به نقل از «اکوفارس»

چرا نام امروز را اربعین حسینی نامیدند؟

تاریخ انتشار: ۱۸ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۵۲۵۷۸۰

به گزارش اکوفارس ، از مجموع کاربردهای اربعین در روایات و گزارش‌های تاریخی چنین بر می‌آید که بکار گیری این کلید واژه به دو هدف عمده صورت می‌گیرد؛

نخست به این قصد که این عدد، دارای جایگاهی است و ارزش خاصی دارد و از این رو تکیه و تأکید بر این عدد، به خاطر آن است که عدد چهل موضوعیت دارد و منظور از اربعین در این موارد، دقیقاً چهل است نه کم و نه زیاد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دومین کاربرد نیز برای بیان نخستین درجه از کثرت است. در نوع دوم عدد چهل موضوعیت ندارد و بکار برنده آن فقط می‌خواهد شمارگان زیاد را بیان کند. در این گونه موارد وقتی گفته می‌شود چهل مرد جنگی فلانی را همراهی کردند منظور تعداد چهل نفر دقیق نیست بلکه منظور آن است که همراهان کم نبودند بلکه زیاد بودند.

به گزارش پایگاه هیئت قرآنی احیا؛ کاربرد اول که برای این عدد ارزش و جایگاهی قائل است در اذهان مسلمانان اثر گذار بوده و در فرهنگ اسلامی، نوعی نگاه ارزشی  بدان را پدید آورده است به خصوص روایاتی که بر چهل به عنوان یک دوره تکاملی در امور مقدس اشاره داشتند مثل راز ونیاز خالصانه چهل روزه انبیاء و اولیاء یا عبادت‌های چهل ساله عابدان و یا بعثت برخی انبیاء در سن چهل سالگی. این دست متون دینی باعث شدند تا مخاطب به چهل به عنوان یک دوره تکاملی توأم با تقدس، نگاه کند.

بدیهی است در چنین بستر فرهنگی پدید آمده، چنانچه مخاطبان با روایت نبوی «سوگواری زمین بر مرگ مؤمن تا چهل روز» روبرو شوند بدین نتیجه می‌رسند که دوره کامل سوگواری بر مؤمن، چهل روز است و تا روز چهلم شایسته سوگواری است.

بنابر این حضور جابر بر سر مزار امام حسین (ع) در چهلمین روز شهادتش، می‌تواند ناشی از این ذهنیت باشد که تا روز چهلم، برای سوگواری فرصت دارد و از این رو، تلاش کرده تا روز چهلم، خود را بر سر مزار برساند. سوگواری چهل روزه تنها به حدیث نبوی یادشده منحصر نماند بلکه در روایات فراوان دیگری که از ائمه (ع) رسیده، به صراحت از گریه چهل روزه زمین و آسمان برای شهادت امام حسین (ع) سخن رفته است. چنانکه از امام رضا (ع) نیز نقل شده که دستور داده‌اند تا چهل روز بر قبر یکی از اصحابش، آب بپاشند (وسائل الشیعة، ج ۳، ص ۱۹۷ ح ۳۳۹۳- ۶). بدین ترتیب روشن می‌گردد در منظومه معارفی ایجاد شده توسط روایات، دوره کامل سوگواری بر مؤمن، چهل روز است. سنت چهلم گرفتن برای درگذشتگان در میان شیعیان، ریشه در این برداشت و باور دارد.

دریافت و باور پدید آمده در پی صدور این گونه احادیث، نقش بسیار مهمی در پی ریزی آیین بزرگداشت اربعین حسینی، داشته است چرا که این باور در کنار پایبندی شیعه به یاد کرد حوادث مرتبط با قیام عاشورا، باعث شد تا وقتی شیعیان از زیارت جابر در روز اربعین آگاه شوند با تأثیر پذیری از این انگاره‌ها، سالروز نخستین زیارت امام حسین (ع) را گرامی بدارند و تلاش کنند در چنین روزی خود را بر سر مزار آن امام شهید برسانند. بزرگداشت اربعین حسینی از طریق زیارت مزار و سوگواری، حرکتی است در جهت یادمان نخستین زیارت مزار و پایان دوره سوگواری حسینی. بر اساس روایت صفوان، حرکت زائران برای زیارت حرم حسینی در اربعین هر سال، سنتی بوده که در دوره امام صادق (ع) نیز رواج داشته به گونه‌ای که ایشان شیوه زیارت در این روز را به صفوان تعلیم می‌دهند.

