به نقل از «ایرنا»

خبر خوش اهتمام شورای شهر تبریز برای حفظ خانه‌های تاریخی

تاریخ انتشار: ۲۳ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۴۸۵۹۸۳

به گزارش ایرنا، شهرداری تبریز به عنوان متولی اصلی مدیریت واحد شهری، هر چند که این مهم تاکنون محقق نشده، در موضوع شناسایی، تملک، مرمت و صیانت از خانه های تاریخی به عنوان نمادهای هویت شهری و حافظه تاریخی شهروندان نقش بی بدیلی دارد، اما واقعیت این است که غیر از دوره ای درخشان از تحقق این مهم در دوره مدیریت علیرضا نوین، توجه به خانه های تاریخی توسط مدیریت شهری در حد شأن و جایگاه تبریز و تبریزیان نبوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بدیهی است که این گزاره به معنای نادیده انگاشتن تلاش های انجام شده در مقاطع زمانی قبل و بعد از دوره یاد شده نیست، اما وعده چندباره شهردار پیشین برای تملک و مرمت خانه حاج میرزا رضا ارفع الملک جلیلی، شهردار خوشنام و واقف تبریزی، و عملیاتی نشدن آن، این انگاره را در نزد افکار عمومی دامن زد که شهرداری که به خانه سلف خود رحم نمی کند، چگونه می تواند از صدها خانه تاریخی بر جا مانده در جای جای تبریز کهن صیانت کند.

اهمیت این موضوع زمانی دوچندان می شود که به گفته کارشناسان، در تبریز نزدیک به یک هزار خانه تاریخی وجود دارد، که کمتر از نیمی از آنها توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی شناسایی شده و بقیه در کنج کوچه های تنگ و دراز تاریخی این شهر روزهای آخر عمرشان را سپری می کنند.

خوب به خاطر دارم که حدود ۱۴ سال قبل، روزی که در مخزن نشریات کتابخانه مرکزی تبریز با آقایان سعید جلالی و علمیه مواجه شدم، آقای علمیه که از خاندان های هنرمند و طلایه دار صنعت چاپ ایران و آذربایجان محسوب می شوند، گفت که به هنگام تعویض پرده های چوبی سقف خانه شان، سندی به دست آورده که نشان می دهد قدمت آن به دوره زندیه باز می گردد.

البته می توان جای دوری نرفت و با نگاهی به تصاویر سیاه و سفید منتشر شده در کتاب ارزشمند «تبریز قدیم»، اثر گرانسنگ استاد محمدعلی جدیدالاسلام، به شمار زیاد خانه های تاریخی تبریز در پیرامون ارک و خیابان فردوسی برخورد که هر یک به تنهایی نشانی از عظمت و شکوه از دست رفته تبریز در سال های نه چندان دور هستند.

سخن را به درازا نکشم؛ کمیسیون سرمایه‌گذاری، گردشگری و بهبود فضای کسب و کار شورای اسلامی شهر تبریز، نگاه خوبی به موضوع خانه های تاریخی دارد، به گونه ای که حجت الاسلام زعفرانچیلر، رییس آن، به همراه فریدون بابایی، دیگر عضو شورا، تنها نفراتی بوده اند که در اقدامی عملگرایانه، دفتر کار خود را از ساختمان تاریخی «عمارت ساعت» بیرون برده اند؛ اقدامی که شعار آن در سال های گذشته از طرف شورانشینان به کرات شنیده شده، اما عملی نشده است.

امید می رود که نگاه حمایتی اعضای شورای شهر به خانه های تاریخی با عملگرایی شهردار جدید تبریز، زمینه ساز انجام اقدامات عینی، ملموس و ماندگار در تملک، مرمت و صیانت از خانه های تاریخی این کهن شهر برای آیندگان باشد.

تصویری از دیوارنگاره های خانه تاریخی «حریری» که به عنوان «موزه مکاتب هنری تبریز» مورد استفاده قرار می گیرد

خانه های تاریخی تبریز داده نگاری نشده اند

در همین راستا، رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری،گردشگری و بهبود فضای کسب و کار شورای اسلامی در سی‌ و ششمین جلسه آن اعلام کرد: پراکندگی آمار خانه‌های تاریخی یکی از موضوعاتی است که پیش از این هم در جلساتی مطرح شده و به سرانجامی نرسیده بودیم.

حجت الاسلام سید کاظم زعفرانچی‌لر با بیان اینکه خلاء موجود باعث شد به فکر جمع آوری داده و آمار در خصوص خانه‌های تاریخی باشیم، گفت: این چنین به ذهنمان آمد که برای هرکدام از خانه‌ها یک پرونده تاریخی با تاریخچه مشخص ایجاد کنیم.

رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری،گردشگری و بهبود فضای کسب و کار شورای اسلامی شهر تبریز بیان کرد: تقریبا هیچ کدام از خانه‌های تاریخی داده ای نداشتند و در این خصوص هیچ اقداماتی صورت نگرفته بود؛ به همین دلیل مصمم به شفاف سازی آمار این مهم شدیم.

زعفرانچی‌لر در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به وجود خانه‌های تاریخی بسیار قدیمی در تبریز مطرح کرد: یک سری خانه‌های خاصی وجود دارد که از دوران بسیار دور باقی مانده است، این خانه‌ها یا در دست اشخاص شخصی بوده که گاها به فروش می رسد و تخریب می شود و یا به حال خود رها شده اند.

وی افزود: امروز در تبریز خانه‌ای قدیمی داریم که قدمت آن به دوره زندیه باز می گردد، اگر هویت این خانه حفظ شود طبیعتا میراث خوبی برای آیندگان به جا خواهیم گذاشت.

رئیس کمیسیون سرمایه‌گذاری،گردشگری و بهبود فضای کسب و کار شورای اسلامی شهر تبریز اضافه کرد: یکی از دغدغه‌های مهم من از گذشته این است که دیواره‌های مسجد کبود منجر به خفگی مسجد شده است، آیا برای این امر می‌توان چاره‌ای اندیشید.

زعفرانچی‌لر در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: پیشنهادم این است تمامی مشکلات و مسائل مربوط به خانه های تاریخی اعم از مالکیت و... گردآوری شده و سپس در این خصوص تصمیماتی اتخاذ شود.

احد صادقی، دبیر کمیسیون سرمایه‌گذاری،گردشگری و بهبود فضای کسب و کار شورای اسلامی شهر تبریز هم در این جلسه با تاکید کرد: پیرامون مسجد کبود، مشکلاتی وجود دارد که لازم است شورای ششم در این راستا تصمیمات جدی اتخاذ کند.

دبیر کمیسیون سرمایه‌گذاری، گردشگری و بهبود فضای کسب و کار شورای اسلامی شهر تبریز اظهار کرد: ایجاد پیاده راه در پیرامون مسجد کبود نیز بهتر است در دستور کار مدیریت شهری قرار گیرد.

صادقی در پایان سخنان خود خاطر نشان کرد: پیشنهادم این است صفر تا صد مسائل و مشکلات مربوط به چند مورد از خانه‌های تاریخی در کمیته کارشناسی بررسی و سپس به صحن شورای شهر ارجاع داده شود.

یاسین بجانی، عضو کمیسیون سرمایه‌گذاری،گردشگری و بهبود فضای کسب و کار شورای اسلامی شهر تبریز هم در این جلسه گفت: باید ابتدا تمامی مسائل و مشکلات خانه های تاریخی روشن و شفاف سازی شود و سپس برای تصمیم گیری به صحن شورای شهر ارجاع داده شود.

تصویری از خانه تاریخی «ختایی» تبریز

شناسایی ۸۰۰ خانه تاریخی در آذربایجان شرقی

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی آذربایجان شرقی نیز در این خصوص در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: ۸۰۰ خانه تاریخی و قدیمی در آذربایجان شرقی وجود دارد که از این تعداد ۶۰ تا ۷۰ خانه در حال مرمت است. 

احمد حمزه زاده اظهار کرد: قدیمی ترین بنای این خانه ها از دوره ایلخانی تا قاچار بوده و از نفیس ترین آنها می توان به خانه حریری و خانه  فتح‌الله‌اُف اشاره کرد. 

معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی هم در خصوص مرمت خانه های تاریخی تبریز به خبرنگار ایرنا گفت: بیش از ۴۰۰ خانه تاریخی در شهرستان تبریز شناسایی شده است.

علیرضا قوچی اعلام کرد: بیش از ۶۰ خانه قدیمی در تبریز مرمت شده و اکنون در دسترس گردشگران قرار دارد.

وی اضافه کرد: خانه فتح‌اله‌اُف، سلطان القرایی و سرخه ای تبریز از جمله خانه های در حال مرمت است که تا کنون چندین مرحله از مرمت این آثار به پایان رسیده است.

وی ادامه داد: تبدیل خانه های تاریخی تبریز به هتل، مهمانسرا، مهمانپذیر یا مراکز اقامتی موجب توسعه پایدار اقتصادی شده و در واقع نیروی محرکه توسعه صنعت گردشگری در این خطه از کشورمان می شود.

