هویت؛ عنصر سازنده شهرها
تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۲۸۶۵۵
هویت عنصر اصلی شهرها است که نقش مهمی بر شکل‌گیری روندها، فرآیندها و ساختارها در ابعاد مختلف دارد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، هویت یک شهر با درک فضایی شهروندان ارتباط مشخص و ملموسی دارد. گذری کوتاه بر نحوه ساخت و چیدمان شهرها، نوع هویت غالب بر آنها را به خوبی نمایان می‌کند. بافت تاریخی شهرها یکی از مهمترین ساختارهای کالبدی است که بنا بر هویت هر شهر شکل گرفته و متناسب با شرایط انسانی و طبیعی نیازمند اصلاح است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هویت از مهمترین و راهبردی‌ترین مباحث مدیریت و توسعه شهری است. معماری گذشته ایران، گونه‌ای از معماری است که بر پایه هویت‌ها و ارزش‌ها شکل گرفته است و این برخلاف معماری و شهرسازی معاصر ایران است؛ معماری معاصر، بحران‌زده و بی‌هویت است که این بی‌هویتی ناشی از سو مدیریت و بی‌توجهی به مسایل اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و نیازمند بازنگری صحیح و اصولی و نظارت دقیق در جهت احیای هویت اصیل ایرانی-اسلامی است.
در گفت‌وگو با فرانک باقری، کارشناس شهرسازی مفهوم هویت در شهر و نقش آن در شهرسازی را بررسی کردیم. مشروح گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
مفهوم هویت در شهرسازی چیست؟
یکی از مفاهیم مورد توجه بشر، موضوع هویت است و یکی از مهمترین عوامل هویت دهنده فرد، اجتماع و شهر است، هویت موجب تفاوت سیمای شهر قدیم ایرانی و سیمای شهر معاصر شده است، در تمامی تغییر و تحولات شهرسازی ایران در طول زمان وجه مشترکی بنام زیبایی و تناسب کلی شهری وجود دارد، بنابراین می‌توان گفت اگر فضای شهری ایرانی واجد هویت بوده است و این هویت در فرهنگ، محیط، کالبد و معنا خود را می‌نمایاند، در فضای شهری امروز چنین نیست؛ هویت، حلقه اتصال زنجیر باورها و عقاید است، هویت هر فرد معنای گذشته و حال او است. در سیمای شهری نیز هویت قابل تامل است، در شهرسازی امروز کشور، شکل شهر با مسائل مهمی مواجه شده که در این بین عدم توجه به جنبه‌های کیفی شهر، توجه نکردن به ویژگیهای شهرسازی سنتی و عدم وجود رویکرد مناسب به گسترش‌های سریع شهری قابل توجه است.
توجه به شهرسازی و معماری قدیم نشان دهنده همدلی با آن است و سیمای شهرهای بی‌هویت کنونی حاصل التقاط فرهنگی امروز است. زبان معماری ایران در این دوره زبانی کثرت گراست که در آن فردیت گرایی و خودمحوری وجه غالب است، می‌توان با شناسایی اصول شکل دهنده فضاهای شهری ایرانی، شناخت نیازهای جامعه انسانی و شناخت ارزش‌های فرهنگی جامعه به نظام پایدار برنامه‌ریزی برای شهر معاصر اندیشید.
شهرهای امروزی از یک سو دستخوش تحولات تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و رویدادهای بسیاری در تاریخ بودند و از سوی دیگر با الگوی وارداتی برنامه‌ریزی شهری بیگانه است، بسیاری از ساختارهای فضایی شهر کهن اسلامی که در سرزمین ایران استقرار یافته بودند، دچاردگرگونی شدند و تحولات فراوانی در کالبد و بافت آنها ایجاد شده است، هویت قابل شناسایی و خوانا است، در تمامی فرهنگ‌ها خوانا بودن معماری، مزیت آن است چرا که در شناسایی فضا به انسان کمک می‌کند، بی هویتی، سطح معماری و شهرسازی را پایین می‌آورد و باعث سر درگمی مردم می‌شود زیرا خوانا نیست؛ هر شهر، هویت خاص خود را دارد، هویتی که در طول دوران تاریخ ایجاد شده است؛ هویتی که در گذرهایی از زمان، به دلایلی نادیده گرفتیم و به آن بی توجه بودیم؛ هویتی که معماری و شهرسازی بازتابی از آن محسوب می‌شود.
جایگاه هویت در شهرسازی چیست؟
شهرسازان حاضر علاوه بر وظایفی که بر عهده دارند باید کاستی‌هایی که در سال‌های اخیر از نظر شهرسازی در شهرهای ایران به فراموشی رسیده است را نیز جبران کنند، هویت در شهرسازی با ارجاع به ریشه‌ها و خاستگاه‌های کهن خود قابل دستیابی است به عبارت دیگر همان ارزش‌های شهری است که در شهرهای گذشته وجود داشته و مردم با آن عادت کردند. نظر شهرسازی در فضاهای شهری، خوانایی فضاها و سیمای شهرها و کیفیت‌های بصری شهرهای گذشته بوده که در ذهن مردم نقش بسته است، در واقع، مجموعه این موارد هویت شهرسازی را شکل می‌دهند و نیاز به بقاء آن را امری مهم می‌کند.
مفهوم هویت در شهرسازی از آن جهت جایگاه مهمی دارد که با القای هویت به آن می‌توان حس تعلق و به نوعی حس هویت شهروندی را در بین شهروندان تقویت کرد. بخش مهمی از سطح شهرها را ساختمان‌ها و خیابان‌ها می‌پوشاند؛ از این رو کیفیت آنها تاثیر ژرفی در سیما و دید عمومی شهرها خواهد داشت. در واقع در یک نگاه هر شهر از ویژگیهای شهرسازی آن می‌توان شناخت. روند توسعه در شهرها، به ویژه در شهرهای بزرگ بیانگر این است که شهرسازی شهرها به دلیل توسعه نابسامان و مغشوش، در خطر از دست دادن شخصیت و هویت دیرینه خود است.
در سیمای محیط شهری "هویت" مؤلفه‌های است که دارای اهمیت بسزایی است. انسان، فرهنگ و رفتارهای انسانی در هویتمند بودن یک محیط مؤلفه‌هایی قابل توجه هستند. بنابراین محیط شهری واجد هویت می‌تواند به عنوان حلق‌هایی برای ارتباط میان فرد و جامعه، فرد و تاریخ و گذشته، حیات شهری، زمان، محیط و طبیعت پیرامون او باشد.
شهرسازی امروز ایران در چه چیز خلاصه می‌شود؟
متأسفانه شهرسازی امروز ایران، پیش از آنکه به این عوامل معطوف باشد در تظاهرات کالبدی خلاصه می‌شود؛ لذا شهرهای امروز کالبدهایی دارند که نمی‌توان برای آنها مفهومی درنظر گرفت و در آنها یکسان شدن بافت شهرها، عدم تطبیق فرم ظاهری فضا و معنای آن، عدم توجه به مفهوم فرهنگ در کالبد و معنا قابل مشاهده است.
فضا علاوه بر کالبد خویش و مضاف بر ویژگیهای هندسی و زیبایی شناسی این کالبد، واجد معنا است که در خاطره جمعی جامعه نقش می‌بندد، علاوه بر آن، عملکردهایی را نیز در مقاطع زمانی مختلف می‌توان برای هر فضا تعریف کرد.
پیوستگی با گذشته و آینده یکی از آرمان‌های معقول در هویت و به جرأت می‌توان گفت "هویت" حلقه گمشده شهرسازی امروز است، شهرهای امروز بایستی بتوانند تجلی‌گاه ارزش‌های معنوی باشند، و آن را به گونه‌ای نمایش دهند که پاسخگوی نیازهای انسان معاصر باشد؛ فضاهای شهری سنتی ایرانی و فضاهای شهری اسلامی، به واسطه حضور پایدار شهروندان دارای روحیه سرزندگی و شادابی هستند در چنین فضاهایی تعاملات سازنده اجتماعی و مراودات شهروندی، امکان برخورداری از نوعی نظارت شهروندان بر محیط‌ها و عرصه‌های عمومی را فراهم می‌آورد.
همین تعامالت اجتماعی و تعلق مکانی، موجب هویت شهر شده است، بناهای تاریخی و هسته‌های تاریخی شهرها فضاها، مکان‌های عمومی هستند که سامان‌بخشیدن به کیفیت محیطی آنها می‌تواند نماد سرزندگی تمامیت یک شهر باشد.
کد خبر 591954منبع: ایمنا
کلیدواژه: چهارمحال و بختیاری شهرهاي ايران هویت یک شهر هویت شهری کارشناسی شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق هویت در شهرسازی شهرسازی امروز فضاهای شهری هویت در شهر سیمای شهر بی هویت ارزش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۲۸۶۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جلوگیری از تخلفات ساختمانی نیازمند هم افزایی دستگاه‌های مسئول است
جلسه‌ای به منظور هم اندیشی و هم افزایی برای جلوگیری از وقوع تخلفات ساختمانی و ایجاد توسعه شهری مطلوب با حضور معاونین دادستان مرکز چهارمحال و بختیاری، اعضای شورای اسلامی شهر، شهردار شهرکرد، نظام مهندسی استان و ... برگزار شد.
محمدحسین واحدیان در این جلسه گفت: با توجه به اینکه یکی از دغدغه‌های شهروندان که از لحاظ اصول شهرسازی در هر شهری تاثیرگذار است، بحث رسیدگی به شکایات مرتبط با ساخت و ساز‌های غیرمجاز و پیشگیری از وقوع تخلفات در شهر است که اگر مدیریت و ساماندهی نشود می‌تواند عواقب نامطلوبی برای شهروندان و شهر داشته باشد.
وی افزود: برای اینکه نظامی در شکل گیری شهر ایجاد شود ضوابطی در حوزه طرح تفضیلی شهرسازی تدوین می‌شود و با همکاری کمیسیون ماده ۵ برای کل شهر و بعضاٌ برای پهنه‌هایی از شهر تصمیماتی گرفته شد که درصورت تایید و تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی در تهران اجرایی می‌گردد.
بیشتر بخوانید
برخورد بدون تعارف مدیریت شهری شهرکرد با تخلفات ساختمانیشهردار شهرکرد اضافه کرد: شهرداری شهرکرد از سال گذشته تاکنون از ارسال لایحه به صورت موردی در کمیسیون ماده ۵ خودداری نموده و سعی بر این است ضوابط برای عموم مردم برقرار باشد.
واحدیان، ضمن نظارت واحد اجراییات در بدو وقوع تخلفات ساختمانی، بر نظارت دقیق و اهتمام ناظرین نظام مهندسی تاکید کرد.
وی ضمن قدردانی از همکاری و حمایت دستگاه قضایی و حضور به موقع در محل تخلف اظهار داشت: دستگاه قضایی با متخلفین ساخت و ساز غیر مجاز برخورد جدی می‌نماید.
واحدیان تاکید کرد: سامانه ۱۳۷ شهرداری آماده دریافت گزارشات مردمی در خصوص هرگونه ساخت و ساز غیر مجاز و تصرفات غیر قانونی است.
باشگاه خبرنگاران جوان چهارمحال و بختیاری شهرکرد
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»