به نقل از «خبرگزاری برنا»

آلزایمر پشت در خانه تهرانی ها در کمین است!

تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۱۶۶۱۹

یافته‌های این پژوهش به طور ویژه بر نقش عمده ریزذرات معلق (PM ۲.۵) به عنوان خطرناک‌ترین جزو آلاینده در هوای شهرهای آلوده، در القای هیپوکسی به عنوان یکی از عوامل خطر اصلی و مشترک در بروز بیماری‌های زوال عصبی دلالت می‌کند.

به گزارش برنا؛ تحقیقات جدید پژوهشگران دانشگاه تهران نشان‌دهنده القای فرآیندهای متعدد سلولی و مولکولی مرتبط با بیماری آلزایمر و سایر بیماری‌های زوال عصبی توسط ذرات معلق کوچک‌تر از ۲.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

۵ میکرون در تهران است و این تحقیقات اثرات مخرب آلاینده‌ها روی پروتئین‌ها و سلول‌های عصبی را نشان می‌دهد.

این مطالعه که در قالب رساله دکتری زهرا خوشکام در آزمایشگاه تحقیقاتی بیوتکنولوژی پروتئین (PBRL) دانشکده زیست‌شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران با راهنمایی دکتر مهران حبیبی رضایی و دکتر علی‌اکبر موسوی موحدی و همکاری مرکز تحقیقات آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است، توانست اثرات مخرب آلودگی هوای شهر تهران در القای سازوکارهای متعدد سلولی و مولکولی دخیل در بیماری آلزایمر را شناسایی کند.

یافته‌های این پژوهش به طور ویژه بر نقش عمده ریزذرات معلق (PM ۲.۵) به عنوان خطرناک‌ترین جزو آلاینده در هوای شهرهای آلوده، در القای هیپوکسی به عنوان یکی از عوامل خطر اصلی و مشترک در بروز بیماری‌های زوال عصبی دلالت می‌کند.

بر اساس این گزارش، غلظت ذرات PM ۲.۵ جمع‌آوری شده در شهر تهران به‌ویژه در فصول سرد به میزان نگران‌کننده، ۶ تا هفت برابر نسبت به بیشینه استاندارد اعلام شده توسط سازمان جهانی بهداشت (WHO) برای مواجهه‌های طولانی‌مدت با این ذرات افزایش می‌یابد. از این‌رو، ساکنان شهرهای با هوای آلوده مانند شهر تهران در خطر جدی ابتلا به بیماری‌های مغزی ناشی از استنشاق طولانی‌مدت این ذرات، به‌ویژه افزایش بیماری آلزایمر قرار دارند.

به گفته این محققان، بیش از ۹۵ درصد از موارد مبتلا به بیماری آلزایمر به عنوان شایع‌ترین بیماری زوال عصبی، بدون داشتن سابقه ژنتیکی و به طور تک‌گیر عمدتاً با تأثیر عوامل محیطی و آلاینده‌ها در سنین بالای ۶۵ سالگی به این بیماری مبتلا می‌شوند.

چندین سال پیش از ظهور نشانه‌های فراموشی یا دمانس به عنوان بارزترین عارضه در بیماران آلزایمری، فرآیندهای سلولی و مولکولی مرتبط با مرگ سلول‌های عصبی از جمله افزایش تجمعات سمی پپتید آمیلوئید بتا و دستجات فیبریلی پروتئین تا (tau) بصورت رشته‌ای در مغز آغاز می‌شوند. از این‌رو مشخص شدن ساز و کارهای سلولی و مولکولی دخیل در بروز این بیماری برای اتخاذ تدابیر پیشگیری و درمان، حائز اهمیت است.

بر اساس آنالیز شیمیایی جامع روی ذرات PM ۲.۵ جمع‌آوری شده، این ذرات دربردارنده عناصر و فلزات مختلف از جمله فلزات سنگین و انتقالی و همچنین ترکیبات آلی مانند هیدروکربن‌های پلی‌آروماتیک (PAH) با قابلیت اکسایشی بسیار بالا و توانایی القای استرس اکسایشی در سلول‌های بافت عصبی است.

