« ادبیات فرانسه از ۱۹۸۰ تا امروز»؛ دومينيك ويار و نبرونو ورسيه؛ ترجمه محمد بهرامی و سعيد صادقيان، انتشارات فرهنگ معاصر فرزند زمانه خود بودن
تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۰۰۸۷۸۲
« ادبیات فرانسه از ۱۹۸۰ تا امروز»
نویسنده: دومينيك ويار و نبرونو ورسيه
مترجم: محمد بهرامی و سعيد صادقيان
ناشر: فرهنگ معاصر، چاپ اول 1399
628 صفحه، 235000 تومان
****
وقتی صحبت از ادبیات فرانسه به میان آید، بی‌گمان نام بزرگان و نامدارانی همچون هوگو، زولا، بالزاک و بودلر تا پروست، ژید و سارتر و بسیاری دیگر؛ به خاطر ما می‌آید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اگرچه در دهه اخیر بخصوص پس از اینکه جایزه نوبل نصیب پاتریک مودیانو شد، ادبیات امروز فرانسه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت و این موفقیت موجب توجه بیشتری به آثار متاخر ادبیات فرانسه در ایران شد و با ترجمه آثار نویسندگان جوان فرانسوی جلوه‌هایی از این ادبیات پیش روی مخاطبان فارسی زبان قرارگرفت، باید اذعان کرد که ادبیات امروز فرانسه حرفهای زیادی برای گفتن دارد که در آثار ترجمه شده به فارسی نیز می توان این تفاوت‌ها را مشاهده کرد اما کماکان خلاء های جدی در زمینه ترجمه و تالیف آثاری در نقد و بررسی ادبیات امروز فرانسه دید می شود.
خوشبختانه نشر فرهنگ معاصر در این زمینه پیشگام شده و اثری پرو پیمان و جامع درباره ادبیات فرانسه تقریبا در چهاردهه گذشته منتشر کرده است. « ادبیات فرانسه از ۱۹۸۰ تا امروز» نوشته دومينيك ويار و نبرونو ورسيه با ترجمه محمد بهرام و سعيد صادقيان که چندی است به بازار آمده کتابی است در خور اعتنا که می تواند مورد استفاده هر علاقمند جدی ادبیات فرانسه و یا آن پژوهشگرانی که درباره ادبیات دهه های اخیر این کشور تحقیق می کنند، قرار گیرد. نویسندگان کتاب هر دو از چهره های دانشگاهی شناخته شده در این کشور هستند؛ دومينيک ويار، استاد ادبيات معاصر دانشگاه ليل و برونو ورسيه، استاد بازنشستة ادبيات دانشگاه پاريس است که البته در تهیه این کتاب فرانک اورار، مدرس دانشگاه پاريس نیز با آنها همکاری داشته است.
ادبیات امروز فرانسه اگرچه زاییده و بالیده‌ی ادبیات کلاسیک و پیشین این کشور بوده است؛ اما باید گفت که در طول این خط سیر و بالندگی، تغییر بسیاری کرده است. به گونه‌ای که از بسیاری جهات ادبیات معاصر فرانسه را باید ادبیاتی بسیار متفاوت با گذشته ارزیابی کرد. البته اگر توجه داشته باشیم که ادبیات فرانسه از دیرباز بسیار مستعد تغییر و تحول های ادبی و هنری بوده و بسیاری جنبش های ادبی و هنری ریشه در ادبیات و هنر این کشور داشته است. این تغییرات نباید چندان برای ما عجیب باشد، به ویژه اینکه نه تنها جهان امروز بسیار متفاوت با جهان نیمه نخست قرن بیستم و پیش از آن است بلکه دغدغه های انسان امروز با گذشته بسیار متفاوت هستند.
نویسندگان کتاب حاضر پیش از هر چیز بستری را فراهم آورنده اند که مخاطب با درک دگرگونی های به وجود آمده بتواند به راحتی این تغییرات را درک کند. دگرگونی‌هایی که نقطه عزیمت آن ادبیات میانه دهه هفتاد میلادی در قرن بیستم بوده است و رفته رفته به تغییراتی انجامیده است که می‌توان نظریه نو شدن و خط و ربط چگونگی ادبیات امروز را که در نوع خود ادبیاتی سرزنده و پویاست، درک کند.
