آیا رعایت مصلحت در نگاه امام خمینی (ره) با مقام معظم رهبری متفاوت است؟ دو موقف دخالت مصلحت در تصمیم گیری ها کجاست؟
تاریخ انتشار: ۱۰ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۳۹۱۱۷۹
گروه سیاسی جهان نيوز، علیرضا زاکانی: حضرت امام خمینی (ره) در دیماه سال 67 در ضمن نامه ای خطاب به مجمع تشخیص مصلحت نظام، نصیحتی مهم به اعضای شورای نگهبان کرده اند: «تذکری پدرانه به اعضای عزیز شورای نگهبان میدهم که خودشان قبل از این گیرها، مصلحت نظام را در نظر بگیرند، چرا که یکی از مسائل بسیار مهم در دنیای پرآشوب کنونی نقش زمان و مکان در اجتهاد و نوع تصمیمگیریها است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
شما در عین اینکه باید تمام توان خودتان را بگذارید که خلاف شرعی صورت نگیرد ـ و خدا آن روز را نیاورد ـ باید تمام سعی خودتان را بنمایید که خدای ناکرده اسلام در پیچ و خمهای اقتصادی، نظامی، اجتماعی و سیاسی، متهم به عدم قدرت ادارۀ جهان نگردد.»
از این متن حضرت امام چنین برداشت می شود که فقهای شورای نگهبان نباید هیچ تصمیمی بگیرند مگر آنکه قبل از آن مصلحت و آبروی نظام را در نظر گرفته باشند.
اما رهبر حکیم انقلاب اسلامی در آبان سال 71 فرموده اند: «ما در احكام شرع هم مواردي را داريم كه به خاطر ضرورت، از حكم اولي شرعي تخلف ميكنيم. ما نميخواهيم در اينجا بحث موارد ضرورت را مطرح كنيم؛ ليكن روال عادي كشور بايستي روال عمل به قانون اساسي باشد؛ بايد دستگاهها خودشان را موظف بدانند كه به قانون اساسي عمل بكنند و اصول آن را رعايت نمايند. ميخواهم اين نكته را عرض كنم كه شوراي نگهبان گلوگاه مهمي براي حفظ قانون اساسي است.» و همچنین در مهرماه سال 80 نیز بیان داشته اند: «ما مجمع تشخيص مصلحت داريم، اما آن مصلحتي كه به خاطر آن در يك قانون بايد از مخالفت با شرع در كشور بگذرد، بايد مصلحت خيلي بالايي باشد. همچنين در درجه بعد، مخالفت با قانون اساسي است. اين طور نيست كه چيزي را مصلحت بدانيم، بعد مخالفت با شرع را قبول كنيم.»
در نگاه اولیه از این بیانات چنین استنباط می شود که فقهای شورای نگهبان باید فقط به مر احکام شرع عمل کنند و وظیفه ای در رعایت مصلحت نظام ندارد و این مهم فقط به عهده مجمع تشخیص مصلحت نظام گذاشته شده است؛ آن هم فقط در مواردی که مصلحت خیلی بالایی در میان باشد.
اما میان این دو نصیحت و موضع امام و رهبری تعارضی وجود ندارد. چگونه؟
نظر امام راحل آن است که فقهای شورای نگهبان وقتی در این نهاد حکومتی گردهم می آیند دیگر در مقام بحثهای طلبگی مدارس علمیه و رسیدن به یک فتوا نیستند بلکه علاوه بر دقت کامل در شرع مقدس برای رسیدن به یک استنباط حکومتی از دین اسلام و مکتب تشیع، ضرورت دارد مصلحت عامه و نظام اسلامی را نیز در اجتهاد خویش دخالت دهند و لذا این دخالت مصلحت، یک امر پیشینی است و در همه تصمیمات آنها باید رعایت شود تا به یک حکم اولیه برسند؛ این مصالح پیشینی ـ که معمولا در تعارض 180 درجه ای با احکام شرع نیستند و از جنس موارد اختلافی بین فقهاست ـ مورد توجه، خواست و تاکید رهبر حکیم انقلاب هم بوده و هست: «باید ملاحظهی مصلحت بشود. هیچ وقت نباید گفت که حقیقت با مصلحت همیشه منافات دارد؛ نه، خود حقیقت یکی از مصلحتهاست، خود مصلحت هم یکی از حقایق است. اگر مصلحتاندیشىِ درست باشد، باید رعایت مصلحت را کرد ـ مرداد 91»
اما اگر شورای نگهبان با وجود لحاظ کردن مصلحت پیشینی، به استنباطی رسید و حکمی کرد که در تعارض 180 درجه ای با یک مصلحت بزرگتری بود ـ که معمولا در تصویب قوانین در مجلس شورای اسلامی پیش می آید ـ خب طبق نظر مشترک امام و رهبری به مجمع تشخیص مصلحت نظام می رود و با لحاظ کردن مصلحت پسینی، خروجی حکم ثانویه ای از مجمع صادر خواهد شد که ممکن است در تعارض کامل با آن حکم اولیه ای باشد که خود حاوی مصلحت پیشینی هم هست.
به عبارت دیگر فقهای شورای نگهبان مصلحت نظام را تا جای ممکن در اجتهادشان دخالت می دهند اما اعضای مجمع تشخیص، پس از صدور رای مجتهدین و فقها و تنها با لحاظ مصالح ثانوی، مصلحت بزرگتر را در نظر می گیرند.
منبع: جهان نيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jahannews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جهان نيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۳۹۱۱۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ماجرای دریافت انگشتر مقام معظم رهبری توسط یک کارگر
یک کارگر با طرح درخواستی مبتکرانه موفق به دریافت انگشتر رهبر انقلاب شد.
به گزارش ایسنا، صبح چهارشنبه پنجم اردیبهشت در جریان دیدار هزاران نفر از کارگران با حضرت آیتالله خامنهای یکی از کارگران در اقدامی مبتکرانه برای دریافت انگشتر رهبر انقلاب بر روی چفیهای نوشت : (انگشتر آقا» و آن را حین بیانات رهبر انقلاب بالای سر خود گرفته بود.
رهبر انقلاب در واکنش به اقدام این کارگر در انتهای بیانات خود گفتند: آن آقایی که یک چفیه بلند کرده و روی آن نوشته انگشتر، آن آقا اگر انگشتر میخواهد بیاید...
این روایت را در ادامه ببینید.
کانال عصر ایران در تلگرام