آیا پایان داعش به «تغییر جهان» ختم خواهد شد؟
تاریخ انتشار: ۴ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۸۰۱۳۹۴
شکست داعش برای تسلط بر منطقه با حضور محوری ایران چه معنایی دارد و چه تاثیراتی بر معادلات سیاسی کلان در جهان میتواند داشته باشد؟ حمیدرضا مقدمفر کارشناس مسائل سیاسی به این موضوع پرداخته است.
به گزارش مشرق، حمیدرضا مقدمفر کارشناس مسائل راهبردی و مشاور فرهنگی و رسانهای فرمانده کل سپاه در یادداشتی به بررسی پیامدها و اهمیت شکست پروژه داعش پرداخته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
1- آرنولد توینبی دانشمند و محقق انگلیسی سالها پیش(1945 میلیادی) بخش مهمی از عمر خود را به بررسی تاریخ تمدنهای بشری از ابتدا تاکنون اختصاص داده و نتیجه تحقیقاتش را در 12 جلد منتشر کرده است. او به 15 تمدن بزرگ بشری در طول تاریخ اشاره و اوج و حضیض آنها را بررسی کرده، معتقد است که اولاً: مهمترین عامل برای شکلگیری یک تمدن بشری، نه صرفاً «نیروی مادی» بلکه یک «قدرت معنوی» و به عبارت بهتر پتانسیل و ظرفیتهای معنوی آن تمدن است و ثانیاً: بسیاری از تمدنهای بشری امروز فسیل شدهاند اما آنچه در کنار «تمدن غربی»، زنده مانده و قابلیت و استعداد کامل برای شکوفایی مجدد را دارد «تمدن اسلامی» است.
2- آمریکا که سالها در کنار شوروی دو قطب بزرگ قدرت در جهان را تشکیل میدادند، بعد از جنگ سرد و فروپاشی شوروری خود را یگانه ابرقدرت جهان میدید؛ ابرقدرتی که غیر از توانمندی مادی، از قدرت هژمونیک نیز برخوردار است. برای وضوح بیشتر مطلب، مفهوم «ابرقدرت» در ادبیات سیاسی به معنای قدرتی است که توان تغییر معادلات و مناسبات در دنیا به سود خود را داشته باشد. اگر سلطه چنین ابرقدرتی با رضایت معنوی بخش مهمی از سلطهپذیران همراه باشد، مفهوم «هژمون» نیز قابل اطلاق بر آن خواهد بود.
بخشی از تحلیلگران غربی و بویژه صاحبنظران مرتبط با حاکمان ایالات متحده در این دوران، آمریکا را قدرت بلامنازع آن روز و حتی آینده تاریخ توصیف میکردند تا آنجا که فرانسیس فوکویاما در نظریه «پایان تاریخ» خود نظم لیبرال دموکراسی حاکم بر دنیا(به رهبری آمریکا) را «نظم بیبدیل» در دنیا خواند که همه باید در برابر آن تسلیم شوند!
با پیروزی انقلاب اسلامی، موقعیت ابرقدرتی آمریکا و همچنین هژمونی آن با چالش جدی روبرو شد؛ ایالات متحده به واسطه حضور ایران و گروههای متحدش در منطقه از یک سو توان تعیین معادلات به سود خود را تا حد بسیار زیادی از دست داد و موقعیت ابرقدرتی خود را در مخاطره دید. پیروزی انقلاب اسلامی، در شرایطی که آمریکا بیشترین تلاش را برای عدم حدوث آن به کار گرفت، اولین و مهمترین شکست ایالات متحده در تعیین معادلات به سود خود است؛ پس از آن نیز شکست در جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ایران، پیروزیهای تاریخی و پیدرپی حزبالله لبنان علیه رژیم صهیونیستی و همچنین شکست سنگین این رژیم تحت الحمایه آمریکا در برتری بر یک گروه کوچک در باریکه غزه، شکست در رسیدن به اهداف خود در افغانستان و عراق و نمونههای بسیار دیگر و از جمله اتفاق سرنوشتساز مورد بحث این متن یعنی ناکامی در تغییر جغرافیای منطقه از طریق تاسیس و حمایت از گروه تروریستی داعش، مواردی است که نشان میدهد آمریکا از موقعیت ابرقدرت بلامنازع در دنیا به قدرتی در کنار سایر قدرتها، تنزل یافته است.
تاثیرات عمیق انقلاب اسلامی بر دنیای پیرامون است که موجب شد علاوه بر تغییر نظریات افراد مهمی همچون پیتربرگر در حوزه جامعه شناسی دین، اندیشمندانی چون هابرماس نیز بر موج توجه به مذهب در دنیا اشاره کنند.