این کتاب ساختاری حساب شده و موضوع محور دارد اما در دل این رویکرد کلی که فصل‌ها و بخشهای کتاب را تشکیل می دهد نویسندگان کتاب به سراغ مهم ترین آثار این دوره رفته اند و با بررسی و تحلیل آنها در دل اصلی ترین رویکردهای این سالها، ادبیاتی غنی و پرطراوت را پیش روی مخاطب قرار می دهند که نیاز به بازشناسی جدی دارد. از دیگر ویژگی های کتاب نشان دادن چالش هایی است که نویسنده امروز (در اواخر قرن بیستم و اوایل قرن بیست و یکم) با آن روبه روست. زمانه‌ای که دیگر دوران ظهور و بروز نویسندگان بزرگ با آن متر و ملاک گذشته پایان یافته است. از این روست که باوجود نوشته شدن آثار ارزنده نباید انتظار آن نویسندگان بزرگ دیروز را داشت، کسانی همانند زولا که با نوشتن یک نامه (در ماجرای دریفوس) آنچنان در حوزه لایه های مختلف دنیای فرهنگ، هنر و ادبیات از یک سو و معادلات اجتماعی و سیاسی تاثیر می‌گذارد. یا نویسنده‌ای همانند ژان پل سارتر که با یک نامه جماعتی را برانگیخته و به واکنش برانگیزد. خلاصه اینکه در این کتاب می بینیم، همانگونه انسان امروز و دغدغه‌هایش تفاوت دارد؛ ادبیات و نویسندگانش نیز متفاوت هستند. نویسندگان امروز شاید بیش از هر زمان دیگری فرزند زمان خویش هستند. البته در این میان هستند نویسندگانی که به سبک و سیاق آثار گذشته می‌نویسند؛ همانند اغلب آثار کلاسیک به شیوه سوم شخص و به صورت خطی داستان‌های‌شان را روایت می‌کنند.
«ادبیات فرانسه از ۱۹۸۰ تا امروز» از هفت بخش تشکیل شده است. سه بخش نخست با عناوین خودنوشت، نوشتن تاریخ و نوشتن دنیا؛ قسمت اول کتاب تحت عنوان «تجدید مسائل » را تشکیل می دهد. چهار بخش دیگر کتاب با عناوین: فرزند زمانه خود بودن، جاذبه داستان، حضور شعر و نوشته‌های نمایشی؛ قسمت دوم کتاب باعنوان «تحول ژانرها، تقابل دیدگاه‌های زیباشناختی» را می سازند. البته هر بخش کتاب خود به زیر فصل‌هایی تقسیم شده است که در قالب آنها امکان بررسی جنبه های مختلف هر شاخه از ادبیات امروز را به وجود می‌آورد. از فصول هفت گانه کتاب، به پنج فصل نخست عمدتا ادبیات داستانی اختصاص یافته است و فصل ششم و هفتم کتاب به ترتیب به شعر و ادبیات نمایشی اختصاص یافته است. به این ترتیب در این کتاب تصویری روشن و دقیق از ادبیات فرانسه بعد از تغییر و تحولهای دهه هفتاد ترسیم شده است. رویکردها و جریانهای مختلف با ارجاع به آثار گوناگون در کتاب مورد توجه قرار گرفته‌اند. شیوه کار نویسندگان در این بررسی تاریخی نه صرفا روایتی تاریخ نگارانه که مهمتر از آن نقادانه و تحلیلی‌ست. خوشبختانه در این کتاب برای اینکه خواننده بهتر با این آثار آشنا شود، بریده ای از آنها به عنوان شاهد مثال در باکسهایی در لابلای متن کتاب قرار گرفته اند.
نویسندگان کتاب در رهگذر این فصول نشان می دهند که چگونه ادبیات فرانسه دچار دگرگونی شده است و آن را حتی در نگاه به موضوعاتی که در گذشته دستمایه خلق آثار ادبی بوده‌اند و یا ژانرهای ادبی و... می‌توان مشاهد کرد. برای نمونه نویسنده امروز نگاهی دگرگونه به جنگ جهانی اول (یا دوم) دارد. نکته ای که در فصل اول و بخش دوم کتاب (نوشتن تاریخ) با عنوان ادبیات معاصر و جنگ جهانی اول بدان پرداخته شده است. این مهم درباره جنگ جهانی دوم و دیگر موضوعات و ژانرها مورد بررسی قرار گرفته است همانند تغییرات و نوآوری هایی که در ادبیات پلیسی معاصر می توان مشاهد کرد.
از نکات قابل ذکر کتاب که از نگاه جدی مترجمان و ناشر حکایت دارد؛ اهمیتی است که برای اثر حاضر به عنوان یک منبع جامع و پروپیمان قائل هستند. منبعی که قرار است کمک حال علاقمندان ادبیات فرانسه، پژوهشگران و دانشجویان این حوزه و همچنین مترجمان علاقمند به ادبیات فرانسه باشد. بنابراین عناوین رمانها و کتابهایی از ادبیات معاصر فرانسه که به فارسی ترجمه نشده اند، اما در این کتاب از آنها یاد شده است؛ در یک سایت بارگذاری شده اند. این مهم از آن روست که مخاطبان کتاب در صورت نیاز به عنوان اصلی کتاب و بدست آوردن مشخصات و توضیحاتی راجع به آنها، به این آدرس (www.tabularium.ir ) مراجعه کنند.
