تهدید آمریکا به اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران و روسیه / ادعای منابع اسرائیلی درباره سرنگونی پهپاد حزب الله لبنان/ بیانیه مشترک حزب الله و جنبش أمل درباره دولت لبنان/ هشدار دبیرکل سازمان ملل درباره خطر قحطیهای متعدد در جهان
تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۵۲۳۹۹۶
بین الملل تابناک: تهدید آمریکا به اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران و روسیه، ادعای منابع اسرائیلی درباره سرنگونی پهپاد حزب الله لبنان، بیانیه مشترک حزب الله و جنبش أمل درباره دولت لبنان، هشدار دبیرکل سازمان ملل درباره خطر قحطیهای متعدد در جهان و حمله پهپادی ترکیه به مقر مشترک ارتش سوریه و شبهنظامیان کُرد، از مهمترین خبرها و رویدادهای منطقهای و بین المللی در ۲۴ ساعت گذشته بوده اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
تهدید آمریکا به اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران و روسیه
«ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، شامگاه دوشنبه تلویحاً ایران و روسیه را به اعمال تحریمهای بیشتر در صورت تبادلات نظامی تهدید کرد.
پرایس طی نشست خبری در واشنگتن در پاسخ به سوالی درباره اینکه انتظار دارند، چه نتایجی از نشست سهجانبه ایران، روسیه و ترکیه در تهران طی روز سهشنبه حاصل شود، گفت: «من صحبت کردن درمورد دستور کار نشست را به این سه کشور واگذار میکنم. ما شاهد انتشار بیانیههای مختلفی از سوی این کشورها در مورد موضوعات مورد بحث بودهایم، اما من اظهار نظر درباره آن را به خودشان واگذار میکنم.»
طبق بیانیهای که توسط وزارت خارجه آمریکا منتشر شده، وی درباره موضوعاتی که در سفر «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا به غرب آسیا مورد بحث قرار گرفت، توضیح داد: «صحبت در مورد ایران و چالشی که ایران برای منطقه و به طور بالقوه فراتر از آن ایجاد میکند و برخی استراتژیها و راههایی که از طریق آنها میتوانیم به هماهنگ کردن تلاشهای خود برای عقب راندن فعالیتها و نفوذ شرورانه ایران در سراسر منطقه انجام دهیم، بیان شد.»
این دیپلمات آمریکایی در پاسخ به این که آیا سیاست جدیدی در قبال ایران به ویژه پس از سفر بایدن به منطقه دارند، ادعا کرد: «ما به صراحت اعلام کردهایم از زمانی که دولت قبلی از برجام خارج شد، بر کسی پوشیده نیست که مواد شکافتپذیر ایران افزایش یافته و زمان گریز اتمی آن، یعنی مدت زمانی که برای تولید مواد شکافت پذیر کافی برای ساخت سلاح اتمی نیاز دارد، به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. از حدود یک سال در اوج خود به چند هفته یا کمتر رسیده است.»
بر اساس این بیانیه، پرایس اظهار داشت: «دلیل اینکه هنوز روی تعیین اینکه آیا میتوانیم به بازگشت متقابل به پایبندی به برجام دست یابیم، این است که بازگشت متقابل به پایبندی، برنامه هستهای ایران را دوباره مهار میکند. این امر، زمان گریز اتمی را طولانیتر میکند، که اکنون بسیار کاهش یافته است. همچنین تضمین میکند که برنامه هستهای ایران بار دیگر مشمول سختگیرانهترین رژیم راستیآزمایی و نظارتی میشود که تاکنون تحت مذاکره قرار گرفته است.»
وی درباره رویکرد بایدن در قبال ایران گفت: «رئیس جمهور متعهد شده است که ایران هرگز به سلاح اتمی دست نخواهد یافت. ما همچنان بر این باوریم که دیپلماسی، موثرترین وسیله برای تحقق این تعهد است و تحت این چارچوب، بازگشت متقابل به پایبندی به برجام سودمندترین مسیری است که قابل دوام است و تا زمانی که به نفع ما باشد، به دنبال آن خواهیم بود.»
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا همچنین در پاسخ به سوالی درباره سفر «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه به تهران و احتمال انعقاد قراردادی برای فروش هواپیماهای بدون سرنشین تهاجمی ایران به مسکو، مدعی شد: «ما درمورد نگرانیهای خود در مورد ارائه بالقوه پهپادهای ایرانی به روسیه صحبت کردهایم. ما از نزدیک و با دقت این سفر را دنبال میکنیم. همه تحریمهای ما به قوت خود باقی است.»
