«الهام علیاف» رویای اروپا را بر باد خواهد داد؟
تاریخ انتشار: ۱۴ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۷۸۷۹۹
فرارو- اتحادیه اروپا به اتخاذ سیاستی جدی در قبال جمهوری آذربایجان و با سرعتی قابل توجه نیاز دارد. ناکامی اروپا در برخورد جدی با آذربایجان، خطر تشدید بحران انرژی این قاره، تشدید بحران امنیتی در قفقاز و توانمندسازی روسیه را به دنبال دارد. متاسفانه، نشانههای کمی از تغییر رویکرد در پایتختهای غربی دیده میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش فرارو به نقل از فارین پالسی، از زمان آغاز حمله "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه به اوکراین در تاریخ ۲۴ فوریه جمهوری آذربایجان و ذخایر عظیم نفت و گاز آن کشور به عنوان یک جبهه کلیدی در جنگ اقتصادی بین روسیه و غرب ظاهر شده است. از این هفته آذربایجان نیز در آستانه یک جنگ واقعی قرار دارد.
روز دوشنبه مقامهای دو منطقه جداشده قره باغ کوهستانی که اکثریت جمعیت آن را قومیت ارمنی تشکیل میدهند گزارش دادند که نیروهای جمهوری آذربایجان به این منطقه حمله کرده اند.
حکومت جمهوری آذربایجان روز چهارشنبه اعلام کرد که یک عملیات ضد تروریستی علیه گروههای مسلح غیرقانونی ارمنی در خاک جمهوری آذربایجان انجام داده است. قره باغ کوهستانی در پاسخ به آن بسیج نظامی جزئی را اعلام کرد.
این درگیری تنها چند هفته پس از سفر "اورسولا فون در لاین" رئیس کمیسیون اروپا به باکو و انعقاد یک توافق دوجانبه جدید با هدف افزایش بیش از دو برابری واردات گاز جمهوری آذربایجان توسط اتحادیه اروپا از ۸.۱ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۱ به ۲۰ میلیارد متر مکعب در سال ۲۰۲۷ میلادی انجام شد. بروکسل هم چنین متعهد شد که از "ظرفیت بالقوه قوی انرژیهای تجدیدپذیر استفاده نشده جمهوری آذربایجان" حمایت خواهد کرد.
جمهوری آذربایجان در مرکز تلاشها برای قطع وابستگی انرژی اروپا به روسیه قرار دارد. با این وجود، فوران نزاع کمتر از دو سال پس از جنگ خونین ارمنستان و آذربایجان در سال ۲۰۲۰ میلادی بر سر قره باغ کوهستانی نشانه دیگری از شکست رویکرد غرب در قبال باکو بوده است.
اتحادیه اروپا استراتژی مناسبی برای مقابله با خطر درگیری در قره باغ کوهستانی ندارد. علیرغم تمام صحبتهای امیدوار کننده در مورد افزایش واردات گاز، این اهداف در حال حاضر دست کم به دلیل به دلیل کمبود ظرفیت اضافی خط لوله که توسط روسیه کنترل نمیشود واقع بینانه به نظر نمیرسد.
ناکامی اروپا در برخورد جدی با جمهوری آذربایجان، خطر تشدید بحران انرژی این قاره، تشدید بحران امنیتی در قفقاز و توانمندسازی روسیه را به دنبال دارد. متاسفانه، نشانههای کمی از تغییر رویکرد در پایتختهای غربی دیده میشود.
دیپلماسی غرب در سپتامبر ۲۰۲ زمانی که جنگ دوم قره باغ آغاز شد غایب میدان بود. باکو با حمایت مهم ترکیه حدود ۲۰ درصد از قره باغ کوهستانی و نواحی اطراف جمهوری آذربایجان را که از زمان جنگ اول قره باغ کوهستانی در سال ۱۹۹۴ میلادی تحت کنترل ارمنستان قرار داشت بازپس گرفت.
حمله جمهوری آذربایجان با مداخله روسیه پایان یافت. پوتین پس از سقوط یک بالگرد روسی در شرایط مبهم در مرز ارمنستان و آذربایجان "الهام علی اف" رئیس جمهور آذربایجان و "نیکول پاشینیان" نخست وزیر ارمنستان را به مسکو احضار کرد.
ظرف مدت ۲۴ ساعت دو کشور با آتش بس موافقت کردند آتش بسی که روسیه یکی از امضاکنندگان آن بود. این پیمان شامل توافقی درباره نیروهای روسی برای خدمت به عنوان حافظ صلح از جمله نظارت بر کریدور لاچین تنها راه ارتباطی بین قره باغ کوهستانی و ارمنستان بود.
دیپلماسی غربی از آن زمان تا حد زیادی غایب بوده است. سازمان امنیت و همکاری در اروپا در گروه مینسک در سال ۱۹۹۲ میلادی برای حل مناقشه ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر قره باغ به ریاست مشترک روسیه، فرانسه و ایالات متحده ایجاد شد و نباید با فرمت یا قالب مینسک که مسئول حل مناقشه روسیه و اوکراین است اشتباه گرفته شود فرمتی که در سه دهه گذشته هیچ پیشرفتی نداشته است.
گروه مینسک هیچ نقش معناداری در پاسخ به جنگ ۲۰۲۰ میلادی ایفا نکرد همان طور که فرمت مینسک در برابر تجاوزات مستمر روسیه به اوکراین ناتوان بوده است.
در حالی که جمهوری آذربایجان تلاش میکند ارمنستان را به عنوان یک کشور مشتری روسیه معرفی کند پاشینیان بی طرفی ارمنستان را در مورد اوکراین حفظ کرده است. علی اف نقش ناجی انرژی اروپا را پذیرفته است.
با این وجود، به دنبال توافق با مسکو نیز بوده است. در تاریخ ۲۲ فوریه یک روز پس از این که پوتین دولتهای دست نشانده خود در اوکراین را به رسمیت شناخت علی اف "اعلامیه همکاری متفقین" را با او امضا کرد.
رژیم علی اف ممکن است در قلب برنامه انرژی اروپا باشد، اما فساد و حاکمیت خودسرانه و نقض حاکمیت قانون از سوی حکومت آن کشور انتقادهایی را در غرب به همراه داشته است. هم چنین، جنگ قره باغ در سال ۲۰۲۰ میلادی محکومیتهای بیش تری را علیه باکو به خصوص از سوی گروههای مهاجر ارمنی بانفوذ در غرب به همراه داشت.
سرمایه گذاری غرب در باکو در حوزه انرژی در تلاشهای جمهوری آذربایجان برای تقویت رژیم سیاسی آن کشور و حفظ استقلال از مسکو رویکردی محوری بوده که توسط "علی اف" و سلف او یعنی "حیدر علی اف" پدرش دنبال شده است.
پس از جنگ اول قره باغ کوهستانی باکو قرارداد قرن را با بریتیش پترولیوم امضا کرد. غول نفتی بریتانیا نفت آذربایجان را از طریق یک خط لوله جدید به پایانه صادراتی در جیهان در سواحل مدیترانه ترکیه به بازارهای جهانی فرستاد.
علی اف جوان این رویکرد را ادامه داده است. استراتژی کریدور گاز جنوبی اروپا به گاز جمهوری آذربایجان بستگی دارد. با این وجود، در سال ۲۰۱۳ میلادی اروپا پروژه خط لوله نابوکو را که افزایش گسترده ظرفیت صادرات را در نظر داشت متوقف کرد و به جای آن دو خط لوله کوچکتر تاناپ و تاپ (ترانس آدریاتیک) را انتخاب کرد. اکنون هیچ برنامهای برای تحقق تعهد فون در لاین به منظور بیش از دو برابر کردن واردات گاز آذربایجان روی میز نیست و این توافق را در بهترین حالت تبدیل به ببر کاغذی میکند.
اخیرا شرکتهای بزرگ حوزه انرژی در حال عقب نشینی از جمهوری آذربایجان بوده اند. شرکت نفتی امریکایی "شورون" در سال ۲۰۲۰ میلادی سهام خود را فروخت. اکسون موبیل نیز در حال بررسی این موضوع است.
سپتامبر گذشته نیز بریتیش پترولیوم نیمی از سهم خود را در یک پروژه اکتشافی کلیدی به شرکت لوک اویل روسیه فروخت. در ژوئیه سال جاری گزارش شد که بریتیش پترولیوم پس از ناکامی در کشف ذخایر گاز تجاری باقی مانده سهام خود را رها خواهد کرد.
امروز باکو با محدودیتهای عرضه داخلی مواجه است. در سالهای اخیر، خاموشیهایی که از دهه ۱۹۹۰ مشاهده نشده بودند به طور فزایندهای افزایش یافته است. از آنجایی که ۹۰ درصد تولید برق جمهوری آذربایجان از طریق انرژی گاز است این امر برای برنامههای صادرات گاز آن کشور خبر خوبی نیست.
اگر جمهوری آذربایجان میخواهد به منبع انرژی جایگزین برای اروپا تبدیل شود باید به سرعت برای سرمایه گذاری در بخش انرژی آن کشور تلاش کند. این موضوع شامل تعهدات پیرامون انرژی تجدیدپذیر در توافق نامه اتحادیه اروپا است که به منظور آزادسازی بیشتر گاز آذربایجان برای صادرات ضروری به نظر میرسد.