«ادبیات فرانسه از ۱۹۸۰ تا امروز» کتابی است که بی گمان ( علاوه‌بر کتابخانه‌های عمومی) نباید جای آن در کتابخانه شخصی علاقمندان ادبیات داستانی خالی بماند.
منبع: الف
کلیدواژه: نویسندگان کتاب ادبیات امروز قرن بیستم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۰۰۸۷۸۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کودکان با شعر زندگی موفق‌تری خواهند داشت
به گزارش خبرگزاری مهر، امیراسماعیل آذر نویسنده، پژوهشگر و استاد زبان و ادبیات فارسی میهمان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود و با حامد علامتی مدیرعامل کانون برای طراحی و اجرای برنامه‌های ترویج شعرخوانی و مشاعره در بین کودکان و نوجوانان گفتگو کرد.
امیراسماعیل آذر مجری برنامه‌های مشاعره محور صدا و سیما در این نشست به دعوت علامتی برای همکاری در حوزه پرورش استعدادهای ادبی و شعری کودکان و نوجوانان ایرانی و ترویج فرهنگ و زبان فارسی در بین بچه‌ها پاسخ مثبت گفت و برای همکاری در این زمینه اعلام آمادگی کرد.
این شاعر و مترجم دیروز شنبه ۸ اردیبهشت و در جمع مدیران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با اشاره به اهمیت شعر و ادبیات در تربیت کودکان گفت: اگر شعر در وجود کودکان متمکن و جایگزین شود و بچه‌ها با این مفاهیم آشنا شوند آنها در زندگی آینده انسان‌های موفق‌تری خواهند شد. نتیجه یک بررسی گذرا نشان داد که این کودکان در زندگی خود انسان‌های آرام و دور از خشونت بودند و آنان محصول شعرها هستند.
اسماعیل آذر ضمن اظهار خوشحالی از حضور در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به‌عنوان یک مجموعه ریشه‌دار گفت: من یک معلم هستم و در دانشگاه تدریس می‌کنم اما در همه این سالها کانون همیشه یکی از محورهای ذهن من بوده و هر مجموعه‌ای که پشتوانه نداشته باشد محکوم به فناست اما پشتوانه کانون اندیشمندان و شخصیت‌های بزرگی هستند که سبب رشد این مجموعه شده‌اند و اکنون ما زیر سایه آنها نشسته‌ایم و حرف می‌زنیم.
وی با اشاره به تاریخ کهن قصه و قصه‌گویی در ایران گفت: در برخی از دوره‌های تاریخی و از زمان صفویه، قصه‌گویی به یک منصب تبدیل شد و در دوران قاجاریه هم ناصرالدین شاه، «قصه‌گو» یی ویژه داشته و فخرالدوله دختر او این قصه‌ها را می‌شنیده و می‌نوشته است.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: آن‌چه امروز رایج است شعر است که در ایران پشتوانه دارد و در ضمیر ایرانیان نهفته است و همه ما با شعر بزرگ شده‌ایم. در حال حاضر هم با حرکت‌هایی که در حوزه ترویج مشاعره راه انداخته‌ایم خوشبختانه تعداد کودکان و نوجوانان علاقه‌مند به شعر افزایش قابل توجهی داشته است. بچه‌ها دوست دارند شنیده شوند.
اسماعیل آذر گفت: من کانون پرورش فکری را دوست دارم و معتقدم از آموزش و پرورش و صدا و سیما هم می‌تواند مهمتر باشد چرا که این مجموعه می‌تواند انسان بسازد در حال حاضر بسیاری از شعرهای بچه‌ها محصول ذوق آن‌هاست نه دانش و تجربه‌های نو آنان، به همین دلیل باید بچه‌ها را با شاعران قدیمی آشنا کنیم.
پیشنهاد این نویسنده و مترجم، راه‌اندازی جریان مشاعره در مراکز کانون سراسر کشور با استفاده از فناوری‌های جدید و فضای مجازی بود و او اعلام آمادگی کرد تا مربیان کانون در زمینه آموزش شعر به بچه‌ها تحت آموزش قرار بگیرند و شعرهای بسیار ساده و قابل فهم برای کودکان جمع‌آوری و منتشر شود.
برای نسل جدید باید از ابزار هنر و ادبیات مانند شعر، داستان و قصه‌گویی استفاده کنیم
در ادامه حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در سخنانی از اسماعیل آذر به‌عنوان یکی از قله‌های مسلّم ادبیات و شعر نام برد و گفت: ما به دنبال این هستیم که از تجربه‌های ایشان استفاده کنیم و درخواست می‌کنیم در ساخت برنامه‌هایی برای کودکان در حوزه شعر و شعرخوانی به ما کمک کنند.
