به نقل از «فارس»

نشست «هنری در هیئت کتیبه و پرچم»/محتوای غنی را سرلوحه طراحی کتیبه‌های هیئت هنر قرار دادیم

تاریخ انتشار: ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۶۲۱۱۳

به گزارش خبرگزاری فارس، چهل و یکمین عصرنشینی هنر و اندیشه دیدار با حضور محمدعلی روزبهانی رئیس حوزه هنری استان قم، مهدی محمدی مدیر گروه صنایع دستی دانشگاه سوره، علی حیاتی مسئول هیئت هنر و عضو هیئت موسس موکب‌آرت، فاطمه نوروزی مدیرعامل مجموعه موکب‌آرت و محمدرضا وحیدزاده دبیر نشست و پژوهشگر برگزار شد.

*قدمت کتیبه‌نگاری به پیش از اسلام مربوط می‌شود

محمدعلی روزبهانی رئیس حوزه هنری استان قم در مورد هنر کتیبه‌نگاری در این نشست گفت: فقدان مسئله یکی از ایرادهای ما در برپایی نشست‌ها است که در این نشست اینگونه نیست و تکلیف ما و مخاطب مشخص است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به این ترتیب باید از برنامه‌ریزان این نشست تقدیر کرد.

روزبهانی افزود: دو موضوع مهم در این زمینه باید مورد توجه قرار گیرد که یکی از آنها گرافیک است و سپس پیشینه کتیبه و پرچم است که باید به آن بپردازیم.

وی ادامه داد: اگر سنگ نگاره‌ها را نیز کتیبه محسوب کنیم قدمت آن به پیش از اسلام مربوط می‌شود اما اگر کتیبه را با کاربرد مراسم‌های عزاداری در نظر بگیریم به عصر صفوی مربوط می‌شود. همچنین کتیبه و پرچم را می‌توان از نظر پیشامدرن، مدرنیسم و پسامدرنیسم بررسی کرد.

محتوای غنی، سرلوحه طراحی کتیبه‌های هیئت هنر قرار دارد

علی حیاتی مسئول هیئت هنر و عضو هیئت موسس موکب‌آرت هم در این نشست با ارائه تاریخچه‌ای از چگونگی شکل گیری هیئت هنر گفت: نیاز تزئینی و محتوای غنی را سرلوحه طراحی کتیبه‌های هیئت هنر قرار دادیم و همچنان در حال تلاش و تولید و طراحی چنین آثاری هستیم.

حیاتی افزود: طراحی‌های ما آنچنان پخته شد تا اینکه به اقبال عمومی رسید و بسیاری از شرکت‌کنندگان از ما درخواست دریافت کتیبه برای هیئت‌های خودشان می‌کردند.

حیاتی ادامه داد: مراسم پیاده روی اربعین اجتماع پرچم‌ها است و بسیار حیرت انگیز است چرا که تنوع و اهمیت بسیاری دارد. عشیره‌های گوناگون عراق، ملیت‌های مختلف و نمونه‌های متنوع آن موجب شد تا ضیافت پرچم‌ها ضریب پیدا کند.

وی افزود: پرچم‌ها در پیاده‌روی اربعین مورد توجه هیئت هنر قرار گرفت و آغازی بر بررسی، طرحی و تولید پرچم از سوی هیئت هنر شد.

حیاتی افزود: دهه هشتاد آغاز بنر و چاپ سیلک بود و آثاری با اندازه و تنوع خط و فونت های کامپیوتری اما بی کیفیت و بی محتوا و غیرخلاق بود که هیئتها مذهبی را دچار سردرگمی می‌کرد.

*هیئت‌هنر مانع رویدادهای نامتعارف در هیئت‌های مذهبی دهه ۸۰ بود

محمدرضا وحیدزاده دبیر نشست و پژوهشگر نیز پس از صحبت‌های حیاتی در مورد هویت هیئت‌هنر گفت: بارها نشانه‌هایی از موفقیت هیئت هنر را دیدم تا جایی که وقتی پرچم‌هایی با طراحی هیئت هنر برای مراسمات خودمان داشتیم و در هیئتهای کاروان های خودمان استفاده کردیم با بازخورد‌های شگفت انگیزی مواجه می‌شدیم چرا که در مسیر کاروان با مردمی روبرو می‌شدیم که سراغ هیئت‌هنر را می‌گرفتند که نشان از معرفی و شناخته شده بودنش داشت.

وحیدزاده افزود: هیئت‌هنر یکی از عوامل بازدارنده رویدادهای نامتعارف در هیئت‌های مذهبی دهه ۸۰ بود و این یک اتفاق مهم برای آنهاست.

*هیئت‌های خانگی یکی از جامعه هدف موکب‌آرت است

فاطمه نوروزی مدیرعامل مجموعه موکب‌آرت هم با حضور در این نشست گفت: هنر موجود در موکب‌آرت موجب پویایی و موفقیت‌های آن شد. موکب‌آرت جنس مخاطب خود را شناخته و معرفی کرده‌است که بر اساس آن فعالیت و به طراحی می‌پردازد.

نوروزی با بیان اینکه هیئت‌های خانگی یکی از جامعه هدف موکب‌آرت است، گفت: هیئت هنر نگاهی جهان شمول به طراحی های خود دارد تا مورد توجه عموم مردم قرار گیرد.

وی افزود: هیئت هنر علاوه بر پرچم و کتیبه به طراحی لباس و هدایای مذهبی ویژه مراسم‌های عزاداری ورود کرده است و سعی کرده تا به گشایش دریچه‌ای نو در طراحی و سیاه‌پوشی فضای هیئت‌ها کمک کند. به این ترتیب می‌خواهیم آثاری ویژه هیئت‌های عزاداری متناسب با ذائقه‌های گوناگون ضمن حفظ اصالت و شعائر اسلامی طراحی و تولید کنیم.

*فرم در کتیبه در اختیار محتوا قرار دارد

مهدی محمدی مدیر گروه صنایع دستی دانشگاه سوره هم در این نشست گفت: اتفاق نظری در چیستی کتیبه وجود ندارد تا جایی که برخی‌ها آن را به «کتائب» به معنای مجموعه پرچم‌ها نسبت می‌دهند.

وی با بیان اینکه هویت از نکات مهم و مورد نیاز بررسی کتیبه هاست، گفت: هویت، ماهیت وجودی ما و اعتقادات و افکار وجودی ما را تعریف می‌کند. همچنین فرم در کتیبه در اختیار محتوا قرار دارد.

*موکب‌آرت کتیبه‌های مناسب با فرم‌های اصولی و محتوای صحیح تولید می‌کند

وحیدزاده در این میان به ناتوانی هیئت‌ها در خرید کتیبه‌های مورد نظر پرداخت و هویت را از عوامل آن دانست و افزود: بی‌شک اگر کتیبه‌های مناسب با فرم‌های اصولی و محتوای صحیح تولید شود مورد استقبال عموم قرار می‌گیرد. این همان کاری است که هیئت‌هنر و موکب‌آرت انجام داده‌است.

*جهان‌بینی سنتی با ذائقه نسل امروز هماهنگی ندارد

محمدی نیز ادامه داد: جهان‌بینی سنتی در بسیاری از تولیدکنندگان سنتی که بیشتر با تکیه بر محتوای سروده شده محتشم کاشانی است با ذائقه نسل امروز هماهنگی ندارد و همین امر موجب استقبال از طراحی‌های هیئت هنر می‌شود.

محمدی با باین اینکه تقابل مدرنیسم و سنت در کتیبه‌ها و پرچم‌ها نیز خود را نشان داد، گفت: آیا می‌توانیم به تعارض‌های دنیای مدرن و سنتی پاسخ دهیم؟ تعارض‌هایی که وجود دارد آیا حل شدنی است و آیا به دست هیئت هنر امکان پذیرد خواهد بود. چرا که مناسبات مذهبی روز ما تغییر کرده است و هویت آن را تحت تاثیر خواهد داد. همین موضوع می‌تواند موقعیتی برای جمعی مثل هیئت هنر باشد تا خلأهای هویتی در چنین وضعی به درستی پر شود.

*موکب‌آرت با فرم و محتوای درست به خلق معنا می‌پردازد

روزبهانی هم در ادامه این نشست افزود: تفاوت پرچم تیم‌های فوتبال با پرچم هیئت‌های عزاداری در امر قدسی آن است، گفت: موکب‌آرت یا هیئت هنر بسیار مهم و ارجمند هستند چرا که تولیدات پرچم و کتیبه بازاری حداقل به لحاظ فرم هنری اصلا قابل بحث نیست در نتیجه هئیت‌هنر و موکب‌ارت با فرم مناسب و با محتوای درست به خلق معنا می‌پردازد و چنین خلائی در بازار را پر می‌کند.

روزبهانی ادامه داد: تفاوت دیگر هیئت هنر با بازاری‌ها این است که با عالم والا معامله می‌کند و اصلا در قامت ارائه یک کالای هنری توسط یک هنرمند نیست. هیئت هنر با اینکه آثاری هنری و فاخر در زمینه خود تولید می‌کند اما به چشم کالا به آن نگاه نمی‌کند.

وی افزود: از دیگر نکات مهم پرچم و کتیبه برای هیئتهای مذهبی این است که حرمت دارند و باید با احترام نصب و جمع آوری شود که نوع برخورد هیئت هنر با آن دقیقا با حفظ حرمت است.

*فوت کوزه‌گری این توفیق در چیست؟

وحیدزاده از حیاتی و خانم نوروزی پرسید، محصول خروجی هیئت هنر و موکب‌آرت ترکیبی از هنرهای خط، طراحی پارچه، گرافیک و… است حال سوال اینجاست که فوت کوزه‌گری این توفیق در چیست؟

*کارگران کارگاه تولیدی کتیبه‌های ما با وضو کار می‌کنند

حیاتی در پاسخ به وحیدزاده گفت: هیئت هنر یا موکب آرت هنوز کاری انجام نداده است که به آن افتخار کند تنها آنچه از دستش بر می‌آید انجام داده است اما راه طولانی بسیاری در پیش دارد. اینکه ما چه هستیم مهم نیست چرا که اهمیت در عرض ارادت ما به اهل بیت علیهم السلام است.

حیاتی افزود: کارگران کارگاه تولیدی کتیبه‌های هیئت‌هنر، با وضو و حس و حال روضه و گریه بر سیدالشهدا کار می‌کنند در حالی که بسیاری از کتیبه ها در عراق محصولاتی هستند که از چین می‌آیند.

وی در پایان گفت: کلمه، شعائر، ایده، تقدس و حرمت از تکاتی است که مورد توجه موکب آرت قرار داشته و خواهد شد.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: نشست هیئت کتیبه کتیبه هنر و اندیشه کتیبه های هیئت هنر هیئت هنر هیئت هنر مورد توجه کتیبه ها هیئت ها پرچم ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۶۲۱۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ثبت میراثی از جهان اسلام در بروجرد

عطا حسن پور با اشاره به ثبت ملی ۲۰ مسجد در استان لرستان گفت: مسجد جامع بروجرد برای ثبت به عنوان میراث جهان اسلام به آیسسکو (سازمان جهانی اسلامی برای آموزش و پرورش، علوم و فرهنگ) پیشنهاد شده است تا در روند ثبت جهانی قرار گیرد.

