نشانه‌های صوتی در گنجینه آستان قدس رضوی
تاریخ انتشار: ۸ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۶۶۰۵۵
مجموعه‌ای که می‌توان آن را محوطۀ بی‌نظیر تاریخی و هنری و موزۀ هنرهای قدیم و جدید خواند که از ۱۲۰۰ سال پیش، جلوه‌گاه انواع هنرها بوده است. برخی از مجموعه‌های تاریخی ـ آیینی دنیا هستند که قدمتی دیرینه دارند؛ اما هنر در آنها جاری نیست و در گذشته مانده‌اند؛ درحالی‌که محوطۀ مربوط به حضرت رضا (ع) محصول نسلهای متمادی از هنرمندان ایران بوده است که در آن، می‌توان نمونه‌هایی برجسته از خط و خوش‌نویسی، کاشی‌کاری، سفالگری، گره چینی، حجاری، پارچه‌بافی، آهنگری، معرق، خاتم‌کاری، منبت‌کاری، معماری، آینه‌کاری، نجاری، فلزکاری و .
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دراین بین، کتابخانۀ آستان قدس رضوی هم جای خود را دارد و ازلحاظ وجود و نگهداری قدیم‌ترین نفایس از دورترین زمانها تا امروز بی‌مانند است.
از مهمترین بخش‌های این مجموعه، کتابخانه‌ی بی‌نظیر آنجاست که در عین حال از کهن‌ترین کتابخانه‌های بر جای مانده در جهان است و پیشینه‌ای بیش از هزار سال دارد و از طریق نسخه‌های مهم آن می‌توان موضوعاتی چون تحول و تطور زبان فارسی و وقف کتاب را پیگیری کرد.
در همین روزهای فوت مرحوم استاد احمد مهدوی دامغانی «خدمتگزار بی جیره و مواجب فرهنگ و ادب » نیز، بحثی درباره‌ی نقش ایشان در معرفی گنجینه‌ای از نسخ خطی که در غرفه‌ای از حرم رضوی پنهان کرده بودند پیش آمد که در دهه ۵۰ توسط آقای احمد علی رجایی بخارایی کشف شد.
بعضی از آن نسخه‌ها، به نظر ایشان رسیده و با حواشی و مقدمه و تحقیق آن مرحوم منتشر شده است مانند دیوان خازن (ابو محمد عبدالله خازن؛ شاعر برجسته عربی گوی ایرانی).
در میان آثار گران‌قدر فرهنگی ـ هنری، نشانه‌های صوتی هم سهمی دارد که کمتر به آن پرداخته شده است. قدیم‌ترین آنها نقاره‌نوازی و نقاره‌خانه است و افزون‌بر آن در هر دوره‌ای، قاریان، مناجات‌خوانها، منقبت‌خوانها و ذاکرانی بوده‌اند که کاری از خود به یادگار نهاده‌اند؛ البته، برخی از این کارها با خدامی است که براساس وقف‌نامه‌ها این کارها را پیوسته انجام می‌دهند. به‌جز نهاد خدام، که خود جای گفت‌وگوی بسیار دارد، در دورۀ ما، «اذان آقاتی»، «صلوات خاصۀ انصاریان» و «قرائت قرآن خاندان شجریان» رنگ و بوی امام رضا (ع) و مشهد را دارند. مرحوم کریمخانی با خواندن شعری از "حسان" نام خود را جزو این گروه ثبت کرد و با تثبیت جایگاه آوای گرم و رسای خود در حافظۀ ملی ماند و دریافت نشان رضوی را هم در کارنامه‌اش به ثبت رساند. نکتۀ درخور توجه آنکه شعر و آواز به شکلی گفته شده است که در هر کسی شوق زیارت برمی‌انگیزد.
در یکی از تهران‌گردیهای منطقۀ ۱۳ به منزل آقای چای‌چیان، شاعر آیینی معاصر، رفتیم. این شعر جزو خاطرات شاعر است که چون مادر را در وضعیت دشوار بیماری با بدنی رنجور، به زیارت امام رضا (ع) می‌برد، این شعر سوزناک را می‌سراید و هرچند مرحوم استاد محمدعلی کریمخانی رحمت‌الله علیه فقط سه بیت آن را خوانده، سبب بیشترین شهرت برای سراینده و خواننده شده است.