وی افزود: برنامه ترویج شعرخوانی و مشاعره با سه سیاست محوری سال ۱۴۰۳ یعنی مرکز محوری، مخاطب محوری و نوجوان محوری کاملاً مطابقت دارد.
مدیرعامل کانون پرورش فکری با بیان این که کانون قصد ندارد گرفتار روزمرگی شود، گفت: قصد داریم در این حوزه کارهای ماندگاری را که شمولیت داشته باشد از خود به یادگار بگذاریم. برای نسل جدید باید از ابزار هنر و ادبیات مانند شعر، داستان و قصه‌گویی استفاده کنیم و البته ابزار رسانه که بسیار مهم است.
وی اهمیت ایجاد یک پیوست رسانه‌ای برای تمامی برنامه‌های فرهنگی و هنری را یادآور شد و گفت: کودکان و نوجوانان امروز غرق در گوشی هستند و ما باید از ظرفیت رسانه‌ها به‌ویژه رسانه ملی و فضای مجازی برای ترویج ادبیات استفاده کنیم.
علامتی با تاکید دوباره بر اینکه احیا کانون و بازگرداندن آن به دوران درخشان دهه ۶۰ و ۷۰ شمسی گفت: این امر تصمیمی راهبردی است و قصد داریم هر کار خوبی که انجام شده است ادامه دهیم و تقویت کنیم و اگر می‌بینیم کاری مناسب زمان فعلی نیست، حتماً تغییر خواهیم داد.
اعضا کانون پرورش فکری گنجینه همیشه درخشان عرصه هنر و ادبیات هستند
در ادامه محمدرضا کریمی‌صارمی معاون تولید کانون پرورش فکری گفت: اعضای کانون پرورش فکری به عنوان گنجینه‌ای هستند که همیشه در رویدادهای هنری و ادبی و سینمایی کشور درخشیده‌اند.
در ادامه سمیه‌سادات ابراهیمی مدیرکل حوزه مدیرعامل، روابط عمومی و امور بین‌الملل کانون پرورش فکری گفت: سیاست کانون گسترش زبان و ادبیات فارسی با بهره‌گیری از خلاقیت و نوآوری است و ما در این زمینه از طراحی برنامه‌های ترکیبی برای کشف استعدادهای نوجوانان در قالب‌های مختلف استقبال می‌کنیم.
در ادامه محمدحسین علی‌مددی دستیار رسانه‌ای مدیرعامل کانون پرورش فکری از حضور اسماعیل آذر در کانون استقبال کرد و گفت: با حضور شما و از راه طراحی برنامه‌های تلویزیونی و بهره‌گیری از قالب‌ها و طرح‌های گوناگون و جذاب، نشر کتاب و… می‌توانیم به گسترش زبان و ادبیات فارسی کمک کنیم.
در ادامه مجتبی حاذق مدیر آفرینش‌های ادبی و هنری کانون پرورش فکری گفت: طرح‌های در دست اجرا این مجموعه مانند کارگاه‌های خوانش متن، یا پروژه استعدادیابی نوجوانان در قالب باشگاه ادبی قاف را ظرفیت‌های مناسبی برای اجرای برنامه مشاعره است.
در ادامه عباس محمددینی مدیرکل نظارت بر انتشارات اظهار امیدواری کرد از دیدگاه‌ها و مشورت‌های اسماعیل آذر برای ایجاد بانک ایده انتشارات و نشر کتابهایی جذاب و موردپسند کودکان و نوجوانان در حوزه اساطیر و ادبیات کهن در کانون بتوانیم استفاده کنیم.
در ادامه مجتبی دانشور مدیرکل نظارت بر چاپ و توزیع محصولات کانون از ارائه بیش از یک هزار عنوان کتاب در سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران توسط کانون پرورش فکری خبر داد و گفت: امسال در نمایشگاه ۶ تا ۸ عنوان کتاب شعر نوجوان هم رونمایی می‌شود. سیاست کانون اکنون تجاری‌سازی محصولات و توزیع آن در همه فروشگاه‌ها و کتاب‌فروشی‌های غیر کانون بوده است. مطمئن هستم با حضور آقای آذر انتشار این کتاب‌ها وضعیت بهتری پیدا می‌کند.
در پایان این نشست اسماعیل آذر با همراهی مدیرعامل کانون پرورش فکری از کتابخانه مرجع کانون بازدید کرد و به عضویت افتخاری این کتابخانه درآمد.
کد خبر 6091114
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور