طـرز پختن سیب‌زمینی در زمان قاجاریه
تاریخ انتشار: ۲ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۸۳۳۱۷۳
بر سر اینکه اولین بار چه کسی سیب زمینی را به ایران آورده است اتفاق نظر وجود ندارد، اما طبق سفرنامه سرجان ملکم وزیر مختار انگلیس سیب زمینی نمی‌تواند از طریق وی وارد ایران شده باشد.
به گزارش همشهری، اگر بخواهیم به تاریخچه سیب‌زمینی در دنیا اشاره کنیم باید بگوییم که اسپانیایی‌ها آن را از آمریکای جنوبی به اروپا آوردند و این ماده غذایی خوشمزه را رواج دادند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اما درباره تاریخچه سیب‌زمینی در ایران گفته می‌شود که اولین بار توسط سرجان ملکم وزیر مختار انگلیس در زمان فتحعلی شاه قاجار وارد ایران شد. این در حالی است که پیش‌تر در زمان حکومت صفویه در ایران سیب‌زمینی از طریق تجار اروپایی وارد چین و فیلیپین و جنوب شرقی آسیا و سپس در زمان احمد شاه گورکانی وارد هند شده بود، اما ایرانی‌ها هنوز از وجود آن خبر نداشتند.
طبق روایت‌های مختلف، گفته می‌شود که سیب‌زمینی به‌عنوان هدیه از سوی امپراتوری بریتانیا به دربار فرستاده شد. این سیب‌زمینی‌ها در چند صندوق بزرگ و نامه‌ای که توضیح چگونگی کشت آن‌ها در آن نوشته شده بود از طریق وزیر مختار انگلیس به پادشاه ایران تقدیم شد.
از آنجا که طبق همین روایت‌ها سیب‌زمینی را سرجان ملکم وارد ایران کرده بود به آلوی ملکم هم شهرت یافت، هنوز هم در شیراز به سیب‌زمینی آلو می‌گویند و دو پیازه آلو یکی از غذا‌های معروفی است که اصلا آلو به معنایی که ما می‌شناسیم یعنی آلو بخارا ندارد! در واقع آلو در این غذا همان سیب‌زمینی است.
اما در اینکه سرجان ملکم سیب‌زمینی را به ایران آورده است اتفاق نظر وجود ندارد، زیرا سرجان ملکم در سفرنامه‌اش اصلا به این موضوع اشاره نکرده است. حتی وی در سفرنامه خود نام تک تک هدایایی را که برای فتحعلیشاه آورده است ذکر می‌کند، اما اصلا نام سیب‌زمینی در لیست هدایا نبوده است.
بیشتر شواهد نشان دهنده این است که سیب‌زمینی در زمان فتحعلیشاه قاجار از طریق روسیه به شهر‌های ترک زبان ما مانند آذربایجان و سپس به سایر نقاط ایران رسیده است. زیرا بین ترک زبانان ترجمه واژه به واژه کلمه فرانسوی Pomme de terre آلماسی یئر است. با گسترش این خوراکی بین فارسی زبانان کشور هم به سیب‌زمینی معروف شد.
در کل با این تفاسیر سابقه سیب‌زمینی این خوراک پرطرفدار در ایران حدود ۱۵۰ سال است که به سرعت توانست در کنار مواد غذایی اصلی مردم مانند برنج جای خود را در سفره ایرانی‌ها باز کند.
اما در ابتدا بین درباریان و مرفهین جامعه ایرانی شناخته شده بود و به مرور به مردم عادی رسید. به‌طوری که کشت سیب‌زمینی در کشاورزی ایران در دوران قاجار یک نوآوری بود و حاکمان شهر‌های مختلف از فتحعلیشاه درخواست می‌کردند تا آن را در سرزمین‌های تحت حاکمیت خود بکارند.
آنقدر تقاضا برای کشت این خوراکی خوشمزه بالا رفته بود؛ به‌طوری که فتحعلیشاه قصد داشت برای صدور اجازه کاشت این گیاه از حاکمان مالیات هم بگیرد.