آمدم ای شاه پناهم بده
خط امانی ز گناهم بده
ای حرمت ملجأ درماندگان
دور مران از در و راهم بده
لایق وصل تو که من نیستم
اذن به یک لحظه نگاهم بده
نکتۀ درخور توجه آنکه مرحوم کریمخانی در خواندن این شعر تصرف کلامی کرده که به گرمی و دل‌نشینی کلام افزوده است. خواندن او آغازی جرس‌گونه دارد؛ نخست، می‌گوید: آمده‌ام ... ؛ سپس، با فاصله‌ای کوتاه ادامه می‌دهد: آمدم ای شاه ... خواندن او سیری پایین‌رونده دارد و به ندا و نجوا تبدیل می‌شود.
در تهران‌گردی آن سال، شهردار منطقه از تصمیم خود برای خریدن و نگهداری خانۀ شاعر سخن گفت که به سرانجام روشنی نرسید. امیدوارم برای این صدای ماندگار ملی و برگزیدۀ جشنوارۀ رضوی کاری درخور انجام شود.
مرحوم کریمخانی و مرحوم مهدوی دامغانی خادمان مخلص حریم رضوی بودند که به تازگی از میان ما رخت بر بستند، امید که آن پادشاه پناهشان باشد.
* منتشر شده در روزنامه اعتماد/ 8 تیر 1401
کد خبر 1646393منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: امام رضا ع آستان قدس رضوی احمد مسجدجامعی موسیقی ایرانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۶۶۰۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آستان مقدس حضرت معصومه(س)، آماده‌ی دهه کرامت است
برنامه‌های آستان مقدس حضرت معصومه(س) به‌مناسبت دهه کرامت با حضور معاون فرهنگی این آستان تشریح شد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمد مشرف، معاون فرهنگی حرم حضرت معصومه (س) اظهار کرد: برای سایر روزهای دهه کرامت نیز عناوینی ازجمله «حضرت فاطمه معصومه(س)، بهترین دختر دنیا، الگوی عفاف و حجاب»، «زیست عفیفانه به دست بانوی کرامت و مهربانی»، «شهر مقدس قم حرم اهل بیت (ع)، خواستگاه انقلاب اسلامی» انتخاب شده است.
مشرف اینگونه ادامه داد: «خدمت کریمانه، مشارکت مردمی، اقتدار مردمی»، «امامزادگان پرچمداران جهاد تبیین و معرفت‌افزایی»، «امین ولایت، عزیز برادر»، «مساجد تراز اسلامی، خواستگاه والدین ولایی، شهیدان خدایی»، «مبارزه با ظالم، دفاع از مظلوم، زمینه‌ساز ظهور منجی»، «ماه امید، نشاط معنوی، زیارت عارفانه» و «خاندان موسی بن جعفر(ع)، الگوی خانواده ایمانی» از دیگر عناوین انتخاب شده برای روزهای دهه کرامت هستند.
وی با بیان اینکه مراسم افتتاحیه دهه کرامت در قالب مراسم خطبه‌خوانی ۲۰ اردیبهشت‌ماه ساعت ۷:۳۰ در شبستان امام خمینی برگزار می‌شود بیان کرد: این مراسم با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی، رئیس دفتر مقام معظم رهبری و آیت‌الله سیدمحمد سعیدی، تولیت حرم بانوی کرامت و مدیحه‌سرایی حاج عباس حیدرزاده و شعرخوانی مجید تال و مجری‌گری مهدی کلانترزاده برگزار می‌شود. همچنین تشکیل ستاد ملی تکریم دختران در دستور کار قرار دارد و در این ستاد، حرم بانوی کرامت، دبیرخانه پایگاه و راهبری برای کنشگران فرهنگی و اجتماعی در حوزه دختران و بانوان است.
معاون فرهنگی حرم حضرت معصومه(س) راجع به مراسم جشنی که در ۲۰ اردیبهشت‌ماه در شب میلاد بانوی کرامت برگزار می‌شود توضیح داد: این جشن با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین میرباقری و مدیحه‌سرایی مجید بنی‌فاطمی در حرم بانوی کرامت برگزار می‌شود و همچنین ۲۲ اردیبهشت‌ماه، صبح روز میلاد نیز مراسم دعای ندبه با سخنرانی حجت‌الاسلام رفیعی و ندبه‌خوانی محمدرضا طاهری برگزار می‌شود. وی با اشاره به اجتماع دانشجویی دختران در عصر چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت‌ماه ادامه داد: اجتماعات و جشن‌هایی برای تکریم دختران در حرم برگزار می‌شود به عنوان نمونه عصر چهارشنبه ۱۹ اردیبهشت‌ماه ۵ هزار نفر از دختران دانشجو سراسر کشور در شبستان امام خمینی (ره) حرم بانوی کرامت حضور پیدا می‌کنند، در این مراسم حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان و مداحی حدادیان و شعرخوانی علیرضا برقعی برگزار می‌شود.
