خاطره‌بازی با طهران قدیم در چاله میدان | چگونه از عمارت ۱۰۰ ساله قجری تهران دیدن کنیم؟
تاریخ انتشار: ۳ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۱۴۹۵۴
به گزارش همشهری آنلاین، سرای کاظمی که «خانه موزه تهران قدیم» نام جدید آن است از خانه‌های تاریخی تهران، در محله چاله میدان قدیم در همسایگی امام زاده یحیی با ارزشی استثنایی قرار دارد.
محله قدیمی چاله میدان، ارزش‌های خاص معماری و شهر سازی شامل بافت مسکونی، راسته، گذرهای ارتباطی، فضای شهری خصوصی و عمومی دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خانه قجری معروف به عمارت کاظمی در مرکز پلاک‌های همجوار خود چون نگینی می‌درخشد. این بنای ۱۰۰ ساله با توجه به جدا شدن از املاک جنبی، با مساحتی حدود ۲۰۳۳ متر مربع باقی مانده است که شامل ۱۲۱۵متر مربع عرصه و فضای باز و ۶۵۰ متر مربع عیان و زیر بنا می شود. مرمت این خانه از سال ۱۳۸۶، به سفارش معاونت فنی عمرانی شهرداری منطقه ۱۲ انجام شده است.
در حال حاضر نیز در پروژه‌ای در قالب مردم شناسی که شهرداری با استفاده از ماکت‌ها و عروسک‌هایی مشاغل و آداب و رسوم مردم تهران طی ۱۵۰ سال گذشته را به نمایش گذاشته در این مجموعه به صورت کوچک و دایمی برقرار شده است.
تاریخچه خانه کاظمیتاریخچه بنا این بنا متعلق است به میرزا سید کاظم پسر سید میرزا هدایت الله تفرشی که در سال ۱۲۲۶ قمری در اوایل پادشاهی محمد شاه قاجار وارد خدمات دولتی شد. در زمان ناصرالدین شاه از میرزاهای اصطبل شاهی بود.
در سال ۱۲۸۳ قمری که ناصرالدین شاه عازم سفر خراسان شد چون نامبرده مشرف به اصطبل و به همراه اردوی شاه بود، در بین راه به سمت مستوفی گری اصطبل برقرار گردید. در سال ۱۲۹۹ قمری تا سال ۱۳۰۸(سال فوتش) مستوفی اصطبل خاصه و ایلخی چیان و کلیه دواب دیوانی زین خانه و کالسکه خانه بود.
در اواخر عمر ملقب به وزیر دواب شد. کاظمی‌های تهران و تفرش منتسب به وی هستند. از مرحوم سید کاظم تفرشی علاوه بر این خانه، مسجد و مدرسه ای زیبا در خیابان ری، نبش کوچه باغ پسته‌بک به یادگار مانده است.
آن‌طور که نقشه سال ۱۲۷۵هجری قمری نشان می‌دهد در نزدیکی این خانه و در سمت غربی تکیه عباسقلی و در سمت شرق خانه، تکیه پهلوان شریف واقع بود و در سمت شمال این محله گذر منتهی به دروازه دولاب که حد شرقی حصار صفوی شده بود، قرار داشت.
مشخصات عمارت قجری کاظمی
مشخصات بنا طرح بنای کاظمی متأثر از طرح متداول خانه‌های ایرانی و متناسب با شأن صاحب خانه، نوع روابط و جایگاه اجتماعی‌اش ساخته شده است. طرح و شکل بنا در اواخر دوران قاجار شکل گرفته و در دوران پهلوی اول تکمیل شده است. این بنا همانند خانه‌های سنتی ایرانی شامل بیرونی، اندورنی، آب انبار، مطبخ، اصطبل است. ظاهراً خانه موجود بخشی از یک مجوعه مفصل‌تر است که اجزا دیگر آن در حال حاضر جدا شده اند.
اما به هر حال مجموعه باقی مانده فعلی نیز یک خانه کاملا سنتی است. آنچه از قسمت اصلی این خانه بازمانده است قسمت شاه نشین است که یک طبقه زیر و یک طبقه روی دارد. بنای فعلی دارای دو حیاط است. حیاط جنوبی که منتهی الیه سمت غربی آن قرار دارد، در بخش بیرونی و حیاط شمالی در بخش اندرونی واقع است. بخش اصلی ساختمان به میزان ۵/۱ متر از کف حیاط بالاتر است و در بخش زیرین آن زیر زمین خانه قرار دارد که دارای آجر کاری خوش نقش و نفیسی است. در ساختمان اصلی دو تالار در مرکز قرار گرفته‌اند.
