احیاء بافت کهن شهری سنندج با استفاده از پروژه‌های پیشگام تحقق می‌یابد
تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۵۴۶۶۲۴
بافت کهن شهری در کنار ناکارآمدی روش‌های مداخله در بافت‌های قدیم، مشکلاتی از جمله کاهش جمعیت، کاهش ساخت و ساز، افزایش مهاجرت، ناپایداری کالبدی، افزایش ناهنجاری‌های اجتماعی و... را به‌همراه دارد.
به گزارش ایسنا، در راستای حل مشکلات بافت‌های کهن شهری و با توجه به اهمیت آن در ابعاد گوناگون کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و هویتی پای صحبت‌های «کمال‌الدین ذوالفقاری» کارشناس ارشد شهرسازی نشسته‌ایم؛ تا بتوان در قالب این گفت‌وگو که با تمرکز به بافت هسته مرکزی شهر سنندج به بررسی این معضل که هم‌چون زخمی دهن بسته بر قلب شهر نقش بسته، به بررسی ابعاد مختلف این معضل پرداخت.بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ایسنا: بافت شهری چیست؟ چه محدوده‌ای را بافت کهن یا فرسوده می‌نامند؟
ذوالفقاری: بافت شهری، بافت گستره‌ای هم پیوند است که از بناها، راه‌ها، مجموعه‌ها، فضاها، تأسیسات و تجهیزات شهری و ترکیبی از آنها تشکیل شده که بافت‌های فرسوده آن را می‌توان به بافت‌های دارای میراث‌های شهری، بافت‌های شهری (که فاقد میراث شهری است) و بافت‌های حاشیه‌ای یا همان سکونتگاه‌های غیررسمی و در نهایت بافت قدیم و تاریخی تقسیم کرد.
ایسنا: از منظر شهرسازی بافت قدیم چه جایگاه هویتی را در کالبد شهری داراست؟
ذوالفقاری: بافت قدیم بافتی است که گرداگرد هسته اولیه یا بافت تاریخی تنیده شده است که قبل از سال 1300 شمسی شکل گرفته و مداخله در این بافت‌ها با دیگر مناطق شهری متفاوت است، چرا که بافت قدیم تنها یک مسئله کالبدی نیست بلکه مسائل اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی را نیز در بر می‌گیرد؛ در واقع خصلت اساسی کالبدی بافت قدیم شکل‌گیری هماهنگ، مداوم، پیوسته، یک‌پارچه و عاشقانه در طول تاریخ است که در طول زمان و بر اساس تجارب گذشتگان، روند تکاملی خود را طی کرده باشد.
ایسنا: دلیل اهمیت بافت‌های قدیمی در سطح شهرهایی با سابقه تاریخی چیست؟
ذوالفقاری: شهر به مثابه اندام‌واره زنده ایست که همواره بخشی از بناهای آن در اثر عملکرد عوامل مُخل طبیعی و عوامل مُخل انسانی به مرور زمان دچار فرسودگی یا تخریب می شود بر اساس قواعد حاکم بر اندام‌واره زنده، شهر نیز با زایش و ظهور بناهای جدید گسترش می‌یابد و محلات قدیمی شهرها، نه تنها به خاطر میراث فرهنگی خود، بلکه به خاطر بافت و خصوصیات شهری (شهرسازی) که دارند، مکان‌های مهمی محسوب می‌شوند.