چارچوب چنین رویکردی در حال ظهور است. در اجلاس سران جی -۷ در ماه ژوئن اتحادیه اروپا و ایالات متحده با یک مشارکت تازه برای زیرساخت و سرمایه گذاری جهانی موافقت کردند. در همین راستا، بروکسل در دسامبر گذشته برنامه سرمایه گذاری زیرساختی دروازه جهانی ۳۰۰ میلیارد یورویی را اعلام کرد. باید اراده سیاسی در دو سوی اقیانوس اطلس برای استقرار بخشی از این منابع مالی در جمهوری آذربایجان پیدا شود.
اگر غرب میخواهد از جنگ سوم قره باغ جلوگیری کند، باید به دنبال قالب جدیدی برای مذاکرات باشد همانطور که واشنگتن با تاخیر به این موضوع اذعان کرده است. اگر غرب قره باغ کوهستانی را به باکو واگذار میکرد نیروهای مرتجع طرفدار روسیه در ارمنستان که پیش از پاشینیان قدرت را در دست داشتند بار دیگر به قدرت باز میگشتند.
به اصطلاح حافظان صلح روسیه نیز میتوانند دشمنی کنند و علیاف را مجبور به ارائه امتیازاتی کنند که به هرگونه امید به تامین انرژی بیشتر به اروپا پایان دهد و تسلط روسیه بر قفقاز جنوبی را مستحکمتر سازد.
این یک کار چالش برانگیز است، اما غیرممکن نیست. دیپلماسی دشوار خواهد بود. صندوقهای زیرساختی جدید غربی باید امکان یافتن پول را فراهم کند. استقرار نیروهای روسیه در قره باغ کوهستانی و ارمنستان به این معنی است که نمیتوان حضور آنان را نادیده گرفت، اما نیازی به گنجاندن کرملین در برنامه اقتصادی وجود ندارد.
ماموریت روسیه در قره باغ کوهستانی در سال ۲۰۲۵ به پایان میرسد و فرصتی را برای غرب فراهم میسازد تا جایگزینهایی را پیشنهاد کند. دستور کار نوظهور ضد دزد سالاری دولت بایدن میتواند به مسئول نگه داشتن رژیم علی اف کمک کند و چند چوب همراه با هویج در اختیار غرب در قبال باکو قرار دهد. از آنجا که تنش در قره باغ در حال فوران است تلاشها باید از هم اکنون آغاز شوند.
منبع: فرارو
کلیدواژه: جنگ قره باغ جمهوری آذربایجان قره باغ کوهستانی اتحادیه اروپا سرمایه گذاری تشدید بحران ۲۰۲۰ میلادی قره باغ خط لوله آن کشور علی اف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۷۸۷۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش قیمت گاز در اروپا؟!
بازارهای گاز طبیعی هفته گذشته تحت تاثیر نگرانیها نسبت به توقف جریان گاز روسیه به اتحادیه اروپا، گارد افزایشی به خود گرفتند.
به گزارش ایسنا، در سال ۲۰۱۹، روسیه و اوکراین توافق ترانزیت خط لوله پنج ساله را برای تامین گاز طبیعی به اروپا امضا کردند. با وجود اینکه دو سال از جنگ روسیه با اوکراین میگذرد، هر دو کشور به اجرای قرارداد ادامه دادهاند. اما اکنون قرار است این توافق به پایان برسد، زیرا کییف اعلام کرده که قصد ندارد آن را پس از انقضا در ۳۱ دسامبر، تمدید کند.
از سوی دیگر، کادری سیمسون، مسئول انرژی اتحادیه اروپا اعلام کرده که بازوی اجرایی این بلوک، هیچ علاقهای به تلاش برای تجدید توافق تراتزیت ندارد. واردات گاز از طریق اوکراین، تنها پنج درصد از کل واردات گاز اتحادیه اروپا را به خود اختصاص میدهد. اورا سابادوس، تحلیلگر ارشد شرکت اطلاعات بازار ICIS، به پولیتیکو گفت: اتریش، مجارستان و اسلواکی از توقف این واردات، احتمالا بیشترین ضربه را خواهند دید.
خوشبختانه، اگر اروپا بخواهد وابستگی خود به محصولات انرژی روسیه را به میزان بیشتری قطع کند، این اتفاق برای تولیدکنندگان گازی که مدتها رنج بردهاند، میتواند یک موهبت کمیاب باشد. پاتریک پویانه، مدیرعامل شرکت «توتال انرژی» پیشبینی کرده است تحریمهای پیشنهادی اتحادیه اروپا برای ممنوعیت واردات گاز طبیعی مایع (الانجی) روسیه، باعث افزایش شدید قیمت گاز و سود بردن فروشندگان جهانی گاز از جمله خود «توتال انرژی» میشود.
او در پاسخ به سوال تحلیلگری که درباره تاثیر تحریمهای پیشنهادی اتحادیه اروپا پرسیده بود، گفت: اگر اتحادیه اروپا، پروژه «یامال الانجی» را تحریم کند، قیمت الانجی به سرعت بالا خواهد رفت و در سطح جهانی، به نفع ما خواهد بود. اگر تحریمهایی در کار باشند، مثبت است و منفی نیست، زیرا درآمد توتال از پروژه «یامال الانجی»، کاملا محدود است. سران اروپا بر این موضوع واقف هستند که امنیت تامین کنونی آنها، بر الانجی متکی است و نمیخواهند دوباره افزایش قیمت را مشاهده کنند. آنچه من درک میکنم این است که آنها ممکن است ایدههایی داشته باشند، اما این ایدهها برای سال ۲۰۲۷ به بعد خواهد بود نه قبل از آن.
شرکت فرانسوی «توتال انرژی»، سهم ۲۰ درصدی در پروژه «یامال الانجی» واقع در شرق روسیه دارد و سهم عمده این پروژه در اختیار شرکت روسی نواتک است که توتال در آن، ۱۹.۴ درصد سهم دارد. این شرکت، به دلیل تحریمهای مالی آمریکا و اتحادیه اروپا، سود نقدی از پروژه «یامال الانجی» از سال ۲۰۲۳ دریافت نکرده است. با این حال، این شرکت حدود ۴۵۰ میلیون دلار سود نقدی نیم سالانه را در اواخر سال ۲۰۲۲ از نواتک دریافت کرد.
اتحادیه اروپا به کشورهای عضو هشدار داده است که در صورت از دست دادن گاز روسیه که با زمستان سخت همراه شود، خود را برای بدترین سناریو آماده کنند. این وضعیت با تصمیم اخیر برلین برای مالیات یکجانبه بر صادرات گاز تشدید میشود و این امر، سواپ واردات از روسیه با عرضه از طریق آلمان، ایتالیا یا ترکیه را برای این کشورها دشوارتر میکند.
جوزف سیکلا، وزیر صنعت جمهوری چک هفته گذشته درباره این مالیات گفت: ما باید از اقداماتی که به کار انجام شده، آسیب میزند و روسیه را تقویت میکند، اجتناب کنیم.
این بلوک تاکنون موفق به حذف تدریجی حدود دو سوم واردات گاز روسیه و افزایش واردات از آمریکا و نروژ شده است. با این حال، روسیه ۱۴.۸ درصد از گاز اتحادیه اروپا را در سال ۲۰۲۳ تامین کرد. با توجه به اینکه هنوز خاطره قیمتهای بیسابقه گاز پس از آغاز عملیات نظامی روسیه در اوکراین تازه است و سیاستمداران اروپایی برای کنترل قیمت انرژی و تضمین عرضه، تحت فشار هستند، باید دید آیا اتحادیه اروپا به تحریمهای باقی مانده ادامه میدهد یا خیر
حجم بالای ذخایر گازبا این حال، عوامل کلی عرضه و تقاضای بازار گاز، ضعیف ماندهاند، زیرا بازارهای جهانی در بحبوجه دورنمای ضعیف تقاضا، با حجم بالایی از عرضه گاز مواجه هستند. ذخایر گاز اتحادیه اروپا در هفته گذشته، به بیش از ۷۲ میلیون متر مکعب معادل ۶۲ درصد از حجم این ذخایر رسید که برای این وقت از سال، یک رکورد محسوب میشود. همچنین ذخایر گاز در کالیفرنیا هم تقریبا در آستانه فصل ذخیره سازی مجدد برای فصل گرمایش بعدی، تقریبا پر هستند.
بر اساس گزارش اویل پرایس، در بخش تقاضا، اروپا با جبهه هوای گرمی مواجه خواهد شد که تقضا برای گاز را در این قاره کاهش میدهد و همزمان، عرضه گاز بیشتری در هفتههای آینده در راه خواهد بود، زیرا کارخانه الانجی فریپورت پس از رفع مشکلات فنی، فعالیتش را ازسرمیگیرد. ماههاست که این کارخانه که دومین تاسیسات بزرگ صادرات گاز طبیعی مایع (الانجی) در آمریکاست، به دلیل مشکلات فنی، زیر ظرفیت ۸۰ درصدی خود فعالیت کرده است.