وقتی دردها مزمن میشوند| پیامدهای ناخواستهای که تداوم درد ایجاد میکند
تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۴۶۹۳۰
همشهریآنلاین-یکتا فراهانی: درد مزمن یا سندرم دردمزمن ( Chronic pain) نوعی درد است که عنوانهای دیگری مانند دردهای سوزشی کند، مبهم، ضرباندار و تهوعآور هم به آن داده میشود.
این دردها گاهی با دردهای حاد اشتباه گرفته میشوند. اما یکی از روشهای تشخیص درست دردهای مزمن آن است که بدانیم درمان آنها بیش از دوره مورد انتظار بهبودشان به طول خواهد انجامید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
همه افرادگاهی دچار درد میشوند. به طورکلی درد ناگهانی، واکنش مهم سیستم عصبی است که به ما کمک میکند هوشیار باشیم و در مورد آسیبهای احتمالی به ما هشدار میدهد.
توجه داشته باشیم وقتی بدن دچار آسیب میشود سیگنالهای درد از ناحیه آسیب به سمت نخاع و سپس به سمت مغز حرکت میکنند. اغلب دردها با رسیدگی و بهبود آسیب، کمتر میشوند. اما بعضی دردها مانند دردهای مزمن این گونه به درمان پاسخ نمیدهند و بدن حتی پس از بهبود آسیب هم همچنان سیگنالهای درد را به مغز ارسال میکند.
این گونه دردها میتوانند هفتهها به طول بینجامند؛ تا اندازهای که حتی تحرک فرد را محدود کنند و توانایی، سازگاری و قدرت و استقامت او را کاهش دهند. به این ترتیب انجام وظایف و فعالیتهای روزانه را چالشبرانگیز میکند.
اهمیت درددکتر سارا ساعدی، متخصص روانشناسی سلامت و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی در مورد درد میگوید: «بیتردید همه ما در زندگی بارها با بیماریهای گوناگون دست و پنجه نرم کردهایم. آنچه در تمام این موارد مشترک بوده، تجربه حس ناخوشایندی به نام درد است. شاید بتوان گفت احساس درد، عمومیترین فشار روانی است که تمام مردم روی زمین از این نظر مشترک هستند.
با وجود آنکه هیچ کس نمیخواهد درد را تجربه کند، اما باید بپذیریم که درد برای سلامت ما سودمند است. چون ناتوانی در احساس درد موجب میشود در مواقع لزوم، افراد به دنبال درمان و مراقبت های لازم نباشند.»
درمان به موقعبه گفته ساعدی، اگر احساس درد نداشته باشیم، مشکلات نسبتا کوچک تبدیل به مشکلات بزرگتری خواهد شد که شاید مراحل درمان را با مشکل مواجه کند. ضمن آنکه بسیاری از دردها زمان خاصی (golden time) برای درمان دارند که اگر از دست برود، بازیابی آن ممکن نیست. مثلا زمانی که عضلات آسیب ببیند، اگر به موقع و در ساعات مشخصی پس از حادثه سرد نگه داشته نشوند، درمان آنها در آینده با مشکل بسیار بیشتری مواجه خواهد شد. همچنین فردی که دلدرد شدیدی به علت آپاندیسیت دارد، اگر به موقع به پزشک مراجعه نکند، ممکن است کارش به پارگی آپاندیس بکشد.
دردهای حاد و مزمناین متخصص روانشناسی سلامت میگوید بر اساس نظر «انجمن بین المللی مطالعه درد» (IASP)، تجربه حسی و هیجانی ناخوشایند مرتبط با آسیبهای واقعی بدن از نظر طول مدت به دردهای حاد و درد مزمن تقسیم میشوند.
دردهای حاد دردهایی شدید، اما کوتاهمدت و اغلب ناشی از آسیب به بافت یا عضو است که به مرور زمان وقتی بافت، استخوان یا عضله بهبود یابد، برطرف میشود، مثل شکستگی استخوان یا درد زایمان.
