تأثیر سلولهای کنترلکننده گرسنگی بر عملکرد مغز
تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۳۵۶۰۵
پژوهشگران آمریکایی دریافتند که سلولهای ناحیهای از مغز که عملکردهایی مانند گرسنگی و دمای بدن را کنترل میکند، نقش مهمی در شکلدهی ساختار و عملکرد قشر پیشپیشانی در مغز دارند، این دستاورد راههای جدیدی را برای درمان بیماران ایجاد میکند.
به گزارش گروه علم و آموزش ایران اکونومیست از پایگاه خبری مِدیکال اِکسپرس (Medical Xpress)، قشر پیشپیشانی مغز انسان، مسوول طیف وسیعی از عملکردهای پیچیده از تصمیمگیری گرفته تا برخی انواع حافظه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هنگامی که مشکلی در این قسمت از مغز بروز کند، احتمال دارد برای شناخت و رفتار بسیار مضر باشد. در واقع، اختلال در قشر پیشپیشانی با چندین بیماری روانپزشکی از جمله اسکیزوفرنی و اختلال افسردگی اساسی مرتبط است.
پژوهشگران دانشگاه یِیل آمریکا و همکارانشان در مجارستان کشف کردند که سلولهای هیپوتالاموس، ناحیهای از مغز که عملکردهایی مانند گرسنگی و دمای بدن را کنترل میکند، نقش مهمی در شکلدهی ساختار و عملکرد قشر پیشپیشانی در موش دارند. این پژوهش به احتمال زیاد سرنخهایی را در این زمینه ارائه میکند که چگونه این ناحیه از مغز در اثر بیماری تغییر میکند و راههای جدیدی را نیز برای درمان باز میکند.
پژوهشگران برای این مطالعه، روی نورونهای پِپتید مربوط به آگوتی (AgRP) واقع در ناحیه هیپوتالاموس مغز تمرکز کردند. این نورونها گرسنگی را کنترل و رفتارهای تغذیهای و غیرتغذیهای مانند پاداشجویی و پیوند فرزندان و والدین را تنظیم میکنند.
هنگامی که پژوهشگران نورونهای پپتید مربوط به آگوتی را در موشها دچار اختلال کردند، متوجه شدند تعداد نورونهای کمتری در قشر پیشپیشانی آنها در مقایسه با حیوانات سالم وجود دارد.
بر اساس اظهارات پژوهشگران، نورونهایی که باقی مانده بودند کوچکتر از حد معمول بودند و در پاسخ به نشانههای بدن و سیگنالهای سلولهای اطراف، رفتار متفاوتی داشتند.
نورونهای پپتید مربوط به آگوتی اتصال مستقیم قوی به قشر مغز ندارند اما به سایر نواحی مغز که به قشر پیشپیشانی متصل میشوند، میپردازند.
پژوهشگران دریافتند که زمانی که نورونهای پپتید مربوط به آگوتی دچار اختلال میشوند، نورونهای یکی از این نواحی (ناحیهای از مغز میانی به نام ناحیه تگمنتوم شکمی)، بیش از حد فعال هستند.
آن نورونهای بیشفعال در مقایسه با نورونهای موشهای سالم، دوپامین بیشتری در قشر پیشپیشانی آزاد کردند که بر رفتار موشها تأثیر منفی گذاشت؛ مثلاً پژوهشگران دریافتند که موشها بسیار بیشتر در اطراف حرکت میکنند و واکنشهای وحشتزده غیرعادی دارند.
به گفته پژوهشگران منطقی است که نورونهایی که گرسنگی و تغذیه را کنترل میکنند، بر روی قشر مغز و رفتار تأثیر میگذارند.
آنها میگویند: وقتی گرسنه هستید باید همه رفتارهایتان را تنظیم کنید تا بتوانید غذا پیدا کنید و آن را بخورید. هنگامی که دیگر گرسنه نیستید، باید رفتارهای خود را تغییر دهید تا بر آنچه در آن لحظه مهم است تمرکز کنید.
پس از کشف اثرات مخرب سلولهای پپتید مربوط به آگوتی بر روی قشر مغز، پژوهشگران سعی کردند از این اثرات جلوگیری کنند.
آنها دریافتند کلوزاپین، نوعی داروی ضدروانپریشی که از اثر دوپامین جلوگیری میکند و برای درمان اسکیزوفرنی استفاده میشود و در صورت استفاده در زمان مناسب از برخی از مشکلات، از جمله از دستدادن نورون، جلوگیری میکند. درخصوص تغییرات قشر مغز، زمانبندی بسیار مهم است.
در این پژوهش، هنگامی که مغز هنوز در حال رشد و آسیبپذیر بود، اختلالات دوران بلوغ ظاهر شدند. در آن زمان نیز تجویز کلوزاپین تأثیر داشت.
این به پژوهشگران نشان داد که اگر در آن دوره زمانی خاص، با عملکردهای هموستاتیک بازی شود (مثلاً با رژیم غذایی یا پرخوری) اثرات طولانیمدتی بر عملکرد قشر مغز گذاشته میشود.
اهمیت این دوره از رشد ممکن است درباره بیماریهای روانی که اغلب در اواخر نوجوانی ظاهر میشود، مطالبی را برای ما روشن کند و توضیح دهد چرا مصرف مواد در آن دوران ممکن است اثرات طولانیمدتی بر رفتار، فیزیولوژی و بیماری داشته باشد.
از نظر پژوهشگران، در مغز ارتباطات بسیار پراکندهای از مسیرهای مختلف وجود دارد. نواحی ابتدایی مانند هیپوتالاموس از طریق ارتباطات بیشماری، که شامل فرایندهای مغزی و همچنین بافتهای محیطی است، بر نواحی بالاتر قشر مغز تأثیر میگذارد.
منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: مغزمنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: مغز نورون ها قشر مغز موش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۳۵۶۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ستارهشناسان قویترین شواهد برای سیاره نهم را کشف کردند
تیمی از پژوهشگران میگویند پس از مطالعهی گروهی از اجرام دوردست و ناپایدار که از مدار نپتون گذر میکنند، قویترین شواهد آماری را مبنی بر اینکه سیاره نهم واقعا در منظومه شمسی وجود دارد، پیدا کردهاند.
وقتی نوبت به کشف سیارهها میرسد، پیدا کردن آنها در اطراف ستارههای دیگر در واقع کمی سادهتر از پیدا کردن آنها در اطراف ستاره خودمان است. بهمنظور پیدا کردن سیارههای جدید، اخترشناسان میتوانند به لطف تکنیکی به نام «روش گذار»، افت نور هنگام عبور سیارهها از مقابل ستاره میزبان را از طریق تلسکوپها مشاهده کنند.
ستارهشناسان همچنین با بررسی لرزشهای ستاره که ناشی از سیارههایی است که دور آن در گردش هستند، به وجود سیارهها پی میبرند. ازطریق این روشها و چند روش دیگر، ما در چند دهه گذشته هزاران سیاره فراخورشیدی را کشف کردهایم، درحالیکه تعداد سیارهها در منظومه شمسی همچنان هشت عدد باقی مانده است.
کشف سیارههای واقع در اطراف خورشید خودمان بر دو روش متکی است: رصد آنها در آسمان و شناسایی اختلالات جزئی در مدار اجرام دیگر. سیارههای زهره، عطارد، زحل، مشتری و مریخ همه ازطریق مشاهدات بصری کشف شدند.
اورانوس در سال ۱۷۸۱ زمانی کشف شد که ویلیام هرشل، ستارهشناس آلمانی دریافت جسم درخشانی در آسمان نسبتبه ستارههای دیگر در حرکت است. نپتون زمانی کشف شد که اوربن لو وریه، اخترشناس و ریاضیدان فرانسوی متوجه شد مدار اورانوس با مدار پیشبینیشده توسط فیزیک نیوتنی متفاوت است. او پی برد که این پدیده میتواند توسط سیاره دیگری دورتر از اورانوس که بر مدار آن تاثیر میگذارد، توضیح داده شود و پیشبینی کرد سیاره کجا میتواند باشد.
اما کشف سیارهها در منظومه شمسی ممکن است هنوز به پایان نرسیده باشد. در سال ۲۰۱۵، دو ستارهشناس موسسه فناوری کالیفرنیا شواهدی ارائه کردند که نشان میداد شش جرم فراتر از مدار نپتون به شکلی در کنار هم قرار گرفتهاند که گویی توسط جرمی با نیروی گرانشی بزرگ در نزدیکی هم جمع شدهاند. با وجود استدلال منتقدان مبنی بر اینکه تشخیص سیاره فرضی ممکن است به دلیل ناهنجاری آماری و سوگیری انتخاب باشد، تیم بر این باور است که اجرام مذکور ممکن است تحتتاثیر جرمی بزرگتر در آنسوی مدار نپتون در گردش باشند.
پژوهشگران در مقالهای جدید، با بررسی اجرام دارای دورهی مداری طولانی که از مدار نپتون عبور میکنند، دریافتند که نزدیکترین نقطه مدار آنها به خورشید در حدود ۱۵ تا ۳۰ واحد نجومی است. درمقابل، فاصله بین خورشید و زمین یک واحد نجومی است. آنها با انجام شبیهسازیهایی برای کشف آنچه که به بهترین نحو مدار این اجرام را توضیح میدهد، دریافتند مدلی که شامل سیاره عظیمی در آنسوی نپتون باشد، وضعیت پایدار این اجرام را خیلی بهتر از شبیهسازیهایی توضیح میدهد که در آنها سیاره نهم وجود ندارد. در این مدل، متغیرهای دیگری مانند جزر و مد کهکشانی و تاثیر گرانشی ستارههای درحال عبور نیز درنظر گرفته شد.
گرچه یافتههای مطالعه جدید جالب است، این تجزیهوتحلیل مکان پیدا کردن چنین سیارهای را مشخص نمیکند. البته ممکن است بهزودی با آغاز کار رصدخانه ورا روبین سرانجام اطلاعات قطعیتری درباره سیاره نهم به دست آوریم.
یافتههای پژوهشگران در پایگاه مقالههای پیشانتشار آرکایو بارگذاری شده و برای انتشار در مجلهی The Astrophysical Journal Letters پذیرفته شده است.
منبع: زومیت
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی علوم فضایی و نجوم