به نقل از «دانا»

بازی‌هایی که روح کودکان را می‌خراشد/ سقوط از دنیای کودکانه با بازی‌های رایانه‌ای

تاریخ انتشار: ۱۷ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۷۲۳۲۱۴

بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند برای کودکان هم مفید و هم مضر باشد؛ اما آثار منفی و زیانبار این بازی‌ها می‌تواند برای کودکان اعتیادآور بوده و عامل موثری در خشونت افراد در زندگی بزرگسالی باشد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، بازی و سرگرمی در رشد خلاقیت و اعتمادبه‌نفس کودک و نوجوان موثر است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بازی‌های فکری و استراتژیک بخش‌های مختلف مغز را درگیر می‌کنند و همین مساله باعث می‌شود هوش هیجانی کودک تقویت شود. از دیگر مزایای بازی‌ها و سرگرمی‌ها در دوران کودکی و نوجوانی، یادگرفتن کار گروهی است؛ در گذشته اغلب بازی‌ها در فضای جمعی و به شکل حضوری و گروهی برگزار می‌شد اما حالا به واسطه توسعه فناوری، شرایط فرق کرده است.

کودکان و نوجوانان دیگر در فضای گروهی بازی نمی‌کنند. آن‌ها بیشتر وقت خود را در فضای مجازی و دنیای اینترنت می‌گذرانند و مشغول بازی‌های کامپیوتری و موبایلی هستند.

این مساله، هم جوانب مثبت دارد و هم ابعاد منفی. اینگونه بازی‌ها به شرط استفاده درست و به‌اندازه هیچ مشکلی برای کودک نخواهند داشت اما اگر به شکل افراطی تغییر مسیر بدهد، خطرناک خواهد بود. البته نقش والدین در این زمینه غیرقابل انکار است؛ یعنی اگر مراقبت‌های لازم از سوی والدین اعمال شود، تا حد زیادی آسیب‌ها و مشکلات قابل پیشگیری هستند به همین دلیل با چند تن از کارشناسان مختلف گفتگو کردیم.

تاثیرات منفی بازی های رایانه ای بر ناخودآگاه کودکان

محمدحسین شاه آبادی کارشناس بازی های رایانه ای در گفتگو با خبرنگار مرآت، در خصوص اثرات منفی بازی های رایانه ای بر روی کودکان، گفت: نگاه مثبت و منفی به بازی های رایانه ای وجود دارد که باید نوع برخوردهای خانواده با توجه با آن باشد تا برخورد اشتباهی صورت نگیرد.

شاه آبادی با بیان اینکه در اثرات منفی بازی های رایانه ای می توان به بخش آسیب های روانی کودک اشاره کرد، افزود: وقتی بازی بر ذهن کودک وارد شود و او را وارد تخیل کند، فرد دچار استرس و وحشت می شود که این امر قطعا باعث آسیب های شدید روحی در کودک خواهد شد.

کارشناس بازی های رایانه با اشاره به اینکه این بازی ها روی ناخودآگاه افراد تاثیرات شدیدی خواهد گذاشت، تصریح کرد: وقتی که کودکان و نوجوانان اثرات منفی بازی را بر روی ناخودآگاه خود حس کنند، نگاهشان نسبت به جوامع و اطرافشان تغییر می کند که این خود عاملی مهم و اثر منفی بزرگی در افراد است.

وی با بیان اینکه در کنار تمامی مشکلات که این بازی بر روان ایجاد می کند اثرات منفی زیادی نیز بر روی جسم انسان نیز ایجاد می شود، تشریح کرد: تداوم این فعالیت باعث می شود فرد دچار مشکلات متعدد بینایی شود و یا به دلیل نشستن بیش از اندازه آسیب های شدیدی به اندام ها و مهره ها بدنش وارد شود.

هدف قرار دادن ارزش ها در بازی های رایانه ای توسط دشمن

شاه آبادی با اشاره به اینکه در کنار همه عوارض این بازی ها عارضه منفی دیگرنیز وجود دارد که در افکار و اعتقادات کودکان ایجاد خواهد شد، عنوان کرد: خیلی از بازی ها وجود دارد که ضد ایران ساخته شده و اعتقادات را هدف قرار داده است که در یکی از مراحل به برج آزادی حمله می شود و یا فرماندهان ما را مورد هدف خود در بازی قرار می دهد جوان وقتی از این بازی استفاده کند دیگر مسائل ملی و وطنی برایش ارزشمند نخواهد بود.