اما دردهای مزمن که معمولا بیش از سه تا شش ماه ادامه دارند، معمولا به دردهای تهوعآور معروف هستد؛ به گونهای که دستکم تا اندازهای ناشی از عوامل روان شناختی هستند که حتی پس از التیام آسیب بافتی هم ادامه پیدا میکنند.
هزینه دردهای مزمنساعدی میگوید سازمان جهانی بهداشت، میانگین شیوع درد مزمن مانند (کمردرد، سردرد، آرتریت روماتویید و...) را در جمعیت بزرگسال ۲۰ درصد و هزینه سالانه مستقیم یا غیرمستقیم درمان آنها را بیش از ۳۹۴۵ میلیارد دلار تخمین میزند. به نظر میرسد درد مزمن، اصلیترین دلیل مرگ و میر و ناتوانیهای عمومی در سال ۲۰۲۰ بوده است.
علاوه بر هزینههای بهداشتی و درمانی بیماران درد مزمن، ناتوانی های همراه با این گونه دردها مانند کاهش کیفیت زندگی و آشفتگیهای روانی، غیبت از کار و غرامتهای از کار افتادگی هم هزینههای زیادی بر منابع اقتصادی کشورها وارد میکند.
به عقیده ساعدی، امروزه پس از سرماخوردگی، کمردرد مزمن به عنوان دومین علت شایع مراجعه به مطب پزشکان، دلیل ۱۲ درصد از کل مرخصیهای استعلاجی را شامل میشود و همچنین سالانه ۱۶ میلیارد دلار هزینه مستقیم بهداشتی را به کشورها تحمیل میکند.
آستانه تحمل در برابر درددکتر ساعدی میگوید نتایج پژوهشهای مختلف نشان میدهد میزان ناراحتی و احساس ناتوانی افراد از یک جراحت یا بیماری مشخص از شخصی به شخصی دیگر متفاوت است.
مثلا برای یک فرد هنگام ابتلا به دلدرد یا سردرد، بیرون آمدن از رختخواب ممکن نیست و باید استراحت کند. در حالیکه شاید شخص دیگری چنین دردی را فقط کمی آزاردهنده بداند و بتواند فعالیتهای روزانه خود را ادامه دهد، چون آستانه تحمل او در برابر درد بیشتر است.
پاسخگوییهای متفاوت به دردبه گفته این متخصص سلامت، تفاوت تحمل افراد در برابر درد، ناشی از عواملی چون توجه به رویدادهای تهدیدکننده، نگرانی، بررسی و وسواسهای بیش از حد به بیماری، آستانه و سطح تحمل پایین در برابر درد، ویژگیهای شخصیتی (مانند کمالگرایی و برونگرایی) و حتی تجارب دوران کودکی و یادگیری است.
احساس به درد و مقابله با آنساعدی میگوید زمانی که افراد شدت بیماری خود را بیش از اندازه برآورد میکنند، از آن میترسند و باور دارند که این بیماری تا مدتها ادامه خواهد داشت و پایانیافتنی نیست یا در مقابل کنترل و تحمل درد، خود را ناتوان میدانند و احساس بیکفایتی میکنند، قطعا این گونه احساس ضعفها بر روند درمان آنها بیتاثیر نخواهد بود.
ارتباط جسم و روان در برابر دردبه گفته این متخصص روانشناسی سلامت، فاجعه آمیز خواندن درد و شکستهای مداوم درمانی و به طور کلی، نداشتن احساس لیاقت در مقابله با درد، نه تنها به تشدید درد منجر می شود؛ بلکه به ایجاد اختلالات روانپزشکی مهمی مانند افسردگی یا اضطراب و حتی خودکشی نیز منجر خواهدشد.
برای مثال میزان افسردگیها در جوامع ۴ تا ۸ درصد است، اما میزان افسردگی در بیماران سرطانی ۳۰ درصد تخمین زده شده است. همچنین میزان افکار خودکشی و اقدام به خودکشی نیز در بین افراد مبتلا به دردهای مزمن در مقایسه با جمعیت عمومی نیز دو الی سه برابر است.