از دیگر یافته‌های بسیار مهم این تیم پژوهشی، نشان دادن اثر ذرات PM ۲.۵ در افزایش بیان آنزیم بتا سکرتاز به عنوان یکی از آنزیم‌های اصلی دخیل در افزایش پلاک‌های آمیلوئیدی در مغز، توأم با افزایش القای استرس شبکه آندوپلاسمی است که می‌تواند در نتیجه افزایش استرس اکسایشی ناشی از حضور ذرات در سلول‌ها و یا فعال شدن درون سلولی گیرنده آریل هیدروکربن (AHR) و کاهش فعالیت پروتئین HIF۱α که در فرآیند هیپوکسی نقش کلیدی دارد، رخ دهد.

همچنین یافته‌های این پژوهش بیانگر افزایش آسیب‌های استرس اکسایشی روی لیپیدها و پروتئین‌های سلولی، القای هیپوکسی سلولی و اثرات مخرب آنها روی پروتئین هموگلوبین و در نتیجه کاهش اکسیژن‌رسانی به مغز است.

نتایج این پژوهش به طور ویژه‌ای نشان داد که بیان ژن و پروتئین‌های مقابله‌کننده با هیپوکسی در سلول‌های عصبی مانند پروتئین HIF۱α و پروتئین ذخیره‌کننده اکسیژن در سلول‌های عصبی به نام نوروگلوبین که هر دو پروتئین نقش محافظتی در سلول‌های عصبی دارند، با افزایش غلظت ذرات PM ۲.۵ در مطالعات کشت سلولی نسبت به سلول‌های تیمار نشده کاهش معناداری نشان می‌دهند.

با توجه به نتایج به دست آمده می‌توان گفت فعال شدن گیرنده AHR توسط ذرات PM ۲.۵ که با فعالیت نسخه‌برداری از ژن‌های تحت کنترل خود موجب افزایش بیان پروتئین‌های متابولیزه کننده ترکیبات بیگانه مانند Cyp۱a۱ و Cyp۱E۲ می‌شود، بیشتر موجب تولید ترکیبات ثانویه خطرناک و سمی‌تر شده و در نتیجه با فعال شدن این گیرنده تولید ROS ها و استرس شبکه آندوپلاسمی در سلول‌ها افزایش یافته و به دنبال آن مرگ سلولی رخ می‌دهد.

از طرفی با فعال شدن AHR، میزان بیان و فعالیت پروتئین‌های HIF۱α و نوروگلوبین در سلول‌های مواجه شده با ذرات نیز کاهش می‌یابد که منجر به کاهش توان مقابله سلول‌ها با تنش اکسیداتیو القا شونده توسط ذرات می‌شود.

بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه تهران، پژوهش‌های این تیم تحقیقاتی برای اولین بار در دنیا با انجام مطالعات مختلف با رویکردهای بیوشیمی-بیوفیزیک روی پروتئین هموگلوبین نشان داد که این پروتئین در مواجهه طولانی‌مدت و کوتاه‌مدت با ذرات PM ۲.۵ دچار آسیب اکسایشی شده و ساختار آن دچار واسرشتگی می‌شود. همچنین نشان داده شد که با اکسایش گروه پروستتیک هم در حضور ذرات اکسیداتیو PM ۲.۵ عملکرد پروتئین در توانایی حمل اکسیژن بسیار کاهش یافته و به دنبال آن تشکیل مت هموگلوبین افزایش پیدا می‌کند.

در پی این رویدادها در نهایت با رها شدن گروه "هِم"، تخریب پروتئین هموگلوبین نیز اتفاق می‌افتد که این یافته با نتایج مطالعات اپیدمیولوژیک مختلف انجام شده در کشورهای پرو، چین و تایلند که اثر مواجهه با ذرات PM ۲.۵ را در افزایش آنمی و کاهش غلظت هموگلوبین در خون جمعیت زیادی از افراد بررسی کرده‌اند، مطابقت دارد. تخریب غیر آنزیمی گروه "هِم" توسط ذرات PM ۲.۵ در پروتئین‌های نوروگلوبین و سیتوکروم سلول‌های عصبی می‌تواند منجر به القای پاتوژنز بیماری آلزایمر ناشی از هیپوکسی مغزی شود.

 

منبع: خبرگزاری برنا

کلیدواژه: آلزایمر سلولی و مولکولی بیماری آلزایمر سلول های عصبی پروتئین ها سلول ها ذرات PM ۲ ۵ توسط ذرات زوال عصبی فعال شدن

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.borna.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری برنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۱۶۶۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خوردنی هایی که افسردگی می‌آورند

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ افسردگی شدید می‌تواند ریشه در شرایط فردی و اجتماعی داشته باشد، اما تغذیه هم بی تاثیر نیست. در بین خوراکی‌ها غذا‌های افسرده کننده‌ی بسیاری وجود دارد که برخی موجب بروز افسردگی شدید می‌شوند.
در جهانی زندگی می‌کنیم که بیشتر مواد به روش شیمیایی پرورش داده می‌شوند به همین خاطر برای کاهش نگرانی و اضطراب باید بیشتر به تغذیه توجه کنیم، زیرا تغذیه نقش بسزایی در حالات روحی افراد دارد 

مطالعات نشان می‌دهند مصرف مواد غذایی فاقد ارزش تغذیه ای، مصرف زیاد گوشت قرمز شیرینی و شکلات و عدم مصرف فیبر و انواع میوه و سبزیجات تازه می‌تواند بشدت باعث افزایش ریسک ابتلاء به افسردگی حاد شود؛ علاوه بر این موارد یک سری مواد خوراکی اثرات منفی روی سلامت روان و افزایش خطر ابتلا به افسردگی در فرد می‌شوند.

۱. شکر
محققان دریافتند هنگامی که سطح گلوکز خون افزایش یابد، سطوح پروتیینی بالا می‌رود که رشد نورون‌ها و سیناپس‌ها را مورد تشویق قرار می‌دهد. بار‌ها در بخش سلامت نمناک عنوان شده است که خوردن شکر باعث می‌شود که مغز شما در یک سطح بهینه کار کند و هرچه بیشتر این کار را انجام دهید، ریسک افسردگی و خطر ابتلا به دیابت و جنون نیز بیشتر می‌شود.

۲. شیرین کننده‌های مصنوعی
فکر نکنید که تنها به این خاطر که شیرین کننده مصنوعی است خطری شما را تهدید نمی‌کند اسپارتام جز تشکیل دهنده (و خطرناک) که در محصولاتی مثل نوشابه یافت می‌شود، تولید انتقال دهنده عصبی سروتونین را مسدود می‌سازد.
این می‌تواند باعث انواع بیماری‌های عصبی از جمله سردرد، بی خوابی، تغییرات در حالت روحی و افسردگی شود. اما ممکن است برای سلامت ذهنی نیز بد باشد.

۳. الکل
سیستم عصبی مرکزی مهم است. مسئول گرفتن اطلاعات از طریق پنج حس، تفکر، درک، استدلال، و کنترل عملکرد حرکت است. اما با مصرف الکل این موارد کاهش پیدا می‌کنند و باعث تشدید علایم افسردگی می‌شود.

۴. روغن هیدروژنه
مرغ سرخ شده، پنیر سرخ شده، سیب زمینی سرخ کرده، به دلایل مختلفی برای بدن مشکل ایجاد می‌کنند و می‌توانند باعث افزایش وزن شوند. اما چیز‌های بیشتری وجود دارد:آن‌ها هم به افسردگی مرتبط هستند.
هر چیزی که با روغن‌های هیدروژنه درست شده و حاوی چربی‌های ترانس است می‌تواند به طور بالقوه به افسردگی کمک کند. چربی‌های اشباع شده، مثل آن‌هایی که در گوشت گوساله، لبنیات بالا، و کره پیدا شده اند می‌توانند شریان‌ها را مسدود کنند و از جریان خون به مغز جلوگیری کنند.

۵. فست فود
افرادی که فست فود می‌خورند، ۵۱ درصد بیشتر دچار افسردگی می‌شوند؛ بنابراین از خوردن آنها بپرهیزید.

۶. چربی ترانس
چربی ترانس به چربی‌های اشباع نشده گفته می‌شود که معمولا در کل غذا‌ها دیده نمی‌شوند. تنها در دهه ۱۹۵۰ چربی‌های ترانس به طور معمول در چیز‌هایی مثل مارگارین، اسنک، محصولات پخته شده بسته بندی و روغن‌های مورد استفاده برای سرخ کردن مواد غذایی، مورد استفاده قرار گرفتند. مصرف چربی‌های ترانس کنترل نشده می‌تواند ریسک افسردگی را تا ۴۸ درصد افزایش دهد.

۷. غذا‌های با سدیم بالا
دهه هاست، غذا‌های بدون چربی به عنوان یک راه حل کاهش وزن اعلام می‌شوند -، اما بسیاری از این محصولات حاوی کمی سدیم هستند. متخصصان می‌گویند که همه این نمک اضافی می‌تواند کاملا با احساسات شما ناسازگاری داشته باشد، زیرا سدیم اضافی در این محصولات می‌تواند جنبه‌های سیستم عصبی را مختل کند.
نه تنها این می‌تواند باعث افسردگی شود، بلکه می‌تواند به واکنش سیستم ایمنی نیز کمک و باعث خستگی شود؛ و البته نمک هم چنین منجر به نگهداری مایع و باد کردگی می‌شود.

۸. کافئین
متخصصان بسیاری وجود دارند که می‌گویند حتی مقدار کمی کافئین نیز می‌تواند منجر به افسردگی شود. دلیل بیشتر کارشناسان، اثر مخرب کافئین روی خواب است. خواب آشفته می‌تواند به طور جدی به وضعیت ذهنی آسیب برساند.

۹. سبوس گندم
این نام را همیشه در میان خوردنی‌های مفید مشاهده می‌کردید، اما اینجا باید بگوییم که در مورد افسردگی این مسئله کمی متفاوت است چراکه سبوس گندم به دلیل وجود فیتیک اسید و فیبر جذب روی را محدود می‌سازد و همین کاهش روی اثر سو در افرادی که در معرض استرس و افسردگی هستند می‌گذارد.
مقدارکافی روی به خصوص برای افراد مضطرب اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا نشان داده اند کمبود آن رفتار عصبی و افسردگی را موجب می‌شود.

۱۰. پنیر سویا
با این که سویا مملو از پروتیین کم چرب است، همچنین با آنزیم‌های گوارشی و پروتئاز می‌تواند بسته بندی شود که هضم پروتئین را به طور باور نکردنی دشوار می‌کند. سویا مس، بالایی دارد یک ماده معدنی مرتبط با رفتار مضطرب، و نفخ شکم است.

۱۱. قهوه
قهوه مانند سوخت جت برای یک مغز نگران است؛ و یکی از بالاترین منابع حاوی کافئین است. کافئین نیز می‌تواند جذب مواد مغذی کلیدی را مانند ویتامین د و ویتامین‌های ب کند کند. تحقیقات نشان می‌دهند که استفاده از مواد گیاهی، به طور طبیعی، به خصوص بابونه، می‌تواند جایگزین خوبی برای قهوه باشد.

۱۲. نان سبوس دار
گلوتن برای بسیاری از افراد مضطرب، به خصوص بیمارانی با بیماری سلیاک - که در میان آن‌ها اضطراب رایج است خوب نیست و زمانی که گلوتن حذف می‌شود، این رفتار هم ناپدید می‌شوند. اما حتی افراد با آلرژی‌های خفیف نیز به آن حساسیت دارند.

۱۳. سوپ و غذا‌های کنسرو شده
غذا‌های فرآوری شده حاوی بیسفنول است که در اکثر غذا‌های کنسروی و پلاستیکی وجود دارد می‌تواند باعث کاهش قابل توجهی ژن‌ها در بخش استرس مداری مغز می‌شود.

۱۴. آب میوه
آب میوه‌ها فیبرندارند و حاوی فروکتوز هستند در نتیجه قند خون و هورمون استرس آدرنالین را بالا می‌برند. به عنوان یک قاعده کلی از نوشیدنی‌های شیرین اجتناب کنید.