در طرفین تالارها، گوشواره‌ها قرار دارند و راهروها در طرفین گوشواره‌ها شکل گرفته‌اند. اتاق‌های طرفین حیاط و گوشواره‌ای دارای دیوار باربر و پوشش تیرپوش با سقف تخت هستند، زیر زمین دارای طاق کلیل است و تالارها با خرپاهای چوبی که شیروانی کاهگل اندودی سطح نمای آن را شکل می‌دهند، پوشش داده شده است. سطح نمای خارجی تالارها آجر کاری ساده است که در محل رخ بام آن موتیوهای گچ بری گل درشت نقش بسته است. سایر سطوح نمای حیاط‌ها نیز ترکیبی از آجر و اندود گچ هستند.
عمارت زیبای کاظمی در خیابان ۱۵ خرداد، کوچه ابوالقاسم شیرازی، کوچه امامزاده یحیی، کوچه مستوفی، پلاک ۶۶ واقع شده و علاقه‌مندان به دیدن خانه‌ای به سیک و سیاق خانه‌های تهران قدیم می‌توانند برای رسیدن به خانه کاظمی از انواع وسایل نقلیه استفاده کنند. با این وجود باید توجه داشته باشید که خانه کاظمی در محدوده طرح ترافیک شهر تهران قرار گرفته است و بهترین گزینه برای رفتن به آن‌جا مترو است. متروهای ایستگاه ۱۵ خرداد و بهارستان، نزدیک‌ترین ایستگاه‌های مترو به خانه کاظمی هستند که می‌توانید بعد از خارج شدن از مترو با چند قدم پیاده‌روی و در کمتر از ۱۰دقیقه به این خانه برسید.
اگر هم می‌خواهید با اتوبوس به خانه کاظمی بروید، کافی است خود را به میدان بهارستان برسانید و از آن جا اگر حوصله پیاده‌روی ندارید با تاکسی به چهارراه سیروس رفته تا در نهایت به خانه کاظمی برسید. اگر تمایل دارید با سرعت بیشتری خود را به خانه‌ی کاظمی برسانید، بهتر است با بی‌آرتی‌های خاوران - آزادی خود را به میدان قیام رسانده و از آن‌جا خودتان را به خانه کاظمی برسانید. گذر در محدوده طرح ترافیک در روزهای تعطیل مانعی ندارد؛ بنابراین اگر بخواهید با خودروی شخصی به این مکان بروید، بهتر است بدانید که محله امامزاده یحیی از شمال به خیابان امیرکبیر و از شرق به خیابان ری می‌رسد و از سمت جنوب در خیابان ۱۵ خرداد شرقی راه دارد. برای بازدید از خانه کاظمی نیاز به تهیه بلیط نخواهید داشت و در تمامی روزهای هفته به غیر از دوشنبه‌ها و ایام تعطیل می‌توانید از ساعت ۹ صبح تا ۱۸ عصر از این خانه دیدن کنید.
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: تاریخ بافت تاریخی شوراى شهر تهران منطقه ۱۲ شهرداری شهردارى تهران شورای شهر تهران مدیریت شهری خانه کاظمی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۱۴۹۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سفربه تهران قدیم؛ اولین مجری برنامه‌های مهران مدیری سکته کرد (+عکس)
شادروان سلامی با اجرای برنامه‌های تلویزیونی پرطرفداری، چون مسابقه هفته و پرواز ۵۷ از چهره‌های شناخته شده سیما در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۷۰ محسوب می‌شود.
به گزارش اطلاعات آنلاین، روزنامه اطلاعات ۳ اردیبهشت ۱۳۷۳ خبر درگذشت و یک روز بعد خبر خاکسپاری این مجری را منتشر کرد. خبر را بخوانید و عکس کمال‌الحق سلامی و عکسی از ارژنگ امیرفضلی و سعید آقاخانی در برنامه پرواز ۵۷ را تماشا کنید.
منبع: اطلاعات آنلاین
کانال عصر ایران در تلگرام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است