نقدی بر فیلم «مجبوریم»| وقتی فیلمساز در پی تحمیل حرف‌هایش به تماشاگر است/ بیانیه‌ای شعاری، گل‌درشت و نمایشی
تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۲۶۸۶۴
درمیشیان کارگردانی است که فیلم‌هایش بیش از آنکه دراماتیزه باشند، بیانیه و شعار هستند. آنچه در «مجبوریم» می‌بینیم، شعارهایی گل‌درشت درباره مسائل اجتماعی است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، آنتونیا شرکا، نویسنده و منتقد سینما، به تحلیل و ارزیابی فیلم سینمایی «مجبوریم» ساخته رضا درمیشیان پرداخته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
«ابتدا باید گفت از آنجا که این فیلم به مدت چند سال اجازه نمایش نداشت، به شخصه بسیار منتظر بودم که فیلم را روی پرده ببینم. باوجود این پس از تماشا، فیلم انتظار من را برآورده نکرد.
من معتقدم که درمیشیان جزء آن دسته از فیلمسازان نسل جوان است که دغدغه اجتماعی دارند و این دغدغه ارزشمندی است. اما به نظر می‌رسد که سبک و روش او در این فیلم، خیلی شعاری و نمایشی است. به عبارت دیگر، شخصیت‌هایی که او در «مجبوریم» خلق کرده است، بیش از آنکه برانگیزاننده همدلی باشند، آدم‌هایی هستند که در خدمت بیان و انتقال شعارهایی که مدنظر کارگردان بوده، قرار گرفته‌اند. از این نظر می‌توانم بگویم که فیلم‌های درمیشیان بیش از آنکه دراماتیزه شده باشند، بیانیه و شعار هستند.
در «مجبوریم» انگیزه شخصیت‌ها به درستی روشن نمی‌شود. برای مثال، انگیزه‌های پزشکی که معتمدآریا نقشش را بازی می‌کند، قابل درک نبود. البته پس از اینکه دلایلش را گفت، به انگیزه‌اش پی بردم اما شخصیت این پزشک، شخصیتی نیست که بتواند شما را همراه خود بکشاند. در واقع میان شخصیت و تماشاگر فاصله وجود دارد و ما احساس می‌کنیم مادامی که این آدم زبان باز نکند و به توضیح دغدغه‌هایش نپردازد، نمی‌توان درک زیادی نسبت به او یافت. آنچه که ما در تصویر می‌بینیم و فیلم به واسطه آنها پیش می‌رود، شعارهایی گل‌درشت و پررنگ درباره مسائل و معضلات اجتماعی است.
من فکر می‌کنم که درمیشیان با ساخت «مجبوریم» هیچ قدمی رو به جلو برنداشته است و فیلم نسبت به آثار قبلی کارگردان، جهشی محسوب نمی‌شود. شاید بتوان گفت که فیلم «بغض» به عنوان اولین ساخته او، عاشقانه‌ای بود که نوید ظهور فیلمسازی جوان را می‌داد و من از تماشای آن لذت بردم؛ اما فیلم‌های بعدی درمیشیان تفاوت زیادی با یکدیگر نداشتند.
در این فیلم با لحنی عصبی و کوبنده روبه‌رو هستیم؛ این لحن، بیش از آنکه به تماشاگر مجال و امکان فکر، قضاوت و تصمیم‌گیری درباره اینکه با دیدگاه‌های فیلمساز موافق باشد یا خیر را بدهد، در پی این است که حرف‌هایش را به تماشاگر تحمیل کند. این یک نقطه ضعف است.
اینکه بخواهم بگویم در «مجبوریم» کدام یک از دو عنصر فیلمنامه و کارگردانی نیازمند تمرکز و ترمیم بیشتری برای بهتر شدن است، در وهله اول، فکر می‌کنم که مجموعه‌ای از عناصر فیلم که فیلمنامه و کارگردانی هم بخشی از آنها هستند، نیاز به بهتر شدن دارند. اما اگر قرار باشد اولویت را به یکی از دو عنصر فیلمنامه و کارگردانی بدهیم، به نظر من اولویت با فیلمنامه خواهد بود. ما در این فیلم با شخصیت‌های زنی مواجهیم که لازم است بتوانیم با آنها ارتباط دراماتیک برقرار کنیم. بنابراین این آدم‌ها قبل از اینکه بخواهند حامل حرف‌های سنگین، گل‌درشت و شعاری کارگردان باشند، باید توسط تماشاگران درک شده و حس همدلی آنها را برانگیخته باشند. اما در نهایت مشخص نیست که چه سابقه و انگیزه‌ای شخصیت‌ها را هل می‌دهد که وارد چنین خطوط قرمزی شوند و اینچنین خطر کنند. فارغ از اینکه می‌توان به شخصیت پزشک حق داد یا نداد، قطعا کسی که نسبت به چنین رفتاری اقدام می‌کند، در پی اصلاح مسائلی است که به جامعه آسیب می‌زند. با وجود این، ما نمی‌توانیم درک کنیم چه چیزی آدم‌های فیلم را به محدوده‌های قرمز و خطرناکی که واردش می‌شوند، هدایت می‌کند. این نقص فیلم است.
