صادرات گاز ایران 2 برابر میشود
تاریخ انتشار: ۲۳ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۴۶۱۴۳
خردادماه امسال تفاهمنامهای به ارزش 40 میلیارد دلار با شرکت گازپروم روسیه امضا شد که بخشی از آن مربوط به صنعت گاز است.
روزنامه ایران: بر اساس این تفاهمنامه روسها برای توسعه میادین گازی کشور و مشارکت در ساخت واحدهای LNG، تجارت گاز و انتقال فناوری ساخت تجهیزاتی چون لولههای CRA سرمایهگذاری خواهند کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چندی پیش وزیر نفت عنوان کرد: «با توجه به مذاکرات و تفاهم با شرکت دولتی گازپروم روسیه قرار است تأمین گاز و اجرای پروژه صادرات گاز به کشورهای عمان و پاکستان بهصورت مشترک پیگیری شود.» در این باره احمد اسدزاده معاون امور بینالملل وزیر نفت به «ایران» میگوید: «ترجیح آن است که رابطه گازی کشور با روسیه، تجارت و خرید و فروش باشد و در وهله بعدی سوآپ. با این کار ایران به هاب انرژی منطقه تبدیل خواهد شد و پایداری شبکه در شمال کشور افزایش چشمگیری خواهد یافت. ضمناً فقط بحث صادرات به پاکستان و عمان مطرح نیست؛ بلکه اگر سرمایهگذاری در طرحهایی مثل ال ان جی و توسعه پتروشیمی باشد، اولویت دارد.»
وضعیت کنونی تولید و مصرف گاز
ظرفیت تولید گاز شیرین کشور رقمی در حدود 840 تا 850 میلیون مترمکعب در روز است. وضعیت مصرف گاز اما به گونهای است که زمستان سال گذشته در برخی از روزها با کسری 200 میلیون مترمکعبی مواجه بودیم. اما در همین حال، کشور قراردادهای فعالی در حوزه صادرات گاز دارد که این قراردادها به دلیل شدت مصرف انرژی داخلی و سیاستهایی که در گذشته باید پیگیری میشد و نشد، تحت تأثیر قرار دارند؛ سیاستهایی مانند افزایش راندمان و مدیریت مصرف و همین طور افزایش عرضه گاز از میادین جدید. حتی سال آخر دولت دوازدهم کمبود گاز خود را در خاموشیهای زمستانی نشان داد و در سال نخست دولت دوازدهم نیز هیچ پروژه آماده افتتاحی وجود نداشت.
این مسائل موجب شده تا واردکنندگان گاز ایران به فکر جایگزین باشند. حتی عراق مذاکراتی را با برخی از کشورها مانند قطر و ترکمنستان انجام داده است. این کشور اکنون 43 میلیون مترمکعب گاز از ایران وارد میکند که 25 درصد بالاتر از ابتدای دولت سیزدهم است. اما اگر زمستان امسال کشور نتواند پاسخگوی نیاز عراق باشد، دوباره گزینههای جایگزین روی میز قرار میگیرد. ترکیه نیز به دنبال تمدید قرارداد گازی با ایران است و در تسریع روند تمدید این قرارداد که سال 2026 تمام میشود، پایداری تأمین گاز اهمیت دارد. علاوه بر این، کشور یک قرارداد نافذ با پاکستان و تفاهمنامهای با عمان دارد که اگر به درستی اقدام شود، ایران میتواند این بازارها را نیز فعال کند. اما گاز مورد نیاز ایفای تعهدات موجود و قراردادها و تفاهمنامهها باید از کجا تأمین شود؟ به نظر میرسد که بخشی با مدیریت مصرف، ارتقای راندمان، جمعآوری گازهای همراه و توسعه میادین و افزایش تولید و بخشی نیز از محل واردات گاز و اجرای برنامه تبدیل ایران به هاب انرژی منطقه تأمین خواهد شد.
در این رابطه نرسی قربان، کارشناس بینالملل انرژی با اشاره به اینکه تحقق تفاهمات گازی با روسیه میتواند مقدمهای برای این هدف باشد، به «ایران» میگوید: «در سالهای گذشته یکی از اهداف ایران این بوده که هاب گازی منطقه شود؛ به این ترتیب که به کشورهایی که گاز نیاز دارند، صادر کند و در همین حال، از کشورهایی که گاز مازاد دارند، وارد کند؛ تا در نتیجه هاب گازی منطقه باشد. چندین سال است که در این خصوص بحث میشود و در این برنامه فرقی ندارد که گاز از روسیه وارد شود یا از ترکمنستان. این موضوع سالها است که مطرح میشود؛ ولی در مرحله تئوری باقی مانده است. حالا اگر یکی از این کشورها روسیه باشد، این همکاری در همان چهارچوب هاب گازی منطقه تعریف میشود. در این معادله، ایران باید گاز را به همسایگانی مانند پاکستان و هند و در جنوب به کشورهای حوزه خلیج فارس، یا حتی از طریق ترکیه به اروپا صادر کند. اکنون مقدمه تحقق این هدف مهیا شده است.»
