به نقل از «ایران اکونومیست»

چین و کمربند راه ابریشم بعد از جنگ اوکراین

تاریخ انتشار: ۱ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۰۰۴۱۶

رضا بهرامی، سفیر پیشین ایران در افغانستان در مقاله‌ای که بخش‌هایی از آن در این نوشتار آمده، به بررسی آخرین تحولات ابر پروژه کمربند راه ابریشم پس از جنگ میان روسیه و اوکراین پرداخته است.

به گزارش ایران اکونومیست، بهرامی در این مقاله‌ گفته است: ابتکار راه ابریشم نوین را با توجه به تحول و تحرکی که در محیط بین‌الملل ایجاد کرده می‌توان یک تغییر دهنده بازی یا "Game Changer" در مناسبات بین‌الملل تلقی کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

انباشت سرمایه و مازاد ظرفیت تولید شده توسط چین، نه تنها اقتصاد چین را جهانی ساخته، بلکه به تولید قدرت در حوزه‌های مختلف برای این کشور منجر شده است. در بررسی دقیق‌تر ابر پروژه یک کمربند ـ یک راه یا راه ابریشم نوین و کریدورهای زمینی آن، آنچه مشخص است، این که از بین ۶ کریدور زمینی تعریف شده تنها یک کریدور آن تا قبل از بحران اوکراین فعال بوده و متعاقب بحران مذکور و تحریم راه آهن روسیه، اثربخشی آن نیز در مقطع فعلی در ابهام قرار دارد. سایر کریدورها از توان بالقوه‌ای برای آینده، متناسب با مهیا شدن شرایط سیاسی برخوردار هستند.

در ادامه نویسنده به بررسی شش کریدور زمینی در این پروژه پرداخته است.

کریدور هند، بنگلادش، میانمار: هند اصولا کل این ابتکار را یک تهدید ژئوپلتیک محسوب می‌کند. هند با کریدور چین، پاکستان یا همان CPEC مخالف است زیرا از مناطق مورد اختلاف هند و پاکستان در منطقه کشمیر عبور و عملا مشکلی حاکمیتی برای هند به شمار می‌آید. همچنین هند و چین بر سر ساخت لوله نفت از طریق میانمار با یکدیگر اختلاف دارند. از این منظر این کریدور از هیچ گونه ظرفیتی در قالب فعلی برای اجرایی شدن برخوردار نیست.

کریدور چین، قزاقستان، روسیه به اروپا: این کریدوری فعال تا قبل از بحران اوکراین بود و حدودا هر دو هفته یک قطار از آن عبور و داد و ستد در این مسیر جریان داشت. این داد و ستد عمدتا شامل کالاهایی سبک و با ارزش بالا که هزینه حمل و نقل آنها قابل تامین است، بودند.

کریدور چین، پاکستان: در این کریدور در حال حاضر موضوع حمل و نقل مطرح نبوده و عمده سرمایه گذاری‌های چین بر روی زیرساخت‌ها و موضوع تامین انرژی برای پاکستان و تبدیل بندر گوادر به هاب منطقه‌ای جهت تولید برخی کالاهای چینی و توزیع در منطقه متمرکز شده است. البته مطرح نبودن حمل و نقل در شرایط فعلی به منزله منتفی آن بودن نبوده و این ظرفیتی بالقوه‌ای محسوب می‌شود.

کریدور چین، مغولستان، روسیه: در این دالان یا کریدور تجارت قابل توجهی صورت نمی‌گیرد و از این نظر در مقطع فعلی نمی‌توان آن را کریدوری مهم محسوب کرد.

کریدور چین، آسیای مرکزی، غرب آسیا: این را می‌توان مسیر سنتی راه ابریشم محسوب کرد. این مسیر در حال حاضر به دلیل برخی مشکلات قابلیت فعال شدن پیدا نکرده است. در گام اول ترکمنستان خود را کشوری بی طرف محسوب و تلاش دارد رفتار منطقه‌ای و بین‌المللی آن حداقل در ظاهر منافاتی با این سیاست پیدا نکند. نکته دوم موضوع تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران است که مانع از ورود و سرمایه‌گذاری طرف چینی در پروژه‌های زیرساختی ایران که نیاز اساسی برای تحقق بخشی به این کریدور محسوب می‌گردد، است. نکته سوم اختلاف چین با ترکیه بر سر اقلیت مسلمان اویغور است که البته با توجه به روحیه کلی طرف ترکیه‌ای، نمی‌تواند یک بن بست محسوب شود.

کریدور چین، شبه جزیره هندوچین: به نظر می‌رسد این کریدور و سرمایه گذاری‌های تعریف شده برای آن عمدتا با هدف اثرگذاری بر روی کشورهای این شبه جزیره است که به استثنای ویتنام، فرهنگ هندی از اثرگذاری بیشتری در مقایسه با مدل چینی بر سایر کشورها برخوردار است.