توجه به زندگی سلامت محوردکتر ساعدی میگوید به نظر میرسد با توجه به ماهیت چندبعدی دردهای مزمن و پیامدهای روانی و اجتماعی آنها، علاوهبر مدیریت و درمان درد، بیماران مبتلا به دردهای مزمن باید از درمان شناختی نیز بهره بهرهمند شوند.
در واقع، افراد در مداخلات شناختی رفتاری باید با شناسایی و اصلاح افکار و باورهای ناکارآمد مربوط به درد به درمان دردهای مزمن بپردازند.
آرام سازی (آموزش تنفسهای شکمی، تصویرسازی ذهنی آرام سازی عضلانی)، برنامهریزی برای رسیدگی به سلامت جسم و روان و سبک زندگی سلامت محور میتواند در مقابله با درد بسیار موثر واقع شود.
کد خبر 674760 برچسبها بیماری - درد روانشناسیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: بیماری درد روانشناسی برابر درد دردهای مزمن درمان آنها درد مزمن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۴۶۹۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آسیبدیدگی بافت مینای دندان با مصرف مواد غذایی اسیدی/ چرا دنداندرد غیرقابل تحمل میشود؟
دندانپزشک و متخصص بیماریهای دهان، فک و صورت گفت: مصرف شیرینیها و مواد غذایی حاوی اسید میتواند خردگی و پوسیدگی سریع را در مینای دندان ایجاد کند، خوردن لواشکهای ترش و نوشابهها به دلیل وجود اسیدکربنیک موجب پوسیدگی دندانها میشود.
الهام فقیهیان در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به نشانههای دندان آسیبدیده اظهار کرد: درد دندان یکی از نشانههای دندان آسیبدیده است، اما بیمار باید دقت کند مراجعه به دندانپزشک نباید تنها زمانی که درد دندان وجود دارد اتفاق بیفتد، اگر بیمار در مراحل اولیه پوسیدگی دندان به دندانپزشک مراجعه کند، هزینه کمتری را از لحاظ مالی و آسیب به دندان میپردازد تا اینکه در مراحل انتهایی پوسیدگی دندان به پزشک مراجعه کند.
وی افزود: وقتی که دندانی پوسیدگی سطحی دارد با ترمیم و پر کردن ساده بهبود پیدا میکند که هزینه بسیار کمتری نسبت به درمان ریشه و عصبکشی که دندان پوسیده به بیمار تحمیل میکند، دارد.
دندانپزشک و متخصص بیماریهای دهان، فک و صورت تصریح کرد: در پوسیدگی سطحی بافت دندان کمتر تخریب میشود، اما وقتی که دندانی عصبکشی یا مورد درمان ریشه قرار گیرد، دیگر بیمار درد را حس نمیکند و بافت دندان بسیار شکننده میشود و نیاز به درمان روکش و پروتزهای دندانی دارد، از این جهت حائز اهمیت است زمانی که بیمار احساس پوسیدگی دندانی داشت، سریع به دندانپزشک مراجعه کند.
وی با اشاره به حساسیت دندانهای پوسیده به بعضی مواد غذایی گفت: دندانها وقتی در معرض پوسیدگی قرار دارند، نخستین حساسیتی که نشان میدهند نسبت به خوردن مواد غذایی شیرین و سرد است، هنگامی که بیمار مواد غذایی شیرین را میخورد، این مواد لابهلای شیارهای دندان میرود و موجب شروع یک درد تیر کشنده میشود که پس از مدتی این درد تسکین پیدا میکند.
فقیهیان ادامه داد: این درد غیرقابل تحمل نیست و بیمار سریع به دندانپزشک مراجعه نمیکند، به همین دلیل وقتی بیمار یک ماده غذایی سرد مانند یک لیوان آب خنک را مصرف میکند، این نوع احساس درد شکل میگیرد و سریع هم آرام میشود، در این مرحله احتمال دارد دندان دچار پوسیدگی شده و نیاز به درمان ریشه و عصبکشی نداشته باشد.
وی با بیان اینکه پوسیدگی خود به خود درمان نمیشود، ادامه داد: بسیاری از اعضای بدن هستند که وقتی دچار بیماری میشوند، سیستم ایمنی بدن میتواند آن را درمان کند، اما بافت دندان از این مورد تبعیت نمیکند، وقتی که مینای دندان پوسیده شد، دیگر بهبودی در کار نیست.
دندانپزشک و متخصص بیماریهای دهان، فک و صورت عنوان کرد: پوسیدگیهای دندان را در بعضی از موارد با رعایت نکاتی میتوان کمتر کرد، اما بهبودی توسط بافت بدن صورت نمیگیرد، همچنین لازم است بدانیم پوسیدگی شروع به پیشرفت میکند تا به عصب دندان برسد، در این مرحله بیمار یک درد غیرقابل تحمل و شبانهروزی را تجربه میکند و شدت درد شبها بیمار را از خواب بیدار میکند.
وی خاطرنشان کرد: احتمال دارد بیمار یک لیوان چای داغ مصرف کند و درد شدید و تیر کشندهای را داشته باشد، وقتی که بیمار درد دندان را تجربه میکند، دندان او نیاز به عصبکشی دارد، یعنی درد طولانیمدت با محرکهای بیشتری صورت میگیرد، بسیاری اوقات احتمال دارد پوسیدگی به عصب دندان برسد و دندان نیاز به عصبکشی داشته باشد، اما بیمار هیچ دردی نداشته باشد و درمان ریشه بدون وجود درد برای بیمار تجویز شود.
کدام مواد غذایی پوسیدگی سریع در دندان ایجاد میکند؟فقیهیان با تاکید بر اینکه مصرف شیرینیها و مواد غذایی حاوی اسید میتواند خردگی و پوسیدگی سریع را در مینای دندان ایجاد کند، گفت: خوردن لواشکهای ترش و نوشابهها به دلیل وجود اسیدکربنیک موجب پوسیدگی دندانها میشود، بنابراین مدت زمان استفاده از این مواد غذایی حائز اهمیت است، برخی افراد عادت دارند لیموترش را با دندان فشار دهند؛ این حرکت میتواند پوسیدگی و آسیب به بافت مینای دندان را برای بیمار ایجاد کند.
وی در خصوص اهمیت مراجعه زودهنگام به دندانپزشک تصریح کرد: مراجعه به دندانپزشک وابسته به رعایت بهداشت دهان بیمار است، افرادی که رعایت بهداشت دهان آن کمتر است و مصرف مرتب سیگار و محرکها را دارند، باید هر شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنند، اما افرادی که بهداشت دهان را بهخوبی رعایت میکنند و از مسواک، نخ دندان و دهانشویههای فلوراید استفاده میکنند، مراجعه آنها به دندانپزشکی میتواند در زمان طولانیتر و هر ۱۲ تا ۱۸ ماه یکبار انجام شود.
دندانپزشک و متخصص بیماریهای دهان، فک و صورت عنوان کرد: مراجعه به دندانپزشکی بر اساس ارزیابی و بروز پوسیدگی دندانهای بیمار است، پیشگیری بهتر از درمان است، مراجعه کودکان به دندانپزشک باید هر شش ماه یا سالی یکبار انجام شود، به دلیل اینکه دندانهای کودکان تازه روییده است و مداخله زودتر، هزینههای درمانی کمتر و نتیجه بهتری را به دنبال دارد و اگر نیاز به فلورایدتراپی باشد، توسط دندانپزشک صورت میگیرد.
وی خاطرنشان کرد: باید بدانیم اگر در موارد انتهای پوسیدگی دندان به دندانپزشک مراجعه کنیم، هزینههای بیشتری به ما تحمیل میشود، در واقع وقتی که یک دندان ترمیم میشود، نسبت به زمانی که نیاز به عصبکشی دارد، استحکام بیشتری خواهد داشت، اما با درمان ریشهای دندان استحکام آن کمتر میشود و نیاز به درمانهای جانبی مانند روکش دندان نیز ضرورت پیدا میکند.
کد خبر 748407