پرایس با تهدید به اعمال تحریمهای بیشتر علیه ایران و روسیه در صورت فروش پهپاد، ادعا کرد: «هر گونه معاملهای از این نوع شامل تعدادی از تحریمهایی است که ما روی کاغذ داریم و احتمالاً تعدادی از تحریمهایی که کشورهای سراسر جهان نیز اعمال خواهند کرد؛ بنابراین این چیزی است که ما همچنان بر آن نظارت خواهیم کرد.»
ادعاهای مقامات آمریکایی درباره آماده شدن تهران برای فروش پهپادهای نظامی به روسیه در حالی است که سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران، این ادعاها را تکذیب کرده است.
ادعای منابع اسرائیلی درباره سرنگونی پهپاد حزب الله لبنان
منابع خبری عبری بعدازظهر امروز دوشنبه مدعی شدند، یک پهپاد وارد حریم هوایی فلسطین اشغالی شده است.
شبکه خبری «کان» ادعا کرد، این پهپاد متعلق به جنبش حزب الله لبنان بوده و ارتش رژیم موقت صهیونیستی، این پهپاد را سرنگون کرده است.
منابع عبری این تصویر را از پهپاد سرنگون شده منتشر کردهاند. هنوز منابع خبری لبنانی و وابسته به حزب الله، واکنشی به این ادعا نداشتهاند.
در همین ارتباط، جنبش حزب الله یازدهم تیر ماه جاری خبر داد که سه پهپاد غیر مسلح و در اندازههای مختلف به سمت منطقه مورد مناقشه میدان «کاریش» به پرواز درآوردند.
حزب الله تأکید کرد، مأموریت این پهپادها شناسایی بوده و «مأموریت مورد نظر انجام شد. پیام نیز به صهیونیست ها رسید. پیروزی فقط نزد خداوند عزیز و جبار است.»
ارتش رژیم صهیونیستی مدعی شد، سه پهپاد حزبالله را که به سوی سکوی گازی کاریش در شرق دریای مدیترانه در حرکت بودهاند، سرنگون کرده است.
یک منبع صهیونیستی گفت که نیروی هوایی و دریایی این رژیم، این پهپادها را رهگیری و سرنگون کردهاند. به گفته این منبع، پهپادهایی که حزبالله به این منطقه گسیل داشته، غیرمسلح بودهاند.
میدان گازی کاریش مورد مناقشه لبنان و رژیم صهیونیستی است. دو روز پیش دو کشتی حفاری متعلق به رژیم صهیونیستی به سوی خط مرزی مورد منازعه تجاوز کرده و یکی از آنها نیز از این خط به اندازه چند مایل عبور کرد.
بیانیه مشترک حزب الله و جنبش أمل درباره دولت لبنان
رهبران حزب الله و جنبش أمل، بیانیه مشترکی را درباره تشکیل دولت و تحولات محلی و منطقهای صادر کردند.
به گزارش شبکه خبری روسیا الیوم، رهبران حزب الله لبنان و جنبش أمل در بیانیهای اعلام کردند: در سایه وخامت بحرانها همگان باید به مسئولیتهای ملی، انسانی و اخلاقی خود عمل کنند.
دو طرف بر تسریع در تشکیل دولت تأکید و اعلام کردند: این مساله پیامد مثبتی برای حل بحران دارد. ما به حمایت از مردم ادامه میدهیم و از هیچ تلاشی در این زمینه فروگذار نمیکنیم.
دو طرف از دستگاههای امنیتی و قضایی لبنان خواستند به نقش خود و افزایش تلاشهایشان برای جلوگیری از لطمه خوردن به امنیت و جان مردم عمل کنند.
در این بیانیه آمده است: حل پرونده تعطیلی ادارات و مراکز دولتی و تأمین خواستههای کارکنان برای ادامه فعالیتشان ضروری است، چون ادامه این مساله فلج شدن کشور و تعطیلی زندگی مردم است.
در این بیانیه که به مناسبت سالروز تجاوز اسرائیل علیه لبنان در سال ۲۰۰۶ صادر شد، آمده است: ما دوباره بر هویت جنایتکارانه دشمن تأکید میکنیم که امام موسی صدر بر آن تأکید کرده و اسرائیل را شر مطلق و تعامل با آن را حرام دانسته بود. تلاشهای خبیثانه برای بهبود وجهه دشمن و عادی سازی روابط با آن مشارکت در تجاوز علیه ما و کشورمان و تمام ملتهای منطقه است. این دشمنی که روزانه به هدف قرار دادن کشور ما و تجاوز زمینی، هوایی و دریایی ادامه میدهد، به ویژه هدف قرار دادن منابع نفتی ما باید با تمام ابزارهای ممکن و استفاده از تمام امکانات و در رأس آن مقاومت مقتدر با آن مقابله کرد.
در این بیانیه بر وحدت و ارتباط و هماهنگی دایم در تمام زمینهها برای پیگیری تحولات مختلف تأکید شد.
