به نقل از «آنا»

پته‌دوزی هنر اصیل زنان کرمانی

تاریخ انتشار: ۶ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۹۰۰۰۷

پته که رشته در پت به معنای پشم و کُرک بز دارد، پس از شانه خوردن در قالب پارچه و با نقشها و طرحهای کهن ایران چون بته جقه یا درخت زندگی بافته می‌شود و با سوزن‌دوزی‌های ظریف و رنگارنگ تزیین می‌شود.

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، پته دوزی هنر زنان کرمانی است که با سوزن بر روی پارچه‌ای ضخیم که به اصطلاح عریض گفته می‌شود، دوخته می‌شود، بنابراین می‌توان نتیجه گرفته که پته‌دوزی نوعی سوزن‌دوزی خاص مردم کرمان است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این هنر از میراث کهن استان کرمان به شمار می‌رود که سینه به سینه به بانوان کرمانی انتقال یافته است، به طوریکه نقوش ذهنی که برگرفته از پندارها و بینشهای شخصی مردم این خطه از کشور است به واسطه سوزن با نخ‌های رنگی بر روی پارچه پیاده می‌شود و زینت‌بخش خانه‌ها می‌شود.

از آنجا که صنایع دستی جایگاه ویژه‌ای در خانه کرمانی‌ها دارد، پته با کاربرد‌های متفاوتی که دارد در جهیزیه نوعروسان به عنوان هنر اصیل و ماندگار مردم این استان حتما قرار می‌گیرد.

پته‌ها به عنوان جلد قرآن، جانماز، انواع تابلوهای تزئینی، رومیزی (کوچک و میز ناهارخوری و عسلی)، روتختی، متکا، روپشتی، کوسن، پرده، زیرلیوانی، زیر بشقابی و جای دستمال کاغذی استفاده می‌شود و به عنوان صنایع دستی مصرفی کرمانی‌ها شمرده می‌شود. همچنین معروفترین نقوش پته، طرح پته‌ای یا درخت زندگی است که به نامهای متعدد در پته به کارگرفته می‌شود، مانند پته میری، پته ترمه‌ای، پته جقه‌ای، پته بادامی، پته سربندی، پته افشاری، پته کردستانی و غیره. از دیگر طرحهای پته دوزی، پیچک ترنج، سروچه، نقوش حیوانی بخصوص پرندگان و لچک ترنجی را می‌توان نام برد.

این روزها توجه به این هنر اصیل و مردمی همچون گذشته نیست و فروش پایین پته باعث دلسردی تولیدکنندگان آن شده است اما اگر میهمان کرمانی‌ها شوید قطعا انواع مختلف پته را در خانه‌هایشان خواهید یافت. با وجود این‌که عموم مردم از پته‌دوزی خوششان می‌آید و در اولین نگاه مجذوب سوزن‌دوزی و هنرنمایی دستان هنرمند زنان کرمانی، سیرجانی و رفسنجانی می‌شوند، اما برخی، قیمت بالای این صنایع دستی را عامل در اولویت قرارنگرفتن پته در خرید صنایع‌دستی معرفی می‌کنند. در همین جاست که نقش سازمان صنایع دستی در ارائه راهکار و خدماتی برای حذف واسطه و فروش مستقیم و باکیفیت پته بیشتر احساس می‌شود چراکه این هنر زیبا و ارزنده می‌تواند نقش موثری در اقتصاد هنرمندان صنایع دستی استان کرمان ایفا کند.

از سویی دیگر زنان کرمانی پته دوزی را هنری پرزحمت می‌دانند که نیاز به توجه و کار زیادی دارد. آنها معتقدند که باید دوخت بر روی پته‌ها به قدری تمیز و منظم باشد که در نگاه مصرف‌کننده بی‌نظمی و یا ناهماهنگی در بافت را نشان ندهد. طبق آنچه که در میان پته‌دوزان مرسوم است، دوخت بر خطهای کشیده شده در شال همان خط دوزی یا ساقه دوزی است که بنا بر رنگ پارچه با نخ متفاوتی بافته می‌شود، برای مثال روی پارچه‌های قرمز خط دوزی مشکی و بر پارچه سفید خط دوزی زرد ، پارچه مشکی و سبز خطهای رنگ زرد دوخته می شود. در ادامه نوبت به پرکردن بخش داخل طرح‌‌ها و دوخت خطوط موازی حاشیه می‌رسد که با سوزن‌دوزی به عنوان تیک چهارگوش انجام می‌شود و هرچه تیک‌چهارگوش‌ها پرتر و به هم نزدیک‌تر باشد پته دوزی ارزش بیشتری پیدا می‌کند.

البته رنگ تیک چهارگوش ها هم بسته به رنگ شال متغیر است به طوری که در شال سفید از تیک چهارگوش به رنگ آبی، مشکی، سبز، زرد، قرمز، در شال قرمز از تیک به رنگ زرد سبز یا آبی، در شال سبز از تیک سفید یا زرد و در شال سرمه‌ای تیک سفید یا سبز پسته ای استفاده می‌شود.

