جای خالی کتاب در تلویزیون
تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۷۳۱۳۹
تا به حال چند نفر از ما از طریق برنامههای تلویزیونی به کتاب خواندن ترغیب شدهایم؟ کدام برنامه این ایده را در ذهنمان ایجاد کرده است که به سراغ آثار فلان شاعر و نویسنده برویم؟
خبرگزاری ایسنا: تا به حال چند نفر از ما از طریق برنامههای تلویزیونی به کتاب خواندن ترغیب شدهایم؟ کدام برنامه این ایده را در ذهنمان ایجاد کرده است که به سراغ آثار فلان شاعر و نویسنده برویم؟اینها از جمله سوالاتی است که طی سالها به ذهن بسیاری از ما رسیده است و حتی شاید روزی از جمله انتظارات طبیعی ما از رسانهای بود که امروز از آن با عنوان «ملی» یاد میشود.
بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
هفته کتاب بیش از هر موضوع دیگری سرانه پایین مطالعه در کشور و ضعیف شدن صنعت نشر را یادآور میشود؛ فرهنگی که انتظار میرود به کمک رسانهها و به ویژه صداوسیما در جامعه نهادینه شود.
به مناسبت هفته کتاب به سراغ تعدادی از فعالان و برنامهسازان حوزه کتاب، شعر و ادبیات در تلویزیون رفتهایم و در گفتوگو با آنها وضعیت تولید برنامههای ادبی در سیما و جایگاه شعر و ادب در برنامههای تلویزیونی به بحث گذاشتیم.
وضعیت شعر از وضعیت کتابخوانی در رسانه ملی بدتر است
کوروش انصاری که پیشتر تهیهکنندگی برنامه «نقد شعر» در شبکه چهار سیما را بر عهده داشت، با بیان اینکه «کمبود سرانهی مطالعه و کتابخوانی را نمیتوان فقط بر عهده صداوسیما گذاشت»، اظهار کرد: به هر حال رسانه ملی بخشی از تبلیغات را بر عهده دارد و نمیتوان همه انتظار را از این سازمان داشت. اما به طور کلی اگر میخواهیم به کتاب و فرهنگ کتابخوانی در کشورمان اهمیت بدهیم باید برنامهریزی درست در این زمینه داشته باشیم. اینکه فقط در برنامهها بگوییم کتاب بخوانیم و کتاب خواندن خوب است کافی نیست. تاکنون چند برنامه ساخته شده که در آن گفته شود کتابخوانی استرس را از ما دور میکند؟ وقتی کتاب میخوانیم ذهنمان خلاق و فرهنگ واژگانمان غنیتر میشود. چقدر در سریالها و فیلمهای ما افرادی نشان داده میشوند که اهل کتاب خواندن هستند؟
او با بیان اینکه «متاسفانه به مزایای کتابخوانی کم توجه میشود»، ادامه داد: روح ادبیات و کتاب در جامعه ما کمرنگ است و در این شرایط شبکههای اجتماعی هم مزید بر علت هستند. چراکه در جامعه ما خواندن مطالب کوتاه در شبکههای اجتماعی باعث میشود تا دیگر افراد به کتابخوانی روی نیاورند. این در حالی است که در کشورهایی که خودشان تولید و استفادهکننده تلفنها و دستگاههای هوشمند هستند، سرانه مطالعه بیشتر از کشور ماست. جالب است که حداقل تیراژ کتاب در ژاپن ۱۵ هزار نسخه است و ما در بهترین حالت برای انتشار سه هزار تیراژ داریم؛ بنابراین مشکل اصلی ماهیت این شبکهها نیست، بلکه ایراد به موضوعات دیگری همچون سانسور برخی کتابها و عدم نهادینه کردن فرهنگ کتابخوانی برمیگردد.