استفاده از فرصتهای ژئوپلیتیکی
سهم روسیه از بازار گاز اروپا پس از بحران اوکراین از حالت راهبردی به شکل تجاری تغییر یافت. اکنون حدود 70 میلیارد مترمکعب در سال گاز روسیه از بازار اروپا در حال خروج است. این گاز چشمانداز بازار تیرهای دارد و روسیه به دنبال مشتری برای آن با قیمت اقتصادی میگردد. از نظر کارشناسان بعید است که در آینده نیز اروپایی که پیشران دوران گذار انرژی شده است و به دنبال افزایش سهم ال ان جی (گاز مایع) در سبد تأمین انرژی خود است، بازگشت به گاز روسیه را بپذیرد. از این رو ایران برای بازارهای پیرامونی خود و تحقق هدف تبدیل کشور به هاب گازی منطقه برنامه دارد که حدود 20 میلیارد مترمکعب از این گاز را با قیمتی کاملاً اقتصادی وارد و سپس صادر یا تبدیل به ارزش افزوده کند.
در این خصوص، محمدصادق جوکار، رئیس مؤسسه مطالعات بینالمللی انرژی به «ایران» میگوید: «در کوتاهمدت از فرصتهای ژئوپلیتیکی و آنچه در اختیار ماست، باید استفاده کنیم و به شکل اقتصادی گاز از کشورهایی که مازاد دارند بخریم و به کشورهایی که گاز نیاز دارند، صادر کنیم. یعنی خرید گاز انجام بدهیم و با اختیار خودمان به بازارهای دیگر بدهیم. نه اینکه تأکید ویژه بر سوآپ یا ترانزیت داشته باشیم؛ بلکه تأکید بر تجارت گاز داریم. فرصتهای ژئوپلیتیکی، مقطعی و پر نوسان است. اگر از این فرصتها استفاده کنیم، میتوانیم برای بالا بردن سهم کشور در تجارت گاز بدون اینکه سهم بازارمان را از دست بدهیم، اقدام کنیم. پیرامون ما تقاضای بیش از ظرفیت صادراتی ما وجود دارد. لذا برای عرضه گاز به این کشورها یا قرارداد داریم، یا قرارداد میبندیم که گاز را از کشورهای ثالث بخریم و با قیمت مدنظر خودمان در اختیار کشورهای خریدار قرار دهیم. پس بازاری را از دست نمیدهیم.»
او ادامه میدهد: «با برخی اقدامات میتوانیم این ۳۰ میلیارد مترمکعبی را که الان صادر میکنیم، حداقل دو برابر کنیم. ما هنوز به خیلی از بازارها توجه نکردهایم. از جمله افغانستان و تاجیکستان. الان افغانستان 5 میلیارد مترمکعب در سال تقاضای گاز دارد. تاجیکستان از مسیر افغانستان 5 الی 10 میلیارد مترمکعب در سال تقاضای گازی دارد. برخی از بازارها مانند کویت را هم هنوز به دلایلی بررسی نکردهایم اما پیرامون ما بازار گستردهای برای گاز وجود دارد.»
جوکار میگوید: «روسها حاضرند برای اینکه گاز بیشتری به ما بفروشند - نه اینکه طرف قرارداد شوند - روی پروژههای صادراتی گازی ما سرمایهگذاری کنند. از جمله روی خط لوله گاز ایران به عمان که گاز بیشتری به ما بفروشند. روسها حتی حاضرند ساخت خط لوله صادرات گاز به هند را حمایت کنند و حتی با هندیها از نظر سیاسی وارد مذاکره شوند و نگرانیها را برطرف کنند. با تکمیل پروژههایی مانند ایران ال ان جی نیز کشور میتواند به بازارهایی مانند بازار اروپا ورود کند.» بررسیها نشان میدهد که واردات گاز از روسیه با قیمت تمام شدهای کمتر از قیمت صادرات به این بازارها، هم برای ایران سودآور خواهد بود و هم زمینه افزایش سهم ایران از بازار گاز در جهان و تبدیل کشور به هاب گاز منطقه را فراهم میکند. البته در کنار این موضوع لازم است که مدیریت مصرف و توسعه میادین نیز در دستور کار قرار گیرد.
انتهای پیام/
منبع: ایران آنلاین
کلیدواژه: میلیارد مترمکعب هاب گازی منطقه صادرات گاز هاب گاز فرصت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۴۶۱۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دویچهوله: تحریمها ناکارآمد است اما غرب ناچار است تحریم کند!
شبکه رسانهای دولت آلمان میگوید: تحریمها علیه ایران و روسیه کارآمد نیستند اما غرب مجبور است تحریم کند.