سپس نوبت به دوخت متن یقه می‌رسد که با تیک دراز به رنگ قرمز، سبز تیره یا سرمه‌ای و در جهت‌های مختلف دوخته می‌شود. در ادامه برگ‌های پته دوخته می‌شود که متناسب با رنگ پته رنگش متغیر است برای مثال در پته سفید مشکی به رنگ‌های لاکی، سبز ، آبی در پته قرمز یا سورمه ای رنگ سفید، زرد، آبی، سبز و در پته سبز به رنگ‌های سفید، آبی، زرد، مشکی، لاکی دوخته می‌شود.

کرمانی‌ها پس از تکمیل دوخت پته، آن را با آب سرد می‌شویند و آبکشی می‌کنند و در جای خنک نگهداری می‌کنند تا از این طریق از حشرات موذی در امان بماند.

لازم به یادآوری است که یکی از قدیمی ترین نمونه‌های پته دوزی که بدست آمده نمونه‌ای است که بعنوان روکش بر روی قبر شاه نعمت الله در ماهان کرمان است که یکی از زیبا‌ترین و ظریف‌ترین نمونه از پته‌دوزی به حساب می‌آید.

منبع: آنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۹۰۰۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خیزش جنبش اصیل دانشجویی در آمریکا

گسترش دامنه اعتراضات دانشجویی در آمریکایی در قبال جنگ غزه و شراکت غرب در نسل کشی فلسطینیان، شوک سنگینی را به سران دو حزب جمهوریخواه و دموکرات وارد ساخته و نقطه آشکارساز تحولات تازه ای در فضای دانشجویی این کشور محسوب می شود. از تگزاس (که به صورت سنتی در تسخیر جمهوریخواهان است) تا کالیفرنی ا(که به آشیانه دموکراتها معروف است)، این اعتراضات متبلور شده و روز به روز دانشگاههای بیشتری در آمریکا به آن می پیوندند.

به گزارش ایسنا، این اعتراضات بی سابقه، در حالی نضج یافته که بسیاری از تحلیلگران مسائل اجتماعی در آمریکا طی سال های گذشته و اخیر، نسبت به خیزش نسل جدید این کشور در برابر مداخله گرایی و سلطه گری تثبیت شده در سیاست خارجی واشنگتن هشدار داده بودند. اکنون دیگر زمان هشدار سپری شده و آمریکا با یک واقعیت محض رو به روست! دستگیری بیش از ۲۰۰ معترض در دانشگاه‌های لس‌آنجلس، بوستون و آستین، تگزاس و ورود پلیس به حریم دانشگاه و استفاده از گاز اشک آور و مواد محترقه در تقابل با دانشجویانی که تنها جرم آنها فریاد علیه جنایات آمریکا و رژیم صهیونیستی در نوار غزه بوده است، تصویر خودساخته و دروغین دموکراسی در غرب را به صورتی علنی در برابر افکار عمومی دنیا زیر سوال برده و فراتر از آن، منجر به عزم بیشتر و محکم تر دانشجویان در مواجهه با جریان سلطه و زور شده است.

مقامات آمریکایی هم اکنون با جنبشی مواجه هستند که نه تنها برگرفته از آموزه های لیبرال دموکراسی منحط غربی نیست، بلکه ماهیت و کارکرد جریان سلطه را به صورتی آشکار به چالش کشیده و اتفاقا درخاک آمریکا ظهور و بروز پیدا کرده است. کابوس مقامات آمریکایی در خصوص خیزش نسل جدید تعبیر شده و بایدن و همراهانش، حتی قدرت هضم حداقلی این واقعیت رو به رشد را پیدا نکرده اند!

در مقابل، ترامپ و جمهوریخواهان نیز با هدف حمایت مطلق از لابی های صهیونیستی( و در راس آنها آیپک) فرمان اخراج دانشجویان معترض از دانشگاهها را در راستای صیانت از رژیم کودک کش اسرائیل صادر کرده اند. این خیزش جدید را باید متاثر از آگاهی عمومی در جهان غرب قلمداد کرد: جایی که روایت دولتهای غربی از سوی ملتها به چالش کشیده می شود و شکاف میان جریان قدرت و لایه های گوناگون اجتماعی و در راس آنها جوانان -دانشجویان بیش از پیش هویدا شده است. دانشجویان غیرتمندی که در برابر قرائت جریان سلطه گر آمریکایی-صهیونیستی از جنگ غزه ایستادگی کرده و حتی هزینه های بازداشت و جراحت را متحمل شده اند،اکثرا در آمریکا متولد شده ،رشد کرده و دارای تابعیت این کشور هستند.

مطالبات حداقلی این جنبش اصیل مشخص است: قطع روابط علمی و دانشگاهی آمریکا و رژیم اشغالگر قدس، پایان دادن به جنگ و نسل کشی درنوار غزه و مجازات واقعی رژیم اشغالگر قدس و حامیانش بابت کشتار بیرحمانه دهها هزار نفر در فلسطین. وضع قوانین محدود کننده، تاثیری در خاموش شدن این جنبش نخواهد داشت ، چنانچه دانشگاه کلمبیا نیز ناچار به عقب نشینی از ضرب الاجل های پوچ خود در تقابل با دانشجویان معترض شده است. صدای در هم شکستن توامان صهیونیسم و لیبرال دموکراسی ادعایی غرب این روزها بیش از هر زمان دیگری در آمریکا به گوش می رسد...

انتهای پیام