مشرف درباره‌ی اجتماع دختران طلبه و بانوان امدادرسان افزود: یکشنبه ۲۳ اردیبهشت‌ماه اجتماع دختران طلبه در حرم بانوی کرامت برگزار می‌شود. همچنین اجتماع بانوان امدادرسان هلال احمر و اجتماعات سایر گروه‌ها و اصناف دیگر نیز در حرم حضرت معصومه(س) برگزار می‌شود.
معاون فرهنگی حرم حضرت معصومه گفت: اعزام خادمان حرم حضرت معصومه(س) با عنوان سفیران کریمه امسال نیز مانند سال‌های گذشته انجام می‌شود تا فضای معنوی حرم بانوی کرامت را در قم، ۲۵ شهر و ۲۹ کشور نیز فراهم کرده و شخصیت ایشان را به مردم معرفی کنند.
وی با بیان اینکه در ۲۰۱ نقطه در سراسر دنیا، مراسم و جشن‌های میلاد حضرت معصومه(س) برگزار می‌شود تصریح کرد: در سراسر ایران در بقاع متبرکه و مساجد نیز به مناسبت دهه کرامت جشن‌هایی برگزار خواهد شد.
مشرف ادامه داد: علاوه بر خطبه‌خوانی مراسم آغازین جشن‌های دهه کرامت، از روز شنبه ۲۲ اردیبهشت‌ماه، هر روز مراسم خطبه خوانی با حضور گروه‌ها، اصناف و اقشار مختلف مردم در حرم حضرت معصومه(س) برگزار می‌شود.
معاون فرهنگی حرم بانوی کرامت افزود: جشن تکلیف ویژه نومکلفان در سطح ملی با حضور دختران به تکلیف رسیده برگزار می‌شود تا آغازی برای عبادت و بندگی آنان در دهه کرامت باشد.
مشرف، برگزاری نشست علمی پژوهشی با موضوع زیارت و شخصیت‌شناسی حضرت معصومه(س)، کرسی تلاوت فاطمی با حضور قاریان برجسته ملی و بین‌المللی، برگزاری مسابقه قرآنی ویژه بانوان، تجلیل از بانوان حافظ قرآن و اجتماع بانوان بین‌الملل برای زبان‌های مختلف را از دیگر برنامه‌های دهه کرامت معرفی کرد.
وی بیان کرد: در حوزه رسانه نیز تولیدات رسانه‌ای در شبکه‌های ملی نیز پخش می‌شود؛ در شامگاه ۲۰ اردیبهشت‌ماه در اعتاب مقدسه، بقاع متبرکه و مساجد سراسر کشور، قرائت سراسری زیارتنامه حضرت معصومه(س) انجام می‌شود. جمعه ۲۱ اردیبهشت‌ماه در سالروز میلاد حضرت معصومه(س)، شخصیت بانوی کریمه توسط ائمه جمعه سراسر کشور در خطبه‌های نماز جمعه انجام می‌شود.
مشرف با بیان اینکه محفل ادبی شعر ویژه بانوان نیز در ایام دهه کرامت برگزار می‌شود، گفت: برنامه‌های ویژه کودکان و نوجوانان نیز امسال با قوت بیشتری صورت می‌گیرد و در سالروز میلاد حضرت معصومه(س)، هدیه‌ای از متبرکات حرم به دختران زائر اهدا خواهد شد. همچنین موزه فاطمی در روز میلاد نیز به صورت رایگان و در سایر روزهای دهه کرامت نیم بها پذیرای بازدید کنندگان است.
اهدای درب طلای حرم امام رضا(ع) از طرف حرم حضرت معصومه(س) در دهه کرامت
هادی محمودنژاد، معاون اجرایی حرم مطهر بانوی کرامت گفت: در ایام دهه کرامت به همت خادمان حضرت معصومه(س) اتفاقاتی در حوزه‌های هنری و مهندسی این آستان مقدس از جمله افتتاح برخی پروژه‌ها و رونمایی از برخی دستاوردهایی که در طول سال گذشته در این آستان مقدس انجام شده رقم خواهد خورد.
