به نقل از «مهر»

تصحیح تازه‌ «فضائل بلخ» منتشر شد

تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۳۳۹۵۳

به‌گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «فضائل بلخ» اثر ابوبکر عبدالله بن عمر بن داود الواعظ بلخی و ترجمه آن به زبان فارسی توسط عبدالله بن محمد القاسم الحسینی، با تصحیح و تحقیق و مقدمه علی میرانصاری به‌تازگی توسط انتشارات مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی) منتشر شده است.

کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در بخشی از نوشتار خود بر آغاز این کتاب آورده است:

«تألیف کتاب‌های اختصاصی در تاریخ یا فضائل شهرها، از گونه‌های قابل توجه در تاریخ‌نگاری دوره اسلامی است و سودمندی‌های تاریخی و اجتماعی و اقتصادی در این‌گونه از آثار، بسا که در دیگر مآخذ تاریخی و جغرافیایی کمتر به دست می‌آید؛ به ویژه که شمار قابل توجهی از تواریخ محلی مشتمل بر ذکر علما و محدثان و دیگر معاریف شهرها بوده و مایه کمال تأسف و دریغ است که نمونه‌های مهمی از این قبیل آثار در طول تاریخ از میان رفته و اینک از آنها، تنها نامی یا پاره‌ای منقولات در دیگر آثار در دست است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از مجموع شواهد چنین به نظر می‌رسد که پس از یورش مغول، تألیف تواریخ محلی یا فضائل‌نویسی برای شهرها، از آن دست که در سده‌های پیشین و به‌ویژه در حلقه‌های اصحاب حدیث و امثال ایشان ملاحظه می‌شد، کمابیش از رونق افتاد و آثار پیشین نیز، به ادله گوناگون در معرض اتلاف و فراموشی قرار گرفت. به هر حال، آنچه از این قبیل آثار که از دست تطاول روزگار برکنار مانده و اینک در اختیار ماست، برای درک فضای تاریخی و جغرافیایی و اجتماعی سده‌های پیش اهمیت تمام دارد، همچون کتاب فضائل بلخ که گرچه اینک نشانی از اصل عربی آن، تألیف واعظ بلخی در دست نیست، ترجمه فارسی آن به قلم یکی از عالمان سده ٧ق می‌تواند حکایت از اصل کند و ارزش‌های آن از هر جهت چشمگیر است. گرچه این کتاب پیشتر نیز منتشر شده، شناسایی نسخه دیگری از کتاب، راه را برای تصحیح جدیدی از آن، همراه تحقیقات و تعلیقات سودمند گشود و اکنون که این مهم به همت و پشتکار همکار دانشمند ما، آقای دکتر علی میرانصاری صورت گرفته است، پژوهشگران تاریخ و دلبستگان ادب فارسی فرصت می‌یابند، فضائل بلخ را در جامه نوین دوباره ملاحظه کنند و از فواید آن بهره ببرند».

هم‌چنین علی میرانصاری در بخشی از مقدمه خود بر این کتاب، نوشته است: «فضائل بلخ، یکی از متونِ کُهنِ زبان فارسی است. اصل این کتاب، به زبان عربی و به قلم شیخ‌الاسلام ابوبکر عبدالله بن عمر بن محمد بن داود الواعظ البلخی در ۶١٠ ق / ١٢١٣م، فراهم آمد و توسط عبدالله بن محمد بن القاسم الحسینی البلخی، به زبان فارسی در ۶٧۶ ق / ١٢٧٧م ترجمه شد. این کتاب، مشتمل است بر زندگینامۀ هفتاد نفر از مشایخ بلخ که در طول هفت سده (سدۀ ١-٧ق / ٧- ١٣م)، هر کدام به طریقی، با این شهر مرتبط بوده‌اند.

تصحیح این کتاب و تحقیق در باب ویژگی‌های آن، یکی از اهداف پروژه «میراث فرهنگی و هنر بلخ» بود. این پروژه توسط دانشگاه آکسفورد و با هدفِ تحقیق در باب «تاریخِ شهر بلخ، در سده‌های اولیه اسلامی» شکل گرفت. زمان آغاز پروژه در سپتامبر ٢٠١١م (شهریور ١٣٨٩ش) بود و تا سپتامبر ٢٠١۵ م (شهریور ١٣٩۴ ش) ادامه یافت. مؤسسه Leverhulme Trust عهده‌دار حمایت مالی این حرکت شد و برخی از بنیادها از جمله وزارت فرهنگ افغانستان، موزه ملی کابل و نمایندگی باستان‌شناسی فرانسه در افغانستان (DAFA) نیز با این پروژه همکاری کردند. برای تحقّقِ اهداف پروژه، تیمی متشکل از کارشناسان و متخصصان در حوزه‌های مربوط به تاریخ، باستان‌شناسی، سکه‌شناسی، سرامیک، نقشه‌برداری، متون فارسی، عربی و چینی تشکیل شد. وظیفه‌ای که در این پروژه برعهده من بود، عبارت می‌شد از: تصحیح فضائل بلخ و تحقیق درباره جنبه‌های تاریخی، رجالی و نیز ویژگی‌های زبانی ادبی آن».

«فضائل بلخ» در ۶٨۴ صفحه، با شمارگان ۵٠٠ نسخه و بهای ٧۵٠ هزار تومان منتشر شده است.

کد خبر 5552211 فاطمه ترکاشوند

منبع: مهر

کلیدواژه: مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی معرفی کتاب معرفی کتاب حسینیه مهر محرم 1401 روایت محرم معرفی نشریات رایزنی فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عاشورا انجمن آثار و مفاخر فرهنگی کتاب و کتابخوانی بازی های رایانه ای تازه های نشر سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران عبدالله بن منتشر شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۳۳۹۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ترجمه «قلمروزدایی علم و دین» روانه بازار نشر شد

به گزارش خبرگزاری مهر، کتاب «قلمروزدایی علم و دین» تألیف گریگور داوس به تازگی با ترجمه جواد درویش آقاجانی منتشر و روانه بازار نشر شده است.

پروفسور گریگور داوس (زاده ۱۹۵۷)، استاد دانشگاه نیوزلند است که در زمینه فلسفه دین مدرک دکتری دارد. هدف این کتاب، تحلیل منازعه «علم و دین» از طریق توسعه رویکردهای ممکن به روابط بین آن‌ها و همچنین توسعه مفهومی علم از یک سو و دین از سوی دیگر است. کتاب در مقابل مدل‌های ساده‌تر از روابط علم و دین، مدل پیچیده‌تری را پیشنهاد می‌دهد که شامل چهار بُعد برای پرداختن به رابطه علم و دین است و عبارت‌اند از: بُعد شناختی، غایت‌شناختی، نهادی و معرفت‌شناختی، بُعد شناختی به محتوای گزاره‌های علمی و دینی می‌پردازد. بُعد غایت‌شناختی به اهداف مندرج در علم و دین اختصاص دارد. بُعد نهادی شامل بررسی رابطه علم و دین از طریق سازمان‌های اجتماعی مرتبط با آن‌هاست. بُعد معرفت‌شناختی هم به صورت‌های مختلف معرفت، زبان و منابع دانش می‌پردازد.

مجموعه بن‌مایه‌های کمبریج تا به‌حال در ۲۵ سرفصل موضوعی مختلف منتشر شده است. سرفصل موضوعی فلسفه این مجموعه در ۱۵ شاخه و تاکنون ۲۲۸ کتاب تقدیم جامعه علمی کرده است. همچنین در سرفصل موضوعی دین نیز ۸ شاخه مختلف مورد توجه قرار گرفته و ۸۱ کتاب منتشر شده است. همان‌طور که گفته شد در شاخه فلسفه دین تا به حال ۳۱ کتاب منتشر شده است که در حال حاضر ترجمه ده کتاب از آن مجموعه به فارسی عرضه شده است.

فلسفه دین در کشورمان نیز در سال‌های اخیر مورد توجه استادان و محققان به‌ویژه نسل جوان‌تر قرار گرفته است. البته با توجه به گستره موضوعی مباحث فلسفه دین، میزان دغدغه‌مندی نسبت به هر کدام از این موضوعات در جوامع مختلف متفاوت است. موضوعاتی نظیر «معنای زندگی»، «علم و دین»، «خداباوری»، «تکثرگرایی» و «مسئله‌های شر و رنج» که در زمره موضوعات اصلی و مشترک مباحث فلسفه دین‌اند، مصادیقی از چالش‌های فکری محیط‌های علمی ایران نیز محسوب می‌شوند. به هر روی، انتشار کارهای متنوعی در سال‌های اخیر در فضای فکری فلسفه دین ایران ستودنی است. مجلات، کتاب‌ها، مقالات و رساله‌های دانشجویی مختلف در کنار برگزاری رویدادهای علمی و پژوهشی متنوع، اگر چه سرمایه‌ای خوب هستند اما ناکافی برای تحقیقات بیشتر و کامل‌تر در آینده است.

این کتاب با ۱۲۴ صفحه، شمارگان ۱۰۰ نسخه و قیمت ۹۰ هزار تومان عرضه شده است.

کد خبر 6090175 فاطمه میرزا جعفری