«سه روز به آخر دریا»؛ تصویری روشن از زنان دوره قاجار
تاریخ انتشار: ۲ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۰۶۹۷۵۲
کتاب «سه روز به آخر دریا» به قلم شاهزاده خانم قجری یکی از بانوان پر نفوذ دوره قاجار است. این کتاب سفرنامه همسر عمادالملک به مکه و عتبات است که در ۱۵۰ صفحه به کوشش نازیلا ناظمی تنظیم و ویرایش شده و توسط نشر اطراف به چاپ رسیده است.
کتابی که قصد معرفی آن را داریم تنها یک سفر نامه نیست، بلکه داستان یک زندگی است؛ زندگی یک زن درباری که لایهای ناپیدا را آشکار میکند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این بانوی پرنفوذ از کسانی بوده که در پانزده سالگی مورد توجه ناصرالدین شاه قرار میگیرد، اما به گفته خودش بعد از سه سال بغض بزرگان مانع ازدواج او و بر هم خوردن نامزدی اش با ناصر الدین شاه شده و این گونه میشود که شاهزاده خانم در سن هجده سالگی به دستور ناصرالدین شاه به عقد عمادالملک، حاکم پنجاه و چند ساله بسیار ثروتمند و معتبر طبس در میآید.
پس از چند سال، دشمنیهای زنان دیگر عمادالملک و مرگ دو برادرش و دلتنگیهای شاهزاده خانم او را به عزیمت به مکه و عتبات مصمم میکند.
در بریدههایی از کتاب میخوانیم:
«چهارشنبه بیست و هشتم شعبان آمدیم به دار؛ و داری هم گله و احشام داشت. شرط خدمت به جا آوردند. همه قسم اسباب گوسفند و بزغاله و ... آوردند، یک چشمهٔ آب شور، یکی شیرین. جای خوشهوایی بود، آبادی کمی داشت.
شب را آمدیم تا صبح پنجشنبه بیست و نهم شعبان به منزل موسومه به زیرآب. آبش شور بود، هوا هم گرم. آبادیاش منحصر به چند چادر احشام گلهدار بود. آنجا گوسفندش سالی دو بار میزاید. یکی اول بهار، یکی اول پاییز. شب لنگ شد.
امروز صبح جمعه اول ماه مبارک رمضان ۱۳۰۳ ما بیچارهها که باید روزه را بخوریم، رفتیم شکاف کوه با حاجیه آقا و بیبی فاطی، غسل از آب جاری و سی کف آب بر سر ریختن، به عمل آمد. اول ظهر هوا به شدت گرم بود.»
از همان آغاز سفرنامه میفهمیم راوی زنی باسواد و نکتهسنج و تیزبین است که تمایلی به زیادهگویی ندارد، سفرنامهی شاهزاده خانم با ورود زائران به کشتی و سپس در راه بازگشت که از مسیر جبل اتفاق میافتد، رنگ و بویی دیگر پیدا میکند.
ازدحام مسافران و به گل نشستنهای مکرر کشتی و بدتر از همه مرگ و میر زائران و انداختن اجساد به دریا تا حملهی راهزنان به کاروان در راه جبل، چنان دقیق و شفاف توسط شاهزاده خانم توصیف شده که میتوان تمام آن وقایع را بسیار واضح در ذهن مجسم کرد.
استفاده درست و به موقع مؤلف از شعر، ضربالمثل و طنز و ذکر وقایع تاریخ با نثری ساده و روان را باید از جمله دلایل جذابیت سفرنامه دانست.
سفرنامههای زنان قاجار را میتوان منابعی معتبر و کامل برای بررسی شرایط زندگی اجتماعی زنان ایرانی در یکی از تلخترین دوران تاریخ ایران دانست. اگر شرایط فرهنگی و اجتماعی دوران قاجار به خصوص وضعیت زنان قجری برایتان جذابیت دارد و از سبک سفرنامهنویسی نیز لذت میبرید، این کتاب انتخابی مناسب برای مطالعه شماست.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ادبیاتمنبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: معرفی کتاب دوره قاجار شاهزاده خانم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۰۶۹۷۵۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پرمخاطب مثل «گیلدخت»
خونه همه هویت ماست. رگ و ریشه ما از میون سنگ و چوب و خشت وگل خونههامونه که سربرمیاره. هیچچیز توی عالم سختتر و تلختر ازاین نیست که دیگری خونه و کاشانهات روتصاحب کنه. جلوی چشمات جولون بده و نفسکش بطلبه واونجا رو به خاک وخون بکشه. اینطور مواقع حرجی نیست که آدم همه هست ونیست وداروندارش روبده تا خونهاش روپس بگیره و اون رو دوباره آباد کنه.»درچکیده داستان هم آمده بود: «عالم را آب ببرد، بزرگان و درباریان مملکت محروسه را خواب برده است. در این هیاهو و غوغا، آصف میرزای قاجار رویای تکیهزدن بر تختطاووس را دارد و ولایت دارالمرز گیلان را بهعنوان مقر این طرح و توطئه انتخاب میکند، بیآنکه آگاه باشد آنجا گلنار خانزاده به یاری دلدادهاش اسماعیل میرشکار قصد بر باد دادن این رویا را دارند و میخواهند طرحی نو دراندازند.» اگر بیننده سریال نبودید، با این جملات دستگیرتان شده که این قصه درباره وطن است و از تاریخ روایت میکند اما بر این حکایت چاشنی عشق و دلدادگی را هم افزوده تا فضایی دلانگیزتر به قصه دهد. همین وجه البته برگ برنده تلقی میشود، زیرا تجربه ثابت کرده، مخاطبان تلویزیون دوستدار قصههای خانوادگی با مضامین عاطفی هستند و سریالهای تاریخی که برای بالا بردن بار دراماتیک خود از این عنصر بهره بردند، موفقیت بیشتری در جذب مخاطب دارند.«گیلدخت» نیز ازهمین زمره است؛ اثری محصول مرکز فیلم و سریال معاونت برونمرزی رسانهملی که پخش آن در بهار۱۴۰۲ نیز ادامه یافت. با توجه به حیات طولانی که روی آنتن داشت و همچنین قصه گیرا و قاببندیهای چشمنواز توانست مخاطبان زیادی را با خود همراه کند تا جایی که در گزارشهای اعلامی مرکز تحقیقات صداوسیما تا تاریخ ۲۰اسفند۱۴۰۲، درمقام پربینندهترین سریال سیما در سال ۱۴۰۲ قرار گرفت. این سریال روی آنتن شبکه آیفیلم رفته تا برای مخاطبانی که از دیدن آن بازماندند، باردیگر ماجراهای گلنار در دورهای از حکومت قاجار را به نمایش درآورد و از این منظر، نگاهی هم به زیست اجتماعی وسیاسی زنان درآن برهه تاریخی داشته باشد، زیرا همانطور که گفته شد، شخصیت اصلی قصه یک زن است.کسی که خلاف جهت آب شنا میکند وازاینکه متفاوت به نظر برسد، نمیهراسد. چوب حرف مردم و اهل خانه را میخورد اما کوتاه نمیآید. در سرای اربابی خانه دارد اما دلش در گرو رعیتزادهای شجاع است و بهای این عشق را هم میپردازد.
نوشین مجلسی - سردبیر قاب کوچک