وی اظهار کرد: از یکسری پروژه رونمایی خواهد شد. تکمیل ضریح مطهر رأس الحسین(ع) برای کشور سوریه که به همت خادمان حرم مطهر بانوی کرامت انجام شده و در سالروز میلاد حضرت معصومه(س) رونمایی می‌شود و آماده ارسال به آن مکان مقدس است.
معاون اجرایی حرم مطهر بانوی کرامت با اشاره به درب طلایی که برای حرم حضرت رضا (ع) در کارگاه هنری آستان مقدس بانوی کرامت ساخته شده است، گفت: این درب طلای فاخر با بهره‌گیری از هنرمندان قم، اصفهان و تیم فنی و هنری آستان قدس رضوی و حمایت دو نفر از خیرین ساخته شده و در دهه کرامت ضمن رونمایی برای نصب به حرم امام رضا (ع) ارسال می‌شود.
وی با بیان اینکه این دو پروژه از منابع خیرینی که با آستان مقدس همکاری می‌کنند تأمین شده است، افزود: همچنین در موکب حرم مطهر حضرت معصومه (س) در عمود ۱۰۸۰ مسیر نجف به کربلا ساخت یک زائرسرا به زیربنای ۳ هزار مترمربع شروع شده برای ارائه خدمت به زائران اربعین می‌باشد. پیش بینی می‌شود که ساخت این زائرسرا تا پایان دهه کرامت به بهره‌برداری برسد.
محمودنژاد ادامه داد: ما در حرم مطهر حضرت معصومه (س) پروژه‌های هنری و عمرانی از جمله کاشی‌کاری، نقاشی و مقرنس‌کاری داریم که برخی در فاز اول و برخی در فاز تکمیلی قرار دارد و در دهه کرامت رونمایی می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین صفر فلاحی، مدیر حرم بانوی کرامت گفت: دهه کرامت ظرفیتی برای اقدامات فرهنگی، تبلیغی، ترویجی، اجتماعی و عمرانی است و حرم حضرت معصومه (س) دومین حرم اهل بیت و یکی از مجموعه‌هایی است که نقش مهمی در مسائل فرهنگی و الگوسازی دارد.
وی ادامه داد: آن حضرت یکی از بهترین الگوها برای مسئله عفاف و حجاب هستند و حرم ایشان مرکز کرامت و محل ترویج علوم اسلامی است و حتماً حکمتی دارد که بزرگترین حوزه علمیه در کنار حرم ایشان قرار دارد و امروز دانش‌پژوهان از ۱۱۰ کشور جهان در جوار آستان آن حضرت در حال تحصیل هستند.
فلاحی با اشاره به اینکه اصحاب رسانه همانند سنوات گذشته با نشر اخبار دهه کرامت نشاط اجتماعی فراگیر را در این ایام ایجاد کنند، بیان کرد: درخواست ما این است که نهادها، برنامه‌های متوازنی در این دهه داشته باشند و از پرداختن به شخصیت حضرت معصومه (س) و معرفی جایگاه و ویژگی‌های ایشان با تولید محتوا و کار فرهنگی، تبلیغی، ترویجی و رسانه‌ای غافل نشوند.
وی با اشاره به اینکه در صحن جوادالائمه و پیامبر اعظم و میدان آستانه نیز مواکب به زائرین خدمت‌رسانی می‌کنند، بیان کرد: مردمی کردن جشن‌های دهه کرامت کار بسیار مهمی است و همه باید به آن بپردازیم و زمانی موفق هستیم که مثل عاشورا بر در هر خانه بیرق دهه کرامت توسط خود مردم نصب شود. گل‌آرایی ضریح حرم توسط خادمان حرم بانوی کرامت با همکاری خادمان حرم امام رضا (ع) انجام می‌شود.
فلاحی با اشاره به اینکه فضا سازی محیط حرم بانوی کرامت و پیرامون حرم بیش از سال‌های گذشته در دستور کار قرار دارد، افزود: سرکشی از خانواده‌های شهدا و مدارس و دانشگاه‌ها و مجموعه‌های فرهنگی توسط سفیران کریمه انجام می‌شود.
خبرنگار: زینب دده‌بیگی
انتهای خبر/
کد خبر: 1229531 برچسب‌ها ایسکانیوز
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلاله‌ای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت