کاربرد 3 هزار واژه و ضربالمثل لفارسي در ادبيات قزاقي/ کرسيهاي 30 ساله زبان فارسي
تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۳۳۶۲۶۹
خبرگزاري آريا - زبان فارسي در قزاقستان از پيشينهاي تاريخي برخوردار است، در دانشگاههاي اين کشور کرسيهاي زبان فارسي 30 سال است که داير است، با وجود اين در سالهاي اخير جايگاه زبان فارسي در مجامع علمي اين کشور تا اندازهاي افول کرده است. به گزارش خبرنگار فرهنگي باشگاه خبرنگاران پويا،زبان فارسي در قزاقستان از پيشينهاي تاريخي برخوردار است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بيشتر شاعران، اديبان و نويسندگان قزاق با زبان و ادبيات فارسي آشنايي داشتهاند و بزرگاني چون حافظ، سعدي، فردوسي و خيام نيشابوري در اين منطقه چهرههاي کاملاً شناختهشده هستند و برخي يا تمام ديوان آنها به زبانهاي قزاقي و روسي ترجمه شده است، اما پس از تشکيل اتحاد جماهير شوروي سياست قوم ستيزي و قطع ارتباط کامل اين کشورها با کشورهاي شرقي بهويژه کشورهاي اسلامي و از جمله ايران، وقفهاي در اين روند ايجاد شد. پس از فروپاشي شوروي، بار ديگر مردم اين کشور، اقبال درخوري نسبت به ايران و زبان فارسي نشان دادند، بهطوريکه اکنون در بسياري از دانشگاههاي قزاقستان کرسي زبان فارسي داير شده و دانشجوياني نيز به فراگيري زبان فارسي بهعنوان زبان دوم مشغول هستند. نخستين کرسي زبان فارسي در قزاقستان در سال 1368 شمسي، يعني سه سال قبل از استقلال اين کشور، در دانشگاه فارابي آلماتي داير شد که به گفته رئيس آن، در سال تحصيلي 2005 ـ 2004 ميلادي حدود 800 دانشجو در آنجا مشغول فراگيري زبان فارسي بودند که 200 نفر آنها دانشجويان رشته زبان و ادبيات فارسي و بقيه دانشجوياني بودند که فارسي را بهعنوان زبان دوم فرا ميگرفتند.
خوشبختانه اين استقبال از زبان فارسي بسيار خوب بود، بهطوري که علاوه بر دانشگاه ياد شده در ديگر دانشگاههاي مهم قزاقستان از جمله: آبلاي خان، آباي، تربيت معلم، اورآسيا (آستانا)، قزاق-عرب (چيمکنت)، ايسينوف (آکتائو)، حيدرمحمد (تراز)، و ... هم رشته زبان و ادبيات فارسي داير شد و در برخي مدارس شهر آلماتي نيز زبان فارسي تدريس ميشد.اما در سالهاي اخير بنا به دلايل متعدد جايگاه زبان فارسي در دانشگاهها و مجامع علمي اين کشور افول کرده است.
زبان فارسي در مراکز تحقيقاتي و آموزشي :
دانشگاهها و مراکز تحقيقاتي
دانشگاه الفارابي(آلماتي):دانشگاه الفارابي بزرگترين دانشگاه ملي قزاقستان است. اولين کرسي زبان و ادبيات فارسي در کشور قزاقستان به طور رسمي در سال 1991 در دانشگاه فارابي گروه زبانهاي شرقي دانشکده شرقشناسي توسط پروفسور ضيابيگ رستموف در شهر آلماتي افتتاح شد که مديريت آن سالها بر عهده پروفسور آتگين کوميسبايف بوده است. در سال 1991 رئيس اين دانشگاه با همراهي چند هيئت به ايران آمد و در پايان سفر قراردادي در مورد تبادل دانشجو ميان دانشگاه تهران و دانشگاه الفارابي امضاء کرد که بر همان اساس از سال 1992-1991 دانشجويان سال چهارم خود را به طور منظم به موسسه دهخدا اعزام ميکند.
کرسي زبان فارسي در اين دانشگاه 30 سال سابقه دارد که در طول يک دهه گذشته با حمايت رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران با ماهواره، ويدئو، تلويزيون، کتابخانه، کامپيوتر، سيدي و فيلمهاي آموزشي و سينمايي مجهز شده است. در سال 1395 به گزارش ژومارت ژنگير رئيس گروه زبان فارسي اين دانشگاه، 8 استاد مشغول به کار هستند. اين هشت نفر به دو گروه تقسيم شدهاند. که گروه يک، صرفاً استادان زبان فارسي هستند و گروه دوم، استاداني که هم تدريس ميکنند و هم مقاله مينويسند و هم به کارهاي علمي، فرهنگي و پژوهشي ميپردازند.
در اين دانشگاه زبان فارسي به عنوان زبان اصلي تدريس ميشود. مدرک دانشجويان تنها در دو دانشگاه الفارابي و آبلاي خان زبان فارسي است و ايرانشناسي است و در دانشگاه اوراسيا به صورت آزاد در محل اتاق ايران در سه سطح زبان فارسي در حال تدريس است. از اين رو، دانشجويان در اين سه دانشگاه تربيت معلم ژينپي زنان، آکتائو و اوراسيا حق شرکت در المپياد زبان فارسي را ندارند.
دانشگاه زبان و روابط بين الملل آبلاي خان (آلماتي): اين دانشگاه بههمراه دو دانشگاه ديگر آبلايخان و آباي شهر آلماتي بهشمار ميرود که اين دانشگاه بهويژه در زمينه زبانشناسي و ترجمه مهمتر است. سابقه کرسي زبان و ادب فارسي در اين دانشگاه بيش از 10 سال است که با حمايت رايزني فرهنگي سفارت ج.ا.ايرا به ماهواره، ويدئو، تلويزيون، کتابخانه،کامپيوتر، سيدي، فيلمهاي آموزشي و سينمايي و اتاق رايانه مجهز شده است. اين دانشگاه موافقتنامهاي با دانشگاه علامه طباطبائي در خصوص تبادل دانشجو امضا کرده است. در اين دانشگاه زبان فارسي به عنوان زبان اول (سال اول و سال چهارم) و زبان دوم (سال دوم و سال چهارم) تدريس ميشود.
دانشگاه ملي تربيت معلم آباي (آلماتي): در اين دانشگاه رشته زبان فارسي وجود ندارد، اما بنا به ضرورت و سنخيت رشتههاي شرق شناسيِ اين دانشگاه، زبان فارسي به عنوان دوم خارجي دانشجويان محسوب ميشود و اين امر سابقه 10 ساله دارد و با حمايت رايزني فرهنگي سفارت جمهوري اسلامي ايران از امکانات آموزشي برخوردار است.
دانشگاه محلي تربيت معلم زنان ژِينپي (آلماتي):زبان فارسي را به عنوان زبان دوم و به صورت اختياري مي آموزند.
دانشکده خصوصي حرف و مشاغل بينالمللي (آلماتي):
آکادمي علوم قزاقستان (آلماتي):
دانشگاه آکتائو:زبان فارسي را به عنوان زبان دوم و به صورت اختياري مي آموزند.
دانشگاه اورآسيا (آستانا): سابقه آموزش زبان و ادب فارسي در اين دانشگاه به عنوان زبان اول و دوم به بيش از 10 سال قبل بر ميگردد که البته براي چند سال با تعطيلي روبرو شده و بنا بر گزارش دوباره در حال راهاندازي است، در اين دانشگاه اتاقي نيز با امکانات آموزشي از طريق حمايت رايزني فرهنگي سفارت ايران راهاندازي شده بود که به تازگي به ماهواره ، ويدئو، تلويزيون، کتابخانه، کامپيوتر، سي دي و فيلم هاي آموزشي و سينمايي و اتاق کامپيوتر مجهز شده است.
دانشگاه قزاق- عرب (چيمکنت):
دانشگاه تربيت معلم (چيمکنت):
دانشگاه ايسينيوف (آکتائو):در پي توافق بين دانشگاه "ايسينوف" با سرکنسولگري ايران و رايزني فرهنگي سفارت ايران در قزاقستان براي اولين بار در دانشگاه ايسينوف شهر آکتائو که در شرق درياي مازندران و غرب کشور قزاقستان قرار دارد و بيشترين قزاق هايي را که از ايران به اين کشور مهاجرت کردهاند را به عنوان موطن اصلي و اوليه خود در دوره استاليني شوروي سابق در خود جاي داده است ، آموزش زبان فارسي به همراه زبان انگليسي به عنوان يک رشته تحصيلي شروع به کار کرد.در حال حاضر تعداد سي تن دانشجوي زبان فارسي در اين رشته پذيرفته و شروع به تحصيل کردهاند. در حمايت از آموزش زبان فارسي از سوي ايران کتابها و امکانات کمک آموزشي تهيه و در اختيار دانشگاه قرار داده شده است.
دانشگاه دولتي محمد حيدر (طراز):
دانشگاه آربايف:در دانشکدۀ تاريخ و علوم اجتماعي اين دانشگاه آموزش مقدماتي زبان فارسي براي دانشجويان ليسانس و فوق ليسانس برگزار ميشود. اين دوره با توجه به امکان برگزاري آن به تازگي در سال 1393-1394 در دانشگاه راهاندازي شده است که در صورت وجود دانشجويان متقاضي ادامه خواهد يافت.
مدارس
مدرسه 145 مدرسه 86 مدرسه 12 مدرسه 15 مدرسه کوکل (خصوصي)مدرسه عالم (خصوصي)دورههاي آزاد
مرکز آموزش زبان فارسي رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران ـ آلماتي روستاي ماني کنت (از توابع چيمکنت): روستاي فردوسي (از توابع چيمکنت): مرکز فرهنگي ايرانيان (چيمکنت): اين مرکز بنام خانه ايرانيان است که در طول 12 ماه سال کلاس آموزش زبان فارسي برگزار ميکند. هفتهاي 6 ساعت در سطح مقدماتي و کتابهاي دوره ابتدايي مدارس ايران به عنوان منبع آموزشي اين کلاسها برگزار ميشوند. مدرسه ديني شهر مرکه: در اين مدرسه که جنب مسجد امام علي است زبان فارسي در طول 12 ماه برگزار ميشود. تا ابتداي تابستان يعني در طول سال کلاسها در يک جلسه برگزار ميشود و در تابستان بدليل تعطيلي مدارس کلاسها در دو روز برگزار ميشود. سطح اين کلاسها مقدماتي است و به مدت 6 ساعت در هفته برگزار ميشود. انتهاي پيام/
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۳۳۶۲۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عاشق شعر عالمگیر ایران هستم/بهترین سوغاتی از نمایشگاه کتاب تهران
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، به نقل از ستاد خبری سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، طالب آذرخش شاعر ملی تاجیکستان (با تخلص آذرخش) و سردبیر نشریه «پیام سغد» است. تاکنون به قلم او کتابهای بسیاری به خط سیریلیک در تاجیکستان منتشر شده است. اثری هم به نام «دیوان عشق» به خط فارسی و سیریلیک دارد که گلچینی از آن توسط انتشارات خردگان در تهران با عنوان «چشم، جانم، چشم...» منتشر شده است.
او بسیار تاکید دارد که آثارش به خط سیریلیک و فارسی منتشر شوند تا کسانی که در تاجیکستان با خط فارسی آشنایی ندارند با آن آشنا شوند و فرصتی برای مقایسه پیدا کنند. همچنین برخی اشعارش نیز در چند نشریه در تهران منتشر شده است. در چندین کنگره و همایش در تهران، تبریز، اصفهان و شیراز شرکت کرده و به قول خودش این «شهرهای عزیز» را دوست داشته است.
طالب آذرخش سابقه حضور در محافل ادبی بسیاری در ایران را دارد و کتاب شعر را بهترین سوغات از ایران میداند. آذرخش درباره سابقه حضورش در نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران گفت: خوشبختانه تجربه حضور در نمایشگاه کتاب تهران را دارم که برایم بسیار جالب بود. همچنین در چندین محفل فرهنگی از جمله محفل جشنواره فضولی نیز شرکت داشتهام.
وی افزود: نمایشگاه کتاب تهران یک بازار بزرگ کتاب است. یکباری که حضور داشتم از صبح تا عصر نتوانستیم حتی نصف نمایشگاه را هم ببینیم. من از حضور در این نمایشگاه که به عنوان یک فروشگاه بزرگ کتاب به نظر میرسد بسیار شاد و مسرور شدم. کتابهای جالبی در این نمایشگاه دیدم.
آذرخش ادامه داد: در نمایشگاه کتاب تهران، کتابهای ادبیات کلاسیک را که سالها آرزوی دستیابی و مطالعهشان را داشتم پیدا کردم. با ناشران گوناگونی که آثار شعرای بزرگ مثل حافظ، سعدی، فردوسی و ...را منتشر کردهاند، گفتوگو کردم. وقتی هم که به تاجیکستان بازگشتم کتابهای جیبی این شاعران را به عنوان سوغات برای دوستانم آوردم.
این شاعر فارسیسرا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که به ادبیات معاصر ایران بسیار علاقهمند است، گفت: نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، محل آشنایی من با آثار معاصر ادبیات ایران بود. من عاشق شعر و خصوصا شعر عالمگیر ایران هستم. با شعر معاصر ایران هم آشنایی دارم. آثار شاعرانی همچون شهریار، سهراب سپهری، فروغ فرخزاد، نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه)، شاملو و ... در تاجیکستان شناخته شده است. از اینکه در نمایشگاه کتاب تهران بدون واسطه و به راحتی به این کتابها دسترسی داشتم موجب خشنودیام بود.