این تهیهکننده بدبینی مردم به کتابها را از دیگر دلایل پایین بودن فرهنگ کتابخوانی در کشور برشمرد و گفت: این بدبینی از اینجا ناشی میشود که عدهای مافیای کتاب، آثار افست در تعداد محدود چاپ میکنند تا صرفاً از مزایای دولتی برخوردار شوند. همه این موارد جمع میشود و ما در نهایت میبینیم که سرانه کتابخوانی در کشور ما کم است. مدیران صداوسیما، تهیهکنندگان و همه باید همت کنیم و دست به دست هم دهیم تا تفکر کتابخوانی در جامعه نهادینه شود. کتابخوانی نیاز به فرهنگسازی ندارد، بلکه نیاز به نهادینه شدن دارد.
انصاری با بیان اینکه «وضعیت شعر از وضعیت کتابخوانی در رسانه ملی بدتر است»، خاطرنشان کرد: خیلی از مدیران تلویزیونی اصلاً علاقهای به شعر ندارند و اگر مقام معظم رهبری علاقهمندی خودشان به شعر را اعلام نمیکردند مطمئنم که حتی در خیلی از شبکهها اصلاً به مقوله شعر نگاهی نمیشد. همچنین باید به این نکته توجه کرد که حافظ، سعدی، مولانا و ... جایگاه ارزشمند خودشان را دارند، اما متاسفانه برخی از برنامهها شعر را تنها در آنها خلاصه میکنند؛ در صورتی که ما شاعران معاصر و قدیمی بسیاری داریم که باید به آنها نیز پرداخته شود.
هیچگاه برای تولید برنامههای ادبی مشکلی نداشتم
اسماعیل آذر، مجری برنامه «مشاعره» نیز درباره جایگاه شعر و ادب در برنامههای تلویزیونی اظهار کرد: طبعاً ادبیات ما با فرهنگ ایرانی و دین ما پیوندی عمیق دارد؛ به گونهای که بیشترین برداشتهای شخصیتهایی مثل سنایی، مولوی، حافظ و... در سرودن شعرهایشان از قرآن بوده است. این نشان میدهد که ادبیات ما متضمن فرهنگ دینی ماست. این موضوع را به عنوان مقدمهای گفتم که هر چقدر در این زمینه اهتمام شود جا دارد که غلظت و مساحت آن بیشتر شود. اما اینکه صداوسیما چقدر به این موضوع میرسد تا آنجا که بنده در جریانم هر برنامهای که با موضوع ادبیات و شعر به سازمان پیشنهاد شود، در صورتی که از لحاظ کیفی و فنی استانداردهای لازم را داشته باشد با استقبال مواجه میشود. اینکه این باور وجود دارد برنامههای ادبی کمتر از آنچه که انتظار میرود در صداوسیما تولید میشوند شاید به خاطر کمکاری استادان این رشته و تهیهکنندگان است.
او اضافه کرد: سالهاست که در حوزههای مختلف ادبیات با صداوسیما همکاری دارم و همیشه با تسهیلات خوبی در این راه همراه شدم و هیچگاه برای تولید برنامههای ادبی مشکلی نداشتم و طبیعتاً این نشان میدهد که دیگران هم مشکلی نداشتهاند. بلکه مشکل اصلی اینجاست که برخی از تهیهکنندگان و کارشناسان ما به اینگونه برنامهها اقبال نشان نمیدهند؛ بنابراین راهحل تولید برنامههای ادبی بیشتر این است که طرحهای بیشتری به سازمان ارائه شود.
مجری سری برنامههای «مشاعره» با بیان اینکه «زبان فارسی ارزش هویتی برای ما ایرانیان دارد»، یادآور شد: به همین خاطر افراد زیادی که در رأس آنها مقام معظم رهبری قرار دارد، بر ساخت برنامههای ادبی تاکید کردهاند که باید به این موضوع اهمیت داده شود.
برخی از برنامههای ادبی صرفاً شوی تلویزیونی هستند
همچنین عمران عبدالهی که این روز برنامه «چارکتاب» را از شبکه چهار سیما راهی آنتن میکند، درباره شرایط تولید برنامههای ادبی در تلویزیون اظهار کرد: به طور کلی میتوان گفت که از برنامههای ادبی چندان استقبال نمیشود. در حال حاضر برنامه «چارکتاب» از لحاظ اسپانسر با اقبال مواجه نمیشود. این در حالی است که اگر موضوع برنامه به غیر از کتاب و ادبیات باشد، اسپانسر راحتتر جذب آن میشود. الان برنامه «چارکتاب» به قول معروف از جیب ساخته میشود و سود آنچنانی ندارد، ولی، چون موضوع آن کتاب است و خودمان دوست داریم، تولید آن را ادامه میدهیم. ولی متاسفانه بدلیل مشکلات مالی نمیتوانیم آنطور که میخواهیم کار را تولید کنیم.
او با بیان اینکه «متاسفانه در کشوری که به کتاب اهمیت داده نمیشود، فرهنگ، پیشرفت، صنعت و ... آن نیز با مشکل مواجه است»، گفت: در این شرایط برخی از برنامههای تلویزیونی که در حوزه کتاب تولید میشوند صرفا شوی تلویزیونی هستند و آنچنان که باید به فرهنگ کتابخوانی نمیپردازند.
این تهیهکننده اضافه کرد: در برنامههایی که در حوزه کتاب و ادبیات تولید میشود باید مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد بررسی و به پرسشهایی همچون چرایی پایین آمدن سرانه مطالعه کتابخوانی در کشورمان نسبت به ۳۰ سال گذشته پاسخ داده شود. در سالهای گذشته که بسیاری از علوم هنوز شناخته نشده بودند و کتابها در موضوعات مختلفی منتشر نمیشدند، سرانه مطالعه نسبت به امروز بالاتر بود. این موضوعات به بحثهای کارشناسی شده نیاز دارد و صداوسیما باید نسبت به تولید برنامههایی در این زمینهها اهتمام بورزد. برنامهای که پیشتر درباره سینما و مشکلات آن در تلویزیون ساخته شده بود باعث شد تا برخی از مشکلات سینما کم شود و امروز شاهدیم که سینمای ما با استقبال بیشتری از سوی مردم مواجه شده است. این در حالی است که به عناوین مختلفی به موضوع کتاب و کتابخوانی اهمیت داده نمیشود و این موضوع نیاز به ریشهیابی دارد.
عبداللهی یکی از دلایل پایین بودن سرانه مطالعه در کشور را استفاده زیاد از شبکههای اجتماعی دانست و افزود: مطالب کوتاهی که در شبکههای اجتماعی درباره موضوعات مختلفی منتشر میشود نشان از باسواد شدن افراد ندارد. این مطالب اغلب دارای منافع معتبر نیستند و خواندن آنها اصلا به معنی افزایش سرانه مطالعه در کشور نیست. این در حالی است که وقتی مردم کتابی را مطالعه میکنند علاوه بر اینکه به معلومات خودشان اضافه میشود به صنعت نشر نیز کمک کردهاند. زمانی هم که صنعت نشر کتاب در کشور قوی شود به این معنی است که سرانه مطالعه و کتابخوانی در آن کشور افزایش یافته و طبعا استفاده از گوشیهای همراه نیز کاهش پیدا میکند.
منبع: فردا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۷۳۱۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تلویزیون «جامجم» را تعطیل کرد؟
«جامجم» مدتی است روی آنتن نمیرود؛ در حالیکه بسیاری از جمله رئیس صدا و سیما اعتقاد داشتند وجود برنامه منتقدانهای نسبت به خود رسانه ملّی لازم است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، برنامه تلویزیونی «جامجم» در 24 قسمت روی آنتن رفت. دوشنبه شبهایی که در شبکه یک منتظرِ مناظره و میزگردی جنجالی بر سر موضوعات مختلف بودیم. تا جایی که برخی از این موضوعات به گفتوگو با مدیران تلویزیون کشیده میشد.