هشدار دبیرکل سازمان ملل درباره خطر قحطی های متعدد در جهان
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد اعلام کرد، امسال با خطر واقعی قحطی های متعدد روبه رو هستیم و سال آینده اوضاع می تواند بدتر شود.
دبیرکل سازمان ملل در برنامه مقابله با بحران غذایی در جهان موسوم به " زمان اقدام جمعی فرارسیده است؛ سیاست هماهنگی پاسخ به بحران جهانی غذا" گفت: جهان ما با تعداد زیادی از چالش ها از جمله تغییرات اقلیمی، کرونا، جنگ ها و افزایش تورم مواجه است.
وی افزود: از سوی دیگر، قیمت مواد غذایی، انرژی و کود به شدت افزایش یافته و جنگ در اوکراین این قیمت ها را تشدید کرده است.
گوترش ادامه داد: در دو سال گذشته تعداد افرادی که به شدت در ناامنی غذایی قرار دارند، دو برابر شده است.
وی تصریح کرد: امسال با خطر واقعی قحطی های متعدد روبه رو هستیم و سال آینده اوضاع می تواند بدتر شود. باید با یکدیگر برای سیاستی جسورانه و هماهنگ عمل کنیم.
دبیر کل سازمان ملل ادامه داد: این به معنای ادغام دوباره تولید مواد غذایی اوکراین و غذا و کود روسیه در بازارهای جهانی و باز نگه داشتن تجارت جهانی است.
وی اضافه کرد: این به معنای مقابله با بحران مالی در جهان در حال توسعه و استفاده فوری از تمام منابع ممکن برای افزایش حمایت اجتماعی و حمایت از کشاورزان خرد و خانواده ها جهت افزایش بهرهوری و اتکا به خود است. این همچنین به معنای تغییر سیستمهای غذایی به منظور به کارگیری رژیمهای غذایی اقتصادی، سالم و پایدار و در دسترس بودن آنها برای همه افراد در همه جای جهان است.
حمله پهپادی ترکیه به مقر مشترک ارتش سوریه و شبهنظامیان کُرد
منابع معارض سوری، روز دوشنبه از حمله پهپادی ترکیه به مقر مشترک ارتش سوریه و شبهنظامیان ارتش سوریه در شهر «تل رفعت» در شمال استان حلب خبر دادند.
به نوشته وبگاه عفرین نیوز ۲۴ (وابسته به شبهنظامیان کُرد)، این حمله در مرکز «تل رفعت» و در منطقه «الشهباء» تلفات انسانی نداشته و فقط به خسارت مادی به جا گذاشته است. منابع رسمی دولت سوریه هنوز واکنشی به این خبر نشان ندادهاند.
این رویداد در حالی است که در یک هفته اخیر، میزان همکاری نظامی ارتش سوریه و شبهنظامیان کُرد افزایش یافته و روز گذشته، خبری مبنی از اعزام ۳۰۰ نیروی ارتش سوریه به همراه شش تانک و یک بالگرد به شهر «منبج» منتشر شد.
از سوی دیگر، خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) نیز امروز خبر داد که یگانهای ارتش این کشور مواضع خود را در دو شهر «عین عیسی» در شمال استان رقه و «عین العرب» (کوبانی) در شمال استان حلب که هر دو مشرف به مرز ترکیه هستند، تقویت کردهاند.
در گزارش سانا آمده است که این اقدام در راستای تحیکم امنیت و ثبات در تمامی محیط جغرافیایی سوریه صورت گرفته است.
در ۱۶ تیرماه نیز منابع رسمی سوری گزارش داده بودند که دمشق و شبهنظامیان کُرد به نام «نیروهای دموکراتیک سوریه» (قسد) با میانجیگری روسیه در آستانه تشکیل یک اتاق عملیات مشترک در برابر حملات احتمالی ترکیه هستند.
در این راستا، «مظلوم عبدی» فرمانده شبهنظامیان «نیروهای دموکراتیک سوریه» (SDF) روز شنبه در گفتوگو با خبرگزاری فرانسه، از ایران و روسیه خواست که مانع از حمله جدید ترکیه به شمال و شمال شرق سوریه شوند.
به گفته مظلوم عبدی، ائتلاف بینالمللی به رهبری آمریکا موضع «ضعیفی» اتخاذ کرده و این موضع «برای پایان دادن به تهدیدات ترکیه برای انجام حملات جدید ناکافی است.»
مظلوم عبدی فرمانده شبهنظامیان نیروهای دموکراتیک سوریه همچنین مدعی شد، به دنبال مذاکرات آنها با روسیه این گروه شبه نظامی به نیروهای ارتش سوریه اجازه دادند که تعداد نظامیان بیشتری به مناطقی از قبیل «کوبانی» و «منبج» در شمال سوریه وارد کند.
درخواست فرمانده شبهنظامیان نیروهای دموکراتیک سوریه از ایران و روسیه برای ممانعت از حمله جدید ترکیه در شرایطی مطرح شده که او پیش از این گفته بود، با مقامات ائتلاف آمریکایی، روسیه و دولت سوریه در خصوص تهدیدات ترکیه برای آغاز عملیات جدید در شمال و شمال شرق سوریه دیدار و گفتوگو کرده است.
وبگاه عنب بلدی نیز امروز در گزارشی نوشت که ارتش ترکیه نیز به اعزام نیروهای کمکی نظامی خود به شمال حلب در چارچوب آمادگی ارتش ترکیه و گروهک «ارتش آزاد» برای آغاز عملیات نظامی علیه نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) ادامه میدهد.
تنش در شمال سوریه و احتمال آغاز عملیات نظامی ترکیه در حالی است که فردا (سه شنبه) تهران میزبان اردوغان رئیسجمهور ترکیه، ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه و «فیصل مقداد» وزیر خارجه سوریه است و سران ایران، روسیه و ترکیه قرار است در نشست سه جانبه به بررسی حل و فصل بحران سوریه بپردازند.
در این راستا «دیمتری پسکوف» سخنگوی کاخ ریاستجمهوری روسیه نیز امروز گفت که روند حل و فصل بحران سوریه، اساس سفر پوتین به تهران در چارچوب مذاکرات سهجانبه (ایران، ترکیه، روسیه) را تشکیل میدهد.
منبع: تابناک
کلیدواژه: آیت الله ناصری مصطفی تاجزاده اسکوچیچ حمید نوری مازیار لرستانی عید غدیر تحولات خاورمیانه تحولات بین المللی ایران و آمریکا برجام اروپا روسیه چین آیت الله ناصری مصطفی تاجزاده اسکوچیچ حمید نوری مازیار لرستانی عید غدیر اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران و روسیه نیروهای دموکراتیک سوریه ارتش سوریه و شبه نظامیان دبیرکل سازمان ملل حزب الله و جنبش أمل شبه نظامیان ک رد پهپاد حزب الله حزب الله لبنان قحطی های متعدد بیانیه مشترک جنبش أمل وزارت خارجه رئیس جمهور مدعی شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۵۲۳۹۹۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید به بازنگری در دکترین هستهای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟
نشانههایی وجود دارد که تماسهای مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هستهای نیز در جریان است.
به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هستهای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.
بازنگری در دکترین هستهایبه نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هستهای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنشها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هستهای پیش خواهد کرد.
در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حقطلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هستهای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هستهای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هستهای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاستهای هستهای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلامشده توسط کشور، ممکن و قابلتصور است».
همزمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماسهای آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هستهای نیز ادامه داده است.
بنبست مذاکرات و توافق موقتآخرین دور مذاکرات رسمی هستهای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.
مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالیایران خواستار پایاندادن به اختلافات با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریمهای آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.
در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنیسازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانیآمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکهشدهاش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنالهایی فرستاد که تحریمهای نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.
هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مکگورک، هماهنگکننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکرهکننده ارشد هستهای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.
جنگهایی که سد مذاکرات شدندهمچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.
جنگ اوکراینبا افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیکتر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.
با این حال، روابط اقتصادی نزدیکتر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثیها در دریای دیدار کردند.
در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنشها میان آمریکا و گروههای مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنیسازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هستهای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را میتوان با روز اندازهگیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.
گزینههای غربهنوز هم برنامههایی روی میز وجود دارد که میتواند مذاکرات هستهای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانیها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گامبهگام» مشابه توافق می۲۰۲۳ ارائه کردهاند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاریهای منطقهای به عنوان راهی برای جبران محدودیتهایی در برنامه هستهای ایران است.
همچنین گزارشهایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هستهای به گوش میرسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقهای در میانجیگری هستهای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتشبس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.
اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی میشود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه میتوانند در صورت غنیسازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هستهای، تحریمهای سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریمها، از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.
سؤالی که مطرح میشود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافیجویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریمهای نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریمهای جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشارهای به تحریمهای نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران میتواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.
با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریمها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.
ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرمهای خارج از موضوع هستهای استفاده کند.
جنگ غزه همچنین هم محدودیتها و هم فرصتهای ایران و گروههای مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیقتری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، میتواند برای استفاده در مذاکرات هستهای آتی اهرم فشار به دست آورد.
بهترین راه پیش رو میتواند ادامه تعهدات تکمادهای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خطقرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هستهای و منطقهای را رعایت کند. با درسگرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راهحلی متوازن برای حلوفصل موضوع هستهای بر اساس فرآیندی گامبهگام امکانپذیر است.