ایسنا: چگونه باید با اینگونه بافت‌ها برخورد کرد؟
ذوالفقاری: متأسفانه بسیاری از اینگونه بافت‌ها در خطر از دست دادن هویت و نقش سنتی خود هستند و چنانچه اقدامات اساسی در راستای تثبیت و دوام خصوصیات اینگونه بافت‌ها صورت نگیرد، فروپاشی نظام سنتی و فرهنگی مسئله‌ایی دور از ذهن نخواهد بود. موضوع اساسی دیگر در مواجهه با اینگونه بافت‌ها، توجه به احیای آنها با اصل قرار دادن نیازهای ساکنین و افرادی است که ارتباط تنگاتنگ روانی با فضا داشته و یا می‌تواند برقرار سازند. همچنین می‌توان اذعان کرد که زندگی در بافت‌های فرسوده به همان میزان که نیازمند هم احساس بودن با ساکنان است، نیازمند اعتقاد به بروز تغییراتی نو نیز در آنهاست.ایسنا: با این تعریف، دلیل اهمیت بافت سنتی و کهن شهر سنندج چیست؟
ذوالفقاری: شهر سنندج مرکز استان کردستان بوده و با قدمتی بالغ بر 400 سال هسته اولیه شکل‌گیری شهر که در برگیرنده مناطق یک و دو شهرداری می‌باشد، با وجود بافت فقیرنشین و قدیمی، به لحاظ بهسازی و نوسازی بافت قدیمی و احیای مجدد این بافت کهن و تاریخی از اهمیت خاصی برخوردار است. در بافت کهن شهری سنندج تعدادی ساختمان‌های قدیمی و جدید وجود دارند که تأثیراتی بر رونق شهری گذاشته و موجب تحریک بافت و رواج ساخت و ساز و احیای بافت شده و از محرک‌های اصلی این بافت کهن بوده اند.
ایسنا: بافت کهن مرکزی شهر سنندج شامل چه محدوده‌ای است؟
ذوالفقاری: محدوده بافت کهن شهر سنندج را شش محله به نام‌های سرتپوله، چهارباغ، میان قلعه، آغه زمان، قطارچیان و ژاندارمری را تشکیل می‌دهد و مهمترین یادگار بافت کهن سنندج بازار سرپوشیده سنتی آن است.
ایسنا: شهر سنندج به چه دلیل یا دلایلی شایان برخورد و مطالعه متمایز از لحاظ بافت کهن شهری است؟
ذوالفقاری: شهر سنندج به دلایل متعدد شایان برخورد و مطالعه متمایزی است، که مهمترین این دلایل در زیر آمده است.
محدودیت توسعه افقی شهر، رشد فزاینده جمعیت و نیاز به تأمین مسکن در حال حاضر و آینده باعث شده است تا به بازسازی فضاهای فرسوده و کهن به عنوان راه حلی میان مدت در راستای تأمین تقاضای مسکن مطرح و مدنظر باشد.
موقعیت بافت قدیم در مرکز ثقل جغرافیایی شهر و بارگذاری پتانسیل‌های گردشگری، تفریحی در آن می‌تواند با ایجاد پروژه‌های پیشگام مرتبط در بهسازی بافت مؤثر واقع شود.
شناسایی پروژه‌های پیشگام توسعه در بافت کهن شهری برای ارزیابی نقش و عملکرد آنها در بهسازی و نوسازی بافت‌های کهن شهری و شناسایی پتانسیل‌های موجود در راستای پیشنهاد پروژه‌های جدید.
و در نهایت اینکه سازماندهی و کنترل ترافیک مردم و وسائط نقلیه موتوری به مرکز شهر که بخش اعظمی از بافت فرسوده شهر سنندج را در بر گرفته است.
ایسنا: پروژه‌های پیشگام به چه پروژه‌هایی گفته می‌شود؟ نقش این پروژه‌ها در بهسازی و نوسازی بافت قدیم چیست؟
ذوالفقاری: پروژه‌های محرک و پرچم به عنوان پروژه‌هایی تأثیرگذار در بافت درون شهری و به ویژه بافت‌های مسئله‌دار شامل انواع بافت‌های فرسوده به لحاظ کالبدی- محیطی و اقتصادی- اجتماعی و محیطی در فضاهای شهری بحران‌زده است به نحوی که بتوان از نفوذ تأثیرات مثبت این پروژه‌ها در چنین فضاهایی استفاده کرد.
طراحی شهری محرک، به آن نوع طراحی و اجرای یک پروژه زیرساختی اطلاق می‌شود که هدف آن به وجود آوردن عکس العمل‌های سازنده و محرک باشد. این نوع طراحی به دو دسته "تهیه زیرساخت" که اغلب برای بخشی از شهر یا حومه و "فروش قطعات" به مردم به منظور ساختن ساختمان‌ها برای ایجاد زیرساخت در بافت شهری موجود به منظور ارتقاء کیفیت و ارزش محیط قابل تفکیک است.
ایسنا: به نظر شما پروژه‌های پیشگام در بافت کهن سنندج دارای چه نتایجی بوده و تأثیر کدامیک از آنها بیشتر بوده است؟
ذوالفقاری: با توجه به ارزیابی، تجزیه و تحلیل عناصر مختلف موجود در بافت کهن سنندج و محاسبات انجام شدە می‌توان اعلام کرد که پاساژ آشنا به عنوان یک پروژه موفق بیشترین تأثیر و جهت دهی توسعه را در بافت‌های اطراف داشته است. این پاساژ با توجه به اینکه در مرکز شهر قرار گرفته است. از جنبه موقعیت مکانی و امتیازات اقتصادی، برتری‌هایی دارد، از جمله نزدیکی به بازار و دسترسی آسان این مرکز به بازار موقعیت اقتصادی مناسب در محدوده را سبب می‌شود.
از طرف دیگر حمام عبدالخلاق کمترین تأثیر را در توسعه دهی بافت اطراف خود دارا بوده است. این عنصر از جنبه های زیباشناختی با توجه به عوامل و عناصری از جمله دید و منظر، نمادها، منظرسازی و تناسبات بصری و در واقع جنبه های ظاهری و زیبایی کیفیت مطلوبی را دارا نمی باشد. همچنین از نظر دید و منظر ظاهری در محیط، ظاهری آشفته قابل مشاهده است، در یک کلام می توان گفت عملکرد اقتصادی عناصر بیشترین تاثیر را بربافت اطراف داشته است.
ایسنا: چه باید کرد؟
ذوالفقاری : در هسته مرکزی شهر سنندج با انواع مشکلات و مسائل کالبدی مواجه هستیم که تغییر کاربری از مسکونی به تجاری و اداری نمادی از آن محسوب می شود که مهمترین شاخص آن کاهش سرانه مسکونی حاکی از برون داد یا مهاجرت جمعیت ساکن آن است، بر این اساس با استفاده از ابزارهای استراتژیک و آنالیزِ یافته های مطالعات فرصت ها و نقاط قوت در مقابل تهدیدها و نقاط ضعف، جهت تحلیل عوامل بررسی شده و دستیابی به راهکارها، حداکثر بهره گرفته شود و با کاستی از ضعف‌ها به عنوان راهبرد توسعه و پیشرفت در تدوین چشم انداز توسعه شهر سنندج با توجه به اینکه محدوده مرکزی سنندج قطب گردشگری شهر سنندج است، با تکیه بر پتانسیل‌های تاریخی و عملکرد آنها به عنوان قطب گردشگری شهر وارد عمل شد.
گفتگو از جمیله معظمی خبرنگار ایسنا
انتهای پیام
منبع: ایسنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۵۴۶۶۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
میدان ۱۲ فرودین، نماد ناکارآمدی مدیریت شهری در سنندج + گزارش پیگیری
ساخت این میدان سال گذشته به دلیل طراحی نامناسب و شکایت شهروندان در پی سوانح فراوان، متوقف شد.
به گزارش باشگاه خبرنگاران مرکز کردستان، بار ترافیکی بزرگترین ناحیه منفصل شهری غرب کشور یعنی "نایسر" و شهرک‌های صنعتی یک، دو و سه شهر سنندج بر روی این ناحیه قرار گرفته و در زمان عبور خودرو‌های سنگین و اتوبوس ها، به دلیل طراحی نامناسب، احتمال وقوع تصادف وجود دارد.
مدت‌ها است که مدیران عمرانی و شهرداری سنندج قول بازطراحی و تخریب میدان موجود را می‌دهند، وعده‌ای که عملی نشده است.
مردم خواهان رفع این نقطه حادثه خیز و ساخت میدانی استاندارد هستند.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی باشگاه خبرنگاران جوان کردستان سنندج
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت