حمیدرضا جلایی پور: پوپولیسم احمدی نژاد یک روز می گفت یارانه پول امام زمان است و یک روز دیگر چفیه به گردن منشور کورش می بست/ پوپولیسم امروز هم با سیل، عکس یادگاری می گیرد
تاریخ انتشار: ۱۰ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۴۰۰۵۳
روزنامه جمهوری اسلامی در مصاحبه با حمیدرضا جلایی پور به ظهور دوباره پوپولیسم در کشور پرداخته است.
بخش هایی از مصاحبه را می خوانید.
*طی روزهای اخیر دوباره بحث رفتارهای پوپولیستی در جامعه ایرانی گرم شده، اساسا چه جوامعی مستعد ظهور و بروز پوپولیسم هستند و این گزاره برای رشد و نمو به چه بستری نیاز دارد؟
بهطور کلی میتوان گفت «فضای زندگی مدرن» مولفههایی دارد که مستعد پوپولیسم (مردمانگیزی) است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
همین 2 خصیصه به افراد و گروههای تازه به دوران رسیده و خودشیفته این امکان را میدهد تا با سخنان جذاب و غیر عملی خود مردم را به نفع اهدافشان تحتتاثیر قرار دهند. البته تحت شرایطی در جوامع مدرن نهادها و مولفههای دیگری نیز وجود دارند که با حضور و نهادینه شدن آنها، رونق از دکان پوپولیستها میرود و حرکتهای پوپولیستی نمیتوانند بر سرنوشت و اداره کشور موثر واقع شوند.
*اما در کشورهای مختلف سوابق متفاوتی در خصوص رفتارهای پوپولیستی وجود دارد، سابقه رفتارهای پوپولیستی در اتمسفر سیاسی و مدیریتی ایران از کجا آغاز میشود؟
شروع رفتارهای پوپولیستی از تاریخ معاصر ایران شروع میشود و البته همیشه خطر هوچیگری سیاسی در جامعه وجود دارد. مثلا حدود صد سال پیش، روز و روزگاری، سردار سپه (که بعدا شاه شد و سلسله پهلوی را تاسیس کرد) در دهه محرم گل به سرش میمالید، جلوی دسته سینهزنی میکرد، رسانهها هم آن را پخش میکردند. در واقع سردار سپه خود را به جامعه مذهبی آن زمان نوکر امام حسین معرفی میکرد؛ ولی پس از کودتا و براندازی رژیم قاجار، ورق برگشت و همین شخص تا جایی پیش رفت که او کشف حجاب را اجباری و پلیسی کرد.
*اما در سالهای پس از انقلاب به نظر میرسد از میانههای دهه۸۰ (84تا92)، ایرانیان با نوع تازهای از رفتارهای پوپولیستی مواجه شدند که اتفاقا آسیبهای فراوانی به کشور وارد ساخت. این در حالی است که قبل از این برهه در ایران دولتی اصلاحطلب بر راس هرم اجرایی نشسته بود که گفتمانی مردسالارانه، شفاف و تنشزدا را ترویج میکرد. چرا بعد از دولت اصلاحات، جامعه ایرانی با این شکل از پوپولیسم روبهرو شد؟
هر دورهای پوپولیسم خاص خودش را دارد. در دوره اصلاحات، کشور از حیث داخلی در مسیر توسعه همهجانبه افتاد و در سیاست خارجی نیز، ایران وارد تعامل موثرتر با جهان قرار گرفت. اصولگرایان تندرو، اما مخالف توسعه و سیاست خارجی متوازن بودند. لذا آنها برای پیروزی بر اصلاحطلبان و تغییر ریل توسعه ایران به پوپولیسم احمدینژادی متوسل شدند تا اقشار محروم جامعه را در برابر طبقه متوسط قرار دهند. به فقرا قول دادند که پول نفت را به سرعت سر سفرهها بیاورند، مدیریت جهانی کنند.
این پوپولیستها، حتی اعتقاد به مهدویت در شیعه را سیاسی کردند و گفتند این یارانهها، هدیه امام زمان است. بعد متوسل به کوروش شدند و چفیه بر منشور کوروش بستند. همه این مردمانگیزیها را انجام دادند و نهایتا نیز سوار بر اسب قدرت شدند، اما ایران را وارد گرداب تحریمها و قطعنامههای سازمان ملل کردند. چنان آشی پختند که هنوز ایران از رنج آن بیرون نیامده است.
*برخی تصور میکردند، تجربه تلخ دولت احمدینژاد تا سالها شکلگیری کانونهای پوپولیستی در ایران را به تاخیر میاندازد، اما نشانههایی از این نوع رفتارها در برخی مسوولان و مدیران فعلی نیز نمایان شده است. آیا جامعه ایرانی، همواره پذیرای پوپولیسم است یا این حضور دوباره، معنای دیگری دارد؟
اتفاقا با اقدامات احمدینژاد، شرایط جامعه، برای حرکت پوپولیستی مساعدتر شد؛ چون جامعه ایران با تحریمها در یک دهه گذشته فقیرتر شده است. همان پوپولیستهای دوره احمدینژاد آمدند و شعار دادند که مشکلات جامعه، اصلا به تحریمها ارتباطی ندارد. در این میان بخشی از مردم هم با انتخابات، قهر کردند و «دولتیکدست» تشکیل شد.
اما امروز یک سال از تشکیل این ساختار یکدست میگذرد، تورم از مرز40 در صد در حال پشت سر گذاشتن رکوردهای 60درصدی و نرخ ارز از ۲۳ هزار تومان به 31هزار تومان برای هر دلار رسیده است. ضمن اینکه معلوم شد، تحریمهای اقتصادی بسیار مهم است و تعامل با اقتصاد جهان برای احیای معیشت مردم لازم و ضروری است.
از سوی دیگر، دولت یکدستی که قول داده بود، گشت ارشاد را تنها برای مسوولان تشکیل میدهد، امروز که مسوولان از طیفهای همفکر خودشان هستند، گشت ارشاد دامنهداری را برای زنان تشکیل داده تا از یک طرف هم دل هواداران خود را به دست بیاورند و از سوی دیگر شهروند ناراضی و عاصی را با این گشتها و عتابها بترسانند.
الان هم بهشدت دنبال کنترل فضای مجازی هستند. چون در فضای مجازی امکان سانسور نیست و دایم آبروی پوپولیستها میرود و مردم در جریان واقعیتها قرار میگیرند، لذا کمر به کنترل فضای مجازی بستند و هر روز یک دستکاری در اینترنت میکنند.
*اتفاقا بعد از وقوع سیل در کشورمان نیز مردم شاهد تصاویری بودند که در آن مثلا شهردار و برخی نمایندگان بدون پوشیدن چکمه، با کت و شلوار وارد گل و لای میشوند و عکسی انداخته و با همان رخت و لباس به جلسه شهرداری و... میروند. جالب اینجاست، این تصاویر بازخوردهای منفی در فضای مجازی پیدا کرد. در حالی که در گذشته رفتارهای پوپولیستی مورد استقبال قرار میگرفت. آیا میتوان گفت جامعه ایرانی در برابر این رفتارها آگاهتر شده است؟
همین شهردار در انتخابات، این شعار را میداد که دولت قبل «بیعرضه» و ناتوان است و شایستهسالار نیست. ولی همین گروهها تا قدرت را به دست گرفتند یک پزشک معمولی، بدون سابقه و تخصص مرتبط را به عنوان شهردار یکی از 10 شهر پیچیده و بزرگ جهان منصوب کردند. (یک زیر متوسط را گذاشتند سر کار.)
شهردار تهران در جریان سیل به اندازهای ناوارد بود که حتی قادر به مدیریت خود برای پوشیدن یک چکمه نبود. بعد این مدیران با دوربین به سراغ بازدید از سیل رفته بودند. متاسفانه، متولیان رسانهای او هم ناوارد بودند و عکسهای شهردار را با لباس و کفش معمولی نشان دادند، ولی این رفتار، نتیجه عکس داد و باعث آبروریزی شد. معلوم شد برخی مدیران برخلاف شعارهای دوره انتخابات در سطح ابتدایی هم توانایی ندارند.
یکباره شخصی مثل ترامپ سر کار میآید. این خطر در جامعه فرانسه، آلمان و اخیرا در ایتالیا نیز وجود دارد. این خطر در برزیل بود، البته به نظر میرسد اخیرا برزیلیها راه نجات را پیدا کرده باشند.
*این روزها برخی تحلیلگران به دلیل سوءمدیریتهای گسترده در اجرا از احتمال نیمهتمام ماندن دولت یا یک دورهای بودن آن سخن میگویند. به نظر شما یک چنین احتمالی وجود دارد؟
در ایران معمولا دولتی که سر کار میآید، چهار سال خود را تمام میکند. رهبری نظام مخالف نیمهکاره ماندن دولتها هستند. اتفاقا این روال بدی هم نیست. ولی مشکل دولت رییسی چیز دیگری است. این دولت اگر نتواند به برجام بازگردد و اگر نتواند از مدیران کاربلد و خوشسابقه استفاده کند تا پایان دوره 4سالهاش با نارضایتیهای مستمر روبرو خواهد بود.
کام ایرانیان تلخ است و با ادامه وضع موجود تلختر نیز خواهد شد. یکی از راههای نجات کشور این است که دوبار طبقه متوسط، فرصت انتخاباتی را جدی بگیرد و سال آینده از عبور پوپولیستها (که گنجشک را به جای بلبل میفروشند) به مجلس و پارلمان جلوگیری کند. در غیر این صورت روند فقیر شدن و ناامنشدن و خشکیده شدن ایران ادامه پیدا میکند.
تماشاخانه ببینید| درگیری طالبان با مرزبانان ایران/ خبرهایی از درگیری در مرز دوست محمد، منطقه شغالک ببینید| عینکی که صدای مکالمات را به متن تبدیل میکند/ اختراعی شگفتانگیز برای ناشنوایان فیلم های دیگرمنبع: عصر ایران
کلیدواژه: رفتارهای پوپولیستی جامعه ایرانی پوپولیست ها جامعه ایران احمدی نژاد فضای مجازی تحریم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۴۰۰۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۵ رقیب قالیباف در کرسی ریاست مجلس /تندروها به صف شدند /وزیر احمدی نژاد هم هست
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، بعد از برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس، تکلیف ۲۴۵ کرسی برای ۴ سال آینده مشخص شد و ۴۵ کرسی باقیمانده نیز در ۲۱ اردیبهشت تعیین میشوند بنابراین اکنون بیش از دو سوم ترکیب مجلس آینده مشخص شده است.
بنابر گزارش ایسنا، از همان ابتدای اعلام نتایج انتخابات، موضوع اصلی در محافل سیاسی تعیین «رئیس مجلس دوازدهم» بود. موضوعی که هم در رسانهها پیگیری شد، هم چهرههای سیاسی داخل و خارج مجلس را به واکنش واداشت و هم زمینه جناحبندیها در این باب را فراهم کرد؛ این روند در روزهای پس از برگزاری انتخابات مجلس آنقدر سرعت گرفت که به موازات اعلام نتایج در مهمترین حوزههای انتخابیه، اسامی چهرههایی برای تکیهزدن به صندلی ریاست مجلس شنیده میشد. با نزدیکشدن به شروع کار مجلس آینده اما این رقابتها رنگوبوی بیشتری گرفته و خبرها حکایت از برگزاری جلسات متعدد رسمی و غیررسمی برای تصمیمسازی درباره ریاست مجلس آینده دارد.
برمبنای آنچه برخی منتخبان مجلس آینده میگویند، افرادی چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم برای ریاست مجلس اعلام آمادگی کردند که از جمله آنان می توان از «محمدباقر قالیباف»، «منوچهر متکی»، «مجتبی ذوالنوری»، «مرتضی آقاتهرانی»، «حمید رسایی» و «حمیدرضا حاجیبابایی» نام برد. شنیدهها از راهروی مجلس هم نشان میدهد این چهرهها برای جلب نظر سایر منتخبان، جلساتی برگزار کردهاند؛ روندی که در آن، طرح وعدههایی برای گرفتن رای از منتخبان مجلس آینده هم دور از ذهن نیست.
باتوجه به رقابت تنگاتنگ جریانهای مختلف اصولگرایی در انتخابات مجلس دوازدهم و حضور کاندیداهای آنان در بهارستان، انتظار میرود صحنه رقابت نهتنها برای کسب کرسی ریاست که برای کرسی نایب رئیسی، سایر اعضای هیأت رئیسه مجلس و حتی رؤسای کمیسیونهای تخصصی مجلس نیز جدیتر شود و در نهایت فضای کلی مجلس دوازدهم را به سمتوسویی هدایت کند که در آن کمتر شاهد یکدستیهایی از نوع مجلس یازدهم باشیم.
در چنین شرایطی، اینکه کاندیداهای هر کدام از این کرسیهای ریاست، گوشهچشمی به نتایج دوره دوم انتخابات مجلس داشته باشند تا با رایزنیها بتوانند نظر آنان را به خود جلب کنند، نهتنها تصور بعیدی نیست که به نظر میرسد تاثیر سرنوشتسازی هم بر ترکیب نهایی هیات رئیسه و روسای کمیسیونهای مجلس دوازدهم برجای بگذارد.
۲۷۲۱۵
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900135