به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: دویچهوله در تحلیلی که به ارزیابی تحریمهای غرب اختصاص داشت، نوشت: ایران ۴۰ سال است که با تحریمهای غرب زندگی میکند اما هرگز سرعت تحریم شدنش به اندازه روسیه نبوده است. ایران میداند، چین میداند و ظاهراً دولت آمریکا هم میداند مبنی بر اینکه با وجود تحریمهای موجود علیه صنعت نفت جمهوری اسلامی، نفت ایران با حجم بیسابقه به چین ارسال میشود. خاویر بلاس، ستوننویسی که مباحث مرتبط با انرژی و کالاها را برای بلومبرگ پوشش میدهد، اخیراً توضیح داد که چگونه نفت ایران به چین میرسد. اگر دولت چین را باور دارید، این کشور هیچ نفتی از ایران وارد نمیکند؛ صفر. حتی یک بشکه. در عوض، مقدار زیادی نفت خام از مالزی وارد میکند. به حدی که طبق دادههای رسمی گمرک چین، این کشور به نوعی بیش از دو برابر بیشتر از تولید واقعی مالزی از آن کشور نفت میخرد. با تغییر نام نفت ایران، مالزی در سال گذشته پس از عربستان، روسیه و عراق به چهارمین تامینکننده بزرگ نفت خارجی چین تبدیل شد. سالهاست که ایران از امارات به عنوان مرکز دور زدن تحریمها استفاده کرده است. دبی، یکی از هفت امارت امارات، دروازه ورود کالاهای ممنوعه غیر از نفت به ایران است. تهران مدتهاست که زنجیرههای تامین خود را تغییر داده تا تقریبا همه چیزهایی که توسط آمریکا یا اتحادیه اروپا تحریم شده، به دست آید.
پس از تحریمهای غرب، روسیه مجبور شد مسیرهای تجاری مشابهی ایجاد کند تا از تامین پایدار کالاهای حیاتی برای اقتصاد خود اطمینان حاصل کند. جمهوریهای شوروی سابق در آسیای مرکزی برای دور زدن تحریمها ایدهآل بودهاند، زیرا کشورهایی مانند قزاقستان یا قرقیزستان بخشی از اتحادیه گمرکی با مسکو هستند. علاوهبر این، فواصل بسیار زیاد، کنترل تحریمها را عملاً غیرممکن میکند؛ قزاقستان به تنهائی بیش از ۷۵۰۰ کیلومتر با روسیه مرز مشترک دارد.
بهعنوان مثال، بهدلیل استراتژی تحریمهای روسیه، ارمنستان شاهد افزایش تقریباً ۱۰۰۰درصدی واردات خودروها و قطعات آلمانی در سال گذشته بود. بر اساس آخرین دادههای ارائهشده توسط پایگاه داده جهانی ردیابی تحریمها، روسیه تحریمشدهترین کشور جهان است. با این حال، اقتصاد روسیه سال گذشته رشد قابلتوجهی معادل ۳.۶درصد را تجربه کرد و به گفته وزیر دارایی، کرملین انتظار دارد که نرخ رشد در سال ۲۰۲۴ «در همان سطح» باقی بماند. صندوق بینالمللی پول پیشبینیهای رشد روسها را تایید میکند و نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را ۳.۲درصد تعیین میکند.
تحریمهای مالی، دسترسی بانکهای روسیه به بازارهای مالی بینالمللی را محدود و آنها را از سیستم بانکی مهم و حیاتیِ سوئیفت (SWIFT) که عامل انجام اکثر نقلوانتقالات بینالمللی پول و اوراق بهادار است، خارج کردهاند. علاوهبر این، بانک مرکزی روسیه از دسترسی به ذخایر هنگفت خود که در کشورهای G۷ قرار دارد، محروم شده است. نکته قابلتوجه این است که تنها تحریمهایی که توسط شورای امنیت سازمان اعمال میشوند از نظر قانونی برای همه کشورهای جهان الزامآور هستند. در واقع چند کشور مانند هند، برزیل و چین وجود دارند که به این تحریمها پایبند نبودهاند.
با وجود عدمقابلیت اجرای کامل تحریمها توسط غرب، چرا این کشورها همچنان به اعمال آنها ادامه میدهند؟ به گفته کریستین فون سوست، کارشناس تحریمها در مؤسسه آلمان برای مطالعات جهانی و منطقهای، «اگر هیچ تحریمی اعمال نمیشد، تقریباً مانند حمایت ضمنی بود، یا انگار کسی به حمله روسیه پاسخ نمیدهد.»
واشنگتن قصد دارد چند بانک چینی را هدف قرار دهد تا از اعمال تحریمهای غرب اطمینان حاصل کند. دولت جو بایدن، میخواهد پکن را از سیستم مالی جهانی کنار بگذارد تا جریان تامین مالی ماشینآلات جنگی روسیه را متوقف کند.
در اتحادیه اروپا، ژانویه سال گذشته فردی به نام دیوید اوسالیوان، فرستاده ویژه تحریمها از ایرلند، برای مشارکت در تلاشهای دیپلماتیک به منظور اجرای رژیم تحریمهای این اتحادیه، منصوب شد. وظیفه او همچنین این است که برای مثال به کشورهای همسایه روسیه سفر کند و دولتهای آنجا را متقاعد کند که تحریمها را با جدیت بیشتری اجرا کنند. مشکل کلی این است که هم روسیه و هم ایران، راههایی برای دور زدن تحریمها دارند.