کارشناس بازی های رایانه ای با بیان اینکه یکی از موارد که در بازی به افکار و اعتقادات آسیب وارد می کند در بحث حجاب است، بیان کرد: جوان می داند در جامعه ما برهنه بودن زن از لحاظ مسائل شرعی و دینی اقدام درستی نیست اما وقتی در بازی قرار می گیرد با توجه به اینکه این بازی ذهن مخاطب را درگیر می کند دیگر به این مسائل دقت نکرده و دشمن با این اقدام به اهداف خود می رسد.

وی با اشاره به اینکه تاثیراتی که این بازی ها روی افراد می گذارند باعث تغییر در نگرش و نوع سبک زندگی افراد در جامعه می شود، خاطر نشان کرد: گیمرها باتوجه به تاثیرات هویتی که بر اثر این بازی ها برایشان ایجاد می شود دچار دوگانه شدن برخوردهایشان با افراد دیگر جامعه و خانواده خواهند شد و دیگر نمی توانند در شرایط عادی جامعه حضور پیدا کنند.

شاه آبادی با بیان اینکه اتفاقات خوبی در بحث سواد رسانه ای در نظام آموزشی افتاده است، عنوان کرد: کتاب هایی که برای سال دهم به بعد آماده شده، خوب است اما برای این اقدام دیر می باشد و باید از پایه های پایین تر آموزش شروع شود اما نسبت به گذشته شرایط مطلوبی است که باید در آموزش مسائل رسانه ای دقت بیشتری شود.

هدف قرار دادن افکار کودکان توسط شرکت های سازنده بازی های رایانه ای

سبا عسجدی کارشناس ارشد مشاوره خانواده در گفتگو با مرآت با بیان اینکه بازی های رایانه ای عضو جدایی ناپذیر و لاینفک زندگی کودکان شده است، تصریح کرد: دور شدن کودکان از دنیایی واقعی و غرق شدن در عالم تخیلات که با توجه به شکل گیری و حساسیت فکر و ذهن در شرایط سنی موجود اثرات جبران ناپذیری را بر روی کودک و نوجوان خواهد گذاشت.

عسجدی با اشاره به اینکه بعضی از شرکت های سازنده بازی های رایانه ای با اهداف خاص مشغول به تولید محتوا خواهند شد، تشریح کرد: برخی شرکت های بزرگی از سازندگان بازی های رایانه ای که با تولید محتوا های خاص اثرات منفی را طوری ارائه می دهند که در دراز مدت می تواند نسل های مختلف ما را مورد هدف قرار دهد.

کارشناس ارشد روانشناسی با اشاره به اینکه تقسیم بندی گروه های سنی در بازی های رایانه ای نیز خود قابل تامل است، بیان کرد: رعایت نکردن برخی از چهار چوب ها در این بازی ها می تواند برای گروه های سنی مختلف تاثیرات منفی را به جا بگذارد و احتمال خشونت و آسیب های روانی را در بین افراد تشدید کند.

وی با بیان اینکه در کنار معایب فراوان بازی های رایانه ای ویژگی های مثبت و پر فایده ای را می توان در استفاده از این بازی ها بدست آورد، عنوان کرد: این بازی ها با توجه به اینکه به صورت مرحله ای است قدرت آن را دارد تا از طریق شکست و پیدا کردن راه حل های مختلف برای رسیدن به مراحل بعدی فرد را به چالش بکشاند تا فرد برای رسیدن به هدف چندین بار مجبور به تلاش شود.

بروز تفکر و تلاش توسط کودک در بازی های رایانه ای

عسجدی با اشاره به اینکه بازی های رایانه ای می تواند باعث تقویت مهارت حل مسئله در کودکان شود، افزود: کودک وقتی که برای رسیدن به مرحله بعدی در حال تلاش است به تمامی راه حل های مختلف فکر می کند تا آن مرحله را به پایان برساند این باعث می شود کودک بیشتر تلاش کند و بیشتر تفکر کند.

کارشناس ارشد روانشناسی با بیان اینکه سازمان بهداشت جهانی استفاده بیش از حد بازی های رایانه ای را یک نوع اعتیاد معرفی کرده است، عنوان کرد: هر چیزی که انسان را دچار وابستگی بیش از حد کند تا حدی که فرد از کارهای دیگر خود باز ماند یک نوع اعتیاد محسوب می شود.