آذرخش همچنین با اشاره به این نکته که گویش تاجیکستانیها و ایرانیها باهم تفاوتی ندارد، ادامه داد: ما یک زبان داریم. شعر معاصر ایران و شعر معاصر تاجیکستان یک زبان دارد که همان زبان رودکی، خیام و حکیم فردوسی است. ما همان چیزی را که شما میخوانید، میخوانیم. البته در حوزه شعر معاصر ایران شعرهایی هم هست که به لهجه تهرانی یا شیوههای متفاوت است. اما همه اینها به زبان فردوسی و حافظ است. ما امروز شعری که در شاهنامه میخوانیم در شعر معاصر تاجیک هم میبینیم.
وی اضافه کرد: وقتی از ادبیات ایران حرف میزنیم، تفاوتی بین ایران و تاجیکستان نمیبینیم. فقط یک ادبیات فارسی در میان است. حتی ادبیات معاصر ایران هم در تاجیکستان شناخته شده است. بسیاری از آثار رماننویسان معاصر در تاجیکستان منتشر شده است. اما در تاجیکستان شاعران ایرانی بیشتر مورد اقبال عموم قرار گرفتهاند. من در اخبار دیده بودم که یکی از کتابهای فاضل نظری در یک فروشگاه در تهران، فروش چند هزار جلدی داشته است. این کتاب در تاجیکستان هم به زبان سیریلیک برگردانده شده است و غزلهای او علاقمندان خاص خودش را دارد. من سردبیر مجله «پیام سغد» در تاجیکستان هستم. ما در هر شماره از مجله شعری از همزبانان ایرانی یا افغانستانی را چاپ میکنیم. من تاکید میکنم که شعر همزبان خود را منتشر میکنیم نه شعر ادبیات ایران یا افغانستان را.
آذرخش در بخش دیگری از این گفتوگو به نقش نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران در بهبود دیپلماسی فرهنگی میان دو کشور ایران و تاجیکستان اشاره کرد و ادامه داد: خیلی خوب میشد اگر نمایشگاهی مانند نمایشگاه کتاب تهران در کشورهای فارسیزبان یعنی افغانستان و تاجیکستان هم میداشتیم. چون در افغانستان و تاجیکستان نمایشگاههای صنعتی و اقتصادی مشترک و غیرمشترک بسیاری برگزار میشود، اما نمایشگاه کتاب نداریم. نکته دیگر این است که خیلی خوب میشد اگر در نمایشگاه کتاب تهران مکان معینی وجود داشت تا خوانندگان با ادیبان، نویسندگان و ناشران گفتوگو و دیدار داشته باشند. من خیلی علاقهمندم که آثار شاعران تاجیکستانی در نمایشگاه کتاب تهران معرفی شود و در معرض دید و خرید عموم قرار گیرد. ما میتوانیم کتابهایی منتشر کنیم که یک طرف آن خط فارسی و طرف دیگر آن خط سیریلیک باشد. این موضوع به آموزش زبان فارسی کمک خواهد کرد چون تاجیکستانیها حتما باید خط فارسی را یاد بگیرند. آشنایی با خط فارسی باعث میشود که از گذشته خود آگاه شوند و آینده خود را ببینند. البته اگر خوانندگان ایرانی هم با خط سیریلیک آشنا شوند خیلی خوب میشود.
وی در پایان در پاسخ به این سوال که «چرا با وجود پیوندهای فرهنگی و زبان مشترک میان ایران و تاجیکستان، ارتباطات فرهنگی محدودی میان دو کشور وجود دارد؟» گفت: فکر میکنم سرحدات و مرزهای جغرافیایی دلیل این موضوع باشد. اخیرا قابلیتی ایجاد شد و در فضای مجازی صفحاتی پدید آمد که خوانندگان، ادیبان و شاعران ایرانی و تاجیکی با یکدیگر در تعامل باشند و مثلا یک شاعر تاجیکستانی بتواند با خواننده ایرانی طرف گفتوگو قرار گیرد. چون تاجیکستانیها هم به زبان فارسی سخن میگویند. فقط لازم است که با زبان فارسی آشنایی داشته باشند تا بتوانند از آثار شاعران ایرانی استفاده کنند. اگر رفتوآمد این محافل ادبی بیشتر شود شاهد نتایج بهتری هم خواهیم بود. همچنین ارسال کتابهای تاجیکستانی به ایران و بالعکس میتواند عامل مهمی برای تقویت این پیوندها باشد.
سیوپنجمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی(ره) به شکل حضوری برگزار میشود.
۲۲۰۵۷
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900156