با عنایت به اینکه بیش از ۸۰ درصد حجم تجارت در دنیا از مسیرهای دریایی صورت می‌پذیرد و سهم کریدورهای زمینی کمتر از ۲۰ درصد است، مشخص است که حفظ امنیت مسیرهای دریایی برای کشوری مثل چین که در عمل به قدرت بزرگی در صحنه اقتصاد دنیا تبدیل و درصدد تعریف این توان و ظرفیت اقتصادی به قدرتی سیاسی و نظامی است، از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود. در این راستا به نظر می‌رسد چین مجموعه فعالیت‌هایی را در دست اجرا دارد که هدف از آنها تغییر موازنه در دریاها یا ایجاد شرایطی است که به عنوان کشوری فرو دست و نیازمند خصوصا در حوزه امنیت دریایی محسوب نگردد.

چین در حال حاضر بیشترین زیر دریایی را وارد اقیانوس آرام و اقیانوس هند می‌کند و در عین حال بزرگترین ناوگان نظامی دریایی دنیا را بر اساس تعداد کشتی‌ها در اختیار دارد و هر سال هم چندین زیردریایی را وارد اقیانوس می‌کند. چین هم اکنون دو ناو هواپیمابر دارد و همچنان در حال ساخت تعداد دیگری است. بنابراین فارغ از اینکه چین چه طرحی دارد، همین افزایش توان نظامی آن تولید واکنش در طرف‌های مقابل می‌کند. در واقع چین در حال تغییر موازنه به نفع خودش است و در طرف دیگر کشورهای استرالیا، آمریکا، ژاپن و انگلیس (پیمان آکوس) درصدد هستند تا موازنه فعلی بر هم نخورد. چین با این توسعه، عدم محاصره و امکان ناپذیری محاصره خود را می‌خواهد تضمین کند. ضمن اینکه هدف بزرگتر آن تضمین تسلط بر تایوان خواهد بود.

چین سه زنجیره جزایر را در این مسیر تعریف کرده است. زنجیره جزایر اول تایوان است که چین در رابطه با آن پیروزی قطعی داشته است. فعلا استراتژی نظامی چین در این رابطه عدم دسترسی آمریکا به آن است تا اگر نبردی در تایوان اتفاق افتاد، چین حتما برنده باشد و آمریکا دسترسی به محل نبرد نداشته باشد که بتواند تاثیر بگذارد. زنجیره دوم دریای چین جنوبی است که می تواند از یک دریای بین‌المللی به یک دریای سرزمینی تبدیل شود و عبور و مرور مستلزم اجازه چین باشد تا اگر در مالاکا گرفتار شد، بتواند در اینجا هزینه طرف مقابل را افزایش دهد. زنجیره سوم اقیانوس هند، اقیانوس آرام و جزایر این دو اقیانوس است. تحولات اخیر مرتبط با جزایز سلیمان حساسیت دو طرف را در این مورد به خوبی نشان داد. چین می‌خواهد در آنجا هم به یک توازن نسبی با آمریکا برسد تا از طریق این موازنه و تولید بازدارندگی، هر دو طرف مجبور شوند به آزادی کشتیرانی توجه کرده و احترام بگذارند تا چین در موقعیت ضعف قرار نگیرد که مجبور شود، امنیت دریایی را از طرف مقابل بخرد. از سوی دیگر چین تمام تجارت خارجی خود را با ناوگان بین‌المللی انجام می‌دهد و با درگیر کردن منافع شرکت‌های بزرگ تجارت دریایی خارجی، عملا موجب کاهش ضربه‌پذیری تجارتش شده است. در واقع چین بازی سنتی ژئوپلتیک را پیچیده کرده و با تولید این پیچیدگی ضربه پذیری خود را کاهش داده است.

با وجود این واقعیت‌ها، سوال مهم این است که دلیل سرمایه‌گذاری سنگین چین بر روی ابتکار راه ابریشم نوین چیست؟

به نظر می‌رسد هدف عمده از ابتکار یک کمربند ـ‌ یک راه یا راه ابریشم نوین در واقع تثبیت موقعیت و جایگاه چین به عنوان کشوری است که در حال ورود به حوزه ابرقدرتی در دنیا با قرائت و فرهنگی متفاوت از آمریکا است. در واقع اینگونه برداشت می شود که از نظر چین جهان در حال ورود مجدد به دنیای دو قطبی با ویژگی‌هایی متفاوت از دوران جنگ سرد است.  