وی با اشاره به اینکه افرادی که به این بازی ها اعتیاد دارند علائم مختلفی در آن ها ظهور خواهد کرد، تصریح کرد: این افراد دارای رفتارهای هیجانی فراوان در هنگام بازی خواهند شد و دارای اضطراب و رفتارهای پرخاشگرانه می شوند و در زندگی آن ها اختلال های رفتاری، اختلال در خواب و اختلال های اجتماعی ظهور خواهد کرد و فرد دچار یک بی علاقگی به کارها و به زمان خواهد شد.

عسجدی با بیان اینکه بی شک برنامه ریزی و قاطعانه برخورد کردن والدین و محیطی که کودک در آن قرار دارد تاثیرات مطلوبی را خواهد داشت، عنوان کرد: اعمال محدودیت و محرومیت ها براساس سن و تفاوت های فردی مهارت آموزی و چهار چوب بندی برای کودک و نوجوان و ایجاد الگو نقش دهی از سوی والدین نیز در واکنش کودکان به این امر بسیار موثر خواهد بود.

عدم تعادل ذهنی در معتادین به بازی های رایانه ای

سحر محرابی کارشناس روانشناسی در گفتگو با مرآت در خصوص نداشتن کنترل ذهنی در نوجوانانی که به بازی های رایانه ای اعتیاد دارند، گفت: این افراد در بسیاری از موارد در زندگی بی اهمیت خواهند شد و تمام درآمد و یا پول خود را در راه خرید این بازی های هزینه می کنند و در برابر خانواده ایستادگی می کنند.

محرابی با بیان اینکه خانواده نیاز است مستقیم ورود پیدا کند، عنوان کرد: خانواده باید به کار کودک نظارت کرده و سعی کند برای آن ها برنامه ریزی را انجام دهد که کودک به صورت مدام در حال بازی کردن نباشد تا آسیب های شدید به او وارد شود.

کارشناس روانشناسی با اشاره به اینکه بازی های رایانه ای باعث افزایش هیجانات در کودکان خواهد شد، تصریح کرد: این بازی ها بجای تخلیه هیجان کودک و نوجوان را بیشتر دچار هیجانات کاذب می کند البته بسته به نوع بازی ها می تواند این نوع هیجانات تغییر کند اما اگر کودک با خانواده و دوستان هم سن خود بازی کند باعث تخلیه صحیح هیجانات در کودکان می شود.

وی با بیان اینکه در سال های اخیر رشد بسیار زیادی در بحث بازی های رایانه ای به وجود آمده است، افزود: متاسفانه در کنار این همه رشد آموزش صحیح نه به خانواده و نه به کودک در خصوص استفاده صحیح داده نشده است پژوهش ها نشان داده والدینی که سطح سواد بالای داشته اند کودکانشان با برنامه بهتری از این وسایل و بازی ها استفاده کرده اند و دور ازخشونت بوده اند.

محرابی با بیان اینکه لازم است همه مجموعه ها به کمک هم بیاییند تا آموزش های لازم را در اختیار خانواده و کودکان قرار دهند، تصریح کرد: هر چقدر ما بتوانیم بازی های مناسب تری را در اختیار کودکان قرار دهیم باعث می شود اعتماد به نفسشان بالا رود و از تمرکز بالاتری برخوردار شوند.

تغییر سبک زندگی عاملی برای روی آوردن کودکان به بازی های رایانه ای

کارشناس روانشناسی با اشاره به اینکه تغییر سبک زندگی در خانواده از عواملی است که باعث شد کودکان به سمت بازی های رایانه بروند، بیان کرد: وقتی سبک زندگی ها در جامعه تغییر پیدا کرده و آن نگاه قبل و آن نوع ارتباط گیری های خانوادگی به شکل قبل وجود ندارد باعث می شود کودک برای سرگرمی به سمت این بازی ها برود که دارای اثرات منفی زیادی نیز است.

وی با بیان اینکه بازی های رایانه ای به کمک درمان بیماری های آمده است، تصریح کرد: درخیلی از موارد این بازی های برای درمان های متعدد همچون پیش فعالی، عدم تمرکز و اختلالت دیگر می توان از بازی های رایانه استفاده کرد و به افزایش تمزکز کودکان کمک های فراوانی را کرد.

انتهای پیام/

منبع: دانا

کلیدواژه: بازی های رایانه ای بازی های رایانه ای کودک و نوجوان باعث می شود بازی ها اثرات منفی سبک زندگی برای کودک خواهند شد منفی بازی شاه آبادی هدف قرار خواهد شد آسیب ها بر روی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۷۲۳۲۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راهکارهای جایگزین تنبیه بدنی در کودکان

یک روانشناس در مورد تنبیه کودک گفت: شما می‌توانید با استفاده از محرومیت‌سازی، محدویت‌های کلامی یا تقویت منفی به صورت غیرفیزیکی کودک را تنبیه کنید. چرا که تنبیه بدنی می‌تواند خشم، پرخاشگری، و طیف وسیعی از اختلالات هیجانی و رفتاری را برای کودک به همراه داشته باشد.

به گزارش ایسنا، سحر پهلوان‌نشان روانشناس کودک و نوجوان در گفت‌وگو با ایسنا با بیان تعریف تنبیه از دیدگاه روانشناسی گفت: در روانشناسی کودکان و نوجوانان، تنبیه را به عنوان یکی از شیوه‌های رایجی که ذیل رفتار درمانی به شمار می‌آید در نظر می‌گیرند، شیوه‌ای که برای آموزش برخی از مفاهیم یا اجتناب از انجام برخی از موارد، توسط خانواده‌ها یا افرادی که در حوزه آموزش، تعلیم و تربیت هستند می‌تواند اعمال شود.

شکل‌های مختلفی از تنبیه وجود دارد

این روانشناس در ادامه با بیان اینکه کلمه تنبیه در نظر عوام، همان تنبیه فیزیکی و بدنی است، گفت: ما شکل‌های مختلفی از تنبیه را داریم برای مثال شکلی از تنبیه می‌تواند به شکل تقویت منفی باشد. در شکل دیگر از تنبیه، کودک از موضوع مثبتی که برای او لذت یا خوشحالی به همراه داشته دور شود، یا در اختیار او قرار نمی‌دهیم. بنابراین شما می‌توانید با استفاده از محرومیت‌سازی، محدویت‌های کلامی یا تقویت منفی به صورت غیرفیزیکی کودک را تنبیه کنید. چرا که تنبیه بدنی می‌تواند خشم، پرخاشگری، و طیف وسیعی از اختلالات هیجانی و رفتاری را برای کودک به همراه داشته باشد.

از تنبیه بدنی در موارد خاصی استفاده می‌شود

پهلوان نشان تأکید کرد: تنبیه‌ها اگر بخواهند مؤثر باشند نباید جسمی و فیزیکی باشند مگر در مواقعی که یک آسیب جدی متوجه کودک می‌شود یا کودک ناخواسته آسیب جانی که به فرد دیگر یا به اموال و دارایی دیگران وارد می‌کند. مثلاً  آتش‌افروزی‌هایی که برخی کودکان انجام می‌دهند یا بازی‌های خطرناکی که می‌تواند حتی منجر به مرگ کودک یا فرد همسال او شود. یا برای بچه‌هایی که سابقه مشکلات رفتاری مانند اوتیسم و کم‌توانی ذهنی‌ دارند، چون قوه ادراک آنان از لحاظ شناختی رشد پیدا نکرده است. در برخی مواقع از تنبیه‌های فیزیکی هم استفاده می‌شود. ولی در مواردی غیر از این، بیشتر توصیه می‌شود که از شیوه تنبیه‌های غیر جسمی مثل تقویت منفی، محروم‌سازی، تقویت‌های مثبت و .. استفاده شود.

ما شکل‌های مختلفی از تنبیه را داریم برای مثال شکلی از تنبیه می‌تواند به شکل تقویت منفی باشد.در شکل دیگر از تنبیه، کودک از موضوع مثبتی که برای او لذت یا خوشحالی به همراه داشته دور شود، یا در اختیار او قرار نمی دهیم. محرومیت سازی، تنبیه‌های غیرکلامی مانند سکوت یا پاسخ ندادن پدر یا مادر در موقعیت‌های مدنظر آنها، شیوه های دیگری از تنبیه غیر جسمی هستند.