سرانجام نیز کاشت سیب‌زمینی در دوره ناصرالدین‌شاه رونق پیدا کرد و این شاه قاجار آنقدر به سیب‌زمینی و ارزش غذایی آن واقف بود و علاقه نشان می‌داد که دستور داده بود در محل سکونتش یعنی کاخ گلستان سیب‌زمینی بکارند. قیمت سیب‌زمینی هم در زمان ناصرالدین شاه ارزان و هم قیمت نان بوده است.
جالب اینجاست که برای اولین بار هم در استان البرز و در روستایی به نام پشند کشت شد. دلیل معروف و محبوب بودن سیب‌زمینی پشندی همین تاریخچه کشت آن است.
اما مشکل اینجا بود که مردم و کشاورزان تا مدت‌ها از زمان و چگونگی کشت سیب‌زمینی و حتی پخت آن آگاهی کافی نداشتند. تا اینکه میرزا یوسف خان مستشارالدوله رساله‌ای با عنوان «تاریخچه پیدایش سیب‌زمینی» از فرانسه به فارسی ترجمه کرد که در آن از سیر تا پیاز کاشت و برداشت و نحوه پخت سیب‌زمینی اشاره شده بود.
به عنوان نمونه در این رساله درباره طرز پختن سیب‌زمینی آمده است: «طرز طبخ آن در لذت بسیار دخیل است. در دیگ چدنی از سایر ظروف فلزی لذیذتر می‌شود. قبل از پختن باید پوست آن را تراشید، نباید کَند. چون که قوت در پوست آن است و نباید به ته دیگ چسبانید.
باید چهار قطعه چوب مو یا چوب دیگر در ته دیگ بگذارند و بعد سیب‌ها را گذاشته و آب ریخته به قدری که سیب‌ها را بپوشاند و همین که آب جوش آمد قدری نمک بریزند. پس از یک جوش اندک آب سرد به دیگ بریزند آب را از جوش بازدارد که سیب‌ها را از هم متلاشی نکند. بعد آب دیگ را خالی کرد سیب‌ها را در دیگ روی آتش بگذارند. تا اینکه جوف (شکم) سیب‌ها سرایت کرده بخار شود. سیب‌زمینی که به حیوانات می‌دهند باید نیم‌پز باشد به جهت اینکه سیب خام حیوانات را چاق نمی‌کند، بلکه زیادی آن باعث اسهال می‌شود.».
چون نگهداری سیب‌زمینی در طولانی مدت هم کار چندان سختی نبود در زمان جنگ جهانی اول که قحطی مردم ایران را درگیر کرده بود جان مردم زیادی را نجات داد. زیرا این محصول سرشار از نشاسته و انرژی‌زا است و به فرد احساس سیری می‌دهد. برای همین احتکار و گرانی سیب‌زمینی در زمان جنگ جهانی به معضلی تبدیل شده بود.
منبع: فرارو
کلیدواژه: قاجار سیب زمینی سیب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۸۳۳۱۷۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سبک بسکتبال ایران باید تغییر کند/ ضعف برنامه‌ریزی دلیل انتقادهاست
کارشناس بسکتبال ایران گفت: ابتدا باید سبک بسکتبال خود را انتخاب کرده و تغییر دهیم، سپس به فکر انتخاب سرمربی آینده تیم ملی باشیم.
سیامک ویسی در گفت‌وگو با ایسنا، درباره تغییراتی که قرار است در راس کادرفنی تیم ملی بسکتبال ایران ایجاد شود، توضیح داد: قبل از اینکه جواب این سوال را بدهم، باید اینگونه به موضوع نگاه کنیم که یکسری قوانین بازی در تیم ملی ایران ایجاد شده که به مرور زمان ایجاد می‌شود، حالا بازیکن‌های نسل قدیمی‌تر ما در حال خداحافظی و در سن بازنشستگی هستند که در نتیجه آن، یک نسل جوانتر جایگزین می‌شوند.
او ادامه داد: اکنون که نسل جوانتر ما می‌خواهد کار کند، به نظر من باید دنبال این باشیم که سبک بسکتبال بازی کردن خود را انتخاب کنیم. اینکه ما فقط دنبال این باشیم دو سه سرمربی عوض کنیم عملا نمی‌تواند بازدهی داشته باشد. از نظر من وجود دمیر یا هر مربی خارجی دیگر اتفاق بدی نیست، اما باید ببینیم از حضور او چه چیزی می‌خواهیم و دنبال چه سبکی از بسکتبال هستیم.