«عطا حسن‌پور»، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان درباره تعداد مساجد تاریخی ثبت ملی و جهانی استان لرستان گفت: در استان لرستان درحدود ۲۰ مسجد ثبت ملی شده است و مسجد جامع بروجرد برای ثبت به عنوان میراث جهان اسلام به آیسسکو پیشنهاد شده است تا در روند ثبت جهانی قرار گیرد.

مسجد جامع بروجرد کهن ترین مسجد لرستان شناخته می شود

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان درباره کهن ترین مساجد تاریخی استان لرستان توضیح داد: کهن ترین مسجد لرستان مسجد جامع بروجرد است که مربوط به قرون اولیه اسلام است و بر روی یک آتشکده دوران ساسانی بنا نهاده شده است؛ این مسجد در دهه ۶۰ توسط مهندس «محمد معیار» و «مقدسی» باستان شناس مورد کاوش قرار گرفته و پس از بررسی باستان شناسی لایه‌های مختلف می بینند این مسجد بر روی یک آتشکده ساسانی بنا شده است، بنابراین مسجد جامعه بروجرد یکی از کهن‌ترین مساجد لرستان به حساب می‌آید. بعد از مسجد جامع، مسجد امام خمینی بروجرد متعلق به دوران قاجار قرار دارد که از این مسجد به عنوان بزرگترین مسجد غرب کشور یاد می‌شود و از مسجد جامع بروجرد به عنوان کهن‌ترین مسجد جامع غرب کشور نام برده می‌شود.

سنگ نوشته های اسلامی لرستان متعلق به قرن چهارم هجری قمری است

عطا حسن پور در پاسخ به این سئوال که در استان لرستان کتیبه های بسیاری وجود دارد که هر کدام بیانگر یک دوره تاریخی است، مهمترین کتیبه های دوران اسلامی کدام کتیبه هاست و مربوط به کدام دوره تاریخی است؟ گفت: کتیبه‌های دوران اسلامی لرستان در قرن چهارم هجری قمری به فرمان حاکم و ثروتمند لرستان بنام «ابونجم بدر بن حسنویه» نگاشته شده است؛ این حاکم از خود آثار بزرگی را به یادگار می‌گذارد از جمله پل‌های تاریخی لرستان را که برای راحتی مسافرینی که در مسیر عتبات عالیات و حج تردد دارند می‌سازد و بر روی این پل‌ها کتیبه‌هایی نصب می‌کنند، همچنین در سال ۳۷۴ هجری قمری بر روی پل تاریخی و بزرگ «کلهر» بر دیواره کوه کتیبه غیر منقول حکاکی می شود که هنوز هم این کتیبه وجود دارد؛ بر روی پل تاریخی کشکان در مسیر خرم آباد به کوهدشت و عراق کتیبه ای نصب بوده که الان این کتیبه در موزه قلعه فلک الافلاک نگهداری می‌شود این کتیبه بین سال های ۳۸۹ تا ۳۹۹ هجری قمری ساخته شده است .

وی افزود: بر روی پل «گاومیشان» در مسیر خرم آباد به پل دختردر استان ایلام و دره شهر تصویری یک کتیبه وجود دارد که شکسته شده است؛ همچنین کتیبه دیگری مربوط به قرن چهام هجری قمری به نام «سنگ آبدان بدر» در خرم آباد وجود ارد که در آن یک آب انبار وقف مردم و زائرین عتبات عالیات و حج بوده و اکنون در موزه باستان شناسی فلک الافلاک موجود است .

حسن پور یادآور شد: یکی از کتیبه های دیگری که از قرن چهارم هجری قمری از حاکم لرستان وجود دارد کتیبه ای است که در مقبره« امامزاده زید بن علی» خرم آباد است ، این کتیبه را «بدر بن حسنویه» زمانی که مقبره امامزاده زیدبن علی را ساخته اند نگاشته شده است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان اظهار کرد: بزرگترین سنگ نوشته در استان لرستان یک سنگ نوشته تاریخی در در دل شهر خرم آباد در کنار جاده اصلی خرم آباد به خوزستان مربوط به قرن ششم هجری است و به خاندان «آل برسوق » دست نشانده سلجوقیان تعلق دارد؛ این کتیبه با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع می‌شود و در چهار سطر بر روی مکعب سنگی نوشته شده؛ در واقع در این کتیبه « ظهیرالدین سپهسالار ابوسعید» حاکم وقت خرم آباد قوانین شهر را نوشته اند و در وردی شهر قرار دادند تا هر کس وارد شهر می شود این قوانین را بخواند.