قوچی گفت: وجود خانه های قدیمی و تاریخی منحصر به فرد از نظر معماری سنتی و اسلامی در تبریز، این شهر را به گنجینه خانه های تاریخی به خصوص خانه های قجری با جذابیت های خاص گردشگری در کشورمان تبدیل کرده است.

وی ادامه داد: تبریز به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای کشور با پیشینه غنی تاریخی و فرهنگی از گذشته های دور بنیانگذار بسیاری از سبک های معماری و هنری و پیشگام در عرصه های فرهنگی و اجتماعی بوده و به این خاطر میراث گرانبهایی از دوران های مختلف را به ارث برده است.

برچسب‌ها شورای شهر آذربایجان شرقی تبریز میراث فرهنگی

منبع: ایرنا

کلیدواژه: شورای شهر آذربایجان شرقی تبریز شورای شهر آذربایجان شرقی تبریز میراث فرهنگی خانه های تاریخی تبریز خانه های تاریخی آذربایجان شرقی میراث فرهنگی خانه تاریخی خانه ها شورای شهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۴۸۵۹۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ثبت میراثی از جهان اسلام در بروجرد

عطا حسن پور با اشاره به ثبت ملی ۲۰ مسجد در استان لرستان گفت: مسجد جامع بروجرد برای ثبت به عنوان میراث جهان اسلام به آیسسکو (سازمان جهانی اسلامی برای آموزش و پرورش، علوم و فرهنگ) پیشنهاد شده است تا در روند ثبت جهانی قرار گیرد.

«عطا حسن‌پور»، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان درباره تعداد مساجد تاریخی ثبت ملی و جهانی استان لرستان گفت: در استان لرستان درحدود ۲۰ مسجد ثبت ملی شده است و مسجد جامع بروجرد برای ثبت به عنوان میراث جهان اسلام به آیسسکو پیشنهاد شده است تا در روند ثبت جهانی قرار گیرد.

مسجد جامع بروجرد کهن ترین مسجد لرستان شناخته می شود

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان درباره کهن ترین مساجد تاریخی استان لرستان توضیح داد: کهن ترین مسجد لرستان مسجد جامع بروجرد است که مربوط به قرون اولیه اسلام است و بر روی یک آتشکده دوران ساسانی بنا نهاده شده است؛ این مسجد در دهه ۶۰ توسط مهندس «محمد معیار» و «مقدسی» باستان شناس مورد کاوش قرار گرفته و پس از بررسی باستان شناسی لایه‌های مختلف می بینند این مسجد بر روی یک آتشکده ساسانی بنا شده است، بنابراین مسجد جامعه بروجرد یکی از کهن‌ترین مساجد لرستان به حساب می‌آید. بعد از مسجد جامع، مسجد امام خمینی بروجرد متعلق به دوران قاجار قرار دارد که از این مسجد به عنوان بزرگترین مسجد غرب کشور یاد می‌شود و از مسجد جامع بروجرد به عنوان کهن‌ترین مسجد جامع غرب کشور نام برده می‌شود.

سنگ نوشته های اسلامی لرستان متعلق به قرن چهارم هجری قمری است

عطا حسن پور در پاسخ به این سئوال که در استان لرستان کتیبه های بسیاری وجود دارد که هر کدام بیانگر یک دوره تاریخی است، مهمترین کتیبه های دوران اسلامی کدام کتیبه هاست و مربوط به کدام دوره تاریخی است؟ گفت: کتیبه‌های دوران اسلامی لرستان در قرن چهارم هجری قمری به فرمان حاکم و ثروتمند لرستان بنام «ابونجم بدر بن حسنویه» نگاشته شده است؛ این حاکم از خود آثار بزرگی را به یادگار می‌گذارد از جمله پل‌های تاریخی لرستان را که برای راحتی مسافرینی که در مسیر عتبات عالیات و حج تردد دارند می‌سازد و بر روی این پل‌ها کتیبه‌هایی نصب می‌کنند، همچنین در سال ۳۷۴ هجری قمری بر روی پل تاریخی و بزرگ «کلهر» بر دیواره کوه کتیبه غیر منقول حکاکی می شود که هنوز هم این کتیبه وجود دارد؛ بر روی پل تاریخی کشکان در مسیر خرم آباد به کوهدشت و عراق کتیبه ای نصب بوده که الان این کتیبه در موزه قلعه فلک الافلاک نگهداری می‌شود این کتیبه بین سال های ۳۸۹ تا ۳۹۹ هجری قمری ساخته شده است .

وی افزود: بر روی پل «گاومیشان» در مسیر خرم آباد به پل دختردر استان ایلام و دره شهر تصویری یک کتیبه وجود دارد که شکسته شده است؛ همچنین کتیبه دیگری مربوط به قرن چهام هجری قمری به نام «سنگ آبدان بدر» در خرم آباد وجود ارد که در آن یک آب انبار وقف مردم و زائرین عتبات عالیات و حج بوده و اکنون در موزه باستان شناسی فلک الافلاک موجود است .

