به نقل از «الف»

اذعان رسانه آمریکایی: همه جهانیان به جز آمریکا ایران را دوست دارند

تاریخ انتشار: ۲۵ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۵۷۲۹۷

به گزارش ایرنا، آژانس بین المللی انرژی اتمی بار دیگر پایبندی ایران به توافق هسته ای را تایید کرد و بی اساس بودن ادعاهای مقام های دولت آمریکا علیه ایران را نشان داد. هنوز مشخص نیست که کنگره پس از تاییدنشدن برجام از سوی دونالد ترامپ، چه تصمیمی را می گیرد اما نباید از هر تصمیم دولتمردان یا قانونگذاران آمریکا شگفت زده شد .

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رویکرد خصمانه دولت ایالات متحده برای همگان آشکار شده است و حتی یکی از رسانه های تندروی آمریکا نیز به آن اذعان می کند. تارنمای روزنامه «هافینگتون پست» به دشمنی های کاخ سفید با ایران پرداخت و گزارشی را با عنوان «جهان به ایران علاقه مند است به جز ایالات متحده» منتشر کرد.
نکته جالب از نگاه این گزارش در بررسی تعامل بین المللی بازارهای مالی و تجاری ایران آن است که همه کشورها در ایران مشارکت دارند غیر از آمریکا. تجار و نگاه های گوناگون از هند، اندونزی، آلمان، بریتانیا، بلژیک در کنار موسسه هایی از ترکیه و کره جنوبی و دیگر کشورهای آسیایی و اروپایی به دنبال فعالیت در ایران هستند تا توانایی های خود را عرضه کنند اما از آمریکایی ها خبری نیست.

**اروپا در مقابل کاخ سفید
تحلیل های رسانه ای حاکی از آن است اگر سیاستگذاران آمریکا تصمیم بگیرند تحریم ها علیه ایران را بازگردانند با همپیمانان خود به ویژه در اروپا به مشکلات جدی برخورد خواهند کرد. روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» اعلام کرد که مقام های ارشد اتحادیه اروپا در مخالفتی آشکار با رویکرد دولت ایالات متحده اعلام کرده اند این اتحادیه هیچ برنامه ای برای مذاکره در خصوص تحریم های جدید علیه ایران ندارد. دولت آمریکا به دنبال بازبینی در خط مشی های خود در مقابل ایران است و در هفته های اخیر به متحدان خود اصرار می کند تا هزینه های ایران در زمینه برنامه موشک بالستیک و سیاست خارجی را بالا ببرند.

این روزنامه افزود: اروپا درخواست کاخ سفید برای افزایش فشار بر ایران را رد کرده است. تارنمای شبکه رسانه ایEuropean Leadership Network هم در گزارشی نوشت حمایت از توافق هسته ای با ایران، اتحادیه اروپا و روسیه را به هم نزدیک تر ساخته و در مقابل آمریکا قرار داده است. این گزارش نوشت: فهرست افرادی که در اروپا و آمریکا از توافق هسته ای حمایت کرده اند بسیار زیاد است. حتی برخی اعضای ارشد دولت ترامپ هم می گویند ترجیح می دهند تا برجام حفظ شود.

چندی قبل رئیس جمهوری آمریکا برجام را تایید نکرد جالب این است که این تصمیم بدون اتهام نقض برجام گرفته شده و آژانس هم اجرای کامل توافق را از سوی ایران اعلام کرده است. ترامپ مجموعه ای از استدلال ها را در کنار خط مشی های ایران در سوریه، لبنان، افغانستان و منطقه خلیج فارس به عنوان دلیل اقدام خود بیان کرد.

براساس این تحلیل برای اعضای اتحادیه اروپا - که از سال 2003 به دنبال حل دیپلماتیک موضوع فعالیت های هسته ای ایران بودند و نقش مهمی را در توافق سال 2015 ایفا کردند- تمایل آمریکا برای تقابل مستقیم با ایران به عنوان یک راهبرد اشتباه ارزیابی می شود. در این صورت اروپا هم ایران را به عنوان مانعی برای صلح در خاورمیانه نخواهند دید. از نگاه اروپایی ها ممکن است کاخ سفید برای شروع بحران برنامه ریزی کرده باشد اما برای پیامدهای آن هیچ برنامه ای ندارد.

برخی اعتقاد دارند واشنگتن امیدوار است تحریم های کاخ سفید، اروپا را به ایالات متحده نزدیک کرده و اتحاد فراآتلانتیکی حفظ شود اما این بار تحریم های مورد نظر آمریکا، بسیاری از اصول اروپایی ها را نقض می کند به ویژه اینکه آن ها باید معامله هایی را که انجام داده اند به سرانجام رسانده و ادامه دهند. این امر در پیام مقام های ارشد اروپایی بازتاب داشته است. آن ها به صراحت اعلام کرده اند از کار انداختن توافق هسته ای با ایران را «غیرمسئولانه» می دانند.

** اروپا در مقابل تحریم های فراسرزمینی آمریکا
با وجود اظهارات ترامپ، براساس آخرین گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی که دو روز قبل منتشر شد ایران به توافق برجام پایبند بوده است. مقامات تایید می کنند که نقضی صورت نگرفته و همین امر موجب ادامه تنش میان آمریکا و متحدان می شود. تارنمای نشریه «اینترسپ» (Intercept) در گزارشی نوشت حملات ترامپ به توافق هسته ای با ایران، در حال دور کردن متحدان از ایالات متحده است. اگرچه به نظر بسیاری از مقام های آمریکایی، دولت های خارجی و حتی بازرسان بین المللی، برجام در حال انجام وظیفه است اما ترامپ به هیچ عنوان دشمنی خود را با ایران و این توافق پنهان نمی کند.

این گزارش ضمن ابراز تردید در زمینه راه های قانونی برای خروج آمریکا از توافق تاکید دارد: نابود کردن برجام به وسیله ترامپ ضربه مهلک دیگری به روابط میان آمریکا و متحدان اروپایی آن است. در ماه های اخیر دولت ترامپ با خروج از پیمان اقلیمی پاریس و تردید آفرینی در مورد تضمین های امنیتی ناتو موجبات ناراحتی اروپایی ها را پدید آورد. خروج از توافقی که اروپایی ها چند سال برای آن تلاش کردند می تواند بسیار چالش برانگیز باشد.

اعمال تحریم های فراسرزمینی و محدودکردن تعاملات مالی ایران در جهان نیز موجب انزوای کاخ سفید می شود زیرا در شرایطی این عمل انجام می شود که ایران از هر نظر توافق را اجرا می کند.در صورتی که این امر رخ بدهد اروپا ترجیح می دهد تا تجارت ملی خود را از تیررس تحریم های فراسرزمینی آمریکا دور سازد و با این کار منافع اقتصادی خود با ایران را حفظ کند. گزارش می افزاید: گفت وگوهای اروپا با ایران در زمینه تثبیت و تسهیل امور مالی بین المللی در چند ماه گذشته بیشتر شد. حتی چندی قبل در زوریخ ، تجار و مقام های مالی اتحادیه اروپا از تصمیم خود برای برداشتن گام های بیشتر در جهت تحکیم تجارت با ایران خبر دادند.

گزارش هافینگتون پست نیز در این زمینه نوشت: به تازگی آلمانی ها و به ویژه بنگاه های ایالت باواریا از بانک های ایرانی دعوت کرده اند تا شعبه های خود را در مونیخ باز کنند. چهار بانک ایرانی هم مجوزهای لازم برای تاسیس را دریافت کردند. «بانک اروپایی ایران» در هامبورگ نیز در حال تکمیل حضور بانک های ایرانی در قلب اروپا است.

این روزنامه در بخشی از گزارش خود که به موضوع معامله با طریق یورو پرداخت نوشت: تجارت با ایران و موسسه های مالی آن به علت تحریم های آمریکا، به طور عمده با یورو انجام خواهد شد. کنار گذاشتن دلار از مبادلات بین المللی در دستور کار ایران و بسیاری کشورها قرار دارد؛ یورو به عنوان مهمترین گزینه برای پرداخت های بین المللی مطرح است که می تواند امنیت سرمایه گذاری را هم به همراه داشته باشد.

در همین راستا، اروپا از ورود بانک های ایالات متحده در معامله با ایران و موسسه های مالی آن جلوگیری می کند. به نوشته این نشریه آمریکایی خود تحریمی بنگاه های این کشور هزینه های بسیار زیادی را بر آن ها تحمیل می کند. برخی بازیگران عمده در عرصه امور مالی بین المللی هم به صورت داوطلبانه خود را از تجارت با ایران محروم کرده اند تا رفتار آن ها خوشایند رئیس جمهوری آمریکا باشد. هند و امارات متحده عربی تصمیم گرفته اند تا در راستای خواسته آمریکا به تجارت بپردازد. با این وجود هند در چابهار سرمایه گذاری عظیمی را برای دسترسی به افغانستان از طریق ایران انجام داده است.

به نوشته هافینگتون پست دونالد ترامپ گرچه توافق هسته ای با ایران را به کنگره فرستاده است اما هنوز دیدگاه مشخصی در مورد توافق هسته ای با ایران وجود ندارد. منافع تجاری زیادی که در معامله ایران با بوئینگ، نقض توافق هسته ای برجام را برای کنگره سخت می کند.

منبع: الف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۵۷۲۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟

نشانه‌هایی وجود دارد که تماس‌های مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هسته‌ای نیز در جریان است.

به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هسته‌ای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.

بازنگری در دکترین هسته‌ای

به نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنش‌ها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هسته‌ای پیش خواهد کرد.

در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حق‌طلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هسته‌ای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هسته‌ای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هسته‌ای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلام‌شده توسط کشور، ممکن و قابل‌تصور است».

هم‌زمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماس‌های آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هسته‌ای نیز ادامه داده است.

بن‌بست مذاکرات و توافق موقت

آخرین دور مذاکرات رسمی هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.

مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالی

ایران خواستار پایان‌دادن به اختلافات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریم‌های آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.

در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می‌۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی‌آمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکه‌شده‌اش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی فرستاد که تحریم‌های نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.

هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مک‌گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.

جنگ‌هایی که سد مذاکرات شدند

همچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.

جنگ اوکراین

با افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیک‌تر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.

با این حال، روابط اقتصادی نزدیک‌تر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثی‌ها در دریای دیدار کردند.

در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنش‌ها میان آمریکا و گروه‌های مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنی‌سازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را می‌توان با روز اندازه‌گیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.

گزینه‌های غرب

هنوز هم برنامه‌هایی روی میز وجود دارد که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانی‌ها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گام‌به‌گام» مشابه توافق می‌۲۰۲۳ ارائه کرده‌اند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان راهی برای جبران محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران است.

همچنین گزارش‌هایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هسته‌ای به گوش می‌رسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقه‌ای در میانجیگری هسته‌ای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتش‌بس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.

اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی می‌شود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه می‌توانند در صورت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هسته‌ای، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.

سؤالی که مطرح می‌شود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریم‌های نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریم‌های جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران می‌تواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.

با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریم‌ها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.

ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرم‌های خارج از موضوع هسته‌ای استفاده کند.

جنگ غزه همچنین هم محدودیت‌ها و هم فرصت‌های ایران و گروه‌های مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیق‌تری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، می‌تواند برای استفاده در مذاکرات هسته‌ای آتی اهرم فشار به دست آورد.

بهترین راه پیش رو می‌تواند ادامه تعهدات تک‌ماده‌ای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خط‌قرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هسته‌ای و منطقه‌ای را رعایت کند. با درس‌گرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راه‌حلی متوازن برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای بر اساس فرآیندی گام‌به‌گام امکان‌پذیر است.