زیرساخت های گردشگری مذهبی برای زائران در بقاع متبرکه استان لرستان فراهم است

عطا حسن پور در پاسخ به این سئوال که چگونه از ظرفیت مساجد تاریخی و بقاع متبرکه استان لرستان در توسعه گردشگری مذهبی می شود استفاده کرد؟ توضیح داد: در استان لرستان چندین مقبره امامزادگان وجود دارد که نه تنها مورد احترام لرستانی‌ها بلکه مورد احترام استان‌های همجوار نیز می‌باشد به عنوان مثال در شهرستان کوهدشت در مرز استان لرستان با استان ایلام «امامزاده شاهزاده محمد» قرار دارد که یکی از امامزاده‌های واجب تعظیم برای مردمان این دیار است؛ بیشترین زواری که به این امامزاده می‌آیند از استان های ایلام و کرمانشاه است، در واقع بنای این امام زاده در منطقه خوش آب و هوایی قرار دارد و گردشگران مذهبی زیادی برای زیارت به این امامزاده می آیند.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان ادامه داد: اداره کل گردشگری استان به همراه اوقاف در راستای توسعه گردشگری مذهبی در این منطقه امکانات و زیر ساخت های اساسی از جمله سرویس بهداشتی، نماز خانه و زائر سرا را برای زائرین فراهم آورده است .این امامزاده در تمام فصل ها مورد استقبال گردشگران مذهبی قرار دارد.

وی افزود: در شرق استان لرستان امامزاده‌ای به نام «امامزاده حسن» وجود دارد که زائرانی از استان‌های چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خوزستان و مرکزی به زیارت آن می آیند و با قربانی کردن گوسفند نذر خود به این امامزاده را ادا می کنند، فاصله امامزاده حسن تا شهر الیگودرز حدوداً ۴۰ کیلومتر است ودر منطقه صعب العبور قرار دارد و زائران یک شب در این امامزاده اقامت می‌کنند؛ در این امام زاده هم با همکاری اداره اوقاف زائرسرا ساخته شده و زیرساخت‌های جاده‌ای و امکانات بهداشتی برای زائران فراهم کرده‌ایم.

عطا حسن پور یادآور شد: در مرکز شهر خرم آباد مقبره «امامزاده علی» قرار دارد؛ این بارگاه در قرن چهارم هجری توسط حاکم شهر بازسازی و مرمت شده و چون در دل بازار قرار دارد هسته اولیه شکل‌گیری کانون مذهبی شهر است و در واقع میعادگاه مذهبی مردم شهر خرم آباد در ایام عاشورا و تاسوعا و اعیاد مذهبی است .

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان تصریح کرد: بقعه «امامزاده زیبا محمد» در ۴۰ کیلومتری شرق خرم‎آ‎باد واقع شده است؛ این امامزاده با توجه به اسناد باستان شناسی به دست آمده از قرن هفتم هجری قمری واجب التعظیم است و معجزاتی از این امامزاده به عنوان برادر امام رضا (ع) و کرامات او در متون کهن سخن به میان آمده است؛ «امامزاده زیبا محمد» یکی از امامزاده‌هایی واجب و تعظیم برای مردم منطقه است ومردم محل برای آن احترام خاصی قائل هستند و کسانی که منطقه بیشه برای گردشگری می‌آیند به زیارت این امامزاده می‌روند.

منبع: خبرگزاری شبستان