عوامل تأثیرگذار بر تنبیه کودکان

این روانشناس ادامه داد: برای آموزش مفاهیم خاص مانند نظم نخست باید منظور خود از نظم را برای کودک مشخص کنیم. به کودک نشان دهیم رعایت نظم می‌تواند پیامدهای مثبت به همراه داشته باشد و عدم رعایت  آن می‌تواند به تنبیه‌های مانند محرومیت از امتیاز خاص منجر شود.‌

وی افزود: نکته دوم درباره مؤثر بودن تنبیه‌ها این است که باید متناسب با کاری که کودک انجام داده یا نداده، تنبیه انجام شود. مثلاً اگر کودک درس خود را نخواند ما نمی‌توانیم به او بگوییم که خوب من به تو قول داده بودم که آخر هفته تو را به شهربازی ببرم و الان نمی‌برم. قول‌هایی که به کودک داده می‌شود اساساً باید اجرا شوند. در واقع در حال حاضر عدم اجرای این قول یک بی‌اعتمادی را در کودک ایجاد می‌کند. بنابراین تنبیه یا محرومیت مد نظر باید حول‌ محور همان موضوع و یا در فاصله‌ی نزدیک به آن موقعیت و نه در روزهای آینده باشد.

پهلوان نشان خاطرنشان کرد: شدت تنبیه‌ها باید متناسب با سن کودک در نظر گرفته شود مثلاً زمانی باید صحبت از محروم‌سازی شود که کودک کار اشتباهی را انجام داده است. این زمان بندی باید براساس سن کودک باشد یعنی اگر کودک 3 ساله است حدوداً بین 3 تا 6 دقیقه بعد از انجام کار خطا، تنبیه مناسب صورت گیرد.

این روانشناس گفت: توصیه ما این است که والدین بیشتر بر روی رفتارهای مثبت کودک تمرکز کنند که بتواند برای کودک تشویق به همراه داشته باشد. از این رو وقتی کودک خطایی انجام می دهد و در لحظه مورد تنبیه قرار می‌گیرد باید کوچک‌ترین اتفاق مثبت را هم مورد تشویق قرار داد. این تشویق‌ها می‌تواند تصدیق کلامی، تشویق اجتماعی و نظام اقتصاد ژتونی(پاداش دادن به کودک درقبال رفتارهای مطلوب) باشد. تا کودک برای انجام رفتارهای درست، انگیزه بیشتری پیدا کند. با این شیوه اگر کودک برای جبران اشتباه تلاشی انجام دهد. با استفاده از اقتصاد ژتونی می‌تواند یک تعدادی از آن مجازات و یا تنبیه‌هایی که برای او در نظر گرفته‌شده، را کاهش داد.

تأثیرات منفی تنبیه بدنی در کودکان‌

این روانشناسی درباره‌ تأثیرات منفی تنبیه بدنی در کودکان گفت: تأثیرات آن را از منظر گوناگون می‌توان بررسی کرد. این که کودک در چه بازه سنی قرار داشته باشد، یا جنس کودک چی باشد، یا کدام یک از والدین در چه موقعیت مکانی و زمانی این تنبیه را انجام داده باشند، متفاوت است. در قسمت اول یکی از تبعات این گونه از تنبیهات احساس شرم و نقص را در کودک به همراه می‌آورد که ممکن است نسبت به آن فرد تنبیه‌کننده پدر، مادر، مربی یا هر فرد دیگری، احساس ناکامی ایجاد شود که متعاقب آن می‌تواند خشم، پرخاشگری، و طیف وسیعی از اختلالات هیجانی و رفتاری را در ادامه برای کودک ایجاد کند.

 پهلوان‌نشان ادامه داد: یکی دیگر از واکنش‌های که کودک در مقابل تنبیه بدنی می‌تواند انجام می‌دهد پرداختن به کارهایی است که والدین به آن حساس هستند. به این روش معمولا کودکان والدین خود را کنترل می‌کنند.

وی معتقد است: در فضای یادگیری مشاهده‌ای هم کودک یاد می‌گیرد که این یک شیوه‌ای است که خانواده می‌تواند  به وسیله آن به اهدافش برسد. بنابراین او هم در ارتباط با همسالان هم‌جنس یا غیر هم‌جنس خود و یا افرادی بزرگ‌تر از خود می‌تواند به کار ببرد. شیوه‌ای برای کسب توجه و به هدف رسیدن کودک از این منظر که دیگران را مجبور کند تا یکسری کارهایی را برای او انجام دهند.