روایت نقل شده از امام عسکری (ع) که زیارت اربعین را از نشانه‌های مؤمن می‌داند نیز بدین معناست که این زیارت به حدی رواج داشته که در دوره آن امام (نیمه قرن سوم) از نشانه‌های شیعیان به شمار می‌آمده است. چنانکه  شیخ مفید (ره) عالم قرن چهار و پنج هجری در کتاب المزار خود فصلی را با عنوان «فضل زیارة الاربعین» آورده است و در قرن پنجم نیز ابوریحان بیرون در الآثار الباقیه گزارش کرده که در چنین روزی، زیارت اربعین رواج دارد (الآثار الباقیة: ص ۴۲۲: فی العِشرینَ رُدَّ رَأسُ الحُسَینِ علیه السلام إلی مَجثَمِهِ حَتّی دُفِنَ مَعَ جُثَّتِهِ، وفیهِ زِیارَةُ الأَربَعینَ). باید توجه داست که بیرونی مورخ نیست و تنها امور معروف در عصر خود را گزارش کرده است و سخن وی پیش از آنکه ارزش تاریخی داشته باشد از لحاظ مردم شناسی و جامعه شناسی تاریخی مهم و برای شناخت باورها و انگارهای مردمان آن دوران مفید است.

بنابر این بزرگداشت اربعین، به ویژه زیارت مزار در این روز، ریشه در فرهنگ یادمانی شیعه دارد که از امور ذیل تأثیر پذیرفته است؛

روایات مربوط به ارزشمندی عدد چهل و این که دوره کامل خیلی از امور تربیتی و معنوی به صورت چهل روز یا چهل سال است. روایاتی که دوره کامل سوگواری بر مؤمن را، چهل روز می‌دانند. روایاتی که بر یادکرد و یادمان حادثه عاشورا در فرصتهای مختلف دلالت دارند. رسیدن جابر در روز اربعین بر سر مزار امام به عنوان نخستین زائر سرشناس که به قصد زیارت آمده بود. دو روایات ویژه از امام صادق (ع) و امام عسکری (ع) که در خصوص زیارت اربعین نقل شده‌اند. فرهنگ یادمانی شیعه که برای حوادث مهم مرتبط با حادثه عاشورا، شأن و منزلتی قائل است و از این رو با الهام گیری از توصیه‌های ائمه (ع) بر یادمان حادثه عاشورا در فرصتهای مختلف، سالروز نخستین زیارت مزار امام حسین (ع) را گرامی می‌دارد و گروهی تلاش دارند تا همانند جابر خود را بر سر مزار برسانند.

نتیجه آنکه، سنت بزرگداشت اربعین با توجه به عوامل یاد شده شکل گرفت و به مرور بر شکوه آن افزوده شد.

      

منبع: اکوفارس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ecofars.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اکوفارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۵۲۵۷۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیش‌بینی برای حضور ۳۰ میلیون زائر در اربعین سال جاری

معاون خدمات شهری کربلا گفت: سال گذشته شاهد حضور ۲۲ میلیون زائر در عراق بودیم و طبق پیش‌بینی‌های ما در اربعین سال جاری حضور زائران اباعبدالله الحسین (ع) در ایام اربعین به ۳۰ میلیون نفر خواهد رسید.

به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از اداره کل روابط‌عمومی و امور بین‌الملل استانداری اصفهان، محمدرضا جان‌نثاری پیش از ظهر امروز _سه‌شنبه یازدهم اردیبهشت_در ستاد اربعین حسینی استان ضمن گرامیداشت یاد شهیدان عراق به‌ویژه شهید ابومهدی المهندس که در برابر داعش ایستادگی کردند، اظهار کرد: ستاد اربعین حسینی استان به‌صورت ماهانه با هدف ایجاد آمادگی در برگزاری شایسته مراسم اربعین حسینی جلساتی را برگزار می‌کند تا مقدمات این رویداد عظیم را به بهترین نحو فراهم کنیم.

وی با اشاره به اینکه بیش از ۳۰۰ هزار نفر از مردم استان اصفهان در اربعین حسینی میهمانان برادران عراقی خود هستند، افزود: از مهمان‌نوازی بی‌نظیر مردم و دولت عراق در ایام اربعین حسینی قدردانی می‌کنیم.

معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استاندار اصفهان با بیان اینکه این مهمان‌نوازی الگوی شایسته‌ای برای همه دنیا است تا محبت و برادری را از مردم عراق یاد بگیرند، خاطرنشان کرد: آنان هر چه دارند برای خدمت به زائران در طبق اخلاص می‌گذارند ما نیز از این بابت صمیمانه تشکر و قدردانی می‌کنیم.

جان‌نثاری یادآور شد: بیش از ۱۷۰ موکب از استان اصفهان در عراق برپا می‌شود و خوشحال هستیم که می‌توانیم خادم زائران اربعین حسینی باشیم و در این راستا آمادگی داریم هر کمکی که مسئولان عراقی تشخیص می‌دهند را جهت برگزاری اربعین حسینی انجام دهیم.

وی با تاکید بر اینکه خود را ملزم می‌دانیم که همه اقداماتی که انجام می‌دهیم تحت نظر دولت عراق باشد، بیان کرد: برنامه‌ریزی شود تا تمامی شهرداران استان با محوریت شهرداری اصفهان در ایام اربعین همکاری لازم را با خدمات شهری کربلا داشته باشند.

رویکرد و منش مردم و مواکب استان اصفهان در ایام اربعین

علی یحیی عبد، معاون خدمات شهری کربلا نیز در این نشست سخنان خود را با گرامیداشت یاد شهیدان ایران اسلامی بالأخص شهید والامقام سردار سلیمانی آغاز و اظهار کرد: ما و برادران ایرانی مان یک گروه مشترک با هدف خدمت‌رسانی به زائران حضرت سیدالشهدا (ع) هستیم و هیچگونه جدایی بین ما نیست.

وی با تأکید بر اینکه در ایام اربعین حسینی منش و رویکرد شیعه حضرت امیرالمومنین (ع) را به جهانیان نشان می‌دهیم، افزود: اربعین یک رویداد جهانی و برگزاری شایسته آن موفقیتی برای جهان اسلام است.

معاون خدمات شهری کربلا بیان کرد: برای ما باعث افتخار است که خادم امام حسین (ع) هستیم و می‌دانیم که برای شما نیز خدمت به زائران سیدالشهداء (ع) افتخار است زیرا همه ما هر چه که داریم از لطف و مهربانی امام حسین (ع) و اهل بیت (ع) است.

وی گفت: سال گذشته شاهد حضور ۲۲ میلیون زائر در عراق بودیم و طبق پیش‌بینی‌های ما در اربعین سال جاری حضور زائران ابا عبدالله الحسین (ع) در ایام اربعین به ۳۰ میلیون نفر خواهد رسید.

معاون خدمات شهری کربلا با اشاره به اینکه سالانه ۵ میلیون نفر به زائران اربعین حسینی اضافه می‌شود، عنوان کرد: مواکب اصفهانی در کربلا به خاطر حضور پرشور و خلاقیت‌هایی که در خدمت‌رسانی به زائران دارند زبانزد هستند.

وی با بیان اینکه از خدماتی که شهرداری اصفهان در شهر کربلا انجام می‌دهد قدردانی می‌کنیم، گفت: اصفهانی‌ها در ایام اربعین بسیار متفاوت‌تر از سایر شهرها عمل می‌کنند، آن‌ها معتقدند بر خاکی که خون سیدالشهداء (ع) ریخته شده است حرمت دارد و نباید زباله‌ای بر زمین ریخته شود.

معاون خدمات شهری کربلا خاطرنشان کرد: کربلا هم مانند اصفهان شهر شما است و با شما همکاری خواهیم داشت زیرا معتقد هستیم بین ایران و عراق هیچ فراقی نیست.

به گزارش ایمنا، در این نشست اعضاء ستاد اربعین حسینی استان، مدیر مطالعات و پژوهش‌های کربلا، مدیر پارک‌ها و فضای سبز کربلا و مدیر منطقه پنج کربلا نیز حضور داشتند.

کد خبر 749330