نقشی که پردیس احمدیه در فیلم ایفا می‌کند، انگار زیر بار سنگین شعارهایی که کارگردان روی شانه‌هایش قرار داده، کمر خم می‌کند و له می‌شود؛ به شکلی که ما دیگر خود پردیس را در فیلم نمی‌بینیم؛ صرفا کسی را می‌بینیم که صدها آسیب اجتماعی روی سرش خراب شده است. البته نمی‌خواهم بگویم که چنین واقعیت‌هایی در جامعه وجود ندارد، حرفم این است که گویی شخصیت‌های فیلم، ماکت‌هایی هستند که قرار است حرف‌هایی را به تماشاگر انتقال دهند.
ما پیش از آنکه به لحاظ حسی و عاطفی با شخصیت‌های قصه ارتباط برقرار کنیم، نمی‌توانیم به یک باره با آنها روبه‌رو شویم و در معرض رفتارها و تصمیماتشان قرار بگیریم. چنین اتفاقی در «مجبوریم» نمیفتد و این حفره‌ای است که در فیلمنامه وجود دارد. البته منظورم این نیست که کارگردان بیاید تاریخچه زندگی همه شخصیت‌های فیلم را توضیح دهد؛ چراکه طبیعتا چنین مجالی در فیلم وجود ندارد.
در تحلیل عملکرد بازیگران، باید گفت که بازی بیشتر شخصیت‌های فیلم به شکلی است که گویی صرفا در تیپ خود فرو رفته‌اند و از تیپ به شخصیت تبدیل نمی‌شوند. برای مثال، من در فیلم هیچ حس قرابت و محبتی میان شخصیت‌های نگار جواهریان و پردیس احمدیه نمی‌بینم. بنابراین من به پردیس حق می‌دهم که نسبت به وکیلی که تصمیم گرفته آن خدمت را در حق او انجام دهد، دچار سوءظن باشد؛ چراکه هیچ حسی بین دو این شخصیت وجود ندارد. به هر ترتیب، شخصیت‌های اصلی فیلم، سه زن هستند اما مشخص نیست که چرا این سه زن باید تا این اندازه ماکت و خالی از حس باشند؟»
3 برداشت از «موقعیت مهدی»تبریزی: ضعف بزرگ سینمای ایران تهی‌شدن از ژانر استخوش‌خو: قهرمان "روز صفر" بیش از حد هالیوودی است / فاصله از واقعیت به باورپذیری فیلم ضربه زده استانتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: فیلم فیلم های سینمایی ایران سینمای ایران سینما نقد فیلم فیلم فیلم های سینمایی ایران سینمای ایران سینما بیش از آنکه فیلم نامه گل درشت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۲۶۸۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعیاد یهودی؛ بهانه‌ای برای خشونت و تشدید شهرک‌سازی صهیونیست‌ها در قدس
صهیونیست‌ها در حالی این روزها به بهانه عید یهودی «پسح» در حال هتک حرمت مسجدالاقصی هستند که مقامات محلی فلسطین تاکید کرده‌اند اعیاد یهودیان به ویژه عید پسح به مناسبتی برای خشونت علیه فلسطینی‌ها و تلاش برای تشدید شهرک‌سازی در قدس اشغالی و همچنین تغییر واقعیت مسجدالاقصی تبدیل شده است.
به گزارش ایسنا، دکتر «سعید یقین» معاون وزیر امور قدس در این باره به «العربی الجدید» اعلام کرد: «نه تاریخ باستان و نه تاریخ معاصر شاهد سوء استفاده از دین برای اعمال خشونت علیه مردمان تحت حاکمیت استعمار، مانند کاری که اسرائیل انجام می‌دهد، نبوده است. این اعیاد یهودی، اعم از مذهبی و رسمی، آسیب‌های سازمان یافته و برنامه ریزی شده‌ای به قدس به طور کلی فلسطین وارد می‌کند.»
وی گفت: هدف از این خشونت مذهبی آرام کردن فلسطینی‌ها در قدس و پذیرش چهره یهودی برای این شهر مقدس است و اشغالگران می‌خواهند این هویت جعلی را به زور بر شهر تحمیل کنند.
یقین افزود: اسرائیل در سطح کابینه، احزاب، انجمن‌های مذهبی و شرکت‌های شهرک سازی درصدد تغییر هویت قدس به عنوان پایتخت خود است، بنابراین از اعیاد یهودیان برای حذف فلسطینی‌ها سوء استفاده می‌کند.
وی ادامه داد: برجسته‌ترین کاری که انجمن‌های شهرک سازی انجام داده‌اند، تلاش مستمر آنها برای تشدید تهاجمات به مسجدالاقصی است که تحت حمایت نیروهای اشغالگر اسرائیل انجام می‌شود. از آغاز تعطیلات عید پسح یهودیان در سه‌شنبه گذشته، حدود سه هزار شهرک نشین به صحن‌های مسجدالاقصی یورش بردند و نگهبانان مسجد مبارک الاقصی و فعالان، چندین تلاش شهرک‌نشینان را برای آوردن حیوانات به الاقصی به منظور قربانی کردن ناکام گذاشتند. پلیس رژیم اشغالگر مدعی است که تعدادی از آنها را دستگیر کرده است، اما آنچه در میدان اتفاق می‌افتد این است که نیروهای اشغالگر از شهرک نشینان محافظت می‌کنند.
«عمر الکسوانی» مدیر مسجدالاقصی نیز در این باره به العربی الجدید اعلام کرد: در ایام تعطیلات یهودیان، اشغالگران به دنبال تحمیل واقعیت‌های جدید با زور هستند و نیروهای پلیس نیز از اقدامات جنجالی و تحریک کننده آنها حمایت می‌کنند و نمازگزاران فلسطینی را مورد تعرض و ضرب و شتم قرار می‌دهند.
وی افزود: در کنار این محدودیت‌ها، نیروهای اشغالگر به ضرب و شتم، بازداشت و تبعید از مسجدالاقصی و محله قدیمی قدس همزمان با حملات شهرک‌نشینان به فلسطینی‌ها می‌پردازند.
الکسوانی ادامه داد: حملات و ضرب و شتم انجام شده توسط پلیس رژیم اشغالگر به یک اتفاق روزمره تبدیل شده است و آنها روزانه تلاش می‌کنند تا نمازگزاران و کارگران اداره اوقاف اسلامی را از مسجدالاقصی بیرون کنند. این حملات اخیراً در ایام تعطیلات اعیاد یهودی، به ویژه توسط شهرک‌نشینان افراطی که از مناسبت‌های مذهبی برای محاصره مسجدالاقصی استفاده می‌کنند، تشدید شده است.
طبق گفته الکسوانی، تخلفات شهرک نشینان به اشغال مسجدالاقصی وجه قانونی نمی‌دهد؛ چراکه آنچه در آن و آنچه در زیر آن و اطراف آن است، ملک خصوصی مسلمانان است. علی‌رغم همه تلاش‌ها برای تخلیه مسجدالاقصی و سوء استفاده از اعیاد یهودی برای تحمیل تقسیم زمانی و مکانی به آن، اما این معادله‌ای که اشغالگران روی آن شرط بندی می‌کنند با شکست مواجه می‌شود.
این مقام فلسطینی همچنین گفت: شهرک‌نشینان به دنبال تحمیل معادله «خشونت» به عنوان عنوانی برای مرحله بعدی هستند، اما اگر حمایت پلیس از آنها نباشد، نمی‌توانند آن را عملی کنند.
وی همچنین اضافه کرد: اگرچه بیم گسترش تجاوزات شهرک نشینان با تهدید به ذبح قربانی در صحن‌های مسجدالاقصی وجود دارد، اما به دلیل مقاومت فلسطینی‌ها در داخل مسجد، آنها از اجرای این تهدیدات عقب نشینی می‌کنند.
الکسوانی همچنین می‌گوید: این اقدامات اشغالگران تنها باعث افزایش اصرار فلسطینی‌ها برای حضور در داخل مسجد الاقصی و از بین بردن نقشه‌های اشغالگران و شهرک نشینان افراطی آن می‌شود.
«عبدالسلام عواد» محقق در امور قدس و اماکن مقدس به العربی الجدید گفت: هدف واقعی اشغالگران آسیب رساندن به مسجدالاقصی و در نهایت تخریب آن به منظور برپایی «معبد کذایی» یهودیان است.
شهرک‌نشینان و انجمن‌های شهرک سازی ایده ایجاد معبد ادعایی را ترویج می‌کنند و چندین سال است که در تلاش برای تحمیل تقسیم زمانی و مکانی در مسجدالاقصی هستند.
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است