از ماجرای نطقکشی و دستمزدهای عجیب و غریب تا نقد سریالهای ضعیف و کمکیفیت که مورد نقد بسیاری قرار گرفت. نظرسنجیهایی که از یلدای پرهیاهو میگفتند و سلبریتیهایی که باید به چه صورت مدیریت شوند. همچنین خیلی از بحثهای دیگر که به تعبیرِ بسیاری، نقدهای سازندهای که جایِ خالی چنین بحث و اظهارنظرهایی مدتها در تلویزیون خالی بود.
در حالی که از مدیر شبکه نسیم تا رئیس سیمافیلم و مدیران شبکههای چهار و کودک و نمایندهای از معاونت سیاسی صداوسیما و خیلیهای دیگر به جامجم آمدند از آن طرف هم پای تهیهکنندگان، بازیگران و کارگردانانی همچون حامد عنقا، ایرج محمدی، مهدی فرجی و سیدجواد هاشمی هم به این برنامه باز شد.
از سلبریتیها شروع کرد به حوزه کودک و نوجوان، مواجهه صداوسیما با بحرانها، سریالسازی و موضوعات روزی همچون ویژههای تلویزیون خصوصاً در یلدا پرداخت.
اما زمزمههایی به گوش میرسید که انتقادات صریح و فضای تند و تیزِ مناظرات و گفتوگوهای این برنامه تلویزیونی به مذاقِ برخی از مدیران در صداوسیما خوش نمیآید. شاید از این جهت باشد که ماه رمضان و عید نوروز بهانهای شد تا از «جامجم» فعلی موقتاً خداحافظی شود.
اینکه میگوییم موقت، چون برخی از برنامهها در مقاطعی از تلویزیون کنار گذاشته شدند و با گروه و فضایی متفاوتتر برگشتهاند. پیگیری خبرنگار تسنیم نشان میدهد پای برخی از مدیران برای جلوگیری از ساختِ «جامجم» با این فضای انتقادی تند و تیز و صریح که مورد استقبال بسیاری از هنرمندان و جامعه فرهنگ و هنر و حتی خود پیمان جبلی رئیس صداوسیما بود که از آن به عنوان نقدی سازنده یاد میکرد در میان است.
نگاهی به هیاهوی جدید درباره سریال «پایتخت»باید دید «جامجم» با همین شکل و شمایل و گروه سازنده به آنتن تلویزیون برمیگردد با گروهی دیگر و متفاوتتر این اتفاق خواهد افتاد؟ اما هرچه هست تلویزیون در روزهایی که موضوع نظرسنجی و بحث مخاطب، سریالسازی درست و اصولی، ساخت آثار نمایشی با استفاده از تکنولوژیهای نوین، تبلیغات در نمایشخانگی و بسیاری از موارد دیگر مطرح است جای چنین برنامهای خالی است که میتوانست با نقدهای کارشناسانش، نقشه راه بهتری را برای سیاستگذاری و مدیریت در تلویزیون ترسیم کند.
همانگونه که پیمان جبلی رئیس صداوسیما درباره این برنامه تلویزیونی گفته بود: یکی از موضوعاتی که در این میان مغفول مانده بود خود رسانه ملّی است که محل نقد بسیاری است و موافقان و مخالفان درباره موضوعات مختلف مرتبط با مأموریتهای رسانه ملی وجود دارد. بنده از روز اول دغدغهام این بود در همان ماههای اول وعده دادم برنامهای در این خصوص روی آنتن خواهیم برد. آمادهسازی این برنامه متأسفانه طول کشید من خودم از همکاران خودم گلایه کردم دیر شروع شد، مراحل پختگی خودشان را طی میکند و انشاءالله با قدرت به کار خودش ادامه خواهد داد.
انتهای پیام/