حسن پور یادآور شد: یکی از کتیبه های دیگری که از قرن چهارم هجری قمری از حاکم لرستان وجود دارد کتیبه ای است که در مقبره« امامزاده زید بن علی» خرم آباد است ، این کتیبه را «بدر بن حسنویه» زمانی که مقبره امامزاده زیدبن علی را ساخته اند نگاشته شده است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان اظهار کرد: بزرگترین سنگ نوشته در استان لرستان یک سنگ نوشته تاریخی در در دل شهر خرم آباد در کنار جاده اصلی خرم آباد به خوزستان مربوط به قرن ششم هجری است و به خاندان «آل برسوق » دست نشانده سلجوقیان تعلق دارد؛ این کتیبه با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع می‌شود و در چهار سطر بر روی مکعب سنگی نوشته شده؛ در واقع در این کتیبه « ظهیرالدین سپهسالار ابوسعید» حاکم وقت خرم آباد قوانین شهر را نوشته اند و در وردی شهر قرار دادند تا هر کس وارد شهر می شود این قوانین را بخواند.

زیرساخت های گردشگری مذهبی برای زائران در بقاع متبرکه استان لرستان فراهم است

عطا حسن پور در پاسخ به این سئوال که چگونه از ظرفیت مساجد تاریخی و بقاع متبرکه استان لرستان در توسعه گردشگری مذهبی می شود استفاده کرد؟ توضیح داد: در استان لرستان چندین مقبره امامزادگان وجود دارد که نه تنها مورد احترام لرستانی‌ها بلکه مورد احترام استان‌های همجوار نیز می‌باشد به عنوان مثال در شهرستان کوهدشت در مرز استان لرستان با استان ایلام «امامزاده شاهزاده محمد» قرار دارد که یکی از امامزاده‌های واجب تعظیم برای مردمان این دیار است؛ بیشترین زواری که به این امامزاده می‌آیند از استان های ایلام و کرمانشاه است، در واقع بنای این امام زاده در منطقه خوش آب و هوایی قرار دارد و گردشگران مذهبی زیادی برای زیارت به این امامزاده می آیند.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان ادامه داد: اداره کل گردشگری استان به همراه اوقاف در راستای توسعه گردشگری مذهبی در این منطقه امکانات و زیر ساخت های اساسی از جمله سرویس بهداشتی، نماز خانه و زائر سرا را برای زائرین فراهم آورده است .این امامزاده در تمام فصل ها مورد استقبال گردشگران مذهبی قرار دارد.

وی افزود: در شرق استان لرستان امامزاده‌ای به نام «امامزاده حسن» وجود دارد که زائرانی از استان‌های چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خوزستان و مرکزی به زیارت آن می آیند و با قربانی کردن گوسفند نذر خود به این امامزاده را ادا می کنند، فاصله امامزاده حسن تا شهر الیگودرز حدوداً ۴۰ کیلومتر است ودر منطقه صعب العبور قرار دارد و زائران یک شب در این امامزاده اقامت می‌کنند؛ در این امام زاده هم با همکاری اداره اوقاف زائرسرا ساخته شده و زیرساخت‌های جاده‌ای و امکانات بهداشتی برای زائران فراهم کرده‌ایم.

عطا حسن پور یادآور شد: در مرکز شهر خرم آباد مقبره «امامزاده علی» قرار دارد؛ این بارگاه در قرن چهارم هجری توسط حاکم شهر بازسازی و مرمت شده و چون در دل بازار قرار دارد هسته اولیه شکل‌گیری کانون مذهبی شهر است و در واقع میعادگاه مذهبی مردم شهر خرم آباد در ایام عاشورا و تاسوعا و اعیاد مذهبی است .

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان تصریح کرد: بقعه «امامزاده زیبا محمد» در ۴۰ کیلومتری شرق خرم‎آ‎باد واقع شده است؛ این امامزاده با توجه به اسناد باستان شناسی به دست آمده از قرن هفتم هجری قمری واجب التعظیم است و معجزاتی از این امامزاده به عنوان برادر امام رضا (ع) و کرامات او در متون کهن سخن به میان آمده است؛ «امامزاده زیبا محمد» یکی از امامزاده‌هایی واجب و تعظیم برای مردم منطقه است ومردم محل برای آن احترام خاصی قائل هستند و کسانی که منطقه بیشه برای گردشگری می‌آیند به زیارت این امامزاده می‌روند.

منبع: خبرگزاری شبستان