 این  روانشناس تأکید کرد: غیر از موردی که گفته شد ما شاهد یک فاصله‌گیری عاطفی هم در بچه‌ها هستیم. اگر اولین شیوه‌ خانواده وقتی‌که کودک اشتباه یا خطایی را انجام می دهد، شیوه تنبیه فیزیکی و داد و بیدادهای همراه با آن باشد، باعث می‌شود که ویژگی‌هایی مانند صبر، تحمل ناکامی یا به تأخیر انداختن ارضای نیازها در بچه‌ها با مسائل زیادی مواجهه شود که آسیب‌های آن در دوران بعدی زندگی کودک هم برای ما کاملاً مشخص است. کودک از پدر و مادر خود فاصله می‌گیرد و خلأهای عاطفی زیادی برای او به وجود می‌آید و این موضوع خیلی مواقع باعث می‌شود که ارتباط ایمن کودک با منابع دل‌بستگی اولیه او مثل پدر و مادر هم  دستخوش تغییر شود.

خشم، انزجار، تنفر، پرخاش، طیف وسیعی از هیجان‌های منفی که می‌تواند برای کودک اتفاق بیافتد برای او عادی می‌شود و به ابعاد مختلف زندگی کودک هم سرایت پیدا می‌کند.

وی در ادامه گفت: خیلی وقت‌ها ما با والدین مخصوصاً والدینی با حالت تکانشی‌تر یا سابقه اختلالات روان‌شناختی یا آستانه تحمل پایین صحبت می‌کنیم، می‌گویند که من در آن لحظه متوجه نشدم که چه اتفاقی افتاده است و بعد از آن هم پشیمان شدم. اما آن آسیبی که تنبیه بدنی حتی برای بار اول در ذهن یک کودک ایجاد کند، می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری را داشته باشد.

 پهلوان‌نشان خاطرنشان کرد: البته خود اختلال‌های روان‌شناختی یا اختلال خاص والدین در این زمینه باید ارزیابی شود، تا در نظر گرفته شود که رفتار کودک چه طرح‌واره‌ای را در ذهن والدین فعال می‌کند که با اشتباه کودک خشم عجیب غریبی در مادر یا پدر فعال می‌شود که به طبع آن رفتار فیزیکی بر روی کودک انجام می گیرد.

اگر اولین شیوه‌ی خانواده وقتی‌که کودک اشتباه یا خطایی را انجام می دهد، شیوه تنبیه فیزیکی و دادو بیدادهای همراه با آن باشد باعث می‌شود که ویژگی‌هایی مانند صبر، تحمل ناکامی یا به تأخیر انداختن ارضای نیازها در بچه‌ها با مسائل زیادی مواجهه شود که آسیب‌های آن در دوران بعدی زندگی کودک هم برای ما کاملاً مشخص است. کودک از پدر و مادر خود فاصله می‌گیرد و خلأهای عاطفی زیادی برای او به وجود می‌آید و این موضوع خیلی مواقع باعث می‌شود که ارتباط ایمن کودک با منابع دل‌بستگی اولیه او مثل پدر و مادر هم  دستخوش تغییر شود.

علت مقابله به مثل کودکان در تنبیه بدنی‌

این روانشناس کودک در پاسخ به سؤالی درباره‌ی این‌که چرا بچه‌ها وقتی مورد تنبیه بدنی قرار می‌گیرند دقیقاً مقابله به مثل می‌کنند و همان رفتار را در مقابل والدین انجام می‌دهند، گفت: در سنین تقریباً 3تا 6 سالگی که کودکان در مرحله دوم روان‌شناختی خود هستند نیروی اراده در حال شکل گرفتن است. این نیروی اراده و آن مقاومت گرایی‌ها و منفی‌گرایی‌هایی که کودکان دارند. باعث نه گفتن‌ آنان می‌شود و در سطح جسمی هم کودک متوجه توانایی بدنی و ماهیچه‌ای خود شده است و می‌خواهند در مقام عمل این توانایی را نشان دهد تا ببیند آیا دقیقاً می‌توانند همان کار را انجام دهد.

پهلوان‌نشان تأکید کرد: به هر حال منبع الهام کودک والدین هستند تصور آن‌ها این است که اگر والد کاری را انجام می‌دهد این کار، درست است. بنابراین او هم امتحان می‌کند تا ببیند آن نتیجه‌ای که والد می‌خواهد از کودک بگیرد کودک هم می‌تواند آن نتیجه را از والد بگیرد؟ به همین خاطر است که می‌گوییم  از آنجایی که بچه‌ها مشاهده کنندگان قوی هستند و تقریبا در 5 تا 6 سال اول زندگی‌شان هم این شخصیت روانی در حال شکل گیری است، اکیدا توصیه می‌شود تا جایی که امکان دارد، گفتگوی همدلانه بدون برانگیختگی احساس شرم و نقص در کودک اتفاق بیافتد تا هیجان کودک به شکل درستی بررسی شود. البته تنبیه اصولی مانند محرومیت، تقویت منفی، جداسازی یا شیوه‌های غیرکلامی با توجه به شرایط سنی و روشی صحیح می‌تواند یکی از روش‌های کارآمد در تربیت کودک باشد.

این  روانشناس در ادامه گفت: مسئله بعدی که به شدت توصیه می‌کنیم این است که خانواده‌ها انتظارات‌شان را از کودکان در سطح متعارف، منطقی و مطلوب متناسب با سن، جنس و ویژگی‌های تحولی کودکان قرار دهند، در کنار آن پیامدهایی‌ که انجام یا عدم انجام آن رفتار، با شکل‌های مختلف به کودک گفته شود.

اصرار کودکان بر درستی اشتباهی که انجام می‌دهند

 پهلوان‌نشان در پاسخ به سوال دیگری درباره‌ مقاومت کودکان و اصرار آن‌ها بر اشتباه نبودن کارشان اظهار کرد: دلایل زیادی باعث می‌شود که کودک اصرار بر درست بودن کار خود داشته باشد. اگر کودک در بازه‌ سنی 3 تا 6 سال باشد این مقاومت و منفی‌گرایی اساسا جزو شاخصه‌های تحولی او است. والدین باید از شیوه‌های دیگر و به شکل غیر مستقیم مانند استفاده از کارتون‌ها، قصه‌ها، نمایش ها و بازی با عروسک‌ها، سعی کنند آن مفهوم را آموزش دهند.

وی ادامه داد: از دلایل دیگری که باعث می‌شود بچه‌ها اشتباهات خود را نپذیرند این است که کودک در فضای ذهنی خود این داده را دارد که من اگر الان به اشتباه خود اقرار کنم کتک می‌خورم چون قبل‌تر از این هم همین موضوع اتفاق افتاده است.

این روانشناس کودک گفت: اساسا والدین در تنبیه‌های خود به دنبال راه‌حل مسئله نیستند بلکه به دنبال آن هستند که آن احساس شرم و نقص در کودک بالا بیاد و به او بقبولانیم که تو مقصر هستی. در صورتی که صورت مسئله اصلی ما باید آن اتفاق باشد. زمانی که کودک دارد به چهره والدین نگاه می‌کند و می‌بیند که این والدین بسیار برافروخته هستند و شاید ابزار خاصی هم در دست داشته باشند. مسلما از پذیرفتن اشتباه خود اجتناب می‌کند. از سوی دیگر در دوره‌ای که کودک استقلال‌ورزی را تجربه می‌کند، آن احساس شرم  برای او آزار دهنده است. بنابراین شاید بهتر باشد در موقعیتی که هم والد عصبانی است و هم کودک پذیرا نیست. شروع به تنبیه کردن یا شکافتن مسئله نکنیم و اجازه دهیم کمی زمان بگذرد تا بار هیجانی فروکش کند.

وی در پایان با تاکید بر اینکه باید والدین تمرکز خود را روی خود اتفاق بگذارند. تصریح کرد: بچه‌ها متمرکز بر حال هستند و آینده‌نگری ندارند. ممکن است کاری را هم به اشتباه انجام بدهند. ولی واقعاً نیت عامدانه‌ای نبوده است. به این دلیل بعضی وقت‌ها کودکان می‌گویند که من نمی‌دانستم که این اتفاق می‌افتد و فقط می‌خواستم تجربه کنم. از این رو ما باید بر روی گفت‌وگوی همدلانه‌ای با کودک تمرکز کنیم و ببینیم که کودک در آن لحظه چگونه فکر می‌کرده و چه احساسی را داشته و چه هیجانی را تجربه کرده است.

انتهای پیام