روند رو به تغییر نظم حاکم بر جهان با اذعان شخصیتهای صاحبنظر مطرح در آمریکا هم همراه است. در یکی از مهمترین نمونهها ریچارد هاس، رئیس شورای روابط خارجی آمریکا، در گفتگویی صراحتاً تاکید میکند که وضعیت جهان طی سالهای آینده به گونه ای تغییر خواهد کرد که آمریکا دیگر در آن از موقعیت برتر برخوردار نیست.
ظهور و تداوم و تقویت جمهوری اسلامی به دلیل مقابله موثر با لیبرال دموکراسی، موقعیت هژمونیک آمریکا را نیز جابجا کرده است. پیش از وقوع انقلاب اسلامی آینده جهان توام با «موج محتوم» سکولاریزاسیون تصور میشد. پیتربرگر از جامعه شناسان برجسته دین یکی از مهمترین نظریهپردازان مدعی این مسئله بود. عمق اعتقاد و اعتماد او به تئوریاش به نحوی است که در خاطرهای که خود روایت کرده میگوید: "در سال 1969 در کنار برگزاری کنفرانسی برای بی ایمانان در رم، در یک مهمانی یکی از سیاستمداران برجسته دمکرات مسیحی در حالی که بسیار متعجب بود، عالیجنابی از دبیرخانه کنفرانس را مورد خطاب قرار داد و پرسید: این کنفرانس اصولا دربارهء چه بود؟ پاسخ شنید سکولاریزاسیون؛ او پرسید: سکولاریزیسیون چیست؟ عالی جناب نیز شجاعانه برخاست و خلاصه ای نسبتا کافی و رسا از ماهیت سکولاریزاسیون ارائه داد. پیرمرد بدعنق حزب دمکرات مسیحی به دقت گوش داد سپس دستش را بلند کرد و با لحنی قاطع گفت: ما به آن اجازه ورود نخواهیم داد. در آن زمان این حرف مرا به خنده واداشت. چند هفته بعد به دعوت ایوان الیچ به مکزیک رفتم، سفری که بر تمرکز من بر روی جهان سوم بسیار تاثیرگذار بود، این داستان را برای ایلیچ تعریف کردم او هم خندید ولی به اندازه من آن را خنده دار نمیدانست."
اما او بعدها تحت تاثیر رواج جریانهای مذهبی تئوری خود را تغییر میدهد:"جهان امروز به دین توجه دارد وتنها گروه قلیلی از جامعه شناسان دین تلاش کرده اند تا نظریه قدیمی سکولاریسم را با آنچه که من آن را تز «آخرین خاکریز» نام نهاده ام ، نجات دهند."
به اعتقاد نگارنده، تاثیرات عمیق انقلاب اسلامی بر دنیای پیرامون است که موجب شد علاوه بر تغییر نظریات افراد مهمی همچون پیتربرگر در حوزه جامعه شناسی دین، اندیشمندانی چون هابرماس نیز بر موج توجه به مذهب در دنیا اشاره کنند. او در مقالهای با عنوان مذهب در عرصه عمومی تاکید میکند که "بعید است متوجه این حقیقت نشده باشیم که سنت های مذهبی و اجتماعات دینی از اهمیت تازه ای که تاکنون بی سابقه بوده، برخوردار شده اند."1
آمریکا و همپیمانان غربیاش برای مقابله با هژمونی و حرکت فزاینده اقبال به اسلام در جهان، پدیدهای مصنوعی با همین عنوان به نام داعش را خلق کردند تا از طریق معرفی آن به عنوان اسلام واقعی، نگاهها و توجهات به سمت اسلام در دنیا بالعکس شده و اسلامهراسی(Islamophobia) در جهان تقویت شود.
از آنچه اشاره شد روشن میشود که که نظم سابق حاکم بر جهان به رهبری آمریکا در حال تغییر و به تعبیر رهبر انقلاب، جهان در حال عبور از یک پیچ تاریخی سرنوشت ساز است. چه آنکه آمریکا هم جایگاه ابرقدرتی خود را در حال از دست رفتن میبیند و نیز لیبرال دموکراسی به عنوان حافظ هژمونی آمریکا موقعیت متزلزلی یافته است. اما علیرغم حضور قدرتهای بالقوهای همانند چین و روسیه در جهان، تمدن غربی به رهبری آمریکا از ناحیه آنها احساس تهدید نمیکند چرا که در بدترین حالت متصور، این کشورها به جایگاه قدرت مادی هم طراز و شاید برتر از آمریکا طی دهها سال آینده تبدیل شوند اما به هر حال امکان و پتانسیل تمدنسازی را نخواهند داشت. مهمترین دلیل در این زمینه مسئلهای است که در بند اول به آن اشاره شد؛ آنچنان که بررسی تاریخچه تمدنهای بزرگ نیز نشان میدهد، شکلگیری یک تمدن، بیش از نیاز به قدرت مادی، محتاج پتانسیل معنوی است و چین و روسیه از این فاکتور بیبهرهاند. چندی پیش هم کلیپی از جوزف نای مبدع مفهوم «قدرت نرم» در شبکههای اجتماعی دست به دست میشد که به همین مسئله اشاره داشت؛ او تاکید میکرد چین از استعداد قدرت نرم لازم برای تبدیل شدن به یک تمدن بزرگ برخوردار نیست.
غرب به جلوداری آمریکا مهمترین تهدید خود در عرصه تمدنسازی را اسلام ناب و جمهوری اسلامی میداند. اگر بخواهیم از ادبیات آنتونیو گرامشی اندیشمند ایتالیایی و مبدع ادبیات «هژمونی» بهره بگیریم، غرب مهمترین پادهژمون که توانایی چیرگی بر خود را دارد، اسلام میداند. در تکنیکهای سیاسی، یکی از راههای ممانعت از غلبه پادهژمون واقعی بر یک سیستم و نظم، تولید پادهژمون مصنوعی با ظاهر و صورت پادهژمون واقعی، اما کاملا متفاوت از نظر محتوا و معنا، است.
لذا آمریکا و همپیمانان غربیاش برای مقابله با هژمونی و حرکت فزاینده اقبال به اسلام در جهان، پدیدهای مصنوعی با همین عنوان به نام داعش را خلق کردند تا از طریق معرفی آن به عنوان اسلام واقعی، نگاهها و توجهات به سمت اسلام در دنیا بالعکس شده و اسلامهراسی(Islamophobia) در جهان تقویت شود.
پایان داعش آنهم به واسطه حضور کاملاً سرنوشتساز جمهوری اسلامی به عنوان مهمترین منادی اسلام ناب در برهه حاضر، از این جهت معنای بسیار پراهمیتی به خود میگیرد. در واقع افکار عمومی در دنیا امروز متوجه شده است که نه تنها اسلام قلابی تروریستی داعشی، اسلام واقعی نیست، بلکه از قضا مهمترین حامی چنان رویکرد وحشیانهای غرب به رهبری آمریکاست و از همه مهمتر اینکه برجستهترین و موثرترین مخالف و مقابلهکننده با آن اسلام ناب به نمایندگی جمهوری اسلامی ایران است.
حضور میدانی سردار پرافتخار اسلام حاج قاسم سلیمانی و خیل عظیم همکارانش از یک سو و نقش راهبردی، دوراندیشانه و تعیینکننده رهبر معظم انقلاب از سوی دیگر که بویژه در دو نامه تاریخی به جوانان در غرب ناظر به معرفی اسلام واقعی منتشر شد، شرایطی را به وجود آورد که دست اسلام را در این برهه تاریخی بسیار بالاتر و پرافتخارتر از پیش میسازد؛ به نحوی که میتوان به جرات از این پیروزی تاریخی به عنوان نقطه عطفی در شکلگیری تمدن نوین اسلامی در جهان یاد کرد.
منبع: تسنیم ارسال به تلگراممنبع: مشرق
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۰۱۳۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رویداد گفتاورد ملی نخبگان برگزار میشود
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از بنیاد ملی نخبگان؛ سیدسلمان سیدافقهی قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در مراسم شصت و دومین سال جایزه البرز ویژه نخبگان و تجلیل از برگزیدگان علمی کشور (دانشمندان، فناوران، طلاب و دانشجویان) که در مرکز همایشهای بین المللی صدا و سیما برگزار شد، گفت: اثربخش بودن در اداره و در حل مسائل کشور مهمترین رسالتی است که نخبگان در شرایط کنونی برعهده دارند و این امر موضوعی خطیر است که بارها تکرار شده و بحث پیرامون آن بسیار است.
وی در ادامه نخبهپروری را از دیگر رسالتهای مهم نخبگان بر شمرد و گفت: نخبه پروری همواره از جمله وظایف نخبگان بوده، و این مسئله نیز مطالبهای است جدی که نخبگان و اساتید دانشگاه و حوزه شاگرد پرور باشند و همتاپروری کنند که این مهم به مدد اخلاق و صفات حسنهای که که متصف به آن هستند اتفاق میافتد.
