰ داشت.

خبرگزاری میزان - فارس نوشت: پس از گذشت چندماه از روی کارآمدن دولت سیزدهم، اخبار امیدوارکننده‌ای درباره رقم و درآمد‌های ارزی حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی و گاز طبیعی در فضای رسانه‌ای منتشر شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طبق اظهارات وزیر نفت و آمار ۱۱ ماهه گمرک ایران، وضعیت درآمد‌های نفتی کشور، در سال ۱۴۰۰ به صورت چشمگیری رو به بهبود بوده و به شرح زیر تغییر کرده است:

صادرات نفت خام در دولت سیزدهم از نظر حجمی ۴۰ درصد نسبت به دولت گذشته افزایش یافته است که این موضوع در کنار افزایش قیمت نفت و وصول برخی مطالبات نفتی گذشته، درآمد‌های نفتی کشور را چندین برابر کرده است؛ به طوری که میانگین صادرات روزانه ۱ میلیون بشکه در سال ۱۴۰۰ محقق شده است.

صادرات میعانات گازی در دولت سیزدهم از نظر حجمی ۳ برابر شده است و به بالای ۲۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.

صادرات گاز طبیعی در سال ۱۴۰۰ از نظر ارزش و حجم به ترتیب ۸۴ و ۹۱ درصد افزایش یافته است. وصول درآمد‌های گازی ایران نسبت به سال ۹۹ حدودا ۵ برابر شده است و به عدد ۴.۸ میلیارد دلار رسیده است.

این اخبار امیدوارکننده درباره درآمد‌های نفتی کشور یک سوال را در اذهان عمومی ایجاد می‌کند، اینکه «چرا با وجود بهبود اوضاع صادرات نفت، تغییر محسوسی در معیشت مردم ایجاد نشده است؟» در ادامه این گزارش سعی می‌شود به این سوال پاسخ داده شود.

مشکلات ریشه‌ای اقتصاد ایران با صادرات نفت حل نمی‌شود

یک پاسخ ساده به این پرسش این است که در گذشته که «کسری بودجه» و «خلق نقدینگی بانکی» به عنوان عوامل اصلی ایجاد «تورم» به میزان فاجعه‌بار فعلی نبود، ایران روزانه بیش از ۲ میلیون بشکه نفت و میعانات گازی صادر می‌کرد تا بتواند وضعیت اقتصادی خود را در حالت مطلوب نگه‌‎دارد.

در شرایط فعلی و با روی کارآمدن دولت سیزدهم، هر چند صادرات نفت، میعانات گازی و گاز طبیعی ایران افزایش داشته، اما همچنان به مقادیر قبل از تحریم‌ها نرسیده است. هچنین در سال‌های گذشته نه تنها هیچ اصلاح ساختاری در نظام بودجه و بانک کشور رقم نخورده، بلکه مشکلات با شدت بیشتری تعمیق یافته است و به طور مثال حجم نقدینگی (بدون پشتوانه) ۸ برابر شده است.

خلق نقدینگی در دولت روحانی

بدین ترتیب نمی‌توان صرفا با افزایش فروش نفت در یک بازه زمانی کوتاه ۶ ماهه، مشکلات اقتصاد کلان کشور را حل کرد. بلکه این مشکلات ریشه‌ای همانطور که به مرور ایجاد شده‌اند، باید به مرور نیز ذیل یک برنامه‌ریزی دقیق از بین بروند تا وضعیت اقتصاد ایران به حالت مطلوب برسد.

افزایش ۱۲۴ درصدی مصارف بودجه در سال ۱۴۰۰

اشاره شد که تورم به عنوان بزرگترین چالش اقتصاد ایران، تحت تاثیر دو عامل اصلی «کسری بودجه» و «خلق نقدینگی بانکی» ایجاد می‌شود. طبق برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس، بودجه سال ۱۴۰۰ حدود ۴۷۰ هزار میلیارد تومان کسری داشته است که افزایش فروش نفت، میعانات گازی و گاز طبیعی در دولت سیزدهم توانسته است برخی خلا‌های کسری بودجه ۱۴۰۰ را تا حد توان پوشش دهد.

کمی دقیق‌تر اعداد و ارقم را بررسی کنیم؛ تصویر ۲ مصارف بودجه در سال‌های مختلف را نشان می‌دهد. همانطور که مشاهده می‌شود دولت روحانی در سال آخر عمر خود (سال ۱۴۰۰) به طور بی‌سابقه‌ای سقف مصارف بودجه کشور را افزایش داده و مصارف بودجه به ناگهان از ۵۷۱ همت به ۱۲۷۸ همت رسیده است (البته بخشی از سقف دوم بودجه ۱۴۰۰ محقق نشده است).

افزایش غیرمنطقی مصارف در کنار کاهشِ منابع، موجب ایجاد کسری ۴۷۰ هزار میلیارد تومانی در بودجه ۱۴۰۰ و تشدید تورم در سال گذشته شده است.

مصارف بودجه در سال‌های گذشته

تصویر ۳ درصد افزایش مصارف بودجه در سال‌های گذشته را نشان می‌دهد. در سال ۱۴۰۰ مصارف بودجه بدون توجه به محدودیت منابع ۱۲۴ درصد افزایش یافته است. این افزایش به دلیل رشد بدون حساب و کتاب حقوق و دستمزد کارکنان و بازنشستگان دولت است که تورم حاصل از آن بر همه جامعه وارد می‌شود.

درصد افزایش مصارف بودجه در سال‌های گذشته

در واقع دولت تدبیر و امید در سال آخر عمر خود عملا در حال اجرای سیاست چرخه تورم-دستمزد بود، سیاستی که بدون توجه اصلاحات ساختاری، اقتصاد ایران را در باتلاق تورم‌های شدید می‌انداخت.

شاید هم دولت قبل با آگاهی از این موضوع و صرفا برای کسب رضایت مردم در سال پایانی چنین تعهدات بودجه‌ای را در بخش مصارف ایجاد کرده بود و بار این مصارف را بر دوش دولت سیزدهم انداخت.

افزایش فروش نفت مانع از تحمیل تورم ناشی از کسری بودجه شد

طبق گزارش مهرماه مرکز پژوهش‌های مجلس، کسری بودجه در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۷۰ هزار میلیارد تومان و درصد تحقق درآمد‌های نفتی ۲۵ درصد پیش‌بینی شده بود.

کل منابع نفتی تعیین شده در بودجه ۱۴۰۰ حدود ۳۰۳ هزار میلیارد تومان (۱۹۹ هزار میلیارد تومان سهم دولت) برآورد شده بود که طبق بررسی مرکز پژوهش‌ها از «روند صادرات نفت در دولت قبل»، کسری ۷۵ درصدی معادل ۲۲۷ هزار میلیارد تومان در بخش درآمد‌های نفتی محتمل بوده است.

اما با روی کارآمدن دولت سیزدهم و افزایش صادرات نفت خام، میعانات گازی و گاز طبیعی، این میزان کسری به طور کامل پوشش داده شد. به گفته جواد اوجی وزیر نفت، عملکرد وزارت نفت و افزایش صادرات و دریافت پول آن موجب شد تا وزارت نفت نه تنها تعهد ۱۹۹ هزار میلیارد تومانی دولت را محقق کند، بلکه حدود ۱۰ درصد بالاتر از درآمد‌های نفتی در سال ۱۴۰۰ به دولت تحویل شود.

به بیان دیگر تاثیر افزایش فروش نفت در دولت سیزدهم در کاهش بیش از ۲۲۷ هزار میلیارد تومانی از کل کسری بودجه در سال ۱۴۰۰ بوده است. موضوعی که در صورت عدم تحقق موجب افزایش فروش اوراق و بدهی دولت و افزایش خلق نقدینگی و در نهایت افزایش تورم مضاعف میشد.

اما همانطور که مشاهده می‌شود همچنان کسری بودجه به عنوان یکی از عامل اصلی ایجاد تورم وجود دارد، ولی شدت آن با افزایش فروش نفت کاهش یافته است.

البته در کنار این موضوع باید توجه داشت که طبق روال، درآمد‌های نفتی با ۳ ماه تاخیر وصول می‌شوند، یعنی بخشی از درآمد‌های افزایش فروش نفت در ۶ ماه فعالیت دولت سیزدهم، هنوز به اقتصاد ایران تزریق نشده است.

