آیا دین اصلیترین عامل خشونت است؟
تاریخ انتشار: ۲۰ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۵۷۰۱۰
به گزارش قدس آنلاین، حتماً شنیدهاید که عدهای دین و عقاید دینی را عامل و سبب خشونت و کشتار میدانند. پس از رویکار آمدن گروههای تکفیری، انگشت اتهام، پیش از هرچیز به سمت خشونت نرفت، بلکه این دین اسلام بود که متهم اصلی این معرکه شناخته میشد، اما به راستی دین به خشونت دعوت میکند؟ پاسخ این سؤال را در یکی از یادداشتهای مرحوم رضا بابایی در کتاب «دیانت و عقلانیت» میخوانیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شما مشغول مطالعه بخشی از این کتابید
خشونت مذهبی علت نیست، معلول است
خشونت در خانواده یا کشور یا در هر منطقه از جهان نشانه وجود بحران در آنجاست. بحران از هر نوعی که باشد یا خشونت میآفریند یا افسردگی زیرا تعادل را برهم میزند و جایگزین تعادل یا افراط است یا تفریط. به عبارت دیگر خشونتگرایی گروههای مذهبی یا قومی علت بحرانهای منطقهای یا کشوری نیست؛ بلکه خود معلول و پیامد بحرانی است که راهی برای ظهور و بروز نیافته است.
خشونت مذهبی نتیجه فقر فرهنگی است
هیچ دین و آیینی منشاء اصلی خشونت نیست؛ اما نوع خاصی از دینداری بر آتش بحرانها نفت میریزد و شعلههای سرکش خشونت را میافروزد. بر پایه این نظریه برخی قرائتها و گرایشهای دینی علت افراطگریاند، اما باید علت اصلی را جست. اگر خشونت فردی محصول مجموعهای از عوامل روانی و محیطی است، خشونت فراگیر مذهبی یا قومی نیز نتیجه فقر فرهنگی است و خاستگاه فقر فرهنگی آشفتگی اقتصادی و تلاطمهای سیاسی پی در پی در منطقه است که آن نیز خود علتهایی درونی و بیرونی دارد.
بله! خشونتطلبان مسلمان برای تقدیس و توجیه رفتارهای خشونتطلبانه خود از اسلام مایه میگذارند، اما اگر مذهب آنان مسیحیت هم بود، همچنان خشونت میورزیدند. مشکل در مذهب نیست؛ در فرهنگ و مردم سرزمینی است که این مذهب را دارند. چنان که مردم با موقعیت شبیه مردم خاورمیانه به رغم پیروی از نرمخوترین آیین یعنی آیین «بودا» همین رفتار را خواهند داشت، مانند رفتار بوداییان میانمار با مسلمانان و وحشیانهترین خشونتها را میتوان در کارنامه مسیحیان دیروز دید؛ مثل کشتار «بایتیستها».
نه دین اثرگذار است، نه چشمِ بادامی
وجود برخی باورهای سخت کیشانه در آیین x، به معنای خشونتطلبی آن آیین نیست، زیرا اولاً این گونه باورها در همه آیینها و دینها بیش و کم وجود دارد؛ ثانیاً، در همان مذهب x، فرمانها و باورهای ضدخشونت کم نیست. پیروان آیین x را نباید بدون همه مختصات جغرافیایی و تاریخی آنان منظور کرد و تنها به مذهبشان نگریست چنان که نمیتوان گفت همه چشم بادامیها سختکوش و باهوشند. میدانیم که میان چشمِ بادامی و سختکوشی ارتباط علّی و معلولی وجود ندارد. آنچه چشم بادامیها را سختکوش و باهوش کرده است، موقعیت خاص جغرافیایی و نیز پیشینه تاریخی و اجتماعی آنان است، نه شکل بادامی چشمشان.
دین، بر پایه تندترین و خشونت آمیزترین قرائتها نیز عامل اصلی خشونت درازمدت و دامنهدار در هیچ منطقهای از جهان نیست. حتی برای نزاعهای دینی و مذهبی نباید در پی ریشههای دینی و مذهبی بود. خشونت و منازعات قومی یا مذهبی از جایی دیگر آب میخورد. جنگهای ایران صفوی با امپراطوری عثمانی و جنگهای صلیبی در جهان نیز از همین دست است. این دو نمونه به رغم ظاهر دینی و ایدئولوژیکشان، انگیزههایی دیگر پشت سر دارند.
اسلام مالزی یا سومالی، کدامیک؟
کسانی که دین یا هرگونه باورمندی آیینی را علت خشونت میپندارند از عوامل مهم محیطی غافل شده و در ثانی نوعی ذاتانگاری را در دین پذیرفتهاند. دین جوامع منحط، منحط است و دین جوامع توسعه یافته، بخشی توسعه یافته و سازگار با مدنیت آن جامعه است؛ بنابراین اگر اسلام مالزی با اسلام سومالی فرق میکند به این دلیل است که مالزی با سومالی فرق میکند، زیرا اسلام مالزی اسلام است به اضافه فرهنگ، اقتصاد و سرمایههای تاریخی و اسلام سومالی اسلام است به اضافه فقر، آشفتگی منطقهای، بیثباتی و حضور قدرتهای بیگانه در منطقه.
انتهای پیام/
منبع: فارس
منبع: قدس آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۵۷۰۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دستگیری عامل تیرندازی در منطقه فرحزاد تهران
رئیس مرکز عملیات سازمان اطلاعات پلیس تهران از دستگیری یک نفر اراذل و اوباش که اقدام به تیراندازی در درگیری در فرحزاد تهران کرده بودند، خبر داد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، سرهنگ سعید راستی گفت: ماموران پایگاه یکم سازمان اطلاعات پلیس تهران ۳ روز گذشته خبری را در خصوص درگیری اراذل و اوباش در منطقه "فرحزاد" تهران که با سلاح گرم اقدام به تیر اندازی کرده بود دریافت و پیگیری موضوع را در دستور کار خود به صورت ویژه قرار دادند.
وی با بیان اینکه تحقیقات اولیه نشان از این داشت درگیری در بین چند نفر اراذل و اوباش رخ داده است و متهم برای قدرت نمایی اقدام به تیر اندازی نموده است افزود: با شناسایی مخفیگاه متهم، ماموران پس از هماهنگیهای قضائی متهم را در مخفیگاهش دستگیر کردند.
راستی خاطر نشان کرد: متهم پس از تکمیل تحقیقات اولیه برای سیر مراحل قانونی روانه دادسرا شد.
رئیس مرکز عملیات سازمان اطلاعات پلیس تهران در پایان خاطرنشان کرد: پلیس در مسیر تحقق این مهم با قاطعیت و جدیت کامل با ارازل و اوباش و افرادی که قصد بر هم زدن نظم و امنیت عمومی و آسایش و امنیت شهروندان را داشته باشند برخورد جدی خواهد کرد.