ضرورت تمدنسازی و تکرار آن در کلام رهبر معظم انقلاب
قائم بنیاد ملی نخبگان سپس با بیان ضرورت تمدن سازی و تکرار آن در کلام رهبر معظم انقلاب تصریح کرد: به گفته رهبر انقلاب رسالت نخبگان عبور از شیب تندی است که در پیش دارند و باید از امکان خواستن و توانستن فرصت کنونی بهترین بهره را برد. اثرگذاری نخبگان در تمدن سازی بسیار مهم است و نخبگان باید در عرصههای داخلی و خارجی نقش خود را ایفا کنند.
سیدافقهی با اشاره به اعتراضات صورت گرفته در دانشگاههای مطرح دنیا در محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی در غزه گفت: نقش نخبگان در چنین شرایطی استفاده از بستر ارتباطی به وجود آمده و گفتوگو و روشنگری در جوامع است، اینکه هر یک به سهم خود پیام انقلاب و تمدن اسلامی را به گوش جهان و به ویژه نقاطی که تحت سیطره رسانههای پرقدرت و امپراتوری رسانه غربی است برسانیم، امروز فرصتی بی بدیل است و انتظار میرود نخبگان در این مقطع نقش خود را به درستی ایفا کنند.
نخبگان نقش خود در جدال تمدنی فهم و میدان عمل خود را تعریف کنند
وی به شرایط اقتصادی حاکم بر کشورهای توسعه یافته اشاره و بیان کرد: کشورهای توسعه یافته با بدهیهای کلان اقتصادی، کسری بودجه، انحطاط اخلاقی و سقوط بنیان خانواده، حرف از اداره جهان میزنند و این در حالی است که حادثه غزه سبک فکر لیبرال دموکراسی حاکم بر این کشورها را به چالش کشید، فرصتی برای ما و ارائه مدل مردم سالاری دینی، مدلی که انقلاب اسلامی ۴۵ سال برای به ثمر رساندن آن تلاش کرده و اکنون علی رغم تلاش این کشورها، پرچم توحید و لا اله الا الله بلند شده است. از این رو امروز نخبه تراز کسی است که نقش خود را در این جدال تمدنی فهم و میدان عمل خود را تعریف کند.
سیدافقهی با تاکید بر ضرورت عبور از تقسیمبندیهای حزبی و جناحی گفت: انقلاب اسلامی، پیشرفت، فناوری و اقتصاد را ابزاری برای رساندن انسان به کرامت خود میداند و این تفاوت انقلاب اسلامی با تمدن غرب است. آن چیزی که خط رهبری و امام است خط انقلاب اسلامی است که اکنون پیام خود را صادر کرده است. کسانی که امروز در منطقه میجنگند، پیام انقلاب را درک کردهاند و برای صدور پیام و آرمان آنکه کرامت انسانی است، پا به عرصه گذاشتهاند.
گفتاورد ملی نخبگان؛ بستری برای تفاهم اجتماعی و رشد عمومی
وی در ادامه از اجرای برنامه گفتاورد ملی نخبگان در بنیاد ملی نخبگان و ایجاد ظرفیت برای نقش آفرینی نخبگان در حل مسائل اساسی کشور خبر داد و گفت: گفتاورد ملی نخبگان بستری برای شنیده شدن و تقویت ایدههای نخبگانی فراهم میکند، تا هم بتوان مدیریت کشور را دانش بنیان کرد و هم با اطلاع رسانی مناسب، بستر تفاهم اجتماعی و رشد عمومی را ایجاد کرد.
قائم مقام بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه این برنامه تمام حوزههای نیاز کلان کشور از جمله حوزههای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و… را که ورود به آن وظیفه نخبگان است مد نظر قرار داده است، گفت: در بنیاد ملی نخبگان از همه ایدهها و نقطه نظرات نخبگان در راستای گره گشایی از رفع مسائل کشور استقبال میکنیم و تمام برنامهها در همین راستا طراحی و برنامه ریزی میشود.
حمایت بنیاد ملی نخبگان از برگزیدگان جایزه البرز
وی ضمن تاکید بر اعتبار و قدمت جایزه البرز نیز گفت: بنیاد به عنوان نهادی حاکمیتی خود را موظف به حمایت از همه اقدامات معتبری میداند که در راستای تکریم و حمایت از نخبگان صورت میگیرد، از این رو برگزیدگان این رویداد به عنوان مخاطبان سطح یک بنیاد شناخته شده و حمایت میشوند.
سیدافقهی در پایان ابراز امیدواری کرد، جریان نخبگانی و توجهی که روز به روز در جامعه ما به نخبگان صورت میگیرد، اثرات و برکات خود را به نفع کشورمان ایجاد کند.
کد خبر 6099401