دو نهاد مالی ایجاد شده توسط چین برای این ابتکار یعنی "صندوق راه ابریشم" و "بانک سرمایه گذاری زیر ساخت آسیا" را هر چند نمی‌توان رقیبی برای نهادهای مالی بین‌المللی و متاثر از سیاست کشورهای غربی در نظر گرفت، اما این دو نهاد مالی به طور قطع گزینه کشورهای در حال توسعه را برای دریافت وام خارجی افزایش داده‌اند. به عنوان نمونه چین در آفریقا بیش از صندوق بین‌المللی پول یا بانک جهانی وام می‌دهد. چین از این طریق درصدد افزایش نفوذ سیاسی در بخشی از دنیا در مقایسه با جهان غرب است. در نهایت باید گفت ابتکار یک کمربند ـ  یک راه مبتنی بر واقعیت‌های ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک طراحی شده است.

متن کامل این مقاله را اینجا بخوانید

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: راه ابریشم ، چین ، حمله روسیه به اوکراین ، ابتکار عمل کمربند و جاده

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: راه ابریشم چین حمله روسیه به اوکراین راه ابریشم نوین سرمایه گذاری کریدور چین بین المللی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۰۰۴۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

توسعه صنعت نوغانداری، نیازمند تغییر الگوی مصرف 

ایسنا/خراسان رضوی در فصل بهار، با سبز شدن برگ درختان توت که غذای اصلی کرم‌های ابریشم است، در خراسان رضوی کار پرورش کرم ابریشم به عنوان دومین تولیدکننده در کشور رونق می‌گیرد. به‌ویژه در روستاها با توجه به اینکه تهیه چند جعبه تخم نوغان و تهیه برگ درخت توت به سرمایه چندانی نیاز ندارد؛ پرورش کرم ابریشم دراین ایام پرطرفدار است و اغلب زنان روستایی با تهیه جعبه تخم نوغان و تأمین برگ درخت توت به عنوان تنها غذای این موجودات کوچک، مشغول به کار می‌شوند و از اوایل اردیبهشت‌ماه، در یک فرآیند ۴۵ روزه به کار پرورش کرم ابریشم مشغول هستند.

خراسان قطب تولید پیله تر در کشور

در اغلب شهرهای خراسان رضوی در فصل بهار، پرورش کرم ابریشم دست‌ِکم در چند دهه اخیر کم و بیش در حال انجام بوده و چندین هزار نفر به این کار به عنوان یک شغل فصلی اشتغال داشته‌اند.

حسن رستمی، مدیر امور طیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در خصوص وضعیت استان در پرورش کرم ابریشم در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: این استان در زمینه تولید پیله تر در کشور رتبه دوم را دارد.

وی با اشاره به فعالیت ۴۶۳۷ نوغاندار در خراسان رضوی در سال جاری عنوان کرد: بیشترین تعداد فعالان این صنعت مربوط به شهرستان تربت حیدریه به‌ویژه بخش بایگ این شهرستان است.

مدیر امور طیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: در شهرستان تربت حیدریه با توزیع جعبه‌های نوغان بین ۱۲۶۸ نفر بهره‌بردار در سال گذشته مقدار ۹۶ تن پیله تر و ۱۸ تن نخ ابریشم تولید شد.

رستمی با بیان اینکه شهرستان تربت حیدریه مقام اول در امر فرآوری تولید پیله به نخ ابریشم خام در کشور را دارد، گفت: برای این قشر زحمتکش هرساله تخم نوغان به‌صورت یارانه‌ای بین نوغانداران توزیع می‌شود. علاوه بر آن نهال توت نیز به‌صورت رایگان بین بهره‌برداران این صنعت توزیع می‌شود.

وی با اشاره به اینکه بیشترین تولید نوغانداری علاوه بر تربت حیدریه در شهرستان‌های کوهسرخ، درگز، زاوه و کلات خراسان رضوی انجام می‌شود، عنوان کرد: سهم خراسان رضوی در توزیع تخم نوغان امسال ۱۱ هزار و ۴۱۵ جعبه است که به نسبت سال گذشته تفاوتی ندارد.

مدیر امور طیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با اشاره به حمایت‌های انجام شده از فعالان این حوزه تصریح کرد: تولید نهال توت اصلاح نژاد شده از طریق قلمه‌های توتی که از استان‌های شمالی آورده می‌شود صورت گرفته و در نهالستان های منابع طبیعی استان، تولید نهال توت برای نوغانداران صورت گرفته است.

رستمی پرورش کرم ابریشم را یکی از بهترین موارد اشتغال فصلی، کم‌هزینه و با سود بالا برای متقاضیان عنوان کرد و گفت: پرورش کرم ابریشم یکی از بهترین راهکارهای کسب درآمد اقتصادی و کمک به معیشت متقاضیان، روستاییان و علاقه‌مندان به این حوزه است.

صنعت نوغانداری باقدمتی بیش از یک قرن در خراسان رضوی

وی با اشاره به اینکه نوغانداری و پرورش کرم ابریشم در خراسان رضوی سابقه طولانی دارد، خاطرنشان کرد: قدمت اداره نوغان به سال ۱۳۱۶ برمی‌گردد و خراسان رضوی بعد از استان گیلان مقام دوم در توزیع و تولید پیله تر در کشور را دارد.

رستمی با اشاره به اینکه دراستان خراسان ۳۰۰۰ هکتار درخت توت وجود دارد از وجود  ۱۲۰۰ کارگاه ابریشم کشی سنتی درشهر ملی بایگ خبر داد و گفت: در این شهر و روستای ملی ابریشم بسک کارگاه های ابرشم کشی به صورت سنتی فعالیت دارند.

مدیر امور طیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی یادآور شد: هم اکنون در ۳۳ شهرستان استان پرورش‌ کرم ابریشم داریم اما شهرستان‌های تربت حیدریه، درگز، کوهسرخ، گناباد، کلات نادر، سبزوار و خوشاب در این صنعت پیشتاز هستند.

رستمی تصریح کرد: نوغاندارانی که برگ توت و سالن پرورش کرم ابریشم داشته باشند این فعالیت برایشان توجیه اقتصادی دارد.

وی با بیان اینکه قیمت هر جعبه تخم نوغان ۲۸ هزار تومان است، اظهار کرد: از هر جعبه نوغان ۴۰ کیلوگرم پیله تر برداشت می‌شود.

مدیر امور طیور، زنبورعسل و کرم ابریشم سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: اکنون قیمت نخ ابریشم دولا تولیدی بایگ تربت حیدریه ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است اما با توجه به اینکه ابریشم‌کشی جزو مشاغل خانگی محسوب می‌شود، چند نمونه از دستگاه‌های ابریشم‌کشی در اصفهان تولید و به بایگ آورده شد اما مورد استقبال فعالان این بخش قرار نگرفت.

رستمی در رابطه با صنعتی شدن کار ابریشم‌کشی عنوان کرد: باید الگوی مصرف در ایران عوض شود، زیرا با توجه به تحریم‌های اقتصادی و مشکلاتی که در حوزه صادرات فرش ایران داریم باید به تولید کالاهای دیگری مانند روسری ابریشمی، مانتوی ابریشمی، مبلمان و غیره روی آوریم تا صنعت نوغانداری رونق بیشتری پیدا کند.

حمایت، لازمه حفظ میراث کهن ابریشم کشی

رضا محمودی، فعال بخش کشاورزی خراسان رضوی در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه پرورش کرم ابریشم از زمان‌های دور در خراسان رضوی وجود داشته، به طوری که پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی، به‌عنوان بیست‌ویکمین عنصر میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت جهانی شده است، اظهار کرد: مسئولان باید با حمایت از این صنعت برای حفظ این میراث کهن تلاش کنند.

وی افزود: بدون شک حمایت از این صنعت سنتی می‌تواند به عنوان اشتغال فصلی که برای روستائیان درآمدزا است، موجب تقویت توان اقتصادی و معیشتی فعالان این عرصه شود؛ همچنین به حفظ و ماندگاری این صنعت کهن کمک کند.

محمودی بیان کرد: در مدت  ۴۵ روزی که تخم‌های کوچک و سیاه رنگ نوغان به پیله‌های ارزشمند ابریشم تبدیل می‌شوند، فعالیت اقتصادی جانبی است که در کنار کشاورزی و باغداری در فصل بهار می‌تواند درآمدی برای خانواده‌ها داشته باشد.

وی ادامه داد: در این ایام نبود، کمیابی و گرانی برگ توت گریبانگیر پرورش‌دهندگان کرم ابریشم می‌شود؛ لذا کسانی که دسترسی به درخت توت ندارند از رفتن به سمت نوغانداری دور می‌شوند و تأمین و خرید برگ توت منجر می‌شود حاصل زحماتشان متناسب با سود فعالیتشان نباشد. 

این کارشناس بخش کشاورزی گفت: نیاز اولیه صنعت نوغانداری وجود درختان توت است که باید برای این مهم برنامه‌ریزی صورت گیرد زیرا توزیع نهال توت برای کسانی که زمین و آب برای کشت این درخت ندارند خیلی موثر نیست.

محمودی اضافه کرد: رونق صنعت نوغانداری در یکی دو دهه اخیر به دلیل کاهش قیمت ابریشم، نداشتن صرفه اقتصادی و بی‌ثباتی بازار کم شد اما با  اندیشیدن تدابیری برای حمایت از این صنعت، چند سالی است که پرورش کرم ابریشم از سوی جوامع روستایی جدی‌تر دنبال می‌شود اما می‌توان با حمایت بیشتر از فعالان این عرصه به رشد بیشتر این صنعت کمک کرد.

انتهای پیام