در مجموع کنترل تورم به عنوان بزرگترین معضل اقتصاد ایران در صورت عدم اصلاح ساختاری بودجه و نظام بانکی محقق نخواهد شد؛ به گونه‌ای که شاید حتی در صورت افزایش فروش نفت به میزان قبل از تحریم‌ها نیز نتوان تورم را مدیریت و مهار کرد، زیرا هر چند فروش بالای نفت منابع بودجه را افزایش می‌دهد، اما در صورت تداوم روند افزایش مصارف بودجه، نقش تاثیرگذاری بر کاهش کسری بودجه و خلق پول نظام بانکی و تورم حاصل از آن‌ها نخواهد نداشت.

بیشتر بخوانید: وزیر نفت: ظرفیت تولید نفت به ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت

انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.

برچسب ها: صادرات نفت کسری بودجه

منبع: خبرگزاری میزان

کلیدواژه: صادرات نفت کسری بودجه میعانات گازی و گاز طبیعی مصارف بودجه در سال هزار میلیارد تومانی هزار میلیارد تومان ۲۲۷ هزار میلیارد سال های گذشته افزایش فروش نفت درآمد های نفتی دولت سیزدهم افزایش صادرات اقتصاد ایران درصد افزایش خلق نقدینگی سال ۱۴۰۰ بودجه ۱۴۰۰ صادرات نفت کسری بودجه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mizan.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری میزان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۷۱۶۸۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اولین زیان غول گاز روسیه در ربع قرن گذشته

شرکت گازپروم روسیه در پی کاهش صادرات ناشی از تحریم‌های غرب، اولین ضرر سالانه خود از سال ۱۹۹۹ را گزارش کرد. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از راشاتودی، شرکت گازپروم روسیه در پی کاهش صادرات ناشی از تحریم‌های غرب، اولین ضرر سالانه خود از سال 1999 را روز پنجشنبه گزارش داد.

بر اساس گزارش درآمد گروه گازپروم، این شرکت دولتی روسیه در سال 2023 زیان خالص 629 میلیارد روبلی (6.7 میلیارد دلاری) را ثبت کرد که اولین زیان سالانه آن در 25 سال گذشته است. این نتیجه برخلاف سود خالص 13.2 میلیارد دلاری در سال 2022 گزارش شده است.

کل درآمد این شرکت از 126 میلیارد دلار در سال قبل به 92 میلیارد دلار در سال 2023 کاهش یافت.

گازپروم روسیه: اتحادیه اروپا با کمبود گاز مواجه می‌شودآلمان شرکت تابعه غول انرژی روسیه را مصادره می‌کند

در گزارش گازپروم آمده است که درآمد حاصل از فروش گاز با 40 درصد کاهش به 47.4 میلیارد دلار رسیده در حالی که درآمد حاصل از تجارت نفت با افزایش 4 درصدی به 38 میلیارد دلار رسیده است. فروش در کسب و کار برق این شرکت نیز نزدیک به 9 درصد افزایش یافت و به 6.6 میلیارد دلار رسید.

پس از گزارش درآمد روز پنجشنبه، سهام گازپروم بیش از 4 درصد سقوط کرد.

صادرات گاز روسیه به بازارهای سنتی خود در اتحادیه اروپا به دلیل تحریم‌های مربوط به جنگ اوکراین و خرابکاری در خطوط لوله نورد استریم، که قبلا مسیر اصلی گاز روسیه به این منطقه بود، کاهش یافته است.

بر اساس محاسبات رویترز، عرضه گاز طبیعی گازپروم به اروپا در سال 2023 با 55.6 درصد کاهش به 28.3 میلیارد متر مکعب رسید.

طبق برآورد آژانس بین المللی انرژی، این صادرات به پایین ترین سطح خود از اوایل دهه 1970 کاهش یافت.

با این حال، گازپروم مقصد تجارت انرژی خود را به سمت آسیا تغییر داده است و چین به یکی از بزرگترین خریداران این شرکت تبدیل شده است.

در صورت بهره برداری کامل از خط لوله قدرت سیبری، حجم صادرات گاز روسیه به چین می تواند به 100 میلیارد متر مکعب در سال برسد.

به گفته گازپروم، هنگامی که این اتفاق بیفتد، چین به طور کامل جایگزین اتحادیه اروپا از نظر واردات گاز روسیه خواهد شد.

انتهای پیام/