آموزش حقوق شهروندی به کودکان توسط والدین آغاز میشود
تاریخ انتشار: ۲۱ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۶۶۶۱۶
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: محمدمهدی سیدناصری و طاهره شاهمحمدی در یادداشتی مشترک به لزوم آموزش فرهنگ و حقوق شهروندی پرداختهاند. سیدناصری دکترای حقوق بین الملل عمومی دارد و مدرس دانشگاه است در زمینه حقوق کودک منابعی تئوریک را تالیف کرده و شاهمحمدی نیز از مولفان پرکار ادبیات کودک و نوجوان است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مشروح این یادداشت را که در اختیار مهر قرار گفته در ادامه بخوانید:
آموزش حقوق شهروندی به کودکان امر بسیار مهمی است و باید آن را از سنین بسیار کم آغاز کرد چرا که این امر میتواند در روند بهبود زندگی آنان و آینده کشور موثر باشد. کودکان آینده یک کشور هستند و همانطور که میدانید هر کشور و شهری قوانین و مقررات خاص خودش را دارد. به طور کلی عبارت شهروندی به این معناست که چگونه میتوان در یک کشور و یا شهر با توجه به قوانین و اصولی که دارد زندگی کنیم. همانطور که میدانید هیچ فردی با حق و حقوقی به دنیا نمیآید و این کشورها و جوامع هستند که تعیین میکنند، چه حقوقی را به شهروندان خود بدهند. به طور معمول خانه و خانواده امنترین، مطمئنترین و سالمترین مکان برای رشد و آموزش کودکان است. در نتیجه پدر و مادرها موظف هستند برای جلوگیری از خطرات احتمالی از همان کودکی آموزشهای اولیه درباره حقوق و فرهنگ شهروندی را برای کودکان خود شروع کنند.
امروزه برخی بر این باورند که حقوق یک دانش پیچیده و ظریف است و بسیاری از اصطلاحات آن قابلیت سادهسازی و بیان شدن به زبان عامه را ندارد. اما برخی دیگر با توجه به مقتضیات اجتماعی در شرایط فعلی از ضرورت آموزش همگانی حقوق سخن میرانند.
در واقع، آموزش همگانیِ حقوق، نیازی است که درباره شیوه آگاهسازی از ابعاد حقوقی مسائل، مهارت و تکنیکهای بهتر زیستن در جامعه کنونی سخن میگوید. تجربه نیز نشان میدهد افراد توانمند در حوزه حقوق شهروندی، مسائل زندگی خود را بهتر بازشناسی میکنند و ظرفیت بیشتری برای حل آن دارند. این توانمندی چیزی بیش از دانش ابتدایی درباره مقررات جاری است. به عبارت دیگر، فرد توانمند قبل، حین و بعد از بروز اتفاقاتِ روزمره، از ظرفیت روانی کافی برای مدیریت آنها برخوردار است. بنابراین، شهروندان آگاه به حق و تکلیف خود، بهنحو موثرتر و معنادارتری در زندگی اجتماعی مشارکت کرده و زندگی فردی خود را بهتر اداره میکنند.
به طور کلی حقوق شهروندی را میتوان به مجموعه قواعد حاکم بر روابط اشخاص در جامعه شهری تعریف کرد. حقوق شهروندی جز حقوق ذاتی و فطری انسانهاست. همچنین این حقوق غیر قابل انتقال و تجزیهناپذیر است، به این صورت که عناصر آن لازم و ملزوم یکدیگرند. حال این حقوق شهروندی به چه افرادی تعلق میگیرد؟
در پاسخ به این سوال ابتدا به بیان مفهوم شهروند میپردازیم. بنابر باور برخی صاحبنظران، شهرنشینان هنگامی که به حقوق یکدیگر احترام بگذارند و به مسئولیت خویش در قبال جامعه عمل کنند به «شهروند» ارتقا مییابند.
نکته قابل توجه این است که حقوق شهروندی به افرادی تعلق مییابد که «تابعیت» یک کشور داشته باشند. همچنین باید افزود که حقوق شهروندی، به تابعان یک کشور فارغ از رنگ، قومیت، نژاد، دین و طبقهشان تعلق مییابد.
هر انسان به عنوان بخشی از اجتماع دارای ارتباطات مختلف با افراد جامعه است که در واقع همین ارتباطات اجتماعی به زندگی او معنا میبخشد و مسیر اجتماعی شدن را شکل میدهد. در این مسیر، آموزش به ویژه آموزش کودکان نقشی بسیار مهم و اساسی دارد. پس همه افراد جامعه از جمله کودکان باید قوانین و اصولی را که متضمن آداب و اخلاق اجتماعی است، یاد بگیرند.
مجموعه قواعد و اصول زندگی اجتماعی که از آن به عنوان «حقوق شهروندی» یاد میشود و برای زندگی امن و خوب در جامعه ضروری است، باید به صورت مدون، جامع و سهل در دسترس همگان باشد تا با فرهنگسازی و آموزش بهموقع شاهد بالا رفتن هوشیاری افراد و کودکان جامعه نسبت به حقوق شهروندی و آگاهی از خطرات بیتوجهی در برابر آن باشیم.
آموزشهای شهروندی که باعث آشنایی افراد با حقوق شهروندی خود میشود، سبب استیفای حقوق انسانی هر فرد به عنوان یک شهروند در ابعاد مختلف و با روشهای درست و انسانی شده و از تضییع حقوق جلوگیری میکند. آنچه اهمیت دارد بالا رفتن روحیه کار گروهی، تعهد و همدلی در جامعه، هوشیاری در برابر هر نوع سوءاستفاده، قانونمداری و برقراری روابط انسانی صحیح بین افراد جامعه برای داشتن جهانی امن و آسوده برای همگان است.
کد خبر 5536084منبع: مهر
کلیدواژه: حقوق شهروندی حقوق کودکان ترجمه حسن ذوالفقاری محمدمهدی اسماعیلی کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان انتشارات ققنوس بنیاد ملی بازی های رایانه ای دفاع مقدس ادبیات کودک و نوجوان انتشارات معین انتشارات سوره مهر مرکز فرهنگی شهر کتاب عید سعید قربان حقوق شهروندی یک کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۶۶۶۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گرو گرفتن کارنامه دانشآموز در ازای پرداخت پول!
به گزارش تابناک ، با توسعه مدارس غیردولتی، برخی مدارس بویژه دولتیها که دانشآموزان زیادی را پوشش میدهند در سایه قرار گرفتند. اگرچه پرداخت هزینه مدارس غیرانتفاعی در توان بخشی از خانوادهها نیست اما نباید در این میان از کیفیت مدارس دولتی کاسته شود تا آنها که از بضاعت مالی کمتری برخوردارند یا به هر دلیلی اعتقاد به آموزش غیر انتفاعی ندارند، از کیفیت آموزشی مطلوب جا نمانند.
گلایه والدین از افت کیفیت آموزشی در مدارس دولتی، در ازای هزینهای که مدارس از آنها اخذ میکنند همچنان ادامه دارد.
در این گزارش صحبتهای چند نفر از والدین را میخوانیم که فرزندانشان را در مدرسه دولتی ثبتنام کردهاند اما با توجه به هزینههایی که در طول سال تحصیلی به مدرسه میدهند با کیفیت نامطلوب آموزشی مواجهاند البته که در این میان برخی والدین رضایت خود از مدارس دولتی را صرفاً به دلیل وجود معلم خبره میدانند.
پول پرداخت نکنید از کارنامه خبری نیست!
یکی از والدینی که فرزندش در مقطع دوازدهم تحصیل میکند گفت: در ابتدای سال دقیقاً زمان ثبتنام، مدرسه از ما مبلغ یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان گرفت و گفتند این قانون مدرسه است و اینجا هزینه دارد.
در صورتی که در این مدرسه در تمام ماههای گرم سال از کولر و هیچ سیستم خنککنندهای استفاده نمیشود و در زمستان تمام شوفاژها خاموش است و دانشآموزان با لباس گرم در کلاس مینشینند.
علاوه بر این حتی مدرسه ما را تهدید میکند که اگر پول را پرداخت نکنید از کارنامه خبری نیست.
وی افزود: فرزند من در پایه دوازدهم تحصیل میکند و امسال باید در کنکور شرکت کند اما در مدارس دولتی کمتر به کنکوریها توجه میشود و عموماً برنامه آموزشی خاصی مدنظر مدرسه نیست، مگر اینکه والدین اگر خودشان بخواهند و بضاعت مالی داشته باشند، برای فرزندشان معلم خصوصی بگیرند. به این شکل که چند دانشآموز با هم برنامهریزی میکنند و یک معلم خصوصی میگیرند.
پول از ما گرفتند اما وعدههایشان عملی نشد
مادر یک دانشآموز دیگر که فرزندش در مقطع اول ابتدایی یک دبستان دولتی تحصیل میکند گفت: اولین اتفاقی که با ورود به مدرسه دخترم با آن مواجه شدم این بود که ابتدا ۷۰۰ هزار تومان پول برای کمک به مدرسه و ۵۰۰ هزار تومان برای خرید برگه امتحانی از ما گرفتند. ما تمام این هزینه را همان ابتدا پرداخت کردیم اما مدرسه مجدداً در طول سال برای برگههای امتحانی از والدین هزینه گرفت.
آنها حتی برای هزینههای جانبی مدرسه از والدین پول گرفتند و وعده دادند که مثلاً دوربین مداربسته بگذارند، برای پلهها ترمز بگذارند، لولهکشی کنند و… ولی هیچ کدام از این وعدهها عملی نشد. مدرسه حتی بابت هواگیری شوفاژها از ما پول دریافت کرد اما در طول زمستان شوفاژها خاموش بود.
وی گفت: مسأله دیگری که با آن مواجه هستیم لباس فرم دانشآموزان است. ما لباس فرمی را که ارزش آن بیرون از مدرسه در حدود ۴۰۰ هزار تومان است با مبلغ ۸۰۰ هزار تومان تهیه کردیم و کیفیت پارچه به قدری ضعیف بود که من بعد از چند ماه مجدداً یک مقنعه دیگر برای دخترم خریدم. ناگفته نماند من از معلم فرزندم رضایت دارم و اگر به خاطر معلم نبود، قطعاً مدرسه فرزندم را عوض میکردم.
تدوین آییننامه جدید برای افزایش کیفیت مدارس دولتی
یکی از مسئولان آموزش و پرورش در پاسخ به مجموعه گلایههای والدین از تدوین یک آییننامه جدید خبر داد.
محمدمهدی کاظمی، معاون متوسطه وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه برای کیفیتبخشی به مدارس دولتی آییننامه جدید تدوین شده است توضیح داد: در این زمینه آموزش و پرورش باید اقدامات جدیدی داشته باشد به همین خاطر یک آییننامه جدید تدوین شده، زیرا تقویت مدارس دولتی از مسائل مورد تأکید رئیس جمهور است.
علاوه بر این آییننامه، پیشنهاد طرح کاهش تنوع مدارس در راستای کیفیتبخشی مدارس دولتی از دیگر موضوعات در حال بحث و بررسی است. وی در پاسخ به این سؤال که برای کیفیتبخشی به مدارس دولتی چه میزان بودجه نیاز دارید، گفت: موضوع توانمندسازی معلمان، تجهیز مدارس، عواملی مانند شادابسازی مدارس که در یادگیری مؤثر است و... همه اینها هرکدام به طور جدی نیازمند بودجه هستند.
کاظمی در پاسخ به این پرسش که چند ماه پیش درباره این موضوع گفتوگو کردیم و اکنون انتظار میرود برنامهای که شما به عنوان کیفیتبخشی مدارس به آن تأکید کردید اکنون در حد مقدماتی نتیجه داده باشد و حالا نتیجه آن چه بوده است، گفت: یک بخشی از بازخورد این اقدامات معطوف به میانگین نمرات امتحان نهایی بوده است که تاکنون تنها امتحان و ارزشیابی که به صورت ملی انجام دادهایم، امتحانات نهایی پایه دوازدهم بوده است اما از امسال پایه دهم و یازدهم هم اضافه شد.
کاری که در روزهای پایانی اسفند ماه انجام دادیم سنجش دستاوردهای متوسطه اول بود که بیش از ۳ میلیون دانشآموز در سنجش ما شرکت کردند. نتیجه این سنجش میتواند برای مدارسی که باید ارتقا یابند، کمککننده باشد.
مدارس میتوانند طبق این سنجش و بررسی نمرات امتحان نهایی دانشآموزان برای رشد خود برنامه داشته باشند. امیدوارم با این رویه نمرات ما رشد کند و این بخش ناظر بر امر نظارتی بود که به آن اشاره کردم زیرا هر مدرسهای ترسیم روشنی از وضعیت خودش دارد. اما بازخورد مدارسی که وضعیت آموزشی ضعیفتری نسبت به برخی از مدارس دارند از پارسال آغاز شده و بازخوردها، جدیتر از قبل به مدارس اعلام میشود.
وی درباره هزینههایی که مدارس از اولیا تحت عنوان کمک به مدرسه دریافت میکنند گفت: مدارس دولتی به صورت خاص نباید هیچ پولی از والدین بگیرند اما در قالب فوقبرنامه ممکن است هزینهای دریافت شود.
البته مبلغی که بابت فوقبرنامه اخذ میشود سقف دارد و این سقف بر اساس استاندارد مدرسه تعریف خواهد شد. اگر غیر از این باشد و هزینهها به اجبار از والدین گرفته شود، آنها میتوانند به دفتر ارزیابی و عملکرد وزارت آموزش و پرورش گزارش دهند.
اخذ شهریه در مدرسه دولتی با برنامه مازاد
علی فرهادی، سخنگوی آموزش و پرورش، در زمینه هزینههایی که برخی مدارس دولتی از اولیا مطالبه میکنند اما در قبال آن فعالیتی صورت نمیگیرد، گفت: آمار این مدارس قابل توجه نیست اما مانند یک لکه روی صفحه سفید است و خیلی مورد توجه قرار میگیرد و نسبت به عملکرد آموزش و پرورش ادراک منفی ایجاد میکند. قطعاً اینگونه نیست که همه مدارس چنین شرایطی داشته باشند.
بجز مدارسی مانند مدارس هیأت امنایی و تیزهوشان که در آن دریافت وجه بلامانع است، در سایر مدارس هزینهای که از والدین گرفته میشود باید برای فعالیتهای مازاد باشد. حتی در مدرسه تیزهوشان هم با پیگیری رئیس جمهور قرار شد اقشاری که قدرت مالی مناسبی ندارند اما در مدارس تیزهوشان درس میخوانند از پرداخت هزینه معاف شوند و دولت شهریه آنها را پرداخت خواهد کرد.
فرهادی تأکید کرد: مدارسی که از والدین هزینه میگیرند اول باید بررسی شود که آیا جزو آن مدارسی هستند که میتوانند هزینه دریافت کنند یا نه، و اگر جزو آن نبودند قطعاً بخش نظارت آموزش و پرورش ما در مناطق پاسخگو است. والدینی که فرزندشان در مدارس عادی تحصیل میکند و مدرسه از آنها شهریه دریافت میکند باید حتماً آن را به آموزش و پرورش مناطق گزارش دهند.
وی در این زمینه که برخی از مدارس نه تنها در زمان ثبتنام بلکه در حین سال تحصیلی هم از والدین دانشآموزان هزینه دریافت میکنند، گفت: آن چیزی که به عنوان شکایت یا اطلاعرسانی در مناطق آموزش و پرورش باشد از سوی والدین منعکس نمیشود در حالی که مناطق آموزش و پرورش در این موارد بسیار جدی است.
در برخی از مواقع اتفاقاتی میافتد که والدین خوب توجیه نمیشوند مثلاً مدیر و معلم به اولیا اطلاع دادهاند که یک فوق برنامه برای دانشآموزان در نظر داریم و هزینهای که اخذ میشود بابت همین فوق برنامه است. اما مدارس به هیچ عنوان برای تجهیزات و تعمیر مدارس حق ندارند هزینهای از والدین بگیرند.
وی در واکنش به این موضوع که برخی از مدارس کارنامه دانشآموز را به آنان نمیدهند تا شهریه و یا کمک مردمی به طور کامل پرداخت شود، گفت: اخذ هزینه از والدین در مدارس دولتی با عناوین کمک به مدرسه یا شبیه آن مطلقاً اجباری نبوده و کاملاً داوطلبانه است.
مدارس نباید والدین را اجبار کنند تا در ازای ارائه کارنامه حتماً هزینه بدهند، این کار کاملاً غیرقانونی است.
اما در مواقعی که انجمن اولیا و مربیان در این زمینه تصمیم میگیرد، مدرسه میتواند آن تصمیم را اجرا کند زیرا بر اساس اساسنامه اجرایی مدارس، انجمن اولیا و مربیان یک نهاد تصمیمگیر است. بنابراین میتوانند تصمیمات داخلی بگیرند ولی در این زمینه هیچ اجباری نداریم.
منبع: روزنامه ایران