کارشناس بسکتبال ایران با تاکید بر اینکه باید سبک بسکتبال بازی کردن تیم ایران تغییر کند، اظهار کرد: سال‌های گذشته که ما حامد حدادی را داشتیم، تیم ما خیلی وابسته به بازیکن بلند و شخص خود حدادی بود. حالا در نبود ایشان، با توجه به تغییر نسل تیم ملی و وجود بازیکنان کوتاه قامت‌تر البته مستعدتر، ما باید سبک بازی جدیدی را برای تیم ملی خود پیدا کنیم. وقتی این‌کار را کنیم، آن زمان می‌توانیم هم مربی خوبی انتخاب کنیم و هم زمان بدهیم که کار کند.
ویسی تصریح کرد: دو نکته مهم وجود دارد که باید به آن‌ها توجه کرد، هرچند که وقتی کمیته فنی تشکیل جلسه می‌دهد، قطعا به این نکات هم توجه کرده‌اند. نکته نخست اینکه ما چه بازیکنایی در اختیار داریم و آن مربی که می‌آید چه نوع سبک بازی دارد. نکته دوم هم اینکه مربی انتخاب شده باید اهداف فدراسیون را دنبال کند و از نظر من قطعا تیم ملی ما با تغییر نسل روبرو است. قطعا مشکلات زیاد خواهد بود و اگر بخواهیم همانطور که ۵ تا ۱۰ سال پیش بازی می‌کردیم پیش برویم، با مشکل روبرو می‌شویم. باید حتما زمان بگذاریم و آن مسائلی که هست را با گذشت زمان حل کنیم، چرا که گذر زمان خیلی مسائل را روشن می‌کند.
کارشناس بسکتبال ایران، در واکنش به تغییرات زیاد سرمربی تیم ملی طی دو سال گذشته، اظهار کرد: یکسری انتقادها نسبت به کاری که فدراسیون انجام می‌دهد همیشه وجود دارد. وقتی انتقادات هست قبل از شروع کارها ما باید برنامه‌ریزی مناسبی کنیم و بگوییم که از کجا به کجا می‌رویم. بی‌شک انتقادات زیاد خواهد بود، اما یکسری از آن‌ها سازنده است و یکسری هم خیلی منطقی نیست. وقتی ما وارد کار می‌شویم اگر برنامه‌ریزی درست باشد انتقادی هم باشد از مثبت‌ها استفاده می‌کنیم و اگر هم غیر منطقی باشد آن‌ها را کنار می‌گذاریم. الان نسبت به یکسری انتخاب‌های فدراسیون انتقاد وجود دارد که قطعا شاید دلیل آن وجود ضعف برنامه‌ریزی باشد.
ویسی در پاسخ به این سوال که آیا با مربی خارجی برای تیم ملی موافق است یا مربی داخلی، توضیح داد: این اعتقاد شخصی من است که مربی خارجی اگر بیاید و کسی باشد که نه فقط به تیم ملی بلکه به کل بسکتبال ما کمک کند، از او استقبال می‌شود. یک موضوع دیگر هم که خیلی به آن اعتقاد دارم، این است که آیا بسکتبال ما در سایر جهات هم پیشرفت کرده است یا نه؟ پیشرفت بسکتبال را فقط نتیجه می‌بینیم؟ ما اگر دنبال پیشرفت هستیم بسکتبال ما در همه موارد باید رشد کند. به عنوان مثال ما باید در بخش داوری، مربیان، بازیکنان، سخت افزار، امکانات و ... پیشرفت کنیم که به جمیع آن‌ها پیشرفت می‌گویند.
او در پایان تاکید کرد: به نظر من خیلی بهایی به مربیان در رده بزرگسالان داده نشد. اگر مربیان خود را پیشرفت ندهیم نمی‌توانیم مدعی شویم که پیشرفت کرده‌ایم. از نظر من در این شرایط مربی ایرانی می‌توانست بیشتر کمک کند. البته حضور مربی خارجی را هم اتفاق بدی نمی‌دانم، باید بیاید و به او زمان بدهیم. اینکه صرفا به نتیجه فکر و اکتفا کنیم رفتار درستی نیست. در کل اما من احساس می‌کنم که در شرایط فعلی مربی داخلی